ئۇيغۇر خوتۇن ئالغان پاكىستانلىقنىڭ سۆزى

Hidayet

	ئاغىنەم بىلەن ئۇ يەر-بۇ يەردىن پاراڭلىشىپ پاكىستانلىقلار توغرىسىدا گەپ بولغاندا،ئۇنىڭ دەرھال قاپىقى تۈرۈلدى.سەۋەبىنى سورىسام‹‹ئۆتكەندە مەن بىر ئاشخانىدا بىر پاكىستانلىق بىلەن بىر ئۇيغۇرنىڭ سۆھبىتىنى ئاڭلاپ قۇيقا چېچىم تىك تۇرۇپ مۇشتلىشىپ كەتتىم ھەم ئۆزەممۇ ئازار يەپ قالدىم››دەپ جاۋاب بەردى.قىزىقىپ سوراپ قالدىم:‹‹سەندەك ئېغىر بېسىق ئادەمنى سەكرىتىۋەتكۈدەك نىمە گەپ بولدى-ئۇ يەردە››؟ئاغىنەم سۆزىنى باشلىدى:    -كونسۇل كوچىسىدىكى تونۇر كاۋاپخانىسىغا يالغۇز كىرىپ قالدىم،ئۇدۇلۇمدا بىر پاكىستانلىق تازا راۋان بولمىغان ئۇيغۇر تەلەپپۇزىدا يېنىدىكى ئادەمگە رەھمەت ئېيتقىلى تۇرۇپتۇ.ئۇيغۇرچە سۆزلىيەلەيدىغان پاكىستانلىقنىڭ گېپىگە قىزىقىپ تاماق ساقلىغاچ گېپىنى ئاڭلاپ ئولتۇردۇم‹‹...بۇرادەر سىز ماڭا تاپقان ئۇ قىزچاق بەك يارىدى،ھازىر بۇرۇنقىدەك جىق پۇل خەجلەيدىغان ئىش يوق،- دەپ مۇغەمبەرلەرچە كۈلدى-پاكىستانلىق.ھازىر ئۈچ ۋاق تامىقىم ئۆيدە،سىرتتىن تاماققا پۇل خەجلەپ يۈرمەيمەن،ئايلىقى  450يۇەنلىك ئەرزان ئۆيدىن بىرنى ئىجارە ئېلىپ قويدۇم،بۇرۇنقىدەك ‹‹مۇھاجىرلار مېھمانسارىيى››نىڭ بىر كۈنلۈكى 200كويلۇق ياتاقلىرىدا پۇل بۇزۇپ يۈرمەيمەن.ئەسلى سىز بىلەن بۇرۇنراق تونۇشۇپ ئۈلپەت بولىدىغان گەپكەن.بىكاردىن بىكار بىر يىلدەك ئۈرۈمچىدە يۈرۈپ جىق پۇلنىڭ بېشىغا سۇ قۇيۇۋېتىپتىمەن ئەمەسمۇ؟-دەپ ئاھ ئۇردى پاكىستانلىق،ر... ››    -شۇ ئەمەسمۇ،-دەپ سۆز ئالدى،-دەللال ئۇيغۇر،-سىلەر چەت ئەلدىن تىجارەت قىلغىلى كېلىپ بۇ يەردە ئاز بولسا بىرەر يىل،بولمىسا ئىككى-ئۈچ يىل تۇرۇپ قالىسىلەر ئەمەسمۇ.مۇساپىرچىلىقتا ئۆزگە يۇرتلارداپۇل تېپىش ئاسانمۇ؟-دەپ ھېسداشلىق چىرايى كۆرسەتتى،-ئۈلپىتى،- دۆلىتىڭلارغا ئاز-تولا ئىقتىساد بىلەن قايتمىساڭلار قانداق بولىدۇ؟بىراق ئىشنىڭ ئېپىنى بىلمىگەن چەت ئەللىكلەر سىز بايا دىگەندەك تاپقان پۇلىنى ياتاق،تاماق،خوتۇنلارغا خەجلىۋېتىپ ئۆز يۇرتىغا قۇرۇق قول قايتىۋاتىدۇ.مانا ھازىر ئىشىڭىز ياخشىغۇ-بىكارلىق تاماق،بىكارلىق ئۆي،بىكارلىق خوتۇن...تاپقان پۇلىڭىز ئۆزىڭىزگە لوقلا قالىدۇ.بۇنىڭدىنمۇ بەلەن ئىش بارمۇ؟سىز بىلمەيسىز،بىز ئۇيغۇرلاردا يېشى چوڭلاپ كەتكەن قىز ياكى چالا-پۇلا توي قىلىپ ئاجرىشىپ كەتكەن كىچىك جۇۋانلار دىگەن ساماندەك.ئۇلار بىلەن ئەپلەپ تونۇشىۋالىمىز-دە: ‹‹مېنىڭ مۇنداق پاكىستانلىق ياكى ئەرەب سودىگەر دوستۇم بار ئىدى،بۇ تەرەپلەرگە بىر ئىككى يىللىق تىجارەتكە كەلگەن تۇل ئولتۇرسىڭىزمۇ ئولتۇرىسىز،ئاددى-ساددا بولسىمۇ نىكاھ ئوقۇپ تەرىتىگە سۇ بېرىپ تۇرسىڭىز ۋاقتى كەلگەندە سىزنى دۈبەي تەرەپلەرگە ياكى باشقا چەت ئەلگە ئېلىپ چىقىپ كەتسە چوڭ يەرلەردە راھەت كۆرىسىز-ئەمەسمۇ؟پەقەت بولمىسا كېتىدىغان چاغدا سىزگە بىرەر يۈز مىڭ يۇەن قويۇپ كەتسىمۇ مەيلى ئەمەسمۇ؟››دەپ قويساقلا بولدى.ئۇيغۇر خوتۇن-قىزلىرىنىڭ كۆپىنچىسى رومانتىك،خىيالنىڭ ئىچىدە ياشاشقا ئادەتلەنگەن.بۇ گەپلەرگە خېلى-خېلى قىزلارمۇ ئەيۋەشكە كېلىدۇ.بەزىلىرى ھەتتا ھىندىستاننىڭ كىنولىرىدىكى چولپانلاربىلەن ئاشۇق-مەشۇق بولىدىغاندەك ھېسسىياتتا ئىككىلەنمەستىنلا ماقۇل بولىدۇ.سىلەردىن كەتسە ناھايىتى شۇ كىچىككىنە پىڭپاڭ ئۆينىڭ ئىجارىسى،نىمكەش ئۆي جاھازلىرىنىڭ چىقىمى،قازان-قۇمۇچ،ئۇن-گۈرۈچ،كۆكتات-گۆش دىگەن خۇرۇچلارغا ئازراق پۇل كېتەر،قالغان نەرسىلەر دىگەن بىكارنىڭ ئورنىدىغۇ؟ناۋادا بۇ يەردە ئىشلىرىڭلار تۈگەپ،دۆلىتىڭلارغا كېتىدىغان بولۇپ قالساڭلار بىرەر يىل خوتۇن قىلىپ پايدىلىنىپ بولغاندىن كېيىن‹‹تالاق››قىلسىڭىز ياكى ‹‹مەن دۆلىتىمگە بېرىپ كېلەي››دەپلا كەتسىڭىز ئىش تامام-ۋەسسالام-غۇ؟دەپ ئاغزى-ئاغزىغا تەگمەي ئەقىل كۆرسەتتى،-بايقۇش ئۇيغۇر.    -ھا ھا ھا .مۇشۇ يەرلىرىڭىزنى دەيمەن-دە دوستۇم،يەنە بىر-ئىككى پاكىستانلىق دوستۇم ئۈرۈمچىدىكى قىممەتچىلىكتىن ئاغرىنىپ پۇل يىغالمايۋاتقانلىقىدىن شىكايەت قىلىۋاتىدۇ.ئەتە ئۇلارنى چاقىرىپ كېلەي بولسا بۈگۈنكى مۇشۇ دىيىشكەنلىرىمىزنى ئۇلارغا يەنە بىر ئېيتقان بولسىڭىز ئۇلارمۇ كېتىدىغان چاغدا سىزنى نائۈمىت قويمايتتى،-دەپ ھاياجانلاندى-پاكىستانلىق.    بۇ گەپلەرنى ئاڭلاپ غەزەپتىن ئورنۇمدىن دەس قوپۇپ ئالدىمدىكى تونۇر كاۋىپىنى تاۋىقى بىلەن قوشۇپلا ئۇ ئىككىسىنىڭ بېشىغا قانداق ئاتقىنىمىنى بىلمەي قاپتىمەن:‹‹ھۇ ئادەم ئەمەس ئىت-ئېشەكتىن تۆرەلگەن مەرەزلەر!سەن خەق قىزلىرىمىزنى،مىللىتىمىزنى نىمە چاغلىشىۋاتىسەن؟مانا ساڭا ئەرزان خوتۇن،مانا ساڭا بىكارلىق تاماق،مانا ساڭا بىكارلىق ئۆي...››دىگىنىمچە ھېلىقى پاكىستانلىقنىڭ كاچىتىغا نەچچىنى سالدىم.ئۇنىڭغىچە كەلگەن ئارىچىلار مېنى تۇتۇۋالدى.قېچىپ چىققان دەللال ئىشىك ئالدىدىلا غەۋغا قىلىپ ئادەم يىغىشقا باشلىدى.مەنمۇ دەيدىغىنىمنى دەپ ئىچىمنى سەل بوشىتىپ بولۇپ دۇكاندارنىڭ پۇلىنى بېرىپ ئادەملەر توپى ئارىسىدىن غىپپىدە يوقالدىم،-دەپ سۆزىنى تاماملىدى-دوستۇم.    ئېغىر سۇكۇناتقا پاتتىم.ئۆتكەندە‹‹ئۇيغۇرنىڭ دۇنيادىكى ھەممە مىللەتتىن كۈيئوغلى بار››دىگەن تېمىنى ئوقۇپ بىر قىسمىلا بولۇپ قالغانىدىم.مانا بۈگۈن ئاغىنەمنىڭ ئاغزىدىن يۇقارىقى گەپلەرنى ئاڭلاپ قاتتىق مەيۈسلەندىم.نىمە ئۈچۈن ئۇيغۇر خوتۇن-قىزلىرىمىزنىڭ كۇرسى چۈشۈپ پاكىستانلىقتەك نامرات زىناخورلارنىڭ ئولجىسى بولۇپ قالىدۇ؟نىمە ئۈچۈن ئۆزگىلەر ئالدىدا قەدىر-قىممىتى بولماي خۇددى ئەرمەك ھايۋاندەك خورلىنىدۇ؟مىللىتىمىزدىكى ئەركەكلەر مەسئۇلىيەتسىزمۇ ياكى قىزلىرىمىزدىكى ئىپپەت-نومۇس قىممەت قارىشى شۇنچە سۇسمۇ؟...دىگەندەك خىياللار ئىلكىدە ئازاپلىق ھېسلارغا چۆمدۈم.    14-سىنتەبىر شەھرى ئۈرۈمچى.مەنبە:دوستۇم سۆھبىتى.

بېھزات

	بۇنداقلارنى سەت گەپ بىلەن دىسەك‹‹سولامچى ››دەيمىز ، بۇنداقلاردا نە غۇرۇر ، نە ۋىجدان بولمايدۇ ،ھەتتا ئۆزىنىڭ ئاچا-سىڭىللىرىنى سولاپ بىرىشتىنمۇ يانمايدۇ بۇنداق گەندە قۇرتلىرى،قاياقتىن نەپ چىقسا سوك-سوك لالمىدەك تاپان يالاپ يۈرگىنى يۈرگەن...ھەي دىنىمىزنىڭ ، ئىتىقادىمىزنىڭ ئوخشاش بولغىنى بۇلار بىلەن ، تىخى ئۆزىنى بىز پاكىستانلىق ئەرلەر ئۇنداق ، مۇنداق دەپ پەخىرلىنىپ كەتكىنى ...تۈفى ، بىزدەك ئاكىلىرنىڭ قانداقلىقىنى بىلمەي قالغان ئوخشايدۇ !!!

bahirah

	ئاللاھىم! قەۋمىمگە ھەقنى كۆردىغان كۆز ئاتا قىلغىن.............

turk914

	مەن تۇرمۇشۇمدا ئەزەلدىن ئاڭلاپ، ئۇچرىتىپ باقمىغان ئىشلارنى تورلاردىن ئاڭلايمەن ،كۆرىمەن دېسە...ئاللانىڭ ئۇلارنىڭ كۆڭلىگە ئىنساب تىلەشتىن باشقا ئامال بارمىدۇ...

guzal.

	ئوغۇل بالىكەن ............................

turgun0997

	ياشا ئۇيغۇر ياشا  ئەيشى -ئىشرەتنىڭ بۈشۈكىدە ئەللەيلىنىپ مال-دۇنياغا پۈكلۈنۈپ ياشا  ۋاقتى كەلگەندە سىنى ئويغىتىدىغىنى ئار-نۇمۇسنىڭ قامچىسى خالاس .باشقىسى ساڭا كار قىلمايدۇ ، ئى ئاللاھ مىنى ۋە بارلىق قەۋىمنى ئازغۇنلۇق ۋە بىخۇتلۇقتىن يىراق قىلغايسەن .

dilram

	ھەممە ئىش بىز ئەركەكلەردە ، بىز شۇ قىز-ئاياللار ئىگە بولالىغان بولساق ، ئازغىنە كۆڭۈل خوشلۇقىنى دەپ ئۇلارنى چەيلەپ نابۇت قىلمىغان بولساق ، خوتۇن-قىزلىرىمىزمۇ ئىپپەتلىك ، شەرم-ھايالىق بولغان بولاتتى ئەلۋەتتە. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام : ‹‹سىلەر ئىپپەتلىك بولۇڭلار ئەر خەقلەر ، ئاياللىرىڭلار ئىپپەتلىك بولىدۇ›› دېگەن. بىز ئۆزىمىز ئىپپەتلىك بولمىساق ، بىزنىڭ تەرىتىمىزگە سۇ بېرىپ بىز بىلەن ياشىغان ئاياللىرىمىز ھەرگىزمۇ كوچا-كويلارغا چىقىپ كەتمىگەن بولاتتى. بىز ئۆزىمىز نەلەردە بۇزۇقچىلىق قىلىپ كىرىپ ، نەلەردە ئۆزىمىزنىڭ سڭلىسىدەك ھەتتاكى قىزىدەك قىزلارنى ۋەيران قىلىۋەتسەك ، بىزنىڭ خوتۇن-قىزلىرىمىز زادى نېمە بولماقچى؟ بۇ قاتىتق ئويلىنىشقا تىگىشلىك ھەم تۈزىتىشكە تىگىشلىك مەسىلە . ئاللا ھەممىمىزگە ئىنساپ، دىيانەت، ھىدايەت، ساغلام ئىمان ئاتا قىلسۇن. ئەرلىرىمىزنى ئۆزىنىڭ ھوقۇق مەجبۇرىيەتلىرىنى تونۇيدىغان ۋە ئادا قىلىدىغان ئەرلەردىن قىلسۇن، ئاياللىرىمىزنىمۇ ھەم ئۆزىنىڭ مەجبۇرىيىتىنى تونۇيدىغان ھەم ئىپپەتلىك ، پاك ئاياللاردىن قىلسۇن. كۆپ سۆزلەپ قويدۇم ئەيىپكە بۇيرىمىغايسىزلەر.

qiqakkiz

	بۇنداقلارنى ھەرقانچە تىللىساقمۇ ، ئۇرساقمۇ يەنىلا ئۆزىنىڭكىنى توغرادەپ بىلگەن پوقىنى يەيدۇ .ئۇلار بۇنى پۇل تېپىش يولى قىلىۋالغان .يولدىشىمدىن ئاڭلىسام ، ئۈرۈمچىدىكى خېلى دېڭى بار ئۇيغۇر مىھمانخانىلىرىدا  ياتاق بىلەن تەمىنلەپلا قالماستىن ، يەنە مۇلازىمەت پۇكىيىدىكىلەر ياتاققا تېلىفۇن قىلىپ ، ئۆزلىرىنىڭ ئۇيغۇرھەمرا قىزلىرىنى تۇنۇشتۇرىدىكەن ، ئۇلارنىڭمۇ ئەرزان قىممەتلىرى باركەن . يولدىشىم بۇگەپلەرنى قايسى كۈنى ئۈرۈمچىدە شۇنداق ياتاققا كىرىپ قالغان ئاغىنىسىدىن ئاڭلاپ كەپتۇ . شۇڭا بەزىلەر ئۆزىنىڭ كىملىكىنى ، ئىتىقادىنى ئۇنتۇپ ، پۇلنىلا تۇنۇيدىغان بۇلۇپ كەتتى .