قاملاشتۇرالمىغان ئىلان
ئاران ئىرىشكەن خىزمىتىمدىن ئايرىلىپ قىلىش ئالدىدا تۇرۋاتىمەن.قانچە ئويلىساممۇ كالامدىن زادىلا ئۆتمەيدۇ.ئالى مەكتەپنى پۈتۈرۈپ بىرقانچە قىتىم مەمۇرىيلىق ئىمتاھانىغا قاتناشقان بولساممۇ ھەر قىتىمدا بىرقانچە نومۇر كەملەپ قىلىپ ئۆتەلمەي ئاخىرى ئىختىساسلىقلار يەرمەنكىسىگە قاتنىشىپ بۇ خىزمەتكە ئىرىشكەن ئىدىم.ئىش ھەققىم تۆۋەن بولسىمۇ قورساق توتغۇزغۇدەك ھالەتتە ئىدى.بىرسى نىمىش قىلىسىز دىسە ئىش كۈتۋاتىمەن دىگەندىن كۆرە خىزمىتىمنىڭ بارلىقىدىن ئازراق بولسىمۇ پەخىرلىنىپ يۈرەتتىم.ئەمدى بۇ خىزمەتتىنمۇ قۇرۇق قالىدىغاندەك قىلىمەن.نىمىشقا دەمسىز؟ بۇ شىركەت ئىلان مۇلازىمەت شىركىتى بولۇپ،مەن ئىشلاۋاتقان بىر يىلدىن بۇيان تىجارىتى يامان ئەمەس كىتىۋاتاتتى.ئۆتكەن ھەپتە دىرىكتورىمىز مىنى ئىشخانىسىغا چاقىرتىپ،- شىركەتكە كەلگەندىن بۇيان ياخشى ئىشلەۋاتىسىز،ئەمدى ئۆزىڭىز مۇستەققىل بىر ئىلان ئىشلەپ بىقىڭ-دەپ بىر ماتىريال لاھيسىنى قولۇمغا تۇتقۇزۇپ قويدى.
مەن ئىشخانامغا چىقىپ ئۇ ماتىريالنى تەپسىلى كۆرۈشكە باشلىدىم.بۇ بىر ساغلاملىق مەھسۇلات زاۋۇتىنىڭ ھازىرقى زامان ئادەملىردىكى نۇقتىلىق كۆرلىۋاتقان تىپىك ئۆزگىرىشلەرنىڭ بىرى بولغان ئەر-ئايالاردىكى مىجەز خارەكتىر ئۆزگىرىشىگە شىپا بولىدىغان يىمەكلىك بولۇپ،ئەرلەر بۇ يىمەكلىكنى ئىستىمال قىلسا، كەيپىياتىدىكى ئىزلەڭگۈلىك،مىشچانلىق،قورقۇنچاقلىق، تەشۋىشلىنىش ئالامەتلىرى تۈگەپ ھەقىقى ئەركەكلەرگە خاس سالاپەتكە قايتىدىغانلىغى.ئاياللار ئىستىمال قىلسا،قوپال، ئەسەبىلىكى،چىچىلاڭغۇلىغى تۈگەپ مۇلايىم،سىپايە،نازاكەتلىك، جۇشقۇن،روھلۇق بولىدىغانلىغى ئەسكەرتىلگەن ئىدى.
ئىلان لاھىسىدە بولسا بو يىمەكلىكنى يىگەن ئىشىت،مۈشۈك،ساچقاندىن ئىبارەت بۇ ئۈچ ھايۋاننىڭ كەيپىياتىدىكى ئۆزگىرىشلەرنى نامايەن قىلىدىغان سۈرەتلىك ھەركەتچان چىنلىق دەرىجىسى يۇقىرى بولغان كۆرنۈشلەر ۋە ئەمىلى سۈرەتكە ئىلىش تىخنىكىسى قوللۇنۇش تەلەپ قىلىنغان ئىدى.
مەن ۋاقىتنى چىڭ تۇتۇش مەخسىدىدە ئاران دىگەندە ساچقان بىلەن مۈشۈكنى تىپىپ كىلىپ ئۇلارنى ئايرىم-ئايرىم قەپەزگە سىلىپ شۇ مەھسۇلاتنى بىرىپ بىقىشقا باشلىدىم.لىكىن ئۇلار بۇ يىمەكلىككە قاراپمۇ قويمايۋاتاتتى.قورسىقى ئاچسا ھامان يەيدىغۇ دىگەن مەخسەتتە باشقا بىرنەرسە بەرمەيلا كەچتە ئىشىتىن چۈشۈپ قايتىپ كىتىپ ئەتىسى ئىشقا كىلىپ قارىسام يىمەكلىك ئۆز پىتىچە تۇرۇپتۇ.كۆڭلۈمدە يىمىسە بوپتىلا مەخسەت ئۇلاردىن پايدىلىنىپ ئىلان ئىشلەش بولغاندىكىن مۈشۈكنىڭ ساچقاانى باتۇرلارچە قوغلاپ تۇتۇپ بىر چىشلەپلا يەۋەتكەن كۆرنىشىنىلا ئىلىۋالسام قالدىسى كارىچاغلىق ئىش دەپ ئويلۇدۇم.شۇنىڭ بىلەن سۇرەتكە ئىلىش ئۆيىگە كىرىپ ھەممە تەيارلىقلارنى پۇتتۇرۇپ ئاۋال مۈشۈكنى ئاندىن ساچقاننى قەپەزدىن چىقاردىم.مۈشۈكتىن ئەنسىرەپ ساچقاننى بۇلۇڭغا ئاۋايلاپ قويۇپ ئاپراتىمنى ئۇلارغا توغۇرلاپ سۇرەتكە ئىلىشنى باشلىدىم.توۋا ئۇلار قويغان جايىمدىلا مىدىرلاپمۇ قويماي تۈگۈلگىنىچە تۇرشاتتى.مەن قولۇمغا تاياق ئىلىپ مۇشۇكنى ساچقان بار تەرەپكە ھەيدىدىم.مۈشۈك ساچقاننى كۆرمىدىمۇ ياكى چىراغنىڭ نۇرىدىن قورۇقتىمۇ تىخمۇ ئارقىسىغا تۈگۈلۈپ تۇرۋالدى.لىكىن ساچقان يەنىلا مىدىرلىماي ئەتراپنى كۈزىتىپ تۇراتتى.مەن ئەمدى ساچقاننى مۈشۈكنىڭ ئالدىغا ھەيدىدىم.ساچقان تۇيۇقسىزلا بۇلۇڭنى بويلاپ مۈشۈك تەرەپكە يۈگرەشكە باشلىدى.ھەيران قالدىمكى باياتتىن بىرى قىم تۇرغان مۈشۈك ساچقاندىن ھۈركىگەندەكلا ياندىكى ئىشىكتىن بەدەر قاچتى.ھىلىمۇ ياخشى سىرىتتىكى ئىشىكنى تاقاپ قويۇپتىكەنمەن بولمىسا تالاغا قىچىپ كەتكەن بولسا مۇشۇكنىڭ ئىگىسىگە جاۋاپ بىرەلمەسكەنمەن.
بۇ ئىشلاردىن بىشىم قىتىپ ئۆيۈمدىكىلەرگە دىدىم.ئۆيۈمدىكىلەر تونۇش-بىلىشلەر ئارقىلىق ئارقىمۇ-ئارقا 4 مۈشۈكنى تىپىپ بەرگەن بولسىمۇ ھەمىسى دىگىدەكلا ئەزەلدىن ساچقان كۆمىگەندەك ساچقاننى كۆرسىلا ھۈركۈپ يىقىن يولىمىدى.خۇشنىمىز،- كىشىلەر ھازىرقى مۈشۈكلەرنى سىرتقا چىقارماي ئەمەك ھايۋان قاتارىدا ئەتىۋارلاپ باققاچقا ساچقان تۇتۇشنى بىلمەسلىگى مۈمكىن سىز ئەڭ ياخشىسى چەت يىراق يىزىلاردىن مۈشۈك تىپىپ كۆرۈپ باقسىڭىز بولغۇدەك- دىگەن مەسلەھەتنى بەردى.ئامال يوق يىزىدىكى تۇقانلارغا تىلپۇن قىلىپ ئاران دىگەندە مۈشۈكتىن بىرنى ئەكىرگۈزدىمدە دەرھال مەشغۇلاتىمنى باشلىدىم.بۇ مۈشۈك ساچقاندىن قورۇقمىدى لىكىن ساچقان بىلەن كونا دوسلاردەكلا ساچقاننى ئەركىلىتىپ يۇرۇپ ئاخىرى پۇتىنى ساچقان چىشلىۋىلىپ چىقىرغىنىچە قىچىپ كۆزدىن غايىپ بولدى.لىكىن ساچقان ھىچ ئىشى بولمىغاندەكلا ئەتراپتىكى نەرسىلەرنى پۇراپ مەغرۇر يۈرۋاتاتتى.شۇ ئارلىقتا ئۆتكەندە قايسىبىر توربەتتىن ئىچكىرى ئولكىدە بىر بوۋاقنىڭ پۇتىنىڭ بىر بارمىغىنى ۋە قۇلىقىنى ساچقان چىشلەپ ئۈزۋالغانلىغى توغۇرسىدىكى خەۋەر ئىسىمگە كەلدى.كۆز ئالدىمدىكى بۇ مەنزىرنى كۆرۈپ ئاچىغىمدا ئۆز-ئۆزىمگە سۆزمەشكە باشلىدىم.دىمىسىمى ھازىرقى چاشقانلار تەپ-تارتماستىن ئۆيدىن ئۇياقتىن-بۇياققا بىمالال ئايلىنىپ يۈرىدىغان بەزىدە تىخى ساچقان تۇتۇش ئۈچۈن سىلىپ قويغان دورىنى يەپمۇ ھىچنىمە بولماي ئەكسىنچە تىخىمۇ يوغۇناپ ئادەمدىن قەتتى ھىيىقمايلا يەۋاتقان تامىقىنى تارتىۋالىدىغاندەكلا ئەتراپىدا ئايلىنىپ يۇرىشلىرىچۇ.ئامرىكىنىڭ ‹ساچقان ئاپىتى› دىگەن كىنوسىدەك ئاپەت بولسا مۈشۈك ئەمەس ئادەمنىمۇ تىرىك يۇتقىدەكلا ئەلپىزى بار.شۇ ئاچىقتا ئالدىمدا تىمىسقىلاپ يۈرگەن ساچقاننى بىر تىپىپلا تامغا چاپلىۋەتتىم.يەنىلا ئاچىغىم چىقمايۋاتاتتى.ساچقانغۇ رەقىبىدىن قورۇقمايدىغان بولسۇن لىكىن مۈشۈك ئەلمىساقتىن تارتىپ ساچقان تۇتۇش بىلەن جان بىقۋاتقان بىر ھايۋان تۇرۇپ ئەمدىلىكتە ئۆز ئولجىسىنى تونۇماي ئەكسىچە ئۇنىڭدىن قورقۇپ تۈگىلىپ تۇرىشلىرىچۇ.قارىغاندا كىشىلەر داۋاملىق ‹بەز يىمەيدىغان مۈشۈك يوق› دەپ بەز يەمدۇ يىمەمدۇ كارى يوقلا ھەمىسىنى بەز بىلەنلا بىقىپ مۈشۈكلەرنىڭمۇ تەبىتىنى ئۆزگەرتىۋەتكەن چىغى.
شۇ ئەسنادا دىرىكتور ئىشخانامغا كىرىپ،- ھە تاپشۇرغان ئىشلار قانداق بولدى؟ئۆزىڭىزگە ئۆزىڭىز سوزلەپلا كىتىپسىزغۇ؟- دىدى.مەن نەچچە كۈندىن بىرى شۇنچە جاپا تارتىپمۇ تىخىچە بۇ ئىلاننىڭ تەييارلىق خىزمىتىنى پۇتتىرەلمىگەلىگىمنىڭ سەۋەبىنى دىرىكتورغا چۈشەندۈردىم.دىرىكتور تىرىكىپ،- جىنىم ئۇكام بۇنچىلىك ئاددى ئىشنىمۇ قاملاشتۇرالمىسىڭىز ھازىرقى زامان ئىلانچىلىق ساھەسىدە قانداقمۇ جان بىقىپ كىتەلەيمىز؟ئۇ زاۋۇت بىلەن ئالىبۇرۇن توختام تۈزۈپمۇ بولغان تۇرساق،زاۋۇت شۇ خىلدىكى ساغلاملىق مەھسۇلاتىنى بازارغا سىلىش ئۈچۈن پەقەت شۇ بىزنىڭ ئىشلىمەكچى بولغان ئىلانىمىزغىلا قارپ قىلۋاتقان تۇرسا،شۇ مەھسۇلات سىتىلىشقا باشلىسىلا %20 پايدا بىزنىڭ چۆنتەەككە كىرىشكە باشلايدۇ.شۇڭا سىز يوقىلاڭ باھانە كۆرسىتىپ يۈرمەي تىزدىن ئامال قىلىپ ئىلاننىڭ مۇئاپىقيەتلىك ئىشلىنىشى ئۈچۈن باش قاتۇرۇڭ،بۇ سىزگە بىرىلگەن ئاخىرقى بىر ھەپتە ۋاقىت،ئەگەر ئىلاننى كۆڭۇلدىكىدەن ئىشلىيەلمىسىڭىز خىزمەتتىن قالدۇرۇشلا ئەمەس زاۋۇت تەرەپ بىلەن تۈزۈشكەن توختام بويىچە ھەممە ئاقىۋەتكە ئۆزىڭىز ئىگە بولىسىز-دىگىنىچە ئىشىكنى قاتتىق يىپىپ چىقىپ كەتتى.
مەن مۈشۈك بىلەن ساچقاننىڭ كىنولىرىدىكى كۆرنىشلەرنى ئەسلەشكە باشلىدىم.لىكىن ھەمىسىلا كارتون فىلىملار بولغاچقا ئەمىلى مەيدان كۆرنىشى سۈپتىدە نۆۋەتتە ئىشلىمەكچى بولغان ئىلانىمىزغا ئازراقمۇ يىقىن كەلمەيتتى.كومپىيوتېردا قۇراشتۇراي دىسەممۇ مۇئاپىق ئەمىلى ھەركەتلىك سۈرەت بولمىسا يەنىلا قاملاشمايتتى.
قانداق قىلىش كىرەك ئىشلىمەيمەن دەپلا پەشنى قىقىپ كەتكىلى بولمىسا.ئاخىرى شۇ ساغلاملىق يىمەكلىكتىن ئازراق يەپ جاسارىتىمنى تىخمۇ ئۇرغۇتۇپ ئاندىن ئىشىنى باشتىن باشلاش قارىرىغا كەلدىمدە زاۋۇت تەرەپكە تىلپۇن قىلدىم.لىكىن بۇ تىلپۇن ساغلاملىق يىمەكلىكلىرى زاۋۇتى بولماستىن يەم خىشەك پىشىقلاپ ئىشلەيدىغان زاۋۇتنىڭ نومۇرى بولۇپ چىقتى.
مەنبە:ئۆزۈمنىڭ يازمىسى.