دوستلار ،ياخشىمۇ سىلەر .
دۇنيا پۇتبول مۇسابىقىسى قاتارلىق ھەرخىل دۇنياۋى سورۇنلاردا كەم بولسا بولمايدىغان بىر نەرسە بار ،ئۇبولسىمۇ دۆلەت بايرىقى .
مەن مۇشۇ دۆلەت بايراقلىرى توغۇرلۇق ئازىراق سۆزلەپ باقماقچى ، بىرگە مۇنازېرلىشىپ ،پىكىرلىشىپ باقساق دىگەن ئۆمىدتىمەن .
ھەممىمىز بىلىمىز،ئۆزىمىزنىڭ دۆلەت بايرىقى بولغان بەش يولتۇزلۇق قىزىل بايراققا چۈشۈرۈلگەن يۇلتۇز ۋە رەڭلەرنىڭ مەنىسىنى ھەممىمىز چۈشىنىمىز . ئۇ جۇڭخۇا مىللەتلىرىنىڭ قان تۆكۈلۈش بەدىلىگە كەلگەن .
ئەمدى باشقا دۆلەتلەرنىڭ بايرىقىنى تەپسىلىرەك چۈشەندۈرۈپ ئۆتمەكچىمەن .
دۇنيادا 200گە يېقىن دۆلەت بار بولۇپ . بارياقلىرىمۇ رەڭ ۋە شەكىل جەھەتتە ھەرخىل . مەسىلەن : ھېمالايا تاغ تىزمىسىگە جايلاشقان دۆلەت -نىپپال
ئۈستىدىكىسى نېپپال دۆلىتىنىڭ دۆلەت بايرىقى بولۇپ ،دۇنيادا بىردىن-بىر تۆت تەرەپلىك بولمىغان بايراق بولۇپ ھېسابلىنىدۇ .
دۆلىتىمىزنىڭ يېقىن قوشنىسى بولغان تۈركىمەنىستاننىڭ بايرىقى بولسا دۇنيادىكى ئەڭ ئىنچىكە ۋە ئەڭ مۇرەككەپ بايراقلارنىڭ بىرسى .
لانتىن ئامرىكىغا جايلاشغان بىلىزنىڭ دۆلەت بايرىقىغا بولسا ئاق تەنلەك ۋە قارا تەنلىك ئىككى ئادەمنىڭ رەسىمى بېسىلغان.
دۆلەت بايراقلىرىنىڭ ھەممىسىگە شۇدۆلەتنىڭ تارىخى ،مەدىنىيىتى ، جايلىشىشى ۋە قىززىقىشى سىڭدۈرۈلگەن بولىدۇ.
ھەربىر دۆلەت بايرىقىغا ئادەمنى ھەيران قالدۇرىدىغان ھەم ئادەمنى تەسىرلەندۈرىدىغان ھېكايە يۇشۇرۇلغان بولىدۇ. مەسىلەن: ئاۋىستىرىيە
ياۋروپا قىتئەسىنىڭ قاپ ئوتتۇرىغا جايلاشقان بۇدۆلەت مورزاتنىڭ دۆلىتى بولۇش سۈپىتى بىلەنمۇ داڭلىق. دۆلەت بايرىقى بولسا ئوتتۇرسى ئاق بەلباقلىق قىزىق بايراق .
12-ئەسىزدە ئاۋىستىرىيە قوشۇنى ئىسلام قوشۇنى بىلەن ئۇرۇش قىلغان ،ئۇرۇش دەھشەت قاتتىق بولغان ھەم ئاۋىستىرىيەنىڭ تەقدىرى مۇشۇ ئۇرۇشقا باغلىق بولغاچقا ئاۋىستىرىيە قوشونى پۈتۈ كۈچى بىلەن ئۇرۇش قىلغان ھەم ئىسلام قوشونىنى چىكىندۈرگەن . ئۇرۇش تۈگىگەندە ئەسكەرلەرنىڭ كىيىملىرى قىپقىزىل قانلار بىلەن بويۇلۇپ كەتكەن . ئەسكەرلەر كىيىملىرىنى سېلىش ئۈچۈن بەلباقلىرىنى يەشكەندە پەقەت بەل قىسمىنىڭلا ئاپپاق ،قالغان يەرلىرىنىڭ قىپقىزىل قانلارغا بويۇلغانلىقىنى ھېس قىلغان. ئاۋىستىرىيە خەلقى شۇ ۋاقىتتىكى ئەسكەرلەرنىڭ باتۇرلىقىنى مەڭگۈ ئۇنۇتماسلىق مەقسىتىدە ئاق بالباقلىق قىزىل بايراقنى دۆلەت بايرىقى قىلغان.
چوڭلاردىن تارتىپ بالىلارغىچە پۇتبولغا،ئۇسۇلغا ئامراق بىرازىلىيىلىكلەرنىڭ دۆلەت بايرىقى بولسا تۆۋەندىكىچە:
بىرازىلىيەنىڭ دۆلەت بايرىقىدىكى يىشىل رەڭ بولسا مول بولغان ئورمان بايلىقىنى ،سېرىق رەڭ بولسا كان بايلىقىنى كۆۈسىتىدۇ. بايراقنىڭ ئوتتۇرسىدا يۇلتۇزلۇق ئاسماننىڭ رەسىمى بار. بۇنىڭدىن 120 يىل ئىگىرى يەرلىك خەلق قوزغىلاڭ كۆتۈرۈپ ئۇزۇندىن بېرى ئىكىسپالاتاتىسە قىلىپ كەلگەن ئېمپىريىنى يېڭىپ جۇمھورىيەت تۈزۈمىنى يولغا قويغان ،خەلق مۇشۇ كۈن كېچىسىنىڭ (1889-يىلى 11-ئاينىڭ 15-كۈنى) چاقناپ تۇرغان يۇلتۇز تۈكۈمىنىنىڭ بەلگىسىنى بايراققا چۈشۈرگەن. ئوتتۇردىكى خەتلەر بىرازىلىيەلىكلەرنىڭ مەڭگۈلۈك ئارزۇسى بولۇپ پورتىگال تىلىدا <بىرلىشىش ھەم ئالغا ئىلگىرلەش>.
ئافرىقىدىكى دۆلەتلەرگە نەزەرسالىدىغان بولساق ، گانا ،كامېرون ،گىۋىنىيە،سىنگال ،كونگو جۇمھۇرىيتى قاتارلىق كۆپ قىسىم دۆلەتلەرنىڭ دۆلەت بايرىقىدا ئوخشاشلىقلاربار .
<گانا>
<كامېرون>
<سىنگال>
<كونگو جۇمھۇرىيتى>
ئوخشاشلىقنى بايقىيالىدىڭىزمىكىن ، بۇ ئوخشاشلىق ئۇنىڭ رەڭگىدە (قىزىل،سېرىق،يىشىل). نىمە ئۈچۈن ئافرىقىدا مۇشۇنداق ئۈچ خىل رەڭدىكى بايراقلار كۆپ؟ بۇنىڭ ئاچقۇچى -ئېفىئوپىيە.
ئېفىئوپىيە بولسا ئافرىقىدېكى ئەڭ بۇرۇن قۇرۇلغان دۆلەت بولۇپ ، يېقىنقى زاماندا ياۋروپادىكى بىر قىسىم دۆلەتلەر ئافرىقىدېكى نۇرغۇن دۆلەتلەرنى بېسىۋالغان ئافرىقىنىڭ تەخمىنەن 90پىرسەنتى باشقىلار تەرپىدىن بېسىۋېلىنغان بولسىمۇ ئېفىئوپىيە يەنىلا ئۆزىنىڭ دۆلىتىنى ساقلاپ قالالىغان . 2-دۇنيا ئۇرۇشى ئاخىرلىشىپ ئافرىقىدېكى دۆلەتلەر ئارقا-ئارقىدىن مۇستەقىللىق ئېلان قىلغان . شۇۋاقىتتا ئۇلارنىڭ ئارزۇسىدىكى دۆلەت ئېفىئوپىيە بولۇپ ،ئېفىئوپىيە دۆلەت بايرىقىنىڭ رەڭگىنى ئىشلەتكەن . مۇشۇئارقىلىق ئۇلار <بىز بىرگەۋدە > دىگەن مەنىدىكى ئافرىقنىڭ ئىتتىپاقلىقىنى ئىپادىلىگەن.
ئوتتۇرا ئاسىيادىكى ئوكرائىنا بولسا سابىق سوۋىت ئىتتىپاقىنىڭ پارچىلىنىشى بىلەن مۇستەقىل بولغان دۆلەت .دۆلەت بايرىقىنىڭ ئۈستى ئاسمان رەڭ ، ئاستى سېرىق رەڭ بولۇپ دۇنيادىكى ئەڭ ئاددىي بايراقلارنىڭ بىرسى .
بۇ ئاددىي بولغان بايراقتىمۇ ئوكرائىنا خەلقىنىڭ كۈچلۈك ئارزۇ-ئارمانلىرى ئەكىس ئەتتۈرۈلگەن .
بۇدۆلەتنىڭ كۆپ قىسىم يېرى ناھايىتى مۇنبەت بولۇپ ،بۇرۇندىنلا ئەڭ مۇنبەت ئاشلىق دۆلىتى دەپ ئاتالغان .لىكىن سوۋىت ئىتتىپاقىنىڭ سىياسىتى ئاستىدا ئوكرائىنانىڭ يىزا ئىگىلىك مەھسۇلات مىقدارى مۇقىم بولمىغان . 20-ئەسىرنىڭ ئالدىنقى يېرىمىدا ئىككى قېتىم چوڭ ئاچارچىلىق يۈز بېرىپ نەچچە مىلىيون خەلق ئاچارچىلىقتا ئۆلۈپ كەتكەن . خەلقلەر بارا-بارا باشقا يەرلەرگە كۆچۈپ كېتىشكە مەجبۇر بولغان . ئوكرائىنا خەلقىگە نىسبەتەن ئەڭ چوڭ ئارزۇسى كۆپكۆك ئاسمان بلەن چەكسىز كەتكەن ئالتۇن رەڭ بۇغداي بولغاچقا مۇستەقىللىق ئېلان قىغاندىن كىيىن ئاشۇ ئارزۇسى بويىچە ئۈستى كۆك ئاستى سېرىق بولغان بايراقنى ئىشلەتكەن .
ئاخىرى بار مەنبە : تېلۋېزور