|
|
|
|
مەۋلۇد ( مەۋلۇد نەبى )
مەنبە : www.bildur.net
بۇ مەزمۇن شەمشىدىن ھاجى نىڭ ‹‹ مىلادىيە 1950 – يىلىدىن 2050 -يىلىغىچە ئىسلامىي ھېيىت – ئايەم ۋە خاتىرە كۈنلەرنىڭ مىلادىيە ۋە ھىجىرىيە بويىچە ۋاقىت سېلىشتۇرمىسى ›› ناملىق كىتابىدىن كۆچۈرۈلدى .( ئاللاھ كىتاب ئىگىسىدن رازى بولغاي !)
بۇ سۆز ئەرەبچە << مەۋلۇد نەبى >> دەپ ئاتىلىپ ، << پەيغەمبەرنىڭ تۇغۇلغان كۈنى >> دېگەن مەنىنى بېرىدۇ ۋە پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى كۆرسىتىدۇ . ئەرەب تارىخى يادىكارلىقلىرىدا خاتىرىلىنىشىچە ، مۇھەممەە ئەلەيھىسسالام مىلادىيە 570 – يىلى ، ئەرەبلەرنىڭ قەمەرىيە تەقۋىمىدە پىل يىلى 3 – ئاينىڭ 12 –كۈنى ئەرەبىيە ئارىلىنىڭ مەككە شەھرىدە قۇرەيش قەبىلىسىنىڭ ھاشىمىلار جەمەتىدىن ئابدۇللا مۇتەللىپنىڭ ئامىنە ئىسىملىك ئايالىدىن تۇغۇلغان بولۇپ ، بۇ كۈن << مەۋلۇد نەبى >> ( پەيغەمبەرنىڭ تۇغۇلغان كۈنى ) دەپ ئاتىلىدۇ . تارىخى خاتىرىلەردە يېزىلىشىچە ، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام ھىجىرىيىنىڭ 11 – يىلى 3 – ئاينىڭ 12 – كۈنى ( يەنى مىلادىيە 632 – يىلى 6 – ئاينىڭ 7 – كۈنى ) مەدىنە مۇنەۋۋەردە ۋاپات بولغان . بۇ كۈن << ۋاپات نەبى >> ( پەيغەمبەرنىڭ ۋاپات بولغان كۈنى ) دەپ ئاتىلىدۇ . جەنۇبى ئاسىيا مۇسۇلمانلىرى ۋاپات نەبىنى << بەرە ۋاپات >> دەپ ئاتايدۇ .، بۇ ئوردۇچە سۆز بولۇپ ، << بەرە >> - << 12 >> دېگەننى << ۋاپات >> - << ئالەمدىن ئۆتتى >> دېگەننى بىلدۈرىدۇ . مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنى ئوخشاش بىر ۋاقىت ( يەنى 3 – ئاينىڭ 12 – كۈنى ) بولغاچقا ، مۇسۇلمانلار بۇ ئىككى خاتىرە كۈنىنى << مەۋلۇد نەبى >> دە بىللە ئۆتكۈزىدۇ . ئەرەب تارىخىي كىتابلىرىدا خاتىرىلىنىشىچە ، مۇھەممەر ئەلەيھىسسالام ۋاپات بولۇپ 300 يىلدەك ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن ، شىئەلەرنىڭ فاتىمىيە سۇلالىسى ( مىلادىيە 909 – يىلدىن 1171 –يىلغىچە ) ئەڭ ئاۋال مىسىردا مەۋلۇد نەبى خاتىرىسىنى ئۆتكۈزگەن . 12 – ئەسىرگە كەلگەندە ئابباسىيلار سۇلالىسىدىن ئىراق پاتىشاھى ئەبۇ سەئىدنىڭ ئەمرى بىلەن ئىراق مۇسۇلمانلىرىمۇ ھەر يىلى ھىجىرىيە 3 – ئاينىڭ 12 – كۈنى مەۋلۇد نەبىنى خاتىرىلەيدىغان بولغان . شۇنىڭدىن كېيىن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنى ۋە ۋاپات بولغان كۈنىنى خاتىرىلەش پائالىيىتى دۇنيانىڭ باشقا جايلىرىدىكى ئىسلام ئەللىرى ۋە رايونلىرىغا ، مۇسۇلمانلار ياشايدىغان يەرلەرنىڭ ھەممىسىگە كېڭەيگەن ۋە مۇسۇلمانلارنىڭ ئورتاق خاتىرە كۈنى بولۇپ قالغان . خاتىرىلەش پائالىيەتلىرىنىڭ شەكلى ھەرقايسى جايلاردا شۇ جاي ۋە شۇ مىللەتنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن مەلۇم دەرىجىدە پەرىقلىق بولىدۇ ، ئەمما ئاساسلىقى مۇسۇلمانلار بۇ كۈنى مەسچىتلەرگە يىغىلىپ قۇرئان تىلاۋەت قىلىدۇ ، مەۋلۇد شېرىپ ۋە سەلاۋات قەسىدىلىرىنى ئوقۇيدۇ ، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا مەدىھىيلەر ئوقۇلىدۇ ۋە ئۇنىڭ تەلىم – كۆرسەتمىللىرى ، ھاياتى ئىش – ئىزلىرى ، گۈزەل ئەخلاق – پەزىلىتى قاتارلىقلار تەبلىغ قىلىنىدۇ . مەملىكىتىمىزنىڭ ئىچكىرىدىكى بەزى رايونلىرىدا مۇسۇلمانلار يەنە مەسچىتلەردە پوشكال ، داشقايناق ( كۈجە ) ، مېۋە – چېۋە قاتارلىقلارنى ھازىرلاپ نەزىر بېرىپ خاتىرىلەيدۇ . مەۋلۇد نەبى مۇسۇلمانلارنىڭ ئاساسلىق ئايەملىرىدىن بىرى بولۇپ ، بىر مۇنچە جايلاردا روزا ھېيىت ، قۇربان ھېيىت بىلەن قوشۇلۇپ ئىسلام دىنىنىڭ ئۈچ چوڭ ھېيىت ئايىمى دەپ ئاتىلىدۇ .
|
|
|
|
|
|