ئېگىزلىكتىكى ھەيۋەتلىك ۋە گۈزەل مەرۋايىت

kuzum

	ئېگىزلىكتىكى ھەيۋەتلىك ۋە گۈزەل مەرۋايىت ــ قاراكۆل    قاراكۆل مەنزىرىسى 　　قاراكۆل شىنجاڭنىڭ غەربىگە جايلاشقان بولۇپ، مۇزتاغ چوققىسىغا ياندىشىپ تۇرىدۇ. كۆلىمى 10 كۋادرات كىلومېتىرچە بولۇپ، دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 3600 مېتىر، چوڭقۇرلۇقى 30 مېتىردىن ئاشىدۇ، سۇ چوڭقۇر ۋە تېگى قارا كۆرۈنگەنلىكتىن، «قاراكۆل» دەپ ئاتالغان. قاراكۆل مەنزىرىسى قاراكۆل مەنزىرىسى قاراكۆل مەنزىرىسى مەنبە:   شىنجاڭ خەلىق تورى

kmran

	بۇ مۇز تاغنىڭ ئورنىنى ئىنىق دىمەپسىزغۇ؟ شىنجاڭنىڭ غەربىدە بولسا غۇلجىدىمۇ يا؟ ھاھاھاھاھاھاھاھاھاھاھاھا  [s:127]

Ruin

	ئاللاھ نىسىپ قىلسابىزمۇبارارمىز ! تىمىڭىزغا رەھمەت           ھەراست شىنجاڭنىڭ غەربىدىگەن قايسى ۋىلايەت شەھەر ئوبلاست ؟ ئىنىق ئەسكەرتىپ قۇيمامسىز مۇنداق دىسەم بىردۆت ئوخشايدۇ دەپ قالماڭ مەن مۇشۇ يېشىمغىچە يۇرتۇمدىن ئايرىلىپ باققان ئەمەس شۇڭاسوراۋاتىمەن ھى ھى

zapar

	ئاڭلىمپتىكەنمەن، يەنىمۇ تەپسىلى چۈشۈندۇرسىڭىز بەك مەمنۇن بۇلاتتىم

گۈل-چۈشى

	قاراكۆلنى چوڭ دەپ كەتكىلى بولمىسىمۇ، سۈيىنىڭ چوڭقۇر ھەم سۈزۈكلۈكى،مەنزىرىسىنىڭ گۈزەللىكى بىلەن مەشھۇردۇر.      قاراكۆل قەشقەر شەھىرىگە 200 كىلومېتىر كېلىدىغان پامىر ئېگىزلىكىگە جايلاشقان. قەشقەر ۋە پامىر دېگەن بۇ نام شىنجاڭنىڭ جۇغراپىيەلىك مەدەنىيىتىدە قاراكۆل دېگەن نام بىلەن باغلىنىشلىق بولۇپ، ئۆزئارا بىر – بىرىگە تەسىر كۆرسىتىپ ۋە بىر – بىرىنى تولۇقلاپ، ئۆزگىچە تەبىئەت چەمبىرىكى ۋە مەدەنىيەت چەمبىرىكى ھاسىل قىلغان.       يىللارنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، تۈرلۈك ئاپەت سەۋەبىدىن، تارىم دەرياسىنىڭ سۈيى ئازىيىپ، لوپنۇر كۆلى قۇرۇپ، نىيە، كىروران ۋە ئىدىقۇت قەدىمىي شەھەرلىرى يوقىلىپ كەتكەن بولسىمۇ، قەشقەر شەھىرى مۇكەممەل ساقلىنىپ، جەنۇبىي شىنجاڭنىڭ سىياسىي، ئىقتىسادىي، مەدەنىيەت مەركىزىگە ئايلىنىپ، غەربىي دىيارنىڭ مەۋجۇتلۇقىنىڭ بەلگىسى ھەم شىنجاڭ تارىخىنىڭ تىرىك تاشقاتمىسى بولۇپ قالدى.       قەشقەر شەھىرىدىن يولغا چىقىپ، ياپيېشىل بوستانلىقلارنى كېسىپ ئۆتسىڭىز، ئاپپاق قار بىلەن قاپلانغان پامىر ئېگىزلىكى كۆز ئالدىڭىزدا نامايان بولىدۇ.       قەشقەرلىكلەرنىڭ نەزەرىدە، پامىر ئېگىزلىكى مۇئەللەقتىكى تاش ئوردىغا، مۇزتاغ چوققىسى ئۇنىڭ بېشىدىكى تاجىغا ئوخشايدۇ. قار – مۇزلار قاپلاپ تۇرىدىغان 7509 مېتىر كېلىدىغان مۇزتاغ چوققىسى قوڭۇر چوققىسى ۋە چۇگېر چوققىسى بىلەن قوشۇلۇپ،پامىر ئېگىزلىكىدىكى ئۈچ ئېگىز چوققا دەپ ئاتالغان. بۇ چوققىنى يىل بويى قار قاپلاپ تۇرىدۇ. مۇزتاغ چوققىسىدا چوڭ – كىچىك 16 مۇزلۇق بار. داڭلىق ئېكسپېدىتسىيەچى سىۋىن ھېدىن مۇزتاغنى«مۇزتاغ ئاتا»دەپ ئاتىغان.رىۋايەتلەردە ئېيتىلىشىچە، مۇزتاغ ئاجايىپ گۈل – گىياھلار بىلەن ئورالغان جەننەتتەك گۈزەل جاي بولۇپ، پانىي ئالەمدىكى گۈللەر ئەڭ دەسلەپتە مۇشۇ جايدا ئاپىرىدە بولغان ئىكەن.        بەزىلەر قاراكۆلنى «سۈيى قارا كۆل»دېسە ؛ بەزىلەر«ئۇلۇغ كۆل»دەيدۇ، يەنە بەزىلەر قارا كۆلنى« قوش كۆل»دەيدۇ،چۈنكى ئۇ تۇتاش ئىككى كۆل بولۇپ، خۇددى قول تۇتىشىپ تۇرغان بىر جۈپ ئاچا – سىڭىلغا ئوخشايدۇ. مۇشۇ كۆل بولغاچقا، قەشقەر بوستانلىقى ھازىرغىچە كۆكىرىپ ياشناپ تۇرغان.       ئەمەلىيەتتە، شىنجاڭدىكى باشقا ئېگىزلىكتىكى كۆللەرگە ئوخشاش، قارا كۆلمۇ قەدىمىي مۇزلۇقنىڭ ئېرىشىدىن شەكىللەنگەن. قىرغىز چارۋىچىلارنىڭ ئېيتىشىچە، ھەر قېتىم ئاسماننى قارا بۇلۇت قاپلاپ، چاقماق چېقىپ، ھاۋا گۈلدۈرلىگەندە، كۆل سۈيى بىردىنلا قارا رەڭگە ئۆزگىرىپ، ئىسمى – جىسمىغا لايىق قارا كۆلگە ئايلىنىدىكەن. ئەمما ھاۋا سۈزۈك كۈنلىرى ئەتىگەن ۋە كەچتە، قارا كۆلنىڭ سۈيى سۈزۈكلىشىپ، بەزىدە كۆك، بەزىدە سۇس سېرىق رەڭگە ئۆزگەرسە، يەنە بەزىدە قىزغۇچ سېرىق رەڭگە ئۆزگىرىپ، كىشىنى ھەيران قالدۇرىدىكەن. شۇڭا بەزىلەر بۇ كۆلنى «ئۆزگىرىشچان كۆل»دەپمۇ ئاتايدىكەن.        بۇ كۆلدىكى رەڭ ئۆزگىرىشى بۇ جاينىڭ مۇرەككەپ گېئولوگىيەلىك شارائىتى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. قارا كۆل مۇزتاغ چوققىسى ئېتىكىدە بولۇپ، پامىر ئېگىزلىكىدىكى سىرلىق ئاسترونومىيەلىك ھادىسىلەر ۋە كىلىمات ئۆزگىرىشىمۇ ئۇنىڭغا ئازدۇر – كۆپتۈر تەسىر كۆرسەتكەن. شۇڭا بۇ كۆلدىكى ئۆزگىرىش گېئولوگىيەلىك ۋە جۇغراپىيەلىك مۇھىتنىڭ مەھسۇلىدۇر.

kokyal

	رەسىملىرى بولسا يوللاپ قۇيۇڭلار بالىلار [s:163]

kamina

	بىزنىڭ شىنجاڭ بىر گۈزەل جاي~!~!~!~~!~!

دانىش

	ھەقىقەتەن  بەك  گۈزەلكەن  .....

gherip

	بۇ كۆل ئاقتۇ ناھىيىسىغۇ دەيمەن

dilqun

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 4قەۋەت گۈل-چۈشى كە 2010-12-27 09:46 PMئەۋەتىلدى : قاراكۆلنى چوڭ دەپ كەتكىلى بولمىسىمۇ، سۈيىنىڭ چوڭقۇر ھەم سۈزۈكلۈكى،مەنزىرىسىنىڭ گۈزەللىكى بىلەن مەشھۇردۇر.      قاراكۆل قەشقەر شەھىرىگە 200 كىلومېتىر كېلىدىغان پامىر ئېگىزلىكىگە جايلاشقان. قەشقەر ۋە پامىر دېگەن بۇ نام شىنجاڭنىڭ جۇغراپىيەلىك مەدەنىيىتىدە قاراكۆل دېگەن نام بىلەن باغلىنىشلىق بولۇپ، ئۆزئارا بىر – بىرىگە تەسىر كۆرسىتىپ ۋە بىر – بىرىنى تولۇقلاپ، ئۆزگىچە تەبىئەت چەمبىرىكى ۋە مەدەنىيەت چەمبىرىكى ھاسىل قىلغان.       يىللارنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، تۈرلۈك ئاپەت سەۋەبىدىن، تارىم دەرياسىنىڭ سۈيى ئازىيىپ، لوپنۇر كۆلى قۇرۇپ، نىيە، كىروران ۋە ئىدىقۇت قەدىمىي شەھەرلىرى يوقىلىپ كەتكەن بولسىمۇ، قەشقەر شەھىرى مۇكەممەل ساقلىنىپ، جەنۇبىي شىنجاڭنىڭ سىياسىي، ئىقتىسادىي، مەدەنىيەت مەركىزىگە ئايلىنىپ، غەربىي دىيارنىڭ مەۋجۇتلۇقىنىڭ بەلگىسى ھەم شىنجاڭ تارىخىنىڭ تىرىك تاشقاتمىسى بولۇپ قالدى.       قەشقەر شەھىرىدىن يولغا چىقىپ، ياپيېشىل بوستانلىقلارنى كېسىپ ئۆتسىڭىز، ئاپپاق قار بىلەن قاپلانغان پامىر ئېگىزلىكى كۆز ئالدىڭىزدا نامايان بولىدۇ.       قەشقەرلىكلەرنىڭ نەزەرىدە، پامىر ئېگىزلىكى مۇئەللەقتىكى تاش ئوردىغا، مۇزتاغ چوققىسى ئۇنىڭ بېشىدىكى تاجىغا ئوخشايدۇ. قار – مۇزلار قاپلاپ تۇرىدىغان 7509 مېتىر كېلىدىغان مۇزتاغ چوققىسى قوڭۇر چوققىسى ۋە چۇگېر چوققىسى بىلەن قوشۇلۇپ،پامىر ئېگىزلىكىدىكى ئۈچ ئېگىز چوققا دەپ ئاتالغان. بۇ چوققىنى يىل بويى قار قاپلاپ تۇرىدۇ. مۇزتاغ چوققىسىدا چوڭ – كىچىك 16 مۇزلۇق بار. داڭلىق ئېكسپېدىتسىيەچى سىۋىن ھېدىن مۇزتاغنى«مۇزتاغ ئاتا»دەپ ئاتىغان.رىۋايەتلەردە ئېيتىلىشىچە، مۇزتاغ ئاجايىپ گۈل – گىياھلار بىلەن ئورالغان جەننەتتەك گۈزەل جاي بولۇپ، پانىي ئالەمدىكى گۈللەر ئەڭ دەسلەپتە مۇشۇ جايدا ئاپىرىدە بولغان ئىكەن. ....... رەھمەت جۇمۇ سىزگە قارا كۆل يۇرتۇمدا بولغان بىلەن ئاڭلىماپتىكەنمەن.