ئىككىنچى ئەۋلات كىملىكىمىزدىكى بىر قىسىم

erktikin

	ئىككىنچى ئەۋلاد كىملىكىمىزدىكى  بىر قىسىم ئىللەتلەر   يېقىندا ئىككىنچى ئەۋلاد كىملىكىمنى ( سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ) قولغا ئېلىپ « ئۇھ » دېدىم . بۇنداق بولىشىدىكى سەۋەپ ئۆلچەملىك رەسىمگە چۈشۈشتىن تارتىپ كىملىك قولغا تەككىچە 30 ئاي ۋاقىت ئۆتكەن ئىدى(ئارىلىقتا رەسىم بۇزۇلۇپتۇ دەپ ئىككى قېتىم رەسىمگە چۈشتۈم) . بۇ جەرياندا بانكا كارتىسى  ، داۋالىنىش ، ئىستراخۋانىيە قاتارلىق رەسمىيەتلەرنى بېجىرگەن چېغىمدا ئىككىنچى ئەۋلات كىملىكىم يوق بولغانلىقى ئۈچۈنلا نۇرغۇن دېشۋارچىلىق تارتقان ئىدىم .كىملىكنى ئالغاندىن كېيىن مېنى بىر ئىش ھەيرەتتە قالدۇردى .كىملىك جوڭخۋا خەلق جۇمھۇرىيىتىدىكى پۇقرالارنىڭ پۇقرالىق سالاھىيىتىنى ئىسپاتلايدىغان بىردىنبىر گۇۋاھنامە ئىدى .ئۇنىڭ تەرجىمىسىدە مەسىلە بار ئىكەنغۇ دېسەم ، خەنزۇچىسىدىمۇ بىرمۇنچە ئىللەتلەر بار ئىكەن . قېنى سىزمۇ كىملىكىڭىزنى ئېلىپ تەپسىلى كۆرۈپ بېقىڭ . بىرىنچى ، تەرجىمىسىدىكى مەسىلىلەر : 1- ئوڭ يۈزىدىكى «نامى» دېگەن ئاتالغۇ مەنچە بولغاندا كىملىك ، پاسپورت قاتارلىق گۇۋاھنامە تۈرىدىكى كونكېرت ئادەم ئىسمىغا ئەمەس ، مەلۇم بويۇم ، بىرەر ئورۇن ياكى بىرەر خىل مەھسۇلات قاتارلىقلارغا بېرىلىشى كېرەكتىغۇ دەيمەن . ئادەتتە بىز بىرەرسىدىن «ئېتىڭ نىمە؟» ، «ئىسمىڭ نىمە؟» دەپ سورايمىز ، ھەرگىز «نامىڭ نىمە» دېمەيمىز . خەنزۇچىسىدا ئېنىق قىلىپ «姓名» دەپ يېزىلغان تۇرسا ، ئۇنى «名称» نىڭ ئورنىدا  ئېلىۋالغىنىمىز نىمىسى ؟ ئەسلى «ئىسمى» ياكى «ئىسىم پەمىلىسى» دەپ ئېلىنسا توغرا بولاتتى (كونا كىملىككە قاراڭ)  . نەدىمۇ گۇۋاھنامە تۈرلىرىدىكى كونكېرت ئادەمگە نېسبەتەن نامى دەيدىغان گەپ بار ؟ 2- «تۇغۇلغان ۋاقتى» دېگەن سۆز خەنزۇچىسىدىمۇ  (出生)  دەپ خاتا ئېلىنغان . ئۇنى تۈزىتىپ ئېلىشنىڭ ئورنىغا «تۇغۇلغان» دەپ قىسقارتىپلا تەرجىمە قىلىنغان . بىزدە «تۇغۇلغان» دەپ تومتاقلا ئاتايدىغان ئىش يوق ، تۇغۇلغان ۋاقتى ، تۇغۇلغان ئورنى دەيدىغان گەپ بار ئىدىغۇ ؟ 3- «公民身份号码» دېگەن سۆز «كىملىك نومۇرى» دەپ تەرجىمە قىلىنغان . مەنچە بۇ ناھايىتى توغرا ئېلىنغان . خەنزۇچىسى توغرا بولمىغان . 4- كەينى يۈزىدىكى ئىككى قۇر چوڭ خەت يەنى ، «جۇڭخۋا خەلق جۇمھۇرىيتى ئاھالىلار سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى» (中华人民共和国居民身份证)  دېگەن خەتلەر تەرجىمە قىلىنماي تاشلاپ قويۇلغان . خەت تونۇغانلارغۇ مەن جۇڭخۋا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ پۇقراسى دەپ چۈشىنەر ، بىلمىگەنلەرچۇ ؟  ئۇندىن باشقا «شەھەرلىك» ، «ناھىيىلىك» دەيدىغاننىڭ ئورنىغا «شەھىرى» ، «ناھىيىسى» دەپ ئېلىنغان . ئىككىنچى ، خەنزۇچىسىدىكى ئىللەتلەر : 1- كىملىكنىڭ ئوڭ تەرىپىدە «پۇقرالىق(گراژدانلىق)سالاھىيىتى»(公民身份) دېگەن خەنزۇچە  خەت  بولسا ، كەينى تەرىپىدە « ئاھالىلار سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى » (居民身份证) دېگەن بەش چوڭ خەت بارئىكەن . ئۇنداقتا كىملىكى  بار كىشىلەر زادى « پۇقرا » (公民)  مۇ ياكى « ئاھالە » (居民) مۇ ؟ شۇنى بىلىش كېرەككى ، بۇ ئىككىسى ئوخشاش بولمىغان قانۇنىي ئۇقۇم تۇرسا ، بىر چوڭ دۆلەتنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىدىمۇ مۇشۇنداق ئىش يۈز بەرسە ، بۇ تازىمۇ كۈلكىلىك ئىش ئەمەسمۇ ؟ 2- «出生» (تۇغۇلغان) دېگەن سۆزنىڭ كەينىگە مەلۇم يىلى مەلۇم ئاينىڭ مەلۇم كۈنى دەپ ئېلىشمۇ تازا جايىغا چۈشمىگەن . ئۇ ئەلۋەتتە تۇغۇلغان ۋاقتى ، تۇغۇلغان ئورنى قاتارلىق ئامىللارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بولىشى كېرەك ئىدى . ئەگەر كونكېرت تۇغۇلغان ۋاقتىنى كۆرسەتسە «تۇغۇلغان ۋاقتى» (出生日) ياكى (出生日期) دەپ يېزىلسا توغرا بولاتتى  (كونا كىملىككە قاراڭ) . 3- «پۇقرالىق سالاھىيەت نومۇرى» (公民身份号码) دەپ ئېلىشمۇ دۇرۇست ئەمەس . چۈنكى «سالاھىيەت» تە رەت نومۇرى بولمايدۇ ، پەقەت گۇۋاھنامە ، پاسپورت ،  كېنىشكا ياكى ھەر خىل ئىسچوت-تالونلاردىلا رەت نومۇرى بولىدۇ .مەنچە بولغاندا كىملىك نومۇرى ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامە نومۇرى (身份证号码) ۋە ياكى قىسقارتىپ رەت نومۇرى (编号) دەپ ئېلىنسىمۇ بولاتتى (كونا كىملىككە قاراڭ) . 4- يېشى 50 تىن ئېشىپ كەتكەن كىشىلەرنىڭ كىملىكىدە  «كۈچكە ئىگە مۇددىتى (有效期限) مەلۇم يىل مانچىنچى ئاينىڭ مانچىنچى كۈنىدىن– ئۇزۇن مۇددەتكىچە (长期) » دەپ يېزىلغان . « ئۇزۇن مۇددەتلىك » دېگەن سۆزنىڭ ئۆزى ئاخىرقى چەك ئەمەس، بەلكى مەلۇم بىر جەرياننى كۆرسىتىدۇ . بانكىغا پۇل ئامانەت قويسىڭىز مۇددەتلىك، مۇددەتسىز دەيدىغان گەپ بار ، ئەدلىيىدىمۇ مۇددەتلىك قاماق جازاسى ۋە مۇددەتسىز قاماق جازاسى دەيدىغان گەپ بار ئىكەن . نەدىمۇ « ...دىن - ئۇزۇن مۇددەتكىچە»(到长期) دەيدىغان گەپ بولسۇن ؟ شۇنى ئويلىماپتىمەنكى ، ئالقانچىلىكمۇ كەلمەيدىغان كىچىككىنە كىملىكتىمۇ شۇنچە كۆپ خاتالىقلارغا يول قويۇلسا - ھە ! بىزدىكى تىل ئىشلىتىش ، جۈملە ئىشلىتىش ، خەت ئىشلىتىش ھەمدە تەرجىمىدىكى بۇنداق قالايمىقان ھالەتنى كۆرگەن ھەرقانداق ئادەمنىڭ كۆڭلى غەش بولمامدۇ ؟ بۇ قېتىم كىملىك ئىشلىگۈچىلەر بىرىنچى ئەۋلاد كىملىككە قاراپمۇ قويمىغان ئوخشايدۇ . بولمىسا كىچىككىنە كىملىكتىمۇ  بۇنچىۋالا ئىللەتلەر كۆرۈلمەس  بولغىيتى .گەرچە كونا كىملىكنىڭ سۈپىتى ھازىرقىسىغا يەتمىسىمۇ ، لېكىن ئەينى چاغدىكى كىملىك ئىشلىگۈچىلەرنى ئىنتايىن ئەستايىدىل ئىكەن دېيىشكە بولىدۇ . قارىغاندا بۇمۇ «جۇڭگوچە ئالاھىدىلىك » ئوخشايدۇ ...   مەنبە : ئۆزۈم                      2009-يىلى ئاۋغۇست

JIBRAN

	پاھ..كىچىككىنە بىرنەرسىدىن بىر مۇنچە خاتالىقنى تېپىۋاپسىزغۇ.........

natonux-kiz

	ۋاي ۋۇي  شۈنچە كۆپ  خاتالىقلار باركىنا ، مەن  مۇشۇ كەمگىچە تۈزۈكرەك قاراپمۇ باقمىغان ئىكەنمەن ،،،،،،،،،

isiyan

	راستىنلا  شۇنداق  ئىكەنغۇ  ئاپلا  ....................................

yatlax

	ۋاي توۋا مەن كىملىكنى بىجىرىپ تەپسىلىي قاراپمۇ باقماپتىمەن دىسە . [s:148]

dil@wur

	مەنمۇ ھەيران قالدىم ، بۇ بىر ھەقىقەتەن كۈلكىلىك . ئىش بوپتۇ جۇمۇ ...

ئايدىڭ

	、ئۇنى  ئاز دەپ بىجىرىش جەريانىدا ئۇيغۇرچە ئىسىمغا ئايالچە، خەنزۇچە ئىسىمغا ئەر كىشىنىڭ ئىسمىنى يېزىپ قۇيىدىغان، مىللەت تەۋەلىكىنى يازمايدىغان ئەھۋاللارمۇ  بەك ئېغىر دەڭە بىزنىڭ يېزىلاردا.