نېمىشقا تېلېفون ئۇرۇشنى ياخشى كۆرمەس بولۇپ قالدۇق؟

okyan2014

	نېمىشقا تېلېفون ئۇرۇشنى ياخشى كۆرمەس بولۇپ قالدۇق؟ تېڭشۈن پەن-تېخنىكىسى خەۋىرى: كىشىلەر تېلېفون ئۇرۇشتىن يىراقلاشماقتا. جىددىي ئەھۋال ياكى يېقىنلىرى بىلەن مۇناسىۋەتنى ساقلاپ قالغاننى ھېسابقا ئالمىغاندا، كۆپ قىسىم كىشىلەر تېلېفون ئۇرۇشتىن ۋاز كېچىپ، قىسقا ئۇچۇر، ئېلخەت ياكى پاراڭلىشىش دېتاللىرىنى تاللاشقا باشلىدى. نېمىشقا مۇنداق بولىدۇ؟16 ياشلىق ئودلى بارلىق ئاماللار بىلەن تېلېفون ئۇرۇشتىن ساقلانماقتا، ئۇ تېلېفون قىلىشنىڭ ھەقىقەتەن ئوڭايسىز ئەھۋالغا چۈشۈرۈپ قويدىغانلىقىنى ئېيتتى. 17 ياشلىق ئېلىنىنىڭ دېيىشىچە، نۇرغۇن كىشىلەر تېلېفون قىلىشتىن بىزار بولۇشقان. ئۇلارنىڭ تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپتىكى ساۋاقداشلىرى قىسقا ئۇچۇر، پاراڭلىشىش دېتاللىرى ياكى ئىجتىمائىي مېدىيە تور بەتلىرىنى ئىشلىتىدىكەن. بۇ «ئوپچە تەنھالىق» دېگەن كىتابتا تەسۋىرلەنگەن ھازىرقى ھالەتلەر. يازغۇچى شېررىي تۇركلې ماسساچۇستېس تېخنىك ئىنىستىتۇتېتىنىڭ جەمئىيەتشۇناس پروفېسسورى. ئادەم بىلەن تېخنىكا ئارىسىدىكى ئۆزئارا ھەرىكەتچانلىقنى تەتقىق قىلىش ئۈچۈن، ئۇ 15 يىل ۋاقىت سەرپ قىلىپ ھەر قايسى ياش باسقۇچىدىكى ئادەملەرنى تەتقىق قىلدى، بولۇپمۇ ياشلارنىڭ تورنى ئىشلىتىشىنى تەتقىق قىلدى. شېررىينىڭ ئۇلار بىلەن بولغان سۆھبىتىدە ئادەم ۋە تېخنىكىنىڭ مۇناسىۋىتىدىكى ئۆزگىرىشلەر تارتىپ چىقىرىلدى. شېررىي «ئوپچە تەنھالىق» ناملىق كىتابىدا يۇقىرىدا بايان قىلىنغان بايقىغان مەسىلىلەرنى تەسۋىرلىگەندە تېلېفون ئۇرۇش ئۇنچە زۆرۈر ئەمەس بولۇپ قالدى، دەپ يازغان ئىدى. بۇ مەسىلىگە بولغان جاۋابلار ھەم كىشىلەرنىڭ تېخنىكا تاللىغاندىكى ئىچكى ئېھتىياجىنىمۇ ئېچىپ بەردى. تۆۋەندىكىلەر «ئوپچە تەنھالىق» ناملىق كىتابتىن ئۈزۈپ ئېلىنغان جاۋابلار: قىسقا ئۇچۇر يوللاش تېلېفون قىلغانغا قارىغاندا كىشىنى تېخىمۇ بىخەتەرلىك تۇيغۇسىغا ئىگە قىلىدۇ، چۈنكى ئىنچىكە ئويلاپ كۆرگەندىن كېيىن ئۆزى كۈتكىنىدىكى ئۆزىنى نامايان قىلىدۇ. ئېكران ئارقىلىق ئالاقە قىلىشنىڭ ئەۋزەللىكى «ئېكران بىر يوشۇرۇن جاي. بۇنداق يوشۇرۇنلۇق ئالاقە قىلىشنى تېخىمۇ ئاسانلاشتۇرۇۋەتتى. ئېكراندا، ئۆزىڭىزنى قانداق ئادەم سۈپىتىدە كۆرسەتمەكچى بولسىڭىز شۇنداق يازسىڭىز بولىدۇ، باشقىلارنى ئۆزىڭىز ئۈمىد قىلغان قىياپەتتە تەسەۋۋۇر قىلسىڭىز بولىدۇ، ئۆزىڭىزنىڭ مۇددىئاسى بويىچە ئۇلارنىڭ ياساپ چىقسىڭىز بولىدۇ. ئەمما بۇ جەلىپ كۈچى بار ئادەم، ئەمما بىرلا ۋاقىتتا ناھايىتى خەتەرلىك. سىز بۇنداق تۇيغۇغا كۆنۈپ قالغاندا، بىر تېلېفون قورقۇنۇچلۇق بولۇپ قالىدۇ، چۈنكى سىزنى بەك ئاشكارىلاپ قويىدۇ. ياشلار تېلېفون ئۇرۇشتىن ئۆزىنى قاچۇرسا قۇرامىغا يەتكەنلەرمۇ شۇنداق قىلىدۇ. 46 ياشلىق ئارخېتېكتور راندولفنىڭ دېيىشىچە، ئۇنىڭ تېلېفون قىلىشتىن ئۆزىنى قاچۇرۇشنىڭ سەۋەبى ئۇ ئۆزىنى چارچاپ كېتىمەن...چۈنكى سۆزلىشىشكە بەك كۆپ زېھنىي كۈچ كېتىدۇ، دەپ ھېس قىلغان. تېلېفون قىلىشنىڭ بېسىمى بولسا سىز دائىم سۆزلىشىشنى ساقلاپ تۇرىشىڭىز كېرەك، «ھەي، بۈگۈن ئەھۋالىڭىز قانداق؟» دەپ تۇرىشىڭىز كېرەك. ھەر ۋاقىت بىر قىسىم ئىشلارنى ئويلاپ تېپىپ سۆزلىشىشڭىز كېرەك، شۇنداق قىلغاندا ئاندىن تېلېفوندا سۆزلىشىش ئۈزۈلۈپ قالمايدۇ. قىسقا ئۇچۇر ۋە پاراڭلىشىش دېتاللىرى سىزگە قوغداش تەمىن ئېتىدۇ. سىزنىڭ ئېيتماقچى بولغان سۆزلىرىڭىزنى ئويلىنىش ۋە تەييارلىنىش ۋاقتىڭىز بولىدۇ. ئۆزىڭىزنىڭ ئۇسلۇبىدا ئىپادە قىلالايسىز. چۈنكى پىلانلىق ئېلىپ بارالايسىز، قارشى تەرەپنىڭ ئالدىدا قانداق ياسىنىشنى كونترول قىلالايسىز، چۈنكى سۆزلەرنى تاللىغىلى بولىدۇ، يوللاشتىن ئىلگىرى تەھرىرلىگىلى بولىدۇ، ھەتتا بەزى ئادەملەرنى توسۇۋەتكىلى ياكى چىقىرىۋەتكىلى بولىدۇ. ئېلېكترونلۇق مېدىيە ئارقىلىق ئۆزىنىڭ ياخشى كۆرىدىغىنى ياكى تەسىراتىنى ئىپادىلەشتە قارشى تەرەپنىڭ سوغۇق مۇئامىلىسىگە ئۇچراپ ئوڭايسىزلىنىشتىن ساقلانغىلى بولىدۇ. ئېلېكترونلۇق ئالاقىنىڭ چىراي ئىپادىسى ئىقتىدارىنىڭ بىرى بولسا ئادەمنى قەستەن يالغان قىياپەتكە كىرىۋالغان ھەرخىل قىياپەتلەرنىڭ ئارقىسىغا يوشۇرۇپ قالغىلى بولىدۇ. قانداق ئۇچۇرلار قانداق مېدىيەلەرگە ماس كېلىدىغانلىقىنى ئوقۇغۇچىلار ناھايىتى چۈشىنىدۇ. بەزىلەر بۇنى بۇ بىر ئەۋلاد بالىلارنىڭ ئارتۇقچىلىقى دەپ قارايدۇ. ئەركىن چەكلىمىسىز يېڭى مېدىيە مۇھىتىدا چوڭ بولغانلىقتىن، ئۇلار زۆرۈر تېپىلسىلا ئۇچۇر يازىدۇ. بىر 52 ياشلىق ئاجرىشىپ كەتكەن ئايال ئۆزىنىڭ دوستلىرىغا تېلېفون قىلماس بولۇپ قالغانلىقىنى ھەيرانلىق بىلەن بايقىغانلىقىنى ئېيتتى. ئۇ ئېلخەت ۋە Facebook ئۇچۇرى يوللىسىلا قانائەت تاپقان. ئۇ:«تېلېفون قىلىش تاجاۋۇز قىلغانغا ئوخشاش، دوستلىرىمنىڭ تۇرمۇشىنى قالايمىقانلاشتۇرۇپ تاشلىغاندەك ھېسىياتتا بولىمەن. ئوخشاشلا، ئەگەر ئۇلار ماڭا تېلېفون قىلسا، مېنى ئاۋارە قىلغاندەك بولىمەن. ئېلخەت يوللىسام، Facebookئۇچۇرلىرىنى كۆرسەم، باشقىلار بىلەن ئالاقە قىلغاندەك بولىمەن. ناھايىتى چارچاپ كەتتىم، ئادەملەر بىلەن كۆرۈشۈشكە تەييارلانمىدىم» دېدى. تېلېفون قىلىشنىڭ زىتلىقى تېخىمۇ يۇقىرى. بۇ كۆپچىلىكنىڭ ئومۇميۈزلۈك ئىنكاسى. تېلېفون قىلىشتا پۈتۈن دىققەتنى مەركەزلەشتۈرۈش كېرەك، باشقىلارنىڭ تېلېفونىنى ئالغىلى بولمايدۇ ھەمدە باشقا ھەرقانداق ئىشنى قىلغىلى بولمايدۇ، بىرلا ۋاقىتتا سۆزلىشىش ئىقتىدارى تەلەپ قىلىدۇ. دەرۋە توردا ئالاقە قىلىش تېخىمۇ بىخەتەر، تېخىمۇ ئەركىن. ئاۋازدىن ئىبارەت ئادەمنىڭ ھېسىياتىنى يەتكۈزۈپ بېرىدىغان بۇ قورالنىڭ يوقىلىشىغا ئىنتىزار بولىۋاتىمىز. تەرجىمان: ئوكيان

uzum-tal

	بۇ خۇمپەرلەر ھەقىقەت ھەر قانداق بىر ئىشنى بەل زىل ئويلايدىكەن . دىمىسمۇ تېلېفۇن ئارقىلىق پاراڭلاشقانداق قارشى تەرپنىڭ گېراماتىكا سۆز قۇرلمىسدىن . ئاۋاز تېمبىرىدىن ، بىز تەرەپنىڭ سۆزىمىزگە قايتۇرغان ئىنكاسى ...قاتارلىق ئۇچۇرلاردىن قارشى تەرپنى تولۇق بولمىسمۇ %80 ھالدا  مىجەز-خاركتىرىنى ئىنىق بىلۋالغىلى تامامەن بولىدۇ . چۈنكى ئىنساننىڭ بىر ئاجىزلىقى ساختا ۋە يالغان ئىشنى ھەر قانچە قىلسىمۇ مۇكەممەل قاملاشتۇرالمايدۇ . زىيادە قۇۋ كىىشلەر بولسىمۇ مەلۇم بىر ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ ھامان چىنىپ قالىدۇ . شۇڭلاشقا تولا جىنايى ئىشلار دىلوسىدا جىنايەت گۇماندارىنى بىر جاۋاپنىڭ ئون نەچچە خىل سۇئالىنى توختىماي ۋە ئالماشتۇرۇپ سورايدىغان ئىشلار كۆپ .    مۇشۇ پىسىخىكا دىگەن بىر كەسىپ بولۇپ كەتتىغۇ ھازىر . بىراق بۇ كەسىپ مۇنتىىزىم كەسىپلەشمىگەن ۋاقىتلاردىمۇ باشقىلارنىڭ سۆزلىردىن قارشى تەرەپنىڭ  مىجەز ئالاھىيدىلىگىنى ئىنچىكە بىلۋالدىغان كىىشلەر كۆپ ئىدى . بىراق ھازىر بۇ ئىشلار مۇنتىىزىم كەسىپلىشىپ ھەر خىل پىسىىخىكا سىنىقى ئارقىلىق توغۇرلۇق نەتىجىسىگە تېخىمۇ ئىنىق ھۆكۈم قىلغىلى بولدىغان بولۇپ كەتتى . قىسقا ئۇچۇردا  بولسا قارشى تەرەپ ئۆزىنى تامامەن يوشۇرالايدۇ  ۋە بىرلا ۋاقتىتا  بىر نەچچە تەرەپ بىلەن ئالاقە قىلىىش ياكى قايمۇقتۇرۇش ،كۆزىنى بوياشقا بولىدۇ . بىراق سىياسى ئىشلارغا چىتىشلىق بولسا تىپىۋىلىش بولسا ئۆھھۇ دىگەنچىلىك بىر ئىش .  بىر ئائىلىنىڭ ھەر بىر ئەزاسىدا بىردىن تېلېفۇن بولۇپ كەتتى . كىم كىمنىڭ نىمە قىلۋاتقىننى بىلمەيدۇ . ھە ئوغلۇم كىنو-فىلىم كۆرۋىتىپتۇ  ياكى ھىساپ ئىشلەۋىتىپتۇ . ھە قىزىم قۇلىقغا تىڭشغۇچ تىقىپ ناخشا ئاڭلاۋىتىپتۇ . ھە  دادىسى ئىداردىكى دوسلىرى بىلەن ئۇچۇرلىشۋىتپتۇ . ھە ئانىسى يۇمۇر ئوقۇۋۇتىپتۇ دەپلا قالىمىز . قالىدۇ . قالدىكەن .  ئىشقىلىپ بىر نەچە زىيادە چەكتىن ئىشىپ كەتسە بارغۇ پەقەتلا لەززىتى قالمايدىكەن . يەنىلا ھەار ئىش ئۆز يولىدا بولغىنى ياخشى ئىكەن . بەلىم بۇمۇ بىر مەزگىللىك قىزىقىشتۇ . بىر ۋاقتىلارغا بارسا بۇنىڭدىنمۇ زىرىكىپ بۇرۇنقى نوجىيا ئوخشاش ئاددىيلا تېلېفۇن ئۇرغىلى-ئالغىلى بولدىغان . چەكلىك ھەرەپتىكى قىسقا ئۇچۇر يوللىغىلى بولدىغان تېلېفۇنلار ئومۇملىشىپ قالامدۇ تېخى بىر نىمە دىگىلى بولمايدۇ ؟ !

barnakiz886

	مەنلا تېلىفۇنلىشىشتىن يىراقلىشىپ كەتكەن ئوخشايمەن دىسەم

faeza.akef

	barnakiz886 يوللىغان ۋاقتى  2014-9-18 04:25 PM مەنلا تېلىفۇنلىشىشتىن يىراقلىشىپ كەتكەن ئوخشايمەن دى ... ئوخشاشكەنمىز....مەنمۇ  شۇ..... ئىش بولسا تېلفۇن قىلىپ غاچچىدە دىسە ، بولمىسا ئاۋارە قىلمىسا.تېلفۇندا ئۇزۇنراق پاراڭ سالدىغان ، ھىكايە ئېيتدىغانلار بىلەن پەقەت خوشۇم يوق دىسە،،، باشقىلارنىڭ تېلفۇندا ئۇزۇن پاراڭلىشىپ كەتكىننى كۆرسەم غەلىتىلىك  ھېس  قىلمەن تېخى،

mehriya

	مەن تېلىفۇندىن بىزار بولمۇدۇم . چۈنكى ئۇنىڭدا كۈندە دېگىدەك ئاا -ئانامدىن ھال ئەھۋال سوراپ تۇرىمەن . ئۇچۇر . ئېلىخەت دېگەنلەرنى چوڭلار قالماشتۇرالمايدۇ . لېكىن مۇشۇ ھازىرقى تېلىفۇنلاردىن بىزارمەن . كىمنىڭ قۇلىغا قارىسا شۇنى تۇتىۋالغان ، ئاپتۇۋۇزدىمۇ شۇ ، ھەتتا كوچىدىمۇ ، ئۆيدىمۇ ، ئاشخانىدىمۇ ، دوستلار يىغىلىشىدىمۇ ، توي -تۈكۈنلەردىمۇ ..... قايسى كۈنى مۇنداق بىر سۆزنى ئاڭلاپ ھەقىقەتەن راست ئىشلار دەپ قالدىم ؛ ئىلگىرى ئۆيىڭگە مېھمانلىرىڭ كەلسە ، ئۇلار كىرىپلا ھال -ئەھۋال سورايتتى ، ھازىر كىرىپلا ‹ئۆيىڭىزدە سىمسىز تور WiFi  نىڭ بار يوقلىغىنى سورايدۇ . مېنىڭچە يەنىلا بۇرۇنقى نوجىيا تېلىفۇن ياخشىدەك بىلىندى ، ئالمىنىمۇ ئىشلىتىپ باقتىم . نېمىسىنى شۇنچە داڭلايدىكىن ، يا مەندەك تېلىفۇن ئۇرۇش بىلەن قۇبۇل قىلىشتەك مەشغۇلات قىلىپ ، باشقا تورغا چىقىش ۋاھاكازالىرىغا قىزىقمايدىغان ئادەمگە شۇنداق بىلىندىمۇ ، داڭلاپ ئىشلەتكىچىلىكى يوقتەكلا !

م.زۇنۇن

	ماڭا تېلىفون بەرىبىر ، بولسا  بولمىسا جىق پەرقى يوق

perwan

	تىلفۇن ئۇرۇشقا تۇغرا كەلگەندە تىلفۇن ئۇرۇش、 ئېلخەت يېزىشقا تۇغرا كەلگەندە ئىلخەت يېزىش كېرەك. مەن دائىم تورغا چىقساممۇ ئەمما يەنىلا تىلفۇننىڭ رولىنى قىسقا ئۇچۇر ۋە باشقا تور ئالاقىلېرى ئىلىپ بۇلالمايدۇ دەپ قارايمەن.

rahmansaykin

	مەن بۇرۇن تۇنۇش بىلىشلەرگە خېلى جىق تىلفۇن قىلىپ ئەھۋاللىشىپ تۇراتتىم . ئىشقا چۈشكەندىن بۇيان تىلفۇن پۇلۇمنى شىركەتتىن بىرىدىغان بولغاندىكىن تېخىمۇ جىق قىلىدىغان بولدۇم . لىكىن تۆت كۈن بولدى تىلفۇنۇم پەقەتلا سايراپ باقمىدى . شۇڭا مەنمۇ سەل خالىشىپ قالغان ئوخشايمەن خەخنىڭ ئالدىدا دەپ ئانچە ئۇرمايدىغان بولدۇم . بۇ يەردىكى ئالىجاناپلارنىمۇ كۈرىمىز . ھەپتە ئاش تاماق بەرمەي بىر يەرگە سۇلاپ قويسا رازىكى تىلفۇنىنى ھەپتە تۇتقۇزماي ئالدىغا گۆش قۇيۇپ بەرسىمۇ خەخنىڭ گىلىدىن ئۆتمەيدۇ ھازىر . شۇڭا قۇرۇق پونى ئاتماي سەل ئەمىلىيراق گەپ قىلايلى .

كاشكارى

	attirim يوللىغان ۋاقتى  2014-9-18 04:59 PM ھازىرمۇ ئوقۇغۇچىلاريانفۇنى چىقىپ ئاتا ئانا بىلەن بالى ... مەن ھازىر شۇنداق يىقىن-يورۇقلىرىم ۋە مۇنبەردىكى دوسلاردىن باشقىسىغا بىر ئىغىز گەپنى ئارتۇق قىلغۇم كەلمەيدىغان بولۇپ قالدىم.بۇرۇن ئىلخەت كوت-كوت دىسە تازا قىزىققان ۋاقىتلىرىم بولغان بولمىسا