سىز راستىنلا خەۋەردىن ئايرىلالمامسىز؟（ تەرجىمە)

ئەلقۇت511

	سىز راستىنلا خەۋەردىن ئايرىلالمامسىز؟ لورف.دوبىل(گېرمانىيە)     لىيوفىفى سۇماترادىكى يەر تەۋرەش،رۇسىيەدىكى ئايرۇپىلان چۈشۈپ كىتىش ۋەقەسى،بىر ئەرنىڭ ئۆز ئايالىنى يەر ئاستى ئۆيىگە 30 يىل سولاپ قويىشى،چۆيۈن توپ ئىتىشتىكى يېڭى جىنىس رېكورتى......كىشىلەرنىڭ راستىنلا بۇ ئەھۋاللارنى بىلىشى شۇنچە زۆرۈرمۇ؟          بىزنىڭ خەۋەرلىرىمىز ئىنتايىن تىز.بىراق بىلىدىغىنىمىز بەك ئاز. نىمىشقا؟ چۈنكى بىز 2000يىل ئىلگىرىلا بىر خىل زەھەرلىك بىلىم تۈرىنى ئىجاد قىلدۇق.ئۇ بولسىمۇ خەۋەر.يەنى دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىكى خەۋەر ئاخباراتلىرى،خەۋەرنىڭ بىزنىڭ روھىي دۇنيارىمىزغا كەلتۈرگەن تەسىرى قەنىتنىڭ بەدىنىمىزگە كەلتۈرگەن تەسىرىگە ئوخشايدۇ.خەۋەر ئۇ بىزگە بەكلا يىقىشلىق ھەم ئاسان قۇبۇل قىلىنىدىغان نەرسە.بىراق ئۇنى ئۇزۇن مۇددەت ئىستىمال قىلىۋەرسە زىيىنى بار.      ئۈچ يىل ئىلگىرى مەن بىر سىناق ئىشلىدىم،يەنى مەن خەۋەردىن يىراق تۇرۇشنى قارار قىلدىم.بارلىق گېزىت-ژۇرناللارغا مۇشتەرى بولۇشنى ئەمەلدىن قالدۇردۇم،ئۆيدىن تېلېۋىزۇر ۋە رادىئۇنى يىراق قىلدىم.تېلفۇندىكى خەۋەر دىتاللىرىنىمۇ قويماي ئۆچۈرۋەتتىم. ھەرقانداق ھەقسىز گېزىتلەرگىمۇ يىقىن يولىمىدىم.ئايرۇپىلانغا چىققاندا باشقىلار كۆزئالدىمدىلا گېزىت كۆرۈشكە باشلىغاندا مەن قەستەن باشققا ياققا قاراپ ئولتوردۇم.بۇ ئىشلارنى دەسلەپتە باشلىغان بىر نەچچە ھەپتىدە بۇنداق قىلىشمۇ ئاسانغا توختىمىدى. بەكلا قىينىلىپ كەتتىم.دائىم بىرەر ئىشنى خاتا قىلىپ قويىدىغاندەك ئەنسىرەپلا يۈردۈم.بىراق بىر مەزگىل ئۆتكەندىن كىيىن مەندە يېڭىچە بىر خىل تۇرمۇش چۈشەنچىسى شەكىللەندى.ئۈچ يىلدىن كىيىن مىنىڭ تەپەككۇرۇم تىخىمۇ ئوچۇقلىشىپ نەزەر دائىرەم تىخىمۇ چوڭقۇرلىشىپ ،تىخىمۇ ياخشى قارارلارنى چىقىرالايدىغان بولدۇم.تىخمۇ كۆپ ۋاقتىم بار بولدى.بولۇپمۇ ئەڭ پايدىلىق يېرى شۇ بولدىكى ،مەن ئەزەلدىن ھەرقانداق بىر موھىم يېڭىلىق پۇرسىتىنىمۇ قولدىن بىرىپ قويمىدىم.مىنىڭ مۇناسىۋەت چەمبىرىكىم ھەرگىزمۇ پەردازلانغان دۇنيا ئىچىدە بولماستىن بەلكى رىئال تۇرمۇشتىكى ھەقىيقى دوستلىرىم ۋە تونۇش ئادەملىرىم بولدى.شۇلار خەۋەر كاتالىزاتۇرلۇق رولنى ئوينىدى.      خەۋەردىن يىراق تۇرۇشۇمنىڭ سەۋەپلىرى ئىنتايىن كۆپ .مەن بۇ يەردە موھىم بولغان ئۈچ سەۋەپنى سۆزلەپ ئۆتەي.     بىرىنچى،بىزنىڭ چوڭ مېڭىمىز ئادەمنى ھەيران قالدۇرىدىغان ،ئادەملەر بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغان ،شاۋقۇن سۈرەن قاتارلىق تەسىرلەرگە ناھايتى كۈچلۈك ئىنكاس قايتۇرىدۇ.ئەكسىچە ئابىستىراكىت ،مۇرەككەپ،چۈشەنچە تەلەپ قىلىدىغان ئۇچۇرلارغا بەكلا ئاجىز ھالەتتە ئىنكاس قايتۇرىدۇ.خەۋەر ئىشلىگۈچىلەر بۇ نوقتىدىن ئوبدانلا پايدىلىنىدۇ.كىشىلەرنى جەلپ قىلىدىغان ۋەقەلەر،كۆزگە چىلىقىپ تۇرىدىغان رەسىملەر،كىشىنى ھاڭ-تاڭ قالدۇرىدىغان << پاكىت>>لار دائىم بىزنىڭ دىققىتمىمزنى تارتىدۇ.نەتىجىدە بىزنىڭ تۇرمۇش ۋە دۇنياغا بولغان چۈشىنىشىمىز بىلەن زىچ مۇناسىۋىتى بولغان بارلىق ئورۇنلۇق پىكىرلەر، مۇرەككەپ، ئابىستىراكىت ۋە ئاسانلىقچە كۆرگىلى بولمايدىغان نەرسىلەر ئۆزلىكىدىن بىر چەتتە قالىدۇ.پۇل خەجلەپ خەۋەر كۆرىدىغانلارنىڭ كۆپ ساندىكىلىرىنىڭ  سۆز تېمىسىنىڭ مۇھىملىقى پۈتۈنلەي خاتا مۆلچەرلەنگەن بولىدۇ.ئۇلارنىڭ گېزىتلەردىن ئوقۇغان ئاشۇ كىرزىسلار ھەرگىزمۇ ھەقىيقى كىرزىس ئەمەس.    ئىككىنچى،خەۋەرنىڭ ئەھمىيتى ئانچە چوڭ ئەمەس.     كىشىلەرنى ئۆتكەن بىر يىلدا تەخمىنەن ئون مىڭ پارچە خەۋەر كۆردى دىسەك ، ھەركۈنى تەخمىنەن 30 پارچە خەۋەر كۆرگەن بولىدۇ. سىز سەمىيمىيلىك بىلەن دىسىڭىز بىر پارچە خەۋەر سىزنىڭ ئىلگىرىكى ئىشىڭىزغا نىسبەتەن تىخىمۇ ياخشى قارار چىقىرىپ بىرەلىشى مۇمكىن،يەنى سىزنىڭ تۇرمۇش ۋە ئىشلىرىڭىزغا نىسبەتەن.مەن بۇ ئىشلارنى دىگەندىن كىيىن ھىچكىم ئون مىڭدەك خەۋەر ئىچىدىن ئىككىدىن ئارتۇق خەۋەرنى دەپ بىرەلمدى.خەۋەر ئورگانلىرىنىڭ كۆزلىگىنى سىزنىڭ ئىشەنچىڭىز.ئۇلار سىزنى تىخمۇ مۇھىم بولغان رىقابەت ئەۋزەللىكى بىلەن تەمىنلىگەن بولىدۇ.نۇرغۇن ئادەملەر موشۇنداقلا ئالدىنىپ قالىدۇ.ئەمىلىيەتتە سىزنىڭ كۆڭۈل بۆلگىنىڭىز قانداقتۇر رىقابەت ئەۋزەللىكى ئەمەس بەلكى زەئىپ ھالەتلەر.ئەگەر خەۋەرگە كۆڭۈل بۆلۈش راستىنلا كىشىلەرنى تىخىمۇ كۆپ مۇۋاپپىقىيەتكە ئىرىشتۈرىدىغان بولسا ئۇ چاغدا مۇخبىرلارنىڭ كىرىمى ئاللىقاچان پىرامىدانىڭ چوققىسىغا يەتكەن بولاتتى.بىراق ئەمىلىي ئەھۋال ئۇنداق ئەمەس.      ئۈچىنچى ، ۋاقت ئىسراپ بولىدۇ.ئادەتتىكى ئادەملەر ھەر ھەپتىدە خەۋەر كۆرۈش ئۈچۈن يىرىم خىزمەت كۈنى(تۆت سائەت) ئەتراپىدا ۋاقىت سەرپ قىلىدۇ.دۇنيا مىقياسىدىن ئىلىپ ئىيتقاندا ،بۇ ئىشلەپچىقىرىش كۈچلىرىگە ئىنتايىن چوڭ زىيان ئىلىپ كىلىدۇ.مەسىلەن ،2008-يىلى بومبايدا يۈز بەرگەن تىرۇرلۇق ھۇجۇم قىلىش ۋەقەسى.تىرۇرچىلار ئۆز ئارزۇسىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش يولىدا 200 ئادەمنى ئىچىنىشلىق ھالدا ئۆلتۈرىۋەتتى.سىز تەسەۋۋۇر قىلىپ بىقىڭ.ئوتتۇرا ھىساپ بىلەن بىر سائەتتە بىر مىليارد ئادەم بومباي تىراگىدىيەسىگە كۆڭۈل بۆلدى دىسەك،ئۇلار بۇ خەۋەرگە كۆڭۈل بۆلگەنلىكى ئۈچۈن تېلېۋىزۇرلاردىكى مەلۇم<< مۇتەخەسىس>> ۋە << باھاچىلار>> نىڭ ئاغزى-ئاغزىغا بىسىقماي بەس بەستە سۆزلىگەنلىرىنى ئاڭلايدۇ.بۇ ئەمىلىيەتكە ئىنتايىن ئۇيغۇن مۆلچەر.چۈنكى ھىندىستاندا بىر مىلياردتىن ئارتۇق نوپۇس بار.بىراق بىز يەنىلا بىر مىليارد بويىچە ھىساپلىساق بىر مىليارد سائەت بولىدۇ.بۇنى ئالماشتۇرۇپ ھىساپلىساق خەۋەر 2000 ئادەمنىڭ ئۆمرىنى خۇراتقان بولىدۇ.يەنى بۇ تىرۇرلۇق ھۇجۇم ۋەقەسى كەلتۈرۈپ چىقارغان ئۆلۈم-يىتىمدىن 9 ھەسسە ئارتۇق.بۇ ئاڭلىماققا سەل ھەجۋىيدەك كۆرۈنسىمۇ بىراق رىئاللىق.سىز خەۋەرنىڭ تۇرمۇشتا دوستلىرىڭىز تەرىپىدىن چەتكە قىقىلىشىدىن قورقامسىز يوق؟سىز بەلكىم سىبرىيەدىكى مەلۇم جايدا ئايرۇپىلاننىڭ چۈشۈپ كەتكەنلىكىنى بىلمەسلىكىڭىز مۈمكىن. بىراق سىز بۇ دۇنيانىڭ چوڭقۇر قاتلاملىرىنى ھەمدە بىر قاراپلا بىلگىلى بولمايدىغان مۇناسىۋەتلىرىنىڭ بارلىقىنى چۈشىنەلەيسىز. سىز بۇلارنى باشقىلار بىلەن بەھىرلەنسىڭىز بولىدۇ.      سىز خەۋەر كۆرمەسلىك ئىشىنى دىگەن ۋاقتىڭىزدا ھەرگىز ئىككىلەنمەڭ.كىشىلەر سىزنىڭ بايانلىرىڭىزنى قىزىقىپ ئاڭلايدۇ. ئۇزۇن گەپنىڭ قىسقىسى،سىز خەۋەر ئىستىمال قىلىشتىن ۋاز كېچىڭ.بەلكى پۈتۈنلەي.سىز تارىخى ئەسەرلەرنى ۋە ياخشى كىتاپلارنى ئوقۇسىڭىز بولىدۇ.چۈنكى سىز دۇنيانى چۈشىنەي دىسىڭىز كىتاپ ئوقۇشتىن ياخشىراق ئۇسۇل يوق. بۇ ئەسەر << تەرمىلەر>> ژۇرنىلىنىڭ 2014-يىللىق 13-سانىدىن تەرجىمە قىلىندى. تەرجىمەقىلغۇچى :ئابباس ئۆمەر ئەلقۇت

perwan

	يىڭىچە پىكىركەن، ئەمما راستىنلا خەۋەردىن ئايرىلغىلى بۇلامۇ ？

metu

	ما ئاداشنىڭ پىكرىگە قوشۇلىمەن ... ئامال بار كۆپۈك ئۇچۇرلاردىن يىراق تۇرۇپ كاللىمىزنىڭ سېغىمىنى قوغدايلى  ...