شىخودىكى تەۋەرۈك پاراڭلار...

abaytarim

	شىخودىكى تەۋەرۈك پاراڭلار...                                                                                                                ئەبەي تارىم       ئۈچ ۋېلايەت ئىنقىلابى دەۋرلىرىدە ئەخمەتجان قاسىمى يۇرتىمىز شىخونى « قەھرىمان يۇرت » ، « تەۋەرۈك يۇرت » دەپ ناھايىتى ئىپتىخار بىلەن سۈپەتلىگەنىدى . شۇنداق : - دىيارىمىز ھەقىقەتەنمۇ تەۋەرۈكلەرگە مول ، تولىمۇ مېھرى ئىسسىق بىر ماكان ...  -بۇ يەردىكى ئاددىي - ساددا ياشايدىغان ، باشقىلارنىڭ ئانچە دىققىتىنى ئۆزىگە تارتمايدىغان تالاي كىشىلەر ئېغىزىدىن تارىخي دەستۇرلىرىمىزغا پۈتۈلۈشكە ئۈلگۈرمىگەن ناھايىتى قىممەتلىك ، ئۆزى باشتىن كەچۈرگەن چىن ۋەقەلەرنى ئاڭلاپ قالىسىز . مەن بەزىدە ئاشۇنداق ئاددىي ، داۋراڭسىز ياشىغان كىشىلەر توپىغا ئارىلىشىپ نۇرغۇن قىممىتى بار ، ۋەقەلەرنى ئاڭلاپ قەلب دەپتىرىمگە پۈتۈپ ئۇنىڭدىن روھى ئوزۇق ئېلىپ كېلىۋاتىمەن . بۇ پاراڭلارنىڭ قىممەتلىك ، ھېكمەتلىك يەرلىرى شۇكى پاراڭ ئارىلىقلىرىدا ھېچقانداق ئېمتىياز ، ھوقۇق ، بايلىق ، ئۆزىنى چوڭ تۇتۇشتەك ئىنسانىي سۈپەتتىن ھالقىغان ئەخلاقسىزلىقنىڭ ئىزناسىنىڭ يوقلىقىدا ئىدى ... ئارىلىقتا بەزى كىشىلەر جىمجىت ئولتۇرۇپ تىڭشاپ ئاخىرىدا بىرەر ئېغىز ئاددىغىنە باھا سۆزى قىلىپ قويۇپ پاراڭلارنى تېخىمۇ ئەۋجىگە چىقىراتتى . يېقىندىن بېرى ياشىنىپ قالغان مويسىپىتلىرىمىزنى كۆپرەك زىيارەت قىلدىم . ھاياتلىق ھەققىدە ، ئىنسانىيلىق ھەققىدە ئۇزۇندىن - ئۇزۇن كەچمىشلەرنى ئاڭلاپ ئۇزاق ئويلاندىم ، تەكرار - تەكرار ئويغاندىم ، سېلىشتۇردۇم . ئەلۋەتتە يېشى 75 كە ، 80 گە يېقىنلىشىپ قالغان ھەتتا 90 ياشتىن ھالقىغان تەۋەرۈك مويسىپىتلىرىمىزنىڭ بىرەر ئىككى ئېغىز مەنىلىك سۆزلىرىمۇ بىز ئۈچۈن قىممەتلىك تەۋەرۈك ھېسابلىنىدۇ .( ھەممە سۆزى تەۋەرۈك دېگەننى بىلدۈرمەيدۇ .) ئەشۇ ياشلارغا كىرىپ قالغاندىمۇ ھاياتقا ئاجايىپ ئۈمىدۋارلىق ، مەسئۇلىيەتچانلىق ، جەڭگىۋارلىق بىلەن مۇئامىلە قىلىپ ياشىيالايدىغان ئىنسانلىرىمىز بىزنىڭ ياشاش ئۈلگىمىز ھېسابلىنىدۇ ... تەۋەرۈك بوۋاي سۆزىنى باشلىدى : ..        ـ قارا بالام ، موتسېكىلىتنى شۇنداق قوزغاپ مېڭىشىم بىلەنلە ئۇنىڭ ئالدى چاقى چىقىپ كېتىپ شىددەت بىلەن ئېقىۋاتقان ئۆستەڭگە چۈشۈپ كەتتىم . سۇنىڭ ئېقىش سۈرئىتى ئاجايىپ تېز ئىدى . تەلىيىمگە موتسىكىلىت خېلى ئېغىر بولغاچقا ئۇنىڭ كوزۇپىغا چىڭ يېپىشىۋالدىم . موتسىكىلىت ئۆستەڭ ئاستىغا تېگىپ سۈرۈلۈپ ئېقىۋەردى ، سۇنىڭ كۈچى بىلەن قانچە قېتىم دومىلىغانلىقىنى بىلمەيمەن . مەنمۇ بوش كەلمەي قەيەرى سۇ ئۈستىدە بولسا شۇ يېرىنى چىڭ تۇتۇپ تىرىشىپ - تىرمىشىپ ئېقىۋەردىم . مېنى قۇتقۇزۇپ چىقماقچى بولۇپ سۇغا قاراپ ئۈمتۈلگەن ئوغلۇم پەخىردىنگە : -بالام ! ھەرگىز سۇغا چۈشۈپ مېنى قۇتقۇزىمەن دېمە ، دەپ قايتا - قايتا ۋارقىرىدىم ، سۇدا ئېقىپ كېتىۋاتقاچ ... ئالاھېزەل 2 كېلومېتىردەك ئاققاندىن كېيىن ئوغلۇم ۋە باشقا ئاقكۆڭۈل كىشىلەر تەرىپىدىن قۇتۇلدۇرۋېلىندىم . قولۇم  ۋە بەدەنلىرىمنىڭ كۆپ كىسمى كۆپكۈك بولۇپ كەتتى ، ئالقىنىمنى  سەككىز يىپلىق تىكتۈردۈم ، كىيىم - كېچەكلىرىم تىتما - تىتما . مېنىڭ پەقەت تاشقى قىياپىتىم كۆرۈمسىز بولۇپ قالغانىدى ، - خالاس . ئەمما روھى كەيپىياتىم ئاجايىپ ياخشى ، ئەتراپىمدىكىلەرنىڭ روھى كەيپىياتىمۇ مېنىڭكىگە يەتمەيتتى . باشقىلارنىڭ بالنېستا يېتىش توغرىسىدىكى نەسىھەتلىرىنىمۇ ئاڭلىماي قولۇمنى 8 يىپلىق تىكتۈرۈپلا چىقىپ ھېچنىمە بولمىغاندەك تۇرۇۋاتىمەن ... 78 يېشىمدا كەلگەن بۇ كېلىشمەسلىكنى  «چوقۇم مۇشۇنداق بىر ئىش بولىدۇ ، مەن ئۇنى يېڭىمەن » دەپ ئالدىن مۆلچەرلەپ بولغاندەك مۇئامىلە قىلدىم . ئادەم ھەرقانداق ۋاقىتتا ئۈمىدۋار بولۇشى كېرەككەن ، ھەرقانداق كېلىشمەسلىككە دادىل يۈزلەنسىلا ھەممىنى يەڭگىلى بولىدىكەن ، ۋاقىت ئادەمدىن كېلىشكەن چىراي ، قاپقارا چاچ ، قاۋۇل بەدەننى تارتىۋالغىنى بىلەن ئۆزى ئۇزۇندىن تاۋلاپ يېتىشتۈرگەن ئىرادىنى ، ھاياتقا بولغان چەكسىز ئۈمىدنى تارتىۋېلىشقا قادىر ئەمەس ئىكەن ، مەن بۇنى مۇشۇ كېلىشمەسلىكتىن، ئۇنى يېڭىش جەريانىمدىن تېخىمۇ چوڭقۇر چۈشەندىم ...    بۇ كەچمىشلىرىنى بوۋاي ئۆزىنى ناھايىتى ئازادە تۇتۇپ ئادەتتىكى كۈندىلىك پاراڭلارنى قىلغاندەك قىلىۋاتاتتى ...      ئۆيگە قايتىپ كەلدىم ، ئۇزۇنغىچە تەگسىز خىيالغا غەرق بولدۇم . تېلىفۇنىمغا (ئۈندىدارغا ) ئۈزۈكسىز كىرىۋاتقان ، ھاياتلىق ھەققىدىكى تالاي نەسىھەت ، ئاگاھلاندۇرۇش ، ھاياتلىق ھېكمەتلىرى بىلەن بوۋاينىڭ ئۆزى باشتىن كەچۈرۈپ ، ئۆزى ھەل قىلغان ھايات - ماماتلىق جەڭلىرى ، خۇلاسە سۆزلىرى ئالمىشىپ دىلىمنى يورۇتتى ...    كومپيۇتېر ئالدىغا كەلدىم . كۇنۇپكا تاختىسى مېنىڭ ئېختىيارىمغا بويسۇنمايۋاتاتتى ...      تەۋەرۈك بوۋاينىڭ ، (تەۋەرۈك پاراڭنىڭ) قىسقىچە تەرجىمىھالى :   ئابلېز ھەمرا ، 1937 - يىلى تۇغۇلغان .  1957 - يىلى ئۆلكىلىك دارىلمۇئەللىمىننى پۈتتۈرگەن . يېتىلگەن پېداگوك ، تۆھپىكار مائارىپچى ، ئۇستا ناتىق ، ماھىر تەشكىلاتچى ،شىخو شەھەرلىك 6 - باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ تۇنجى مەكتەپ مۇدىرى ، مەكتەپ قۇرۇلۇش ئىشلىرىغا ئاساس سالغۇچى . ئابلېز ھەمرانىڭ نامى مەكتىۋېمىزنىڭ نامى بىلەن بىرگە مەڭگۈ ئۈچمەيدۇ !!!...          مەنبە : تەۋەرۈك كىشىلىرىمىزدىن ئابلېز ھەمرا ئەپەندى بىلەن بولغان قىممەتلىك پاراڭلاردىن ئەسلىمە .                             ئەبەي تارىم .  شەھىرى شىخو .  2014 - 7 -13 - كۈنى .

TAXNAI2

	ۋاقىت ئادەمدىن كېلىشكەن چىراي ، قاپقارا چاچ ، قاۋۇل بەدەننى تارتىۋالغىنى بىلەن ئۆزى ئۇزۇندىن تاۋلاپ يېتىشتۈرگەن ئىرادىنى ، ھاياتقا بولغان چەكسىز ئۈمىدنى تارتىۋېلىشقا قادىر ئەمەس ئىكەن ، مەن بۇنى مۇشۇ كېلىشمەسلىكتىن، ئۇنى يېڭىش جەريانىمدىن تېخىمۇ چوڭقۇر چۈشەندىم ... ھايات ھىكمەتلىرى بىلەن تويۇنغان پاراڭلار دىگەن مۇشۇ .. مۇشۇ چوڭلارنىڭ ئاغزىدىن پاراڭ ئاڭلىسا بەك ھوزۇرلۇق بولدىكەن،،،،بىلمىگەننى سۆزلەپ بېرىدىكەن...

سەدەف

	ئەبەي تارىم تورداش، داۋامىچۇ؟ ھايات شاھىدلارنى قەدىرلەش،ئەتىۋارلاش مەجبۇرىيىتىمىز. ئۇلارنىڭ قەلبىدىكى تىندۇرمىغا ئايلىنىپ ياتقان تارىخىي كەچمىشلىرىنى ئاڭلاش-يېزىپ قالدۇرۇش مەسئۇلىيىتىمىز. ئەبەي  توردىشىمنىڭ  بۇ مەزمۇننى ئۈزۈپ قويماسلىقىنى تىلەيمەن!

باشتۇغ

	مۇشۇنداق ئەسلىمىگە ئائىت ئەسەرلەر كوپراق يوللانسا بەك ياخشى بۇلاتتى .

hujayin1

	ئەسسالاممۇئەلەيكۇم؟ ئەسەرنىڭ ماۋزۇسىغا قاراپلا سىزنىڭ يازغانلىقىڭىزنى قىياس قىلغانتىم،پەرىزىم توغرا چىقتى. ئانا يۇرت رومانىدا شىخۇ توغرۇلۇق خېلى كۆپ تەپسىلاتلار بار،شىددەتلىك جەڭ بولغان جايلارمۇ دەل شىخۇ شەھرىدۇر،يەنە شىخۇدىن قازاق،ئۇيغۇ قاتارلىق قورقۇمسىز يىگىتلەر چىقىپ ئىنقىلاپتا قانلىق كۆرەش قىلغان. ئەبەي ئاكا ھۆرمەتسىزلىك بولسىمۇ سىزدىن شۇنى سوراپ باقسام؛سىز بۇ يىل نەچچە ياشتا؟ سىزنىڭ يازمىڭىزدىن قىممەتلىك تەۋەرۈك پاراڭلارنى ئاڭلاپ كىلۋاتىمىز رەخمەت سىزگە.

uyghari

	مەنىسى چوڭقۇر، تەربىيىۋىي ئەھمىيىتى بار ياخشى تىما ئىكەن، قارىغاندا يەنە ئاخىرى باردەك قىلىدۇ، داۋاملىق يوللاپ تۇرغايسىز.

Eltekin

	ئەسسالامۇئەلەيكۇم، بۇنداق ھۆرمەتلىك، ئەتىۋار تەۋەرۇك كىشىلىرىمىزنىڭ ئاغزىدىن ئەسلىمىلەرنى ئاڭلاش ھەقىقەتەن تولىمۇ ھوزۇر. تېما ئىگىسى دېگەندەك ھەممە سۆزى ھىكمەت بولمىسىمۇ ، سۆزلىرى ھىكمەت، جەڭگىۋارلىق، ئىتقاد، ئىردە پۇراقلىرىدىن مۇستەسنا ئەمەس. مەنمۇ ئۆز نۆۋىتىدە ئۆز قۇلىقىم بىلەن تەۋەرۇك كىشىمىزنىڭ ئۆز ئاغزىدىن ئاڭلىغان ئىككىلىك پاراڭنى مۇنبەرداشلارغا سۇنغۇم كەلدى: شۇ چاغدا بىز تەلكىدىن چۈشۈپ، ئۇتەي ئەتراپىغا كەلدۇق... ئۇرۇش بولغاندا بايراق كۆتۈرىدىغان ئەسكەر يىقىلسا ، سېنىڭ مېنىڭ ۋەزىپەم دېمەي، كىم ئۇدۇل كەلسە شۇ دەس كۆتۈرۈپ يەنە ئالغا چاپاتتى...    بىز نۆۋەت بىلەن كۆزەتچىلىكتە تۇراتتۇق، بەزىدە كېچىدە دۈشمەن ئادەملىرى كېلىپ، ئۆلتۈرۈپ قويۇشىمۇ مۇمكىن ئىدى. مېنىڭ كۆزۈم تازا ياخشى كۆرمەيتتى، ئۇنىڭ ئۈستىگە كېچىدە سەل قوقتۇم. باشلىق كېچىدە شىپىرلاپ كەلدى، بىلمەس بولىۋالدىم، كېلىپ قورال تەڭلىدى، ئاندىن قاراپ تۇردۇم، ئەتىسى قاتتىق تەنقىد قىلىپ جازالىماقچى بولغاندا، كۆزۈم ياخشى كۆرمەيدۇ، قۇلىقىممۇ ئېغىر، دۈشمەن كەلسە بىلمەي قالسام، قېرىنداشلارغا زىيان يېتىدۇ... دەپ چۈشەندۈردۈم. باشلىق : خوپ ، ئۇنداق بولسا سەن كۈندۈزدىكى ۋەزىپىلەردە كۆپرەك تۇر دېدى....     بىر قېرىندىشىمىز بولىدىغان، بىر كۈنى ئۇ دۈشمەن سىياقىدا كېلىپ سىنالغاندا، پوستا ھىچنىمىنى سەزمەي، قورالنى تارتقۇزۇپ قويۇپتۇ. كۈندۈزى ھەممە ئەسكەرلەرنى يىغىپ، ئەھۋالنىڭ ئېغىرلىقىنى دەپ، ئۇ ئەسكەرنى ئاتماقچى بولدى، باشلىق بىرنچى پاينى ئاتماقچى بولغاندا ئوق چىقمىدى، ... بىر ئازدىن كېيىن ئىككىنچى پاينى ئاتماقچى بولدى ، يەنە ئوق چىقمىدى.  باشلىق سەل تۇرۇپ كېتىپ، قارىغاندا ساڭا ئەجەل يەتمىگەن ئوخشايدۇ، خەير، ئورنۇڭغا قايت . دەپ بۇيرۇق بەردى،. ئۇ ھايات قالدى. ھەي.... نۇرغۇن ئىشلار چۈشتەك، ئەمىلىيەت ئەمەستەك، يۈز بەرمەيدىغاندەك، لېىكىن تويۇقسىز يۈز بەرگەن ئىشلار ھەي............ كېيىن، جىق ئىشلار ئادەمگە ئازاپ،... مانا ھازىر ھايات تۇرۇپتىمەن، مىداللار بار ئىدى، ئۈرۈمچى، شىخودا ئوق ئېتىش مۇسابىقىلىرىدىكى، يوقاپ كېتىپ، كېيىن ئاران كۆتىكىنى ئىزدەپ، تىزىمدىن تاپتىمۇ ئىشقىلىپ مىدالنى ساقلاپ قويغان، ھەي،،،،، شۈكرى....

سەدەف

	Eltekin يوللىغان ۋاقتى  2014-7-14 12:51 AM ئەسسالامۇئەلەيكۇم، بۇنداق ھۆرمەتلىك، ئەتىۋار تەۋەرۇك ... مىللى ئارمىيىدە ھەربى ئىنتىزامنىڭ مۇنتىزىملاشقانلىقىغا ئائىت يەنە بىر قىممەتلىك بايان!

orkixi

	ھەي ،ماناس دەرياسى ..........

mahmut0992

	‹‹ئوتمۇش›› دەيدۇ كەچمىش سوزلىسەك، ‹‹ ياغ›› ئىچىدە ئوسكەن بالىلار. ئازلاپ كەتكەچ مىڭىسى بارلار، تەپەكۇرگە بولماقتىمىز زار....! دوستۇم  تىنىڭگە سالامەتلىك ،قەلمىڭگە بەرىكەت تىلەيمەن.