رەڭگە ئايلانغان ئابدۇكىرىم نەسىردىن
(ئابدۇكىرىم نەسىردىن ئىجادىيىتىگە بېغىشلانغان مەشرەپ ئۈچۈن)
ئالتۇن رەڭ، بۇغداي رەڭ، زەڭگەررەڭ قۇم، خۇددى تەڭرى يۇيۇپ تاراپ ئاپتاپتا قاقلاپ قۇرۇتۇپ قويغاندەك؛ يوپۇرماق تىللارەڭ توغراقنىڭ، ئەلچى بولۇپ زىمىن تامان پەرىشتىدەك ئۈزۈپ كېلەر، لەيلەپ كېلەر، ئەلچىسى بولۇپ قۇياشنىڭ، پاتمىچۇق ئاقار يۇلتۇز، قۇم ئۈستدە، ئىزلەپ يۈرەر سۆسۈن رەڭنى يۇلغۇننىڭ، قانىتىدا سايىدايدۇ چۆل يالپۇزى لاچىننىڭ؛ گۈپۈلدەيدۇ، تىنىقلىرى بەئەينى ئوت يۈرىكىدە زىمىننىڭ، بەئەينى رەڭ پەلكۈچى قىياتاشنىڭ، كېمىرنىڭ...
ئىنسان تېخى ئىنسانلىغىنى بىلمىگەن، ساكىيانىڭ ئەۋلىياسى تېخى زىمىنغا تۆرەلمىگەن، زاراستۇرا تۆگىسىنى تېخى يېتىلىمىگەن، مانۇ ھېكمەتلىرى تېخى پۈتۈلمىگەن تارىختىن ئىلگىرىكى بىر زامانلاردا قۇياشنى قوغلاپ ماڭغان لاچىن قالپاقلىق كىشىلەر قۇش قونالماس خەنجەر چوقىلىق قىيالارغا قۇياش بىلەن يۇلتۇزنى، ساما بىلەن يۇلتۇزنى، ئەقىلنىڭ رەمزىسى بولمىش ھارۋىنى ــ قاڭقىلنى، يەك مۈڭگۈزلۈك تۇلپارنى، قوش مۈڭگۈزلۈك ئارقارنى...ئويۇپ، تەبىئەتكە ئۆزىنىڭ ئىنسانلىق مۆھۈرىنى باسقان ئىدى.
ئۇستاز، سەن ئەشۇ «كۆكتىن تامغان، يەردىن ئۈنگەن، ئوماي ئانام قۇت بەرگەن»، قالپاقلىرى لاچىن قاناتلىق، ھارۋىلىرى ئۈچتىن ئۈچ توققۇز ئاتلىق، يالمانلىرى يۇلتۇز، قۇياقلىق، ئۆڭكۈرلەرگە، قىيالارغا، كېمىرلەرگە، مۇنارلارغا دۇملەنگەن روھنىڭ، كىتاپلارغا پىنھانلانغان سىرۇ-ھېكمەتنىڭ، توققۇزدىن توققۇز رەڭنىڭ ــ ۋايسىرا ئىراساتكانىڭ، مۇھەممەت سىياھ قەلەمنىڭ، كامالىددىن بېھزادنىڭ، قوغۇرسۇدىكى شېئىرىي لاتاپەتنىڭ، سىڭقۇسەلىدىكى شىرىن زاباننىڭ كۈنىمىزدىكى، روھىمىزدىكى، كۆزىمىزدىكى، چېھرىمىزدىكى ۋارىسى، ھەقدار ئىگىسى ئىدىڭ.
روھىڭ رەڭگە ئايلىنىپ، تۇپراققا، شىۋاققا، گۈلگە، ياپراققا، روھىڭدىن جان بېرىپ، يەتتە ياشلىق ناتىۋان بىلەن يەتمىش ياشلىق چالغا ئۇنى «ۋەتەن» رەمزىسىدە كۆرسەتتىڭ.
كۆزۈڭنى نۇرغا ئايلاندۇرۇپ، توپا رەڭ ئادەمنى، لاي رەڭ ئادەمنى خىزىر سىماسىدا نۇرلاندۇردۇڭ، سەن ئانا تەبىئەتنى، ۋەتىنىڭنى، خەلقىڭنى نۇرلار زىياسىدا، رەڭلەر جۇلاسىدا سىزىپ چىقتىڭ، سەن خەلقىڭنى سىزدىڭ، يۈرىكىڭگە، خەلق سېنى سىزىپ ئالدى قەلبىگە، سەن خەلقىم دىدىڭ، ئابدۇلكەرىم!، دىدى خەلقىڭمۇ ھەم، تەبىئەتمۇ، قۇشلارمۇ، توغراقمۇ ھەم...تەكلىماكانمۇ، تۇرپان ئويمانلىقىمۇ، قەشقەر ھېيتكاھمۇ، يەتتىسۇ ۋادىلىرىمۇ ھەم!
داۋىنچى نېمە، ۋانگوك نېمە، پىكاسسۇ نېمە، بىزگە نە ھاجەت؟! «مۇنالىسا» ۋە «ئاپتاپپەرەس»؟!
كىرۇراندا ئايدىڭدا ئانا، تونۇر بېشىدا قۇياشنى سىزسا. سىزالامدۇ ساڭا ئوخشاش يىغلاپ تۇرۇپ كىرۇراننى، كۈلۈپ تۇرۇپ «دولان مەشرەپ»نى، تېرەنلىكتە باش بورھاننى، قەلبى سەندەك ئەزم دەريامىدۇ، سىغدۇرارمۇ، سىزالارمۇ ساڭا ئوخشاش ئۇيغۇر- قازاق، خەنزۇ، تاجىك ــ تاشقورغاننى؟!
«مۇزمۇ كۆيىدۇ، قالاشنى بىلسە»، رەسىممىكەن، رەسساممىكەن ئاق قەغەزگە رەڭ پەلكۈچنى بى مىقدار سۈرسە؟!
سەن بىزگە ۋانگوك! ئۇيغۇر قەلبىدە،توپا رەڭگىدە.
دىھقاندىن، بارخاندىن، توغراقتىن رەڭ ئالدىڭ ئۆزەڭ، رەڭ بەردىڭ ھەم روھىڭدىن جىسمىڭدىن، كۆز نۇرۇڭدىن، قېنىڭدىن! شۇڭا سەن دىھقان، شۇڭا سەن رەسسام، غېدىرىدا چاقماق زاغرىنىڭ، قارا يەردە ئىللىق باغرىنىڭ.
رىم تەۋرىدى، «رىم تەۋرىسە نەگە پاتار؟!» نامىڭنى ئاڭلاپ، رومانتىك پارىژ مەستخۇش بولدى رەڭلىرىڭدىن سېنى باغاشلاپ، خان بالىقنىڭ خەزىنىسى سېنى چوڭ كۆردى، ئەمگىگىڭنى ساقلاپ ئاۋايلاپ،
كەلدى«يۈسۈپ» «جاباقار»دىن ئۆز يۇرتىغا خۇددى مەھمۇددەك، چۆللەر كېزىپ سۇلارنى ئاتلاپ. ۋە ھەتتاكى ب.د. ت.مۇ سېنى تونىدى مەھمۇد بوۋامنى كۆرۈپ تالايلاپ.
تارىخنى يازدىڭ، ئۈنسىز تىۋىشسىز، رەڭ بىلەن، شان-شەرەپ ئار-نومۇسنى جەڭ بىلەن، سەن كۆتىكى رەسىم، قۇمدىكى رەسىم، كېمىردىكى رەسىم ئەقىلدە تېرەن، تەسەۋۋۇردا كەڭ بىلەن، ھەر چېكىتىڭ تۈمەن مىڭ مەنا، ھوزۇر، گۈزەللىك، ھۆرلەر يۈزىدىكى خالى مەڭ بىلەن.
ئاماننىسا قارايدۇ ساڭا چاقىرار يېشىڭ بىلەن، ئاتمىشنىڭ مەنزىللىرىدىن ئۆتۈپ، يەتمىشنىڭ پاسىللىرىغا كېتىۋاتقان، بىزگە، دۇنياغا تەۋەررۈك بولۇپ قېلىۋاتقان سېنى، مويسىپىتىنى، ياق!نۇر ۋە رەڭلەردە نەۋقىران يىگىتنى، ھەر بىر چاقىرىشى ئۇنى ئون ياش ياشارتار سېنى ئونياش، ھەتتاكى يۈز ياش،تارىمنىڭ توغراقلىرى بىلەن يېشى بىلەن تەڭداش.
قۇلىقىڭ سەندە، كۆزۈڭ ئۇپۇقتا، سەن بىردە ئاستىدىن ئېقىۋاتقان ئەزىم دەريالارغا، قايناپ تېشىۋاتقان دېڭىزلارغا، بىردە شاھلارغا سەلتەنەت، گادايغا تۆمە باغى-ئېرەملەرگە، بۇلبۇلغا خەندان، ئاشىققا پىنھان گۈل-چىمەنلەرگە، بىردە چۈمۈلىگە رېزىق، شىر-ئارسلانغا روزىغار يايلاق توقايلارغا، يەنە بىردەم قۇش ئۆتمەس، كارۋان كەچمەس بۇغدايرەڭ قۇمغا، قۇم ئاستىدىكى قەلئە-شەھرىستانلارغا، مۇنار –رىگىستان (مەيدان) ①لارغا، قۇم ئۈستىدىكى تەڭگە-قالقانلارغا، سۆڭەك-ئۇمۇت(چوماق)لارغا، قىيا-چىيالار، ئاتلارنىڭ دۈپۈرلەشلىرى، كىشنەشلىرى، تىغ-ياراقلارنىڭ جاراڭ-جۇرۇڭلىرى، بوۋاقنىڭ يىغىسى، ساتارنىڭ مۇڭى، بۆرىنىڭ ھوۋلىشى، تۆگىلەرنىڭ كولدۇرمىسى...غا قاراۋاتقاندەك، قۇلاق تىڭشاۋاتقاندەك، يارداڭلىقنىڭ ئارقىسىدىن ئېسەنكىرەپ كېلىۋاتقان شاماللارغا بىرنىمىلەرنى دەۋاتقاندەك، سوراۋاتقاندەك...لەۋلىرىڭ قېرى توغراقنىڭ يېنىدىن چىققان نوتىنىڭ ياپرىقىدەك تىترەر، كۆزلىرىڭ چۆلنىڭ ئىچكىرىسىدىكى گۈلخاندەك پىلىلدار، بىر قارىسا قۇياش سېنى چاقىرىۋاتقاندەك، بويۇڭ قۇياش تامان ئېگىزلەر، بىر قارىسا يۈرىكىڭنىڭ باراۋىرىدە كىچىكلەر، بار دېسەڭ ئالدىڭدا. يوق دېسەڭ قۇياشنىڭ قارنىدا.
سىزماقچىمىكىنە، قۇياشنى بىر تامچە سۇنىڭ ئەكسىدە.
چاچلىرىڭغا قارا، ئاقلىقى ۋۇجۇدىڭدەك ئاق، قەلبىڭدەك ئاق، يۇمشاق، ئەۋرىشىم، نازۇك، نازۇكلىقى ساڭىلا ئوخشار، ۋۇجۇددىكى، قەلبتىكى، كۈزدىكى ياپراقتىكى نازۇكلۇق، نازۇكلىقى شۇ قەدەركى، سېنى كۆرسە يىغلار،«ئاماننىساخان!»
«ئەرمۇ يىغلامدۇ؟!» دەپ سورىما، مەندىن! ئالەمدىكى ھەقىقى ئاۋاز ئەرنىڭ يىغىسى، ئەرنىڭ يىغىسى ئۇ، زىمىننىڭ قارنىدىن ئېتىلىپ چىقىدۇ،«زىمىن» دەپ يىغلايدۇ، يۈرەكتىن ئېتىلىپ چىقىدۇ، ئۇ خۇددى ئەكىس ساداغا ئوخشار، بالىسىغا يەتسە«بالام»دەپ، نەۋرىسىگە يەتسە «نەۋرەم»دەپ، ئانىسىغا يەتسە«ئانام»دەپ يىغلار، تەڭرىگە توسقۇنسىز ئاڭلىنار، شېھىدلەر قوللىرىنى دۇئاغا كۆتۈرەر، پەرىشىتىلەر سالام بېرەر، يېتىمنىڭ كۆڭلىنى پۈتۈن، كۈلبىسىنى ئىللىق قىلار. ئەرنىڭ يىغىسى ئاۋۋال نوھنىڭ توپانىدەك ئاۋۋال دۇنيانى قىرىق گەز سۇغا باسۇرۇپ ئاندىن ئۇنىڭ كۆزىدىن بىر تامچە بولۇپ ئېتىلىپ چىقار خۇددى ماگمىدەك،ھەر تامچىسىدە ئالەم لىغىرلار،بىر تامچىسى زىمىنغا چۈشسە زىمىننىڭ ئۇمۇرتقىسى ئىزىلەر،شىرلار ئوڭغاپ، يەر تىلغاپ ھۆركىرەر، كۆك بۆرە ئاي تامان ھۇۋلاپ قىيادىن ئۆزىنى ئاتار، ئالمۇت② (تاغ چوقىسىدىكى قەلئە«سەمەرقەند»رومانىغا قاراڭ) نىڭ قەلئەلىرى ئۆرۈلەر،سەددى ئىسكەندەرنىڭ قوقچىلىرى(راۋاق،مۇنار) غۇلار.
ئاماننىسا، تۇردىئاخۇن ساتارىنى قولىغا ئالار، ئشرەت –ئەنگىز مۇقامىغا، داغلىق يۈرەكنىڭ داۋاسىغا، مەرغۇللاپ چالار، سېنى دەپ،سېنى كۈيلەپ...
قۇمۇل قىزى، ئۇيغۇر قىزى ئۇسۇل ئويناپ بەر، كېپىنەكتەك، سېنى كۆرسۇن، كۆزلىرى ئېچىلسۇن، قاي زامانلار ئىدى ئۇ، سېنى بوينىغا مىندۇرۇپ، ھېيىتگاھتا، كۆك مەشرەپتە ساما كۆرسۈتۈپ، ساڭا تەڭتۇش «بالا»بولغىنى؟!
بىز ئۈچۈن ھەر بىر سىزىقىڭنىڭ كۆرىۋاتقان چۈشى، ھەر بىر پەلكۈچنىڭ قەدەم ئىزلىرى خۇددى بېتخۇۋېن زىمىننىڭ تىۋىشى، ئېلاھىي ئېلھامنىڭ ئەللەيلىشى بىلەن تىلسىز زۇبانىنى، ئاۋازسىز دۇنيانى، نۇرسىز چەشمىنى ئۆلۈك سۇنى، قۇرىغان تۇپراقنى تىرىلدۈرگەن يەتتىنىچى سىمفۇنىيەدۇر.
چاقىرىمىز سېنى، «قارلىق چوقىلار بۈركۈت ئۇۋىسى» دەپ، رەڭگە ئايلانغان ئابدۇكېرىم نەسىرىدىن!!!
يوللىغان ۋاقتى 2014-6-20 10:09:42 AM
.gif)
