تارىخىي مەنبەلەردە ۋە ئارخېئولوگىيىلىك پاكىتلارغا ئاساسلانغاندا ، تۇرپان رايونى قەدىمدىن تارتىپ "ئۈچ چوڭ مەدەنىيەت" ( جوڭگو مەدەنىيىتى ، ﻫىندى مەدەنىيىتى ، گرىك مەدەنىيىتى) ، ئۈچ چوڭ دىن ( بۇددا دىنى ، خىرىستيان دىنى ، ئىسلام دىنى ) ئۈچ چوڭ تىل سېستىمىسى ( ئۇرال - ئالتاي تىل سېستىمىسى ، خەنزۇ - تىبەت تىل سېستىمىسى ، ﻫىندى - ياۋروپا تىل سېستىمىسى ) ، ئۈچ چوڭ ئىقتىساد ( دېﻬقانچىلىق ، چارۋىچىلىق ، يىپەك يولى سودىسى ) بىر - بىرى بىلەن ئۇچراشقان ئىچكى قۇرۇقلۇق رايون بولۇپ ، ئىنسانىيەت مەدەنىيەت تارىخىدا ئالاﻫىدە مۇﻫىم ئورۇننى ئىگىلىگەن ، شۇنداقلا شەرق بىلەن غەربنىڭ مەدەنىيەت ، ئىقتىساد ئالماشتۇرۇشتا مۇﻫىم كۆۋرۈكلۈك رول ئوينىغان مەدەنىيەت مەركەزلىرىنىڭ بىرى بولۇپ ﻫېسابلىنىدۇ .
تۇرپاندا ئىنسانلارنىڭ ﻫايات پائالىيەتلىرى ناﻫايىتى ئۇزۇن زامانلار ئىلگىرى باشلانغان . بۇنىڭدىن 15 مىڭ يىل ئىلگىرىلا تۇرپان رايونىدىكى باشلانغۇچ ئۇرۇقداشلىق قەبىلىلەر چارۋىچىلىق ، ئوۋچىلىقنى ئاساس قىلىپ تېرىقچىلىق پائالىيىتى ئېلىپ بارغان . تاش قوراللاردىن تاشقىرى ساپال قوراللارنى ئىجاد قىلغان .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: U, s" i- t$ p: L2 v) D! ?2000 يىللار ئىلگىرى ، ﻫازىرقى شىنجاڭ غەربىي رايون دەپ ئاتىلاتتى ، خەن سۇلالىسىنىڭ دەسلەپكى دەۋرلىرىدە غەربىي رايوننىڭ كۆپ قىسمى ﻫۇنلارنىڭ ﻫۆكۈمرانلىقىدا ئىدى . ئۇ چاغلاردا ﻫۇنلار غەربىي رايوننىڭ ﻫەرقايسى جايلىرىغا تەﻫدىت سېلىپلا قالماستىن ، بەلكى غەربىي خەن سۇلالىسىنىڭ غەربىي شىمال چېگرىسىغىمۇ ئېغىر تەﻫدىت سالغانىدى . خەن ۋۇدى تەختكە چىققاندىن كېيىن ، چېگرا مۇداپىئەسىنى مۇستەﻫكەملەش ، غەربىي رايون بىلەن بولغان سودا ئالاقە يولىنى ئېچىش ، غەربىي رايون يەنى شىنجاڭنىڭ ﻫەرقايسى بەگ بالىقلىرى بىلەن بىرلىشىپ ﻫۇنلارغا بىرلىكتە زەربە بېرىش تەكلىپىنى قوبۇل قىلىپ ، مىلادىيىدىن ئىلگىرىكى 138 - يىلى جاڭ چيەننى غەربىي رايونغا بىرىنچى قېتىم ئەلچىلىككە ئەۋەتتى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ e/ O( I- |; `6 `0 a" ~شۇنىڭدىن باشلاپ خەن سۇلالىسى بىلەن ﻫۇنلار ئوتتۇرىسىدا شىنجاڭنى تالىشىش بويىچە تەكرار كۈرەشلەر باشلاندى . شىنجاڭدىكى ﻫەرقايسى بەگ بالىقلار بىلەن بىرلىشىپ ﻫۇنلارغا تاقابىل تۇرۇش ئۈچۈن جاڭ چيەن مىلادىيىدىن ئىلگىرىكى 119 - يىلى شىنجاڭغا 2 - قېتىم ئەلچى بولۇپ كەلدى . شۇنىڭ بىلەن يىپەك يولى ئېچىلىپ ، تۇرپان يىپەك يولىنىڭ مۇﻫىم تۈگىنىگە ئايلاندى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 c; ^! {! D; K8 H; fتۇرپان ئەينى چاغلاردا غۇز ، قۇس ، قوش دەپ ئاتالغان . مىلادىيىدىن بۇرۇنقى 108 - يىلى خەن سۇلالىسى قوشۇنلىرى كروراننى ئىشغال قىلىپ ، پادىشاﻫىنى ئەسىرگە ئالغان ، ئارقىدىنلا قوشنى ئىشغال قىلغان . مىلادىيىدىن بۇرۇنقى 99 - ، 89 - ، 74 - ، 68 - ، 60 - يىللىرى بەش قېتىم خەن سۇلالىسى بىلەن ﻫۇنلار ئوتتۇرىسىدا قوشنى تالىشىش ئۇرۇشى بولۇپ ، ئاخىرقى قېتىملىق ئۇرۇشتا قوش خەن سۇلالىسىغا قارام بولدى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' E' q) q6 |5 x' }% ]
مىلادىيىدىن بۇرۇنقى 60 - يىلى غەربىي خەن سۇلالىسى غەربىي يۇرت باش قورۇقچى بەگ مەﻫكىمىسىنى تەسىس قىلىپ ، قوشنى مەركىزىي ﻫاكىمىيەتكە تەۋە قىلدى . مىلادىيە 91 - يىلى غەربىي يۇرت قورۇقچى بەگ مەﻫكىمىسى كۈسەن ( كۇچا) گە كۆچتى . 327 - يىلى جىن سۇلالىسىنىڭ لياڭجۇدىكى باش ئەمەلدارى جاڭ گۇي ئالدىنقى لياڭ سۇلالىسىنى قۇردى . كېيىن قوچودىكى چېرىكچى بەگ ئەمەلدارنى ئۆلتۈرۈپ ، قوچو ۋىلايىتىنى تەسىس قىلىپ ، ۋالىي تەيىنلەپ ، قوچونى ساجۇ ( دۇنخۇاڭ ) غا تەۋە قىلدى . سىياسىي مەركەز يارغولدىن قوچوغا يۆتكىلىپ ، قوچو دەۋرى باشلاندى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' J4 Y4 `6 j1 p3 E439 - يىلى شىمالىي ۋېي پادىشاﻫلىقى شىمالىي لياڭنى مۇنقەرز قىلدى . ئەسلىدە شىمالىي لياڭ پادىشاﻫى ۋېي پادىشاﻫلىقىغا تەسلىم بولغان ئىدى . 2 - يىلى لياڭ پادىشاﻫىنىڭ ئىنىسى يۈز ئۆرۈپ ، تۈمەن كىشى بىلەن پىشامشانغا كېلىپ قېچىپ بېرىپ ، كېيىن قوچونى ئىشغال قىلدى . 443 - يىلى ئۇ ئۆزىنى "قوچو خاقانى" دەپ ئېلان قىلدى ، شۇ چاغدىن باشلاپ قوچودا خانلىق بارلىققا كەلدى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 C) U# ]5 Y v' r- C& v460 - يىلى جورجانلار قوچونى ئىشال قىلىپ ، غان بوجونى ( خەنزۇچە مەنبەلەردە "كەن بوجو" دەپ ئېلىنغان ، "تاڭ دەۋرىدىكى سۆزلۈكلەرنىڭ ئاﻫاڭ تەرجىمىسى" دە "غان بوجو" دەپ تەرجىمە قىلىنغان ) قوچوغا خاقان قىلىپ تىكلىدى . غەربىي رايوندا نۇرغۇن جايلار جورجانلارنىڭ ﻫۆكۈمرانلىقىغا ئۆتتى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% ~" q v \. g9 r487 - يىلى قاڭقىللار تۇرپان ئويمانلىقىدا قاڭقىل بەگلىكىنى قۇردى . شۇنىڭدىن باشلاپ قاڭقىللار بىلەن جورجانلار قوچونى تالىشىپ 30 يىل ئۇرۇشتى . قاڭقىللار شىمالىي خانى ئاپۇرغۇر جورجانلارنى مەغلۇب قىلىپ قوچو بىلەن پىشامشان رايونىغا بېسىپ كىرىپ ، غان بوجونىڭ ئوغلى قوچونىڭ بېگى غان شوگوينى ئۆلتۈرۈپ ، دۇنخۇاڭلىق جاڭ مىڭمىڭنى قوچوغا خان قىلىپ تىكلىدى . بۇ ئىشقا نارازى بولغان قوچو خەلقى قوزغىلىپ ، جاڭ مىڭمىڭنى ئۆلتۈرۈپ ، ئۇنىڭ ئورنىغا مارۇنى خان قىلىپ تىكلىدى . 497 - يىلى جورجانلار خەلقىنىڭ مارۇغا بولغان نارازىلىقىدىن پايدىلىنىپ قوچونى ئىشغال قىلىپ ، مارۇنى ئۆلتۈردى . ئۇنىڭ ئورنىغا جىنچىڭ ( لەنجۇ ) نىڭ يۇجۇ دېگەن يېرىدە تۇغۇلغان كۈي جيانى خان قىلىپ كۈي جەمەتى ﻫۆكۈمرانلىقىدىكى قوچو خانلىقىنى قۇردى . 640 - يىلى تاڭ سۇلالىسى نەچچە تۈمۈن كىشلىك قوشۇن بىلەن قوچوغا جازا يۈرۈش ئۇرۇشىنى قوزغىدى . كۈيۈنتاي قورقۇپ كېتىپ ، ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋالدى . ئوغلى كۈي جىشىڭ شەﻫەرنى بېرىپ تەسلىم بولدى . كۈي جەمەتى خانلىقى 141 يىل داۋام قىلىپ ، توققۇز ئەۋلاد ، 10 پادىشاﻫ قوچوغا ﻫۆكۈمران بولۇپ ئۆتتى . تاڭ سۇلالىسى شۇ يىلى قوچودا شىجۇ ئايمىقىنى تەسىسى قىلىپ ، ناﻫىيە ، يېزا ، مەﻫەللە تۈزۈلمىسىنى ئورناتتى ، غەربىي ئوبلاست دائىرىسىدە بەش ناﻫىيە تەسىس قىلدى . تاڭ سۇلالىسى شۇ يىلى يەنە يارغول شەﻫىرىدە ئەنشى قورۇقچى بەگ مەﻫكىمىسىنى تەسىس قىلىپ ، پۈتۈن شىنجاڭنى بىر تۇتاش باشقۇردى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! ?& a- z' x- y+ Y) g# O! I8 Q658 - يىلى باش قورۇقچى بەگ مەﻫكىمىسى كۈسەنگە كۆچۈرۈلدى . بۇ مەﻫكىمە تەڭرىتاغنىڭ جەنۇبىدا قوچو ( تۇرپان ) ، كىنگىت ( قارا شەﻫەر ) ، كۈسەن ( كۇچا ) ، سولى ( قەشقەر ) ، ئۇدۇن ( خوتەن ) ..... قاتارلىق جايلارنى باشقۇردى . مىلادىيىنىڭ 866 - يىلى ئۇيغۇر خانى بۇقا تېگىن تۈبۈتلەرنى مەغلۇب قىلىپ ، قوچونى ئىشغال قىلدى .شۇنىڭ بىلەن تارىختىكى ئۇلۇغ ئۇيغۇر ئېلى دەۋرى باشلاندى . 1368 - يىلى جۇيۈەنجاڭ مىڭ سۇلالىسىنى قۇرغان چاغدا ، چاغاتاي ئەۋلادلىرى ئۆزئارا ئۇرۇشۇپ ، تۇرپان رايونىمۇ پارچىلىنىپ تۇرپان ، قوچو ، لۈكچۈندىن ئىبارەت ئۈچ قىسىمغا بۆلۈنۈپ كەتتى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ H# R5 \* D# l. u8 @
1389 - يىلى تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ ئوغلى خىزىر غوجا تەختكە چىقىپ ، چاغاتاي خانلىقىنى قايتا تىكلىگەندىن كېيىن ، 1393 - يىلى تۇرپاننى قورال كۈچى بىلەن بويسۇندۇرۇپ ، تۇرپاندا ئىسلام دىنىنى يولغا قويۇپ ، بۇددا دىنىغا زەربە بەردى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" Y8 R5 s) g. ]$ I5 J v
15 - ئەسىرنىڭ ئوتتۇرىلىرى ئىسلام دىنى تۇرپان رايونىدا كەڭ ئومۇملىشىپ ، بۇ چاغدىكى ﻫۆكۈمرانلار ئىسلام دىنىنىڭ مۇخلىسىغا ئايلاندى ، ئۇلار ئۆزىنى "سۇلتان" ، "غوجا" دەپ ئاتىدى . كېيىن يەكەن سەئىدىيە خانلىقى پۈتۈن شىنجاڭنى جۈملىدىن تۇرپاننىمۇ ئۆزىگە قاراتتى . 1678 - يىلى ئاپاق غوجا غالداننىڭ كۈچىگە تايىنىپ ، يەكەن خانلىقىنى يوقاتتى . تۇرپان جۇڭغارلارنىڭ ﻫۆكۈمرانلىقى ئاستىغا كىردى . 1720 - يىلى سوپىلار ئەۋلادى بولغان ئىمىن غوجا تۇرپاننىڭ ئەينى ۋاقىتتىكى بېگى ، جۇڭغارلارنىڭ ۋەكىلى ئەخمەت باقىبەگدىن ﻫوقۇق تارتىۋېلىپ ، تۇرپانغا بەگ بولدى ، شۇنىڭدىن كېيىن تۇرپان رايونىدا ئىمىن خوجا باشچىلىقىدىكى" تۇرپان غوجىلىرى " ( ۋاڭلىرى) نىڭ تارىخى باشلاندى . 1759 - يىلى ئالتە قەلئە ( پىچان ، تۇرپان ، لۈكچۈن ، سىڭگىم ، قارا قوچو ، توقسۇن ) بىنا قىلىندى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ R; W, u% l4 c+ j6 B; m1779 - يىلى پىچاندىكى خان ئامبىلى ئورنى تۇرپانغا كۆچۈرۈلدى . 1781 - يىلى تۇرپان كونا شەﻫەر سېلىنىپ ، تۇرپان مەﻫكىمىسى قۇرۇلۇپ ، گەنسۇ ، ئەنشى ۋىلايىتىگە قارىتىلدى . شۇنىڭدىن كېيىن 100 يىل ئەتراپىدا تۇرپان تىنچ ئۆتكەن بولۇپ ، كىشىلەر تەرىپىدىن "تىنچ زامان" يەنى " تەيپىنەمنىڭ زامانىسى" دەپ ئاتالدى . بۇ يەردىكى "تەيپىنەم" ئەسلى "تەيپۇنا" دىن ئۆزگەرگەن بولۇپ ، تەيپۇنا قوچو ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ ئاخىرقى خانلىرىدىن بىرى . ئۇ 1331 - يىلللىرى تەختكە چىققان تىنچ ، ئاسايىشلىق بىلەن يۇرت سورىغان . بۇ يەردىكى "تىنچ زامان " تەيپۇنانىڭ زامانىسىغا سىمۋول قىلىنغان .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- D/ h/ D( \9 b1 b( f$ R6 p1867 - يىلى ياقۇپبەگ جەنۇبىي شىنجاڭدا "يەتتە شەﻫەر دۆلىتى" خانلىقىنى قۇردى . 1869 - يىلى شىمالغا يۈرۈش قىلىپ ، 1870 - يىلى 10 - ئايدا تۇرپاننى ئىشغال قىلدى ۋە تۇرپان يېڭىشەﻫەر بازىرىنى بىنا قىلدى . ياقۇپبەگ تۇرپاندا ئوغلى ﻫەققۇللانى تۇرغۇزدى . 1875 - يىلى چىڭ سۇلالىسىنىڭ زوزۇڭتاڭ قوشۇنى شىنجاڭغا كىرىپ ، 1877 - يىلى 4 - ئاينىڭ 20 - كۈنى ئارقا - ئارقىدىن پىچان ، تۇرپان ، توقسۇننى ئېلىپ ، جەنۇبىي شىنجاڭغا بارىدىغان دەرۋازىنى ئاچتى . ياقۇپبەگ ئالاقزادە بولۇپ ، 5 - ئاينىڭ 29 - كۈنى كورلىدا تۇيۇقسىز ئۆلدى . شۇنىڭ بىلەن ياقۇپبەگ خانلىقى يىمىرىلدى . 1884 - يىلى غەربىي رايون ئۆلكىگە ئۆزگەرتىلىپ ، "شىنجاڭ" دەپ ئاتالدى . بۇرۇنقى ﻫەربىي ﻫۆكۈمەت تۈزۈمى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ ، تۇرپان يېڭىدىن قۇرۇلدى . شۇنىڭدىن ئېتىبارەن ، ئاتىدىن بالىغا مىراس قالىدىغان جاساق تۈزۈمى ئەمەلدىن قالدۇرۇلدى . بەگلىكلەر شاڭيۇلىققا ئۆزگەرتىلدى ، كونا شەﻫەر قايتىدىن سېلىندى . 1912 - يىلى 1 - ئايدا جۇڭخۇا مىنگو قۇرۇلدى ، 6 - ئايدا شىنجاڭدىمۇ جۇمﻬۇرىيەت يولغا قويۇلدى . لېكىن جايلاردىكى فېئودال كۈچلەرگە ﻫېچقانچە تېگىلمىدى . پەقەت 1913 - يىلى ۋازارىتى مەﻫكىمە ناﻫىيىگە ئۆزگەرتىلدى . ئەڭ ئاخىرقى تۇرپان غوجىسى ئىمىن ئىنانچى خانبەگ (جۇنۋاڭ) لىقتىن ۋەلىدە غوجى (چىڭۋاڭ) لىققا ئۆزگەرتىلدى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# {5 _- `; K& @; a& F1912 - يىلى قۇمۇلدا تۆمۈر خەلپە قوزغىلىڭى پارتلىغاندا ، تۇرپاندىمۇ مويدىن خەلپە باشچىلىقىدا فېئوداللىق زۇلۇمغا قارشى قوراللىق قوزغىلاڭ پارتلىدى . 1932 - يىلى قۇمۇلدا جوجىنىياز ﻫاجى باشچىلىقىدا قوزغىلاڭ پارتلىغاندا ، تۇرپاندا مۇﻫىتىلارنىڭ باشچىلىقىدا مۇستەبىت ياڭ زېڭشىن ، شېڭ شىسەي ﻫۆكۈمرانلىقىغا قارشى قوزغىلاڭ كۆتۈرۈلدى . 1947 - يىلى 7 - ئاينىڭ 8 - كۈنىدىن 10 - كۈنىگىچە تۇرپان ، پىچان ، توقسۇن ناﻫىيىلىرىدە گومىنداڭ ئەكسىيەتچىلىرىگە قارشى قوزغىلاڭ كۆتۈرۈلدى . 1947 - يىلى 8 - ئايدا تۇرپانلىق 208 پارتىزان ئابدىراخمان مۇﻫىتى ، باۋۇدۇن يۈسۈپلەرنىڭ يېتەكچىلىكىدە ، 120 نەچچە قورال - ياراق بىلەن نۇرغۇن جاپالىق جەڭلەرنى قىلىپ ، ئالغۇي ئارقىلىق ئىلى تەرەپكە ئۆتۈپ كەتتى . بۇ تۇرپان پارتىزانلىرى غۇلجىغا بارغاندىن كېيىن "قىلىچ ئىسكادىرونى" نامى بىلەن ئۈچ ۋىلايەت ئارمىيىسى تەركىبىگە ئۆتتى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 }9 [. v6 _/ H( j$ e" h m5 d
1949 - يىلى 10 - ئايدا شىنجاڭغا كىرگەن خەلق ئازادلىق ئارمىيىسى تۇرپان ئارقىلىق جەنۇبىي ۋە شىمالىي شىنجاڭغا كىرگەن خەلق ئازادلىق ئارمىيىسى تۇرپان ئارقىلىق جەنۇبىي شىنجاڭغا يۈرۈش قىلدى . 10 - ئاينىڭ 27 - كۈنى - دالا ئارمىيىسى 2 - جۈننىڭ باشلىقى گوپىڭ ، ۋاڭ ئىنماۋلار قىسىمنى باشلاپ تۇرپانغا يېتىپ كەلدى ﻫەمدە يېڭى شەﻫەردە ئاممىۋى يىغىن ئېچىپ ، پارتىيىنىڭ سىياسەتلىرىنى تەشۋىق قىلدى ، جەمىيەت تەرتىپىنى مۇقىملاشتۇردى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 j7 C, h( E$ F o' h4 k
11 - ئايدا جوڭگو كوممىنىستىك پارتىيىسى تۇرپان ناﻫىيىلىك كومېتىتى تەشكىللىنىپ ، دىڭ ۋىنمىڭ مۇئاۋىن شۇجىلىقنى ﻫەمدە تۇرپان ناﻫىيىسىنىڭ مۇئاۋىن ﻫاكىملىقىنى قوشۇمچە ئۆتىدى. 1950 - يىلى 1- ئايدا سەنئەت پىشۋاسى ۋە زىيالىي سىراجىدىن زۇپەرى تۇرپان ناﻫىيىسىنىڭ ﻫاكىملىقىغا تەيىنلەندى . 1969 - يىلى 9 - ئاينىڭ 30 - كۈنى تۇرپان ناﻫىيىسىدە ئىنقىلابىي كومېتىت ، پارتىيىنىڭ يادرو گۇرۇپپىسى قۇرۇلۇپ ، روزى تۇردى گۇرۇپپا باشلىقلىقىغا تەيىنلەندى .1975 - يىلى 1 - ئايدا گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونلۇق تۇرپان ۋىلايىتى كومېتىتى تەسىس قىلىنىپ ، تۇرپان ، پىچان ، توقسۇن ناﻫىيىلىرىنى ۋىلايەتنىڭ باشقۇرۇش دائىرىسىگە كىرگۈزدى . 1985 - يىلى تۇرپان ناﻫىيىسى شەﻫەرگە ئۆزگەرتىلدى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 s! n4 S |# V" ]# mبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! J3 A# l d7 W" \3 s
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& l& v+ y) K* K- G5 l& c& D
پايدىلانغان مەنبە : ئۆمەرجان سىدىق يازغان " سېﻬىرلىك زېمىن تۇرپان " ناملىق كىتابتىن ئېلىندى .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% y, p( h% y2 T% P" f
يوللىغان ۋاقتى 2014-6-13 01:06:18 PM
