 |
1.ئىنسان تەبىئىتىبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 O- q. X. v$ N$ `3 p; e
بۇ دۇنيادىكى پۈتكۈل مەۋجۇداتلار مەلۇم مەقسەت بىلەن يارىتىلغان.جانلىق ۋە جانسىز ھەربىر مەۋجۇدات يارىتىلىش غايىسىگە ئۇيغۇن شەكىلدە ھەرىكەت قىلماقتا.ئۆسۈملۈكلەر نېمە مەقسەت بىلەن يارىتىلغان بولسا، شۇ ۋەزىپىسىنى ئادا قىلماقتا، ئۆزىگە مۇۋاپىق شارائىتتا ئۆسۈپ يېتىلىپ، ھاۋادىن كاربون تۆت ئوكسىدنى سۈمۈرۈپ، ھاياتىمىزنىڭ ئاساسى بولغان ئوكسېگىن ئىشلەپچىقارماقتا، ئوزۇقلىنىشىمىز ئۈچۈن كېرەكلىك تۈرلۈك مېۋە-چېۋىلەرنى تەمىنلىمەكتە ۋە بۇ ۋەزىپىلىرىنى يارىتىلغاندىن بۇيان ھېچ توختاتماستىن ئورۇنداپ كەلمەكتە.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( R( K( m/ Q" u
رەببىمىز بۇ ھەقتە: ” ئاللاھ سىلەرگە بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ بەردى، ئۇنىڭدىن ئىچىسىلەر ۋە شۇ يامغۇر ئارقىلىق ئۆسكەن دەل-دەرەخلەر بىلەن مال-چارۋاڭلارنى باقىسىلەر. “ （نەھل 16/10 ）؛ ” ئۇلار زېمىننى ( يەنى زېمىننىڭ ئاجايىباتلىرىنى)كۆزەتمىدىمۇ؟ زېمىندا تۈرلۈك پايدىلىق ئۆسۈملۈكلەرنى ئۆستۈردۇق. “ ( شۇئەرا 26/7 ) قاتارلىق ئايەتلەر بىلەن ئىنساننىڭ نېمە ئۈچۈن يارىتىلغانلىقىنى ئويلىنىپ بېقىشىنى تەلەپ قىلماقتا.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) b+ G5 |4 o- S* o2 E. n& T4 A. d
ھايۋانلارغا بېرىلگەن ۋەزىپىلەر
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( Z7 _' J5 n9 F1 O ھايۋانلارمۇ ئاللاھ ئۇلارغا تۇغما قابىلىيەت قىلىپ بەرگەن ۋەزىپىلەرنى كەم-كۈتىسىز ئورۇنداپ كەلمەكتە.يارىتىلغان كۈندىن باشلاپ، ھەسەل چىقىرىشقا باشلىغان ھەسەل ھەرىسىمۇ بۇ ۋەزىپىسىنى كەمچىلىكسىز ئورۇنداپ كەلمەكتە.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! }& Y5 P W' R X! N3 X8 Y8 L# U* |
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# Q- I+ z& e) L9 k, e1 m9 }. @”پەرۋەردىگارىڭ ھەسەل ھەرىسىگە ئىلھام بىلەن بىلدۈردى:تاغلارغا، دەرەخلەرگە ۋەبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) ]- x7 W$ Y- {' j5 t7 r
(كىشىلەرنىڭ ھەسەل ھەرىلىرى ئۈچۈن)ياسىغان ئۆيلىرىگە ئۇۋا تۈزگىن. “ ( .نەھل16/68 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" I5 S4 n2 K" U1 `+ a' J3 G- q" S
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 M+ h8 x0 v" T' l+ ^4 V& S ئىنساننىڭ يارىتىلىش غايىسىبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" `6 E7 Q4 D& L1 t
ئىنساننىڭ يارىتىلىش غايىسى باشقا جانلىقلارغا ئوخشىمايدۇ.باشقا جانلىقلار ئىنساننىڭ بۇ دۇنيادىكى ئاساسىي ئېھتىياجلىرىنى قامداش ئۈچۈن، ئاللاھ تەرىپىدىن تۇغما ئىقتىدار قىلىپ بېرىلگەن ۋەزىپىلىرىنى ئورۇندايدۇ، ئەمما ئىنساننىڭ يارىتىلىشى تامامەن پەرقلىق بولۇپ، ئۇنىڭغا باشقا جانلىقلارغا قارىغاندا ئالاھىدە قابىلىيەتلەر بېرىلگەن.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 P' F1 E2 H$ O: Q1 ?; @بۇ قابىلىيەتلەر ئىنساننىڭ ئۆز-ئۆزىگە تۈرتكە بولۇشى ۋە ئۆز-ئۆزىنى ئىدارە قىلىشىغا ئائىت ئىرادە ئالاھىدىلىكلىرىدۇر.بۇ ئالاھىدىلىكلەر ئىنسانغا مەسئۇلىيەت تۇيغۇسى ۋە ئۇنى ئادا قىلىش ۋەزىپىسىنى يۈكلىمەكتە.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @ A4 I. O/ ?1 z ]9 ?
مۇقەددەس كىتابىمىز قۇرئان كەرىمدە، ئىنسان قۇرئان كەرىمنى ئوقۇپ چۈشىنىش ۋە ئەمەل قىلىش، مەسئۇلىيەت تۇيغۇسى، ئۆزىنى يېتىلدۈرۈش، تەرەققىي قىلدۇرۇش، سۆيۈش-سۆيۈلۈش ۋە ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىنى ئادا قىلىش جەھەتلەردە جاۋابكارلىقنى قوبۇل قىلغان.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 N( {: S% N0 t" w. Y- k ئىلاھىي ئامانەتنى ئۆز ئۈستىگە ئالغان ئىنسان يارىتىلغان كۈندىن ئېتىبارەن، ئۆزىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئارقىلىق ئۆزىدە مەۋجۇد بولغان ئالاھىدىلىكلەرنى ئوتتۇرىغا چىقىرىش ئۈچۈن تىرىشماقتا.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! @* I! P T. d5 L) {& O# N7 sئىنسان بۇ جەھەتتىكى پۈتۈن ئەمەللىرىدىن ئاللاھتالا ئالدىدا جاۋابكاردۇر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 }$ }( w. g- Q/ D5 [+ b$ w- `: Z
ئاللاھتالا قۇرئان كەرىمدە ئىنساننىڭ نېمە ئۈچۈن يارىتىلغانلىقى ۋە مەسئۇلىيىتىنى ئوچۇق بايان قىلىپ مۇنداق دەيدۇ:بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 i" g& p% h( _- z- H) A
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ ]& m: [3 A3 ^2 f7 l" g( v”ئىنسان بىز ئۇنى ئىلگىرى يوقتىن قىلغانلىقىمىزئەسلىمەمدۇ؟ “ ( مەريەم 19/67 ) ”شۈبھىسىزكى، بىز ئىنساننى ئارالشما مەنى ( ئەر ۋە ئايالنىڭ مەنىسى)دىن ياراتتۇق، ئۇنى بىز ( شەرىئەت تەكلىپلىرى بىلەن)سىنايمىز، شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇنى بىز ( ئۇنىڭغا نازىل قىلغان ئايەتلىرىمىزنى ئاڭلىسۇن، كائىناتنى ياراتقۇچىنىڭ بىرلىكىگە دااللەت قىلىدىغان دەلىللەرنى كۆرسۇن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ }3 {' x+ m" _: y' x' Y: Jدەپ)ئاڭلايدىغان، كۆرىدىغان قىلىپ ياراتتۇق “ (.ئىنسان 76/2 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* N+ I# _, y, N i0 \ ” ئىنسانلارنىڭ قايسىسىنىڭ ئەمىلى ئەڭ ياخشى ئىكەنلىكىنى سىناش ئۈچۈن، بىز ھەقىقەتەن يەربۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ i( m9 Z- } p2 `
يۈزىدىكى شەيئىلەرنىڭ ھەممىسىنى يەر يۈزىنىڭ زىننىتى قىلدۇق “ (.كەھف 18/7 )بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 [2 V% x+ ~. U( `
” جىنلارنى، ئىنسانلارنى پەقەت ماڭا ئىبادەت قىلىش ئۈچۈنال ياراتتىم “ ( .زارىيات 51/56 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, h. w2 `7 L# o, p بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: K# G+ I/ T/ m, M& J
2.ئىنسان تەبىئىتى ۋە دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 V# b- L( U" ]. W" q( _ئىنسان ئاللاھنى تونۇيدىغان ۋە ئۇنىڭغا ئىشىنىدىغان بىر شەكىلدە يارىتىلغان.ھەتتا ئىنسان تەبىئىتى ماددىي ئالەمدىن روھىي ئالەمگە قارىتا تەرەققىي قىلىدىغان بىر ئالاھىدىلىككە ئىگە.بۇ ھەقتە رەببىمىز مۇنداق دەيدۇ:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, a8 k2 ]" s6 f1 \" V% S0 r' O” بىز ئىنساننى شەك-شۈبھىسىز ئەڭ چىرايلىق شەكىلدە ياراتتۇق “ ( تىن 95/4 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 z, l1 @# G: d. Q) y” باتىل دىنلاردىن بۇرۇلۇپ ئىسلام دىنىغا يۈزلەنگىن، ئاللاھنىڭ دىنىغا ( ئەگەشكىنكى)ئاللاھ ئىنسانلارنى شۇ دىن بىلەن ياراتقان، ئاللانىڭ ياراتقىنىدا ئۆزگىرىش بولمايدۇ، بۇ توغرابۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* @3 u0 A% B7 U6 `$ w; D: C
دىندۇر، لېكىن ئىنسانلارنىڭ تولىسى بىلمەيدۇ “ ( رۇم، 30/30 ) ئىنسان كىچىكىدىن باشلاپ دىننى قوبۇل قىلىدىغان، چۈشىنىدىغان ۋە ئۇنىڭغا بويسۇنىدىغان تەبىئەتكە ئىگە.سۆيۈملۈك پەيغەمبىرىمىزنىڭ: « ھەر قانداق بىر ئىنسان ئىسلام تەبىئىتى ئۈستىگە تۇغۇلىدۇ.كېيىن ئاتا-ئانىسى ئۇنى مەجۇسىي، يەھۇدىي ياكى خىرىستىئان قىلىپ چوڭ قىلىدۇ»
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 V/ e( G% z5 z8 L3 u1 \(مۇسلىم، “ قەدەر6 ”، )25( ، Ⅲ / 2048 ) دېگەن ھەدىس ھەر قانداق بىر كىچىك بالىنىڭ دىننى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 w" c8 L3 |2 D# V1 K' Tچۈشىنىدىغان، قوبۇل قىلىدىغان، ئىشىنىدىغان ۋە تەتبىقلايدىغان قىلىپ يارىتىلغانلىقىنى، ئەمما تۇغۇلغاندىن كېيىن چوڭ بولغان مۇھىتقا ئاساسەن، ئاتا-ئانىسىنىڭ دىنىي ئېتىقادىنى قوبۇل قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& Y1 c' t g, G& Z8 _, M1 w2 M4 M بالا تۇغۇلغان ۋاقىتتىن باشلاپ بىر قانچە تەرەققى قىلىش باسقۇچلىرىنى بېشىدىن ئۆتكۈزىدۇ. ھەر بىر باسقۇچتا، باشتىن كەچۈرۈشى ۋە قامدىلىشى كېرەك بولغان بەزى ئېھتىياجلىرى بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 O' T! z" I5 N( [1 _+ ?
بۇ ئېھتىياجلارنىڭ قامدىلىشىدا دىننىڭ رولى چوڭ.بالا مەلۇم بىر ياشتىن كېيىن، ئاتا-ئانىسى بېرىدىغان سۆيگۈ ۋە بىخەتەرلىك تۇيغۇلىرىنىڭ چەكلىك ئىكەنلىكىنى ھېس قىلىدۇ ۋە چەكسىز سۆيگۈگە، يەنى ئاللاھقا يۆنىلىدۇ.چەكسىز بىخەتەرلىكنى پەقەت ئاللاھتىن تاپىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ f7 n: S/ g7 R$ r8 y4 x. Z بۇنىڭ بىلەن بىرگە ئىنسان يارىتىلغاندىن باشلاپ، ئۆز ئىرادىسى بىلەن ئاللاھقا ئىشەنمەسلىك ئەركىنلىكىگىمۇ ئىگە.ئىنسان ھاياتىدا دىنى بىر مۇھىتتا چوڭ بولماسلىق ياكى بېشىدىن كەچۈرگەن ھادىسىلەرنىڭ تەسىرى تۈپەيلىدىن ھېچبىر دىننى قوبۇل قىلماسلىقىمۇ مۇمكىن.ئاللاھ ئىشىنىش ۋە ئىشەنمەسلىك مەسىلىسىنى ئىنسانلارنىڭ تاللىشىغا بەرگەن، ئىشىنىشكە زورلىمىغان.مۇقەددەس كىتابىمىزدا بايان قىلىنغىنىدەك: بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' z/ O/ X7 Y, O8 T) f
” دىندا ( ئۇنىڭغا كىرىشكە ) زورلاش يوقتۇر “ ( بەقەرە، 2/256 ) بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 i( {3 ]+ l# Z" A8 l6 r( a2 F
ئىنسان ئۆسۈپ يېتىلىش ئېتىبارى بىلەن دىننى قوبۇل قىلىشقا،چۈشىنىشكە ۋە شۇ بويىچە ياشاشقا ماس كېلىدىغان بىر ئالاھىدىلىككە ئىگە.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 T# b: |/ r0 Y0 J/ i1 z
دىن ئىنساننىڭ ئەقلىگە، قەلبىگە ۋە تۇيغۇلىرىغا خىتاب قىلىپ، ئۇنى ئىنسانىي ئىش-ھەرىكەتلەر بىلەن ياشاشقا ئۈندەيدۇ.ئۇنىڭ نەپسىنى پاكلىشى ئۈچۈن ياردەم قىلىدۇ ۋە ئۇنىڭغا ئىنساندەك ياشاشنىڭ يوللىرىنى كۆرسىتىدۇ.بۇنىڭ بىلەن، جەمئىيەتتە ئىجتىمائىي ۋە شەخسىيبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ o3 Y/ \1 w% o, X: u# A9 d+ Y% g' w( E
ھاياتنىڭ ئاللاھ رىزاسىغا ئۇيغۇن ھالەتتە داۋاملىشىشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ .بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! z2 l' {' I* O. g8 c6 K- b
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* k, ^( D7 _7 L( [ 3 دىننىڭ ئىنسان ھاياتىدىكى ئورنى ۋە ئەھمىيىتى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 ^, U8 w& [4 \7 l0 q ئىنساننىڭ بىر قاتار تەبىئىي مايىللىقلار بىلەن تۇغۇلغانلىقى، روھ ساغلاملىقى ۋە مۇۋاپىقىيىتى ئۈچۈن بۇ مايىللىقالار توغرىسىدا تەربىيلىنىش لازىملىقى ئېنىق بىر ئەمىلىيەت بولۇپ، ئىنساننىڭ تەبىئىتى توغرىسىدا يېتەكلىنىشى، ئىنساننىڭ بۇ دۇنيادا تېخىمۇ مۇكەممەل ۋە يارىتىلىش غايىسىگە ئۇيغۇن شەكىلدە بەخىتلىك بولۇشى ئۈچۈن بىر ئالدىنقى شەرت سۈپىتىدە ئالدىمىزغا چىقماقتا.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' R, p& m9 A& C+ b8 s0 h7 k دۇنيا-ئاخىرەت خوشاللىقى ۋە دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ `- b; U- P5 U! A; [7 L دىن ئىنساننىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە بەخىتلىك بولۇشى ئۈچۈن ئاللاھتائالا تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەن، ئىنساننىڭ پۈتۈن ھاياتىغا ئائىت نەسىھەت ۋە بۇيرۇقلار توپلىمىدۇر.بۇ نەسىھەتلەرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە ياشىغان ۋە ئۇنىڭغا ئەمەل قىلىنغاندا، دىن شەخىس ۋە جەمئىيەت ھاياتىنىڭ ئىنسانپەرۋەر بولۇشى ئۈچۈن تۆھپە قوشىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 O" N) A4 c- [5 d: y" J
ئاللاھ ۋە باشقىلار بىلەن بولغان مەنىۋىي مۇناسىۋەت ۋە دىنبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& o2 S; R. b- w4 O
ئاللاھتائالا بىلەن قۇرۇلغان سەمىمىي، ئىشەنچىلىك بىر مۇناسىۋەت ۋە بۇ مۇناسىۋەتنىڭ بىر پارچىسى سۈپىتىدە باشقىلار بىلەن مەنىۋىي بىر باراۋەرلىك تۇيغۇسى ئۈستىگە قۇرۇلغان دىنىي ھايات ئىنسان روھى ئالاھىدىلىگىنىڭ ۋە گۈزەللىكلىرىنىڭ ئوتتۇرىغا چىقىرىلىشىدا مۇھىم رول ئوينايدۇبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 W* M" g. q( ^0 t
مەسىلىلەرنىڭ ھەل قىلىنىشى ۋە دىنبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- a1 W: D( K! P% v! @; K
ئىنسان بۇ دۇنيادا ئۆزى ھەل قىلالمىغان بىر قىسىم مەسىلىلەرنىڭ ھەل بولۇشىغا ئىلاھىي ئىلىم ياردەمچى بولىدۇ.مەسىلەن:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 ^: {& D/ y$ ^3 T* | Q0 u- K • نېمە ئۈچۈن يارىتىلدۇق؟بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 y2 M+ R# b$ i, r
• ئۆلگەندىن كېيىن نېمە ئىش يۈز بېرىدۇ؟بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# U, v! \% J, w/ Y: {$ l* y2 x
• بۇ دۇنيادا ياشىشىمىزدىكى مەقسەت نېمە؟
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( J' h+ n; b4 R1 ~/ C, | دېگەندەك سوئاللارغا پەقەت رەببىمىزنىڭ بىزگە ئەۋەتكەن دىنىنىڭ ياردىمى بىلەن جاۋاب تاپالايمىز.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- ~" A$ F- W8 @$ G1 f' s: y# zبۇ سەۋەبتىن، ئىنسانىيەت تارىخىغا نەزەر سالغىنىمىزدا، دىن بولمىغان ھېچبىر جەمئىيەتنى تېپىش مۇمكىن بولمىسا كېرەك.ھېچبىر دىنغا ئېتىقاد قىلمايدىغان شەخىسنى ئۇچرىتىش مۇمكىن بولسىمۇ، ئەمما پۈتۈنلەي دىنسىز بىر جەمئىيەتنى ئۇچرىتىش مۇمكىن ئەمەس.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 J9 y0 V/ {7 U9 Y8 M7 H
ئىنسانىيەت تارىخىدا، شەخىس سۈپىتىدە ھېچقانداق بىر دىنغا ئېتىقاد قىلمايدىغانلار تېپىلىدۇ.بىراق، دىنسىز جەمئىيەت تېپىلمايدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 V+ P: g. {) F" ~0 X3 M) h
ئىنساننىڭ جىسمانىي، روھىي ۋە ئىجتىمائىي ھاياتىدا دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ Q; z' ]9 b% ]! ]$ ~) U+ ` دىن ئىنسانلاردىن ئىتائەت قىلىشىنى تەلەپ قىلغان ئېتىقاد، ئىبادەت ۋە ئەخلاق پىرىنسىپلىرى ئىنساننىڭ جىسمانىي، روھىي ۋە ئىجتىمائىي ھاياتىدا ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ c: V! h4 d/ I: R- O
دىن ئوتتۇرىغا قويغان بىر قاتار ئەخلاقىي قائىدىلەر شەخىسنى روھىي جەھەتتىن مۇكەممەللەشتۈرۈپ، شەخسىيەتچىلىكتىن قۇتۇلدۇرماقتا ۋە شەخىسنىڭ ئىجتىمائىيلىشىشىغا ياردەمچى بولماقتا.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* }, |$ ~4 y; R6 E4 U* w; }* t( X H دىن ئىنسان ئۈچۈن ئەڭ قىمەتلىك بولغان ئەقىل، مال-مۈلۈك، جان، نۇمۇس ۋە نەسىلنى قوغداش توغرىسىدا ئوتتۇرىغا قويغان پرىنسىپلىرى بىلەن ئىنساننىڭ شان-شەرىپى ۋە ئىززەت-ھۆرمىتى بىلەن ياشىشىنى قولغا كەلتۈرىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ A7 G8 i! [% t! z2 d& Z رىقابەتتىكى جەمئىيەت ۋە دىنبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 ]; H8 k4 r% H* J
ماددىغا چوقۇنۇش، ئەركىن رىقابەت ۋە بۇلارغا پاراللېل ھالدا ئىستىمال ئەڭ يۇقىرى چەككە يەتكەن بۈگۈنكى جەمئىيىتىمىزدە، دىنغا بولغان ئېھتىياج بۇرۇنقىدىن تېخىمۇ كۆپەيمەكتە.ماددىي تاپاۋەتنىڭ ئىنساننىڭ پۈتۈن مەنىۋىي ئېھتىياجلىرىنى قاندۇرالمايۋاتقانلىقى ئېنىق بىر ھەقىقەتتۇر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, M' w) i- M. O0 s+ q6 n. E
ئىنسان بەلگىلىك بىر ماددىي تويۇنما ھالىتىگە يەتكەندە، مەنىۋىي بوشلۇقىنى ھەقىقىي ئىلاھىي دىن بىلەن تولدۇرالمىسا، بۇ بوشلۇقنى باتىل ئېتىقاد ۋە خۇراپاتلىقلار بىلەن تولدۇرۇش يولىغا كىرىدۇ ياكى پۈتۈنلەي ماددىنىڭ قۇلى بولۇپ، تەلۋىلەرچە ئىستىمالغا بېرىلىدۇ.بۇ ئۇنىڭ ئاچلىقىنى تېخىمۇ كۈچەيتىپ، خاتىرجەمسىزلىككە سۆرەپ كىرىدۇ.ھالبۇكى، ھىدايەت رەھبىرىمىز بولغان قۇرئان كەرىمدە:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* u G. w) V. w" b1 B1 w* S ” بىلىڭلاركى، دىللار ئاللاھنى ياد ئېتىش بىلەن ئارام تاپىدۇ “ ( رەئد، 13/28 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 Y u" {/ N: ]* {' Bدەپ بايان قىلىپ، ئىنسان قەلبىنىڭ ھوزۇر مەنبەسىنىڭ ئاللاھنىڭ دىنى ئىكەنلىكىگە ئىشارەت قىلغان.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. V# I) }7 c$ L( t4 X كۆڭۈلنى ئاللاھقا باغلاش، ئۇنى زىكىر قىلىپ، ياد ئېتىپ ياشاش ئىنسانلارنىڭ ھەرقانداق شارائىتتا بىر-بىرى ۋە تەبىئەت دۇنياسى بىلەن تېخىمۇ تىنچ ۋە خاتىرجەملىك ئىچىدە ياشىشى ئۈچۈن ئىمكانىيەت يارىتىپ بېرىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. G5 V1 n9 }& J
دىندىن يىراقلىشىش
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" ]* O% {, W5 `7 c( y0 W ` دىنىي مۇھىتتىن يىراق ياشىغان كىشىلەر مەنىۋىي ۋە روھىي بوشلۇقىنى تولدۇرۇش ئۈچۈن، بىر قاتار خىيالىي چۈشەنجىلەرگە يۈزلىنىدۇ ۋە جىسمانىي پائالىيەتلەردىن ياردەم كۈتىدۇ.بولۇپمۇ چوڭ شەھەرلەردە مۇئەييەن بىر ئىقتىسادىي سەۋىيەدە ياشاۋاتقانلارنىڭ بۇ تۈر پائالىيەتلەرگە بولغان قىزىقىشىنىڭ ئېشىشىنىڭ مۇھىم بىر سەۋەبىنىمۇ مەنىۋىي بۆھران ۋە كىرزىسلارنىڭ تەسىرىدىن ئىزدەش كېرەك
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% {' W2 V/ H. o5 ?9 ^ • ماددىي تاپاۋەتنىڭ ئىنساننىڭ پۈتۈن ئېھتىياجلىرىنى قامدىيالمايۋاتقانلىقى بىر ھەقىقەتتۇر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* p; [1 S) ^) E1 q • ئىنسان بەلگىلىك بىر ماددىي تويۇنما ھالىتىگە يەتكەندە، مەنىۋىي بوشلۇقىنى ھەقىقىي ئىالھىي دىن بىلەن تولدۇرالمىسا، بۇ بوشلۇقنى تېخىمۇ كۆپ ئىستېمال قىلىش ئارقىلىق تولدۇرۇش يولىغا كىرىپ قالىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @ p# h4 q7 c. f9 {
ئىنساننىڭ ماددىي-مەنىۋىي ئېھتىياجلىرى ۋە دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) _5 J6 A1 d4 H; r ئىنسان كوللېكتىپ ئىچىدە ياشايدىغان بىر ئىجتىمائى مەخلۇقتۇر.بۇ سەۋەبتىن ئىنسان مەلۇم بىر جامائەت ئىچىدە ياشىشى لازىم.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! Y2 P3 P. Q* ?- t" _ • ئىنسان بەزىدە باشقىلارنىڭ ماددىي ۋە مەنىۋىي ياردىمىگە موھتاج بولىدۇ.ئوخشاش بىر تۇيغۇ، چۈشەنچە ۋە ئېتىقادنى چىقىش نوقتىسى قىلىپ بىر يەرگە توپلانغان ئىنسانلار ئۆزلىرىگە خاس بىر ئېتىقاد، قىممەت قاراش، ئۆرپ-ئادەت ۋە مەدەنىيەت مۇھىتى شەكىللەندۈرىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 v* I" N1 p B2 W# g
• بۇ مۇھىت ئىچىدە ياشاش ئۈچۈنمۇ، مۇئەييەن دۇنيا قاراش ۋە پرىنسىپلارنىڭ بولۇشى شەرت.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 x4 Z# b* }$ @
دىن بولسا بۇ قىممەت قاراش ۋە پرىنسىپلار بىلەن تەمىنلەيدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* V( k6 o/ Z) f" Z
• دىن ئۇرۇق-تۇغقانلار ۋە قوشنىلار بىلەن قانداق مۇناسىۋەت ئورنىتىشىمىز كېرەكلىكى توغرىسىدا يول كۆرسىتىدۇ ۋە ئۇلارنى يوقلاپ تۇرۇشىمىز كېرەكلىكىنى تەۋسىيە قىلىدۇ.سىلە رەھىم، يەنى ئۇرۇق-تۇغقانلارنى يوقلاپ تۇرۇشنى سۆيۈملۈك پەيغەمبىرىمىز قايتا-قايتا تەكىتلىگەن.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; k+ B4 s- S, _' d
ئاللاھتالا قۇرئان كەرىمدە : ” ياخشى ئىشقا ۋە تەقۋادارلىققا ياردەملىشىڭلار “ (مائىدە، 5/2 ) ، پەيغەمبىرىمىز بولسا بىر ھەدىسىدە : « كىمكى رىزقىنىڭ كۆپ ۋە ئۆمرىنىڭ ئۇزۇن بولۇشىنى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* A7 R& v; `; e7 Nئارزۇ قىلسا، سىلە-رەھىم قىلسۇن » ئەلئەدەبۇلمۇفرەد)1/67 ( دېگەن.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 [) U2 ~1 V0 v4 L* v, B ئىجتىمائىي، ئىقتىسادىي، سىياسىي مەسىلىلەر ۋە دىنبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( x, h1 Z* _; _" j, A
مەيلى ئۆتمۈش ياكى كۈنىمىزدە بولسۇن، ئىجتىمائىي، ئىقتىسادىي ۋە سىياسىي مەسىلىلەرگە دۇچ كەلگەن جەمئىيەتلەردىكى ئىنسانلار دىنىي قىممەت قاراشلار ئاساسىدا بىرلىشىپ، ياردەملىشىش تۇيغۇسى بىلەن بىر يەرگە توپلانغان ۋە بۇ مەسلىلەرنى مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا بىر تەرەپ قىلىپ كەلگەن.چۈنكى، دىن بىر قاتار ئەخلاقىي، ئىجتىمائىي، ئىقتىسادىي قىممەت قاراشلار بىلەن جەمىئيەت ئەزالىرىنىڭ بولۇپمۇ قىيىن كۈنلەردە بۇ قىممەت قاراشلارنى چۆرىدىگەن ھالدا، ئۆزئارا ھەمدەم بولۇپ،كۆڭۈل بۆلۈشنى مۇقەددەس بىر ۋەزىپە دەپ قارىماقتا.بۇ سەۋەبتىن ئىمان تۇيغۇسى كۈچلۈك بولغان جەمئىيەتلەردە، ئىنسانلار قىيىنچىلىقلار ئالدىدا تەۋرەنمەي، مەۋجۇتلىقىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا داۋام قىلدۇرماقتا.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- c3 l5 D; B k6 O, Z4 X+ y( p' t
دىن نېمىنىڭ توغرا، نېمىنىڭ خاتا ئىكەنلىكىنى، توغرىنى قىلىش ۋە خاتادىن ساقلىنىشنى ئۆگىتىدۇ.بولۇپمۇ، ئىنساندىكى سەلبىي قىلمىشلارنىڭ نېمىلەر ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ بېرىپ، ئۇلارنى قىلىشتىن چەكلەيدۇ.باشقىلارنىڭ ھەققىگە چېقىلىشتىن قەتئىي توسىدۇ بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, O; c J( F; F6 t$ } D' B' j" e* H
• دىن نېمىنىڭ توغرا، نېمىنىڭ خاتا ئىكەنلىكىنى ئۆگىتىدۇ بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 `, I0 y' U5 U' X% @/ V3 b4 x% F
• دىن توغرىنى قىلىش ۋە خاتادىن ساقلىنىشنى ئۆگىتىدۇ بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- R) t4 h* Z% a7 D% Q, _8 Y5 `; O
ئىجتىمائىي قائىدە-پرىنسىپلار ۋە دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 A- m* [9 h& _* \' B* H* C" ? جەمئىيىتىمىزنىڭ مەۋجۇد بولۇپ تۇرۇشى ۋە تېخىمۇ ساغلام تەرەققىي قىلىشىدا خىزمەت قىلىۋاتقان ئىجتىمائىي قائىدە-پرىنسىپلارغا قارىغىنىمىزدا، بۇلارنىڭ قوغدىلىشى ۋە تەرەققىي قىلىشى ئۈچۈن دىن ۋە ئىماننىڭ ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكىنى كۆرۈۋلالايمىز.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 x% i$ N6 q9 o, p
ئېتىقادىمىز ئىجتىمائىي ۋە مەدەنىي ھاياتىمىزنىڭ ھەر بىر ساھەسىدە ئۆز تەسىرىنى كۆرسەتمەكتە.بىز ياشاۋاتقان جەمئىيەتنىڭ ئۆرپ-ئادەت، ئەدەبىيات-سەنئەت، ئەخلاق قارىشىدا ئاخىرقى ئىلاھىي دىن بولغان مۇقەددەس دىنىمىز ئىسلامنىڭ رولى ۋە تەسىرىنى كۆرۈۋاتىمىز.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. F- Z+ H# t/ T+ O جەمئىيەت،مىللەتنىڭ بىرلىكىنىڭ قوغدىلىشى ۋە داۋاملىشى ئۈچۈن، بىزدىكى بۇ ئېتىقاد قىممەت قاراشلارنى، ئىسلام مەدەنىيىتىنى يېڭى يېتىشىۋاتقان ئەۋلادلارغا يەتكۈزۈشىمىز لازىم.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* ^2 S- N2 A+ S2 R$ M b: [9 n) z
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) Z2 D& O2 R. M- v ” ... ياخشى ئىشتا ۋە تەقۋادارلىقتا ياردەملىشىڭلار ... “ ( مائىدە، 5/2 )
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" L1 B' C9 q+ Y5 u" K( i) t8 Q; \بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! {) s8 Y3 Z; g: E; J# ~% h9 B
مەنبە：ئىتقادىم ناملىق بىتىگ،
|
 |
يوللىغان ۋاقتى 
.gif)
