ئامېرىكا مائارىپىدىن ھېس قىلغانلىرىم(مىسرانىم)

Misranim

	ئامېرىكا مائارىپىدىن ھېس قىلغانلىرىم ئامېرىكا سەپىرى 18- كۈنى     ئەتىگەنلىك ناشتىدا پاۋۇلنىڭ تۈنۈگۈن ئېلىپ بەرگەن ھىندىستان نېنى بىلەن ئانچە مۇنچە مىۋە - چىۋە يىدىم...ئاندىن ئورۇنلاشتۇرۇش بويىچە ئايئوۋادىكى ئەڭ ئاساسلىق ئورۇن ئايئوۋا ئۇنۋېرسىتىتىغا باردۇق...بۇ يەردىكى پائالىيەتلىرىمگە مەن ئۈچۈن ئالاھىدە بىر ماشىنا ئورۇنلاشتۇرۇلغان، باشقىلارغا يەنە بىر7 كىشىلىك ماشىنا، مەن پاۋۇل بىلەن ئايئوۋا ئۇنۋېرسىتىتى ئالدىغا كەلدىم، ھەيران قالارلىقى بۇ يەرد مەكتەپ بولسۇن،ئىدارە ئورگان بولسۇن، تام ئارقىلىق قورشالمايدىكەن، ئوقۇغۇچىلارغا قايسى تەرەپتىن كىرىش قولايلىق بولسا شۇ تەرەپتىن كىرىۋىردىكەن... بۇ مەكتەپ چوڭ دەرۋازىسى قايسى دەپ سورىسام بۇ يەردە دەرۋازا دەيدىغان نەرسە يوق دەيدۇ... بۇ مەكتەپتە 2700 گە يېقىن دۆلىتىمىزدىن ئوقۇۋاتقان ئوقوغۇچىلار باركەن ،بىر ئوقوغۇچىنىڭ يول باشلىشى بىلەن ئۇنۋېرسىست ئىچىگە كىرىپ دوكتۇر ۋە پىراففىسور ،داڭلىق يازغۇچىلار بىلەن ھەمسۆھبەتتە بولدۇم، سۆھبەت جەريانىدا بەكرەك تەسىر قىلغىنى،80 دىن ئاشقانلارمۇ توردىن ئىبارەت زامانىۋىي قورالدىن ئوبدانلا پايدىلنىدىكەن...     كۈندە قىلىدىغان مۇھىم ئىشلىرى قاتارىدا فېيىسبوك ۋە تىۋىتتىرلارغا كىرىش ئالدىن ئورۇنلاشتۇرۇلغان ئىكەن، بۇخىل زىيالىلارنىڭ توردىن ئىبارەت مەۋھۇم دۇنياغا ئاتلىنىپ ئۇلارغا يېتەكچىلىك قىلىشى يۇرتىمىزدىكى ئىشلارنى ئېسىمگە كەلتۈردى،يۇرتلاردا ئالدىراشچىلىقتىن ئىبارەت ئەڭ ئاددىي باھانىنى قالقان قىلىپ ،تورلىرىمىزغا قەدەم باسمايدىغان ، توردا شۇنىڭ بىلەن يالغانمۇ تارقايدىغان،سۈپەتسىز ئەسەرلەرمۇ تارقايدىغان بىر ئەھۋال مەۋجۇد...بوۋاي بىزگە ئايئوۋا ئۇنۋېرسىتىتىنىڭ ھەر قېتىملىق زۇڭتۇڭ تاللاشتا چوقۇم زۇڭتۇڭلار مۇشۇ مەكتەپكە ئالاھىدە كېلىپ نۇتۇق سۆزﻻلەيدىغانلىقىنى،ئۆزىنىڭ بىرقانچە يىل زۇڭتۇڭ تاللاش ئىشخانىسىدا خىزمەت قىلغانلىقىنى ئېيتىپ ئۆتتى..سۆھبىتىمىز ئەڭ ئاخىرىدا ئامېرىكا مائارىپىنىڭ نېمىشقا بۇنچە قارشى ئېلىندىغانلىقىنى سورىغىنىمدا ، دوكتۇر كۈلۈپ تۇرۇپ ئامېرىكىدا ئادەم تەربىيلەشنى ئەڭ ئاددىي ئۇسۇلدا ئوخشاتساق بىر مېھىرلىك ئانىنىڭ بالىنى نومال تەربىيلەش ئۇسۇلىدىن ئىبارەت--،بۇخىل تەربىيلەش مېھىر بىلەن ئەڭ ئازادە ،ئادەمنى ئاساس قىلىپ تەربىيلەش بولىدۇ..بىز ئادەتتە مەكتەپنى ،ھۆكۈمەتنى ماختىمايمىز، شۇ يەردىكى ئوقوغۇچىنى، شۇ ئىشلىگۈچىنى ماختايمىز،بۇنداق بولىشىدا ۋاقتى كەلسە ئورگان دىگەننىڭ شۇ نامى ۋە تېمى قالىدۇ..ئەمما ئۇنىڭدىكى ئىقتىساسلىق كىشىلەر نەگىلا بارسا بىز ئۈچۈن ھەقسىز تەشۋىقات بولۇپ ،كاتتا چوڭ سورۇنلاردىمۇ ئۆزىمۇ بىلمىگەن ھالدا ماختىنىپ تۇرۇپ مەن ماۋۇ مەكتەپتىن دىيەلەيدۇ...مانا مۇشۇنىڭ ئۆزى بىزنىڭ غەلبىمىز، ئوقوغۇچىلار مەكتەپكە كىرگەندىن كېيىنلا بىزگە ئوقۇتقۇچى بولۇپ كېتىدۇ،سۇئال سورىساق سۇئالىمىزغا يەنە سۇئال بىلەن جاۋاب قايتۇرىدۇ...ئوقوغۇچىلارنى پۈتۈن كۈچىمىز بىلەن رىغبەتلەندۈرۈپ،ئادەمنى ئاساس قىلغان ئەركىن مائارىپتە تەربىيلەيمىز، بەلكىم بۇ باشقىلاردا ئامېرىكا مائارىپىنىڭ ياخشى تەرىپى بولۇپ قالىدۇ... كۆپ تەرەپلىك سۆزلەپ ماختىيالمايمەن...ئەمما گەپلىرىمدىن ھېس قىلۋالساڭلار بولىدۇ دەپ سۆزىنى تۈگەتتى... پىروففىسور يازغۇچىنىڭ سۆزىنى ئاڭلاپ تۆۋەندىكىلەرنى ھېس قىلدىم،ئەڭ ئاۋال دۆلىتىمىز بىلەن ئامېرىكىنىڭ باشلانغۇچ ۋە تولۇقسىزدىكى تەربىيلەش ئۇسۇلى ئوخشىمايدىكەن...دۆلىتىمىزدە بالىلارنىڭ بىلىمىنى ئاشۇرۇشنى مەقسەت قىلىپ، ئىمتاھان نۇمۇرىنى چوڭ كۆرسىتىدىغان، ھەرقانداق بىر ئوقوغۇچى نۇمۇر ئۈچۈن كۆرەش قىلدىغان ھالەت،ئەمما ئامېرىكىدا بالىلارنىڭ پەقەت يېڭىلىق يارىتىش ،كەشپىيات ئېڭى دەسلەپتىنلا ئىددىيگە سىڭدۈرۋىتىدىكەن،بالىلارنىڭ نەتىجىسىگە تۇتقان مۇئامىلسى ئوخشىمايدىكەن،بىر ۋاراق نۇمۇر تىزىملىكى بالىلاردا ئوخشىمىغان بېسىمنى شەكىللەندۈرىدۇ...ئامېرىكىدا بولسا نۇمۇر تىزىملىكى پەقەت ھەممە ئادەمنىڭ مەخپىي نەرسىسى،ئۇنى مەيلى ئاتا - ئانا بولسۇن كۆرۈش ئۈچۈن ئاۋال بالا ئاكتىپ بولۇپ كۆرسىتىشى كېرەك ئىكەن،ئائىلە باشلىقكىرىمۇ بالىلارغا نۇمۇر سەۋەبلىك بېسىم ئىشلەتمەيدىكەن...نۇمۇرمۇ ئۇ ئادەمگە ئۆزىنىڭ يارىماسلىقىنى ئىپادىلەيدىغان قورالغا ئايلانماي، بالىلاردا نۇمۇرغا پەرۋا قىلماسلىق شەكىللىنىپ،نەتىجە ياخشى بولمىسىلا يارىماس دىگەن تۇيغۇنى يىراقلاشتۇرىدىكەن،ئەمما جۇڭگودا پۈتۈنلەي نۇمۇر ئۈچۈن كۆرەش قىلىش بىزنىڭ ئادىتىمىزگە ئايلىنىپ كەتكەن...بىلىمگە قارىتا تۇتقان پوزىتسىيەسى جەھەتتە ،دۆلىتىمىزدە قانچە كۆپ كىتاب يادلىغانلار، ۋەك كۆپ نەرسىنى مېڭىسىگە قاچىلاپ يۇقىرى نۇمۇر ئالغانلار ئەڭ مۇنەۋۋەر ئوقوغۇچىغا ئايلىندۇ، ئامېرىكىدا بولسا شۇ بىلىمنى قانچىلىك ئەمەلىيەتتە ئىشلىتەلىگەنلىكگە قارايدىكەن..ئىككى دۆلەتتىكى تەمىنلەنگەن ئوقۇتۇش مۇھىيتى ئوخشىمايدۇ؛ئامېرىكىدا كىچىك ۋاقتىدىن باشلاپلا تەتقىق قىلىش ، ئىجاد قىلىشقا شارائىت ھازىرلىندىكەن،ئىككى دۆلەتنىڭ دەرىس ئورۇنلاشتۇرشىدىمۇ پەرىق باركەن،مەسىلەن ئىنگىلىزتىلىنى ئېلىپ ئېيتساق دۆلىتىمىز مەكتەپلىرىدە چوقۇم چەتئەل تىلى ئىنگىلىستىلىدىن ئىبارەت بىرلا تىل ئۆتىلىدۇ،ئوقوغۇچىلارغا تاللاش پۇرسىتى يوق، ئەمما بۇ يەردە ئىسپان تىلى قاتارلىق كۆپ تىللارنى تاللاش پۇرسىتى بولۇپ بالىلار شۇ تىللارنى ئۆگەنگەچ خەقنىڭ مەدىنىيتى ۋە ئۆرۈپ ئادەتلىرىنى تولۇق چۈشىنىپ قارىغۇلارچە باشقا مەدەنىيەت ھادىسلىرىگە قىزىقىسىغان ئەھۋالنى تۈگىتىدىكەن...ئوقوتۇش ئۇسۇلى جەھەتتە دۆلىتىمىزدە بىر سۇئالغا چوقۇم بىرلا مۇۋاپىق جاۋاب يېزىلىدۇ،ئەمما ئامېرىكىدا بىر سۇئالغا ئوخشىمىغان نەچچە خىل جاۋابنى توغرا دەپ تاللاش بولىدىكەن، بۇ ئارقىلىق ئوقوغۇچىلارغا مۇستەقىل تەپەككۇرغا ،ئەركىن تەپەككۇرغا ئازراق بوشلۇق ئېلىپ قويۇلدىكەن...ئارام ئېلىشنى ئورۇنلاشتۇرۇش جەھەتتىمۇ پەرىق باركەن، جۇڭگودا ھەپتىدە بىر كېلىدىغان يەكشەنبىلىرىمىز چوقۇم تاپشۇرۇق ئىشلەش بىلەن سەرىپ بولۇنۇپ ،گۈزەل دەم ئېلىشلىرىمىز يەنە ئۆلۈك ھالدىكى ئۆگىنىشكە مەركەزلىشىپ كېتىدىكەن،ئامېرىكىداتولۇق دەم ئېلىش بىلەن ئۆتۈدىكەن..ئائىلە باشلىقلىرى تەربىيسىمۇ ئوخشىمايدىكەن، يۇرتلىرىمىزدا ئاتا ئانا كىچىكىدىن باشلاپلا تۆۋەن نۇمۇر ئالغان بالىغا قارىتا چەكلىمىلەرنى كۈچەيتىۋىتىدۇ...ئامېرىكىدا ئاتا ئانىلار بىرقانچە قائىدىلەر ئىچىدە يىپنى سەل ئۇزۇن ئەركىن قويۋىتىدىكەن..پىروففىسور ماڭا بۇ سۆزلەرنى قىلمىدى،ئەمما مەن سۆزلىرىدىن بۇلارنى ھېس قىلدىم،بۇلار پەقەت مېنىڭ شەخسىي كۆزىتىشىم خالاس...سۆھبەتلەر ئاخىرلاشقاندا مەن ئۇيغۇر ھۆسنىخېتىنى يەنى ئابلىكىم زۇنۇن جەۋلانى ۋە تۇرسۇنجان سالامەتلەر يازغان خەتنى سوۋغا قىلدىم،ئوتتۇردىكى يازغۇچىغا دوپپا سوۋغا قىلدىم،ئۇ دوپپىنى كۆرۈپ چاقچاق ئارلاشتۇرۇپ،ھەنىم بولسا سىرتتا يامغۇر يېغىپ كىيدىغان نەرسە تاپالماپتىم بۇ ماڭا ياخشى كۈنلۈك بولغۇدەك دەپ چاقچاق ئارلاشتۇردى ،مەنمۇ دەرھال ساڭا دوپپا بەك يارىشىدىكەن ئۆزۈمنىڭ دوپپىسىنى ئۇنىڭغا كەيگۈزۈپ قويدۇم...     چۈشتىن كېيىن ئايئوۋادىكى ئا ب س. تېلۋىزىيە ئىستانسىغا زىيارەتكە بېرىپ ئۇلاردىكى ئىلغارلىق ۋە فىلىم تارقىتىشنى نەق مەيداندا كۆرۈپ ۋە ئۆزىمىز رىياسەتچىلىك قىلىپ سىناپ كەلدۇق..       تۈگىگەندىن كېيىن پاۋۇل بىلەن ھېلىقى ھىندىستان ئاشخانىسىغا بېرىپ بىر كۈنلۈك غىزالىرىمنى ياتاققا ئەكىلۋالدىم..     ئامېرىكىنىڭ ھەر بىر نەرسىسى مېنى تەپەككۇر قىلىشقا ئۈندەيدۇ...ئامېرىكىدا ساقلىنىۋاتقان مەسىللەر ھەقىقەتەن كۆپ ،ئەمما مەن ئاساسلىقى سۆزلەۋاتقىنىم ئىلغار تەرەپلىرى بولىشى مۇمكىن،بۇ قانداقتۇر دۆلىتىمىز ياكى شىنجاڭنىڭ ھېچنەرسىسى بولمايدۇ،ئامېرىكىلىق ئوسۇرسىمۇ ئەتىر پۇرايدىكەن دىگەن قاراشتىن دېرەك بەرمەيدۇ..قالغىنى ئەقلى ئويغاق ،تەپەككۇرغا باي قېرىنداشلىرىمىزنىڭ ئويلىنىپ ئەمەلىيەتكە باغلاپ تەسەۋۋۇرقىلىشى ۋە ئىشلىتىشىغا باغلىق...تېلفوندا قۇر تاشلاش مۇمكىن بولمىدى، شۇڭىلاشقا رەتسىزرەك چىقىپ قالدى توغرا چۈشىنىڭلار...قالغان سۆزلەرنى ئەتىدىكى يازمامدا ئورتاقلىشارمىز---! ---- ئايئوۋا

hanam

	مىسرانىم ئەپەندىم خىزمىتىڭىز جاپالىق ئەمما بەكمۇ كۇڭۇللۇك خىزمەت ئىكەن

uyol

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئابابەكرى ئاكا، قانداق ئەھۋالىڭىز؟ ئامېرىكىدىكى زىيارىتىڭىز ئوڭۇشلۇق كېتيىپبارەمدۇ؟ قارىسام، شۇنداق ياخشىدەك قىلىدۇ، ئاللاھ باسقان ھەر بىر قەدىمىڭىزگە ئاسانلىق بەرسۇن. بۈگۈن يازغان بۇ تېمىڭىز باشقا تېمىلارغا قارىتا ئېيىتقاندا ھەقىقەتەن نادېرلاشقا تېگىشلىك، ئېسىل بىر پارچە ئەسەر بوپتۇ، چۈنكى مائارىپ ھەققىدە خالىغانچە بىر نەرسە يازغىلى بولمايدۇ. چۈنكى مائارىپ ۋاقتى كەلگەندە شۇ بىر مىللەتنىڭ ئىستىقبالى، تەقدىرىنى بەلگىلەيدۇ. تېمىڭىزنى ئۇقۇپ، ئامېرىكا مائارىپى ۋە جۇڭگۈ مائارىپى كۆز ئالدىمدا روشەن سېلىشتۇرما بولدى. مەنمۇ بۇرۇن ئاڭلىغان ئىدىم، ئامرېكا مائارىپى ھەقىقەتەن ئەركىن، ئوقۇغۇچىلار ئۆزى تەپەككۈر قىلدىغان مائارىپ . ئەمما جۇڭگۈ مائارىپىچۇ؟ ھەممىسى ئىمتىھان مائارىپى.  ئەسقاتمايدىغان دەرىسلەرنىڭ كۆپلىكى................ زىيارىتىڭىز يەنىمۇ ئوڭۇشلۇق بولغاي، ئېسىل ساياھەت خاتىرىللىرىڭىزگە تەشنامىز..

uyol

	باشقۇرغۇچىلار، خالىساڭلار مۇنۇ تېمىنى نادېرلاپ قويساڭلار!

dengizburkuti

	يازمىلىرىڭىز ئۈزۈلمىسۇن

Qabiljan

	ئەەسالامۇ ئەلەيكۇم،يېڭى تېمىڭىزنى كۆرۈپ سىز بىلەن دىدارلاشقاندەك،سىز بىلەن پاراڭلىشىپ زىيارەت كەچۈرمىشلىرىڭىزنى ئۆز ئاغزىڭىزدىن ئاڭلىغاندەك بولدۇم. ئامېرىكا مائارىپى ھەققىدىكى بايانلىرىڭىز مەن بۇرۇن ماتېريلللاردىن كۆرگەن ئامېرىكا مائارىپى ھەققىدىكى تونۇشتۇرۇشلار بىلەن بىردەكلىككە ئىگە ئىكەن.ھەقىقەتەن ئۇلارنىڭ بالا تەربىيەلەش،بىلىم ئۆگۈتۈشتىكى بەزى ئىلغار ئەندىزلىرى بىزنىڭ ئۆرنەك قىلىشىمىزغا ئەرزىيدۇ. مېنى ھەيران قالدۇرغىنى ئا بىر رېسىمدىكى سىنئالغۇ لېنتىسى كۆتۈرۈۋالغان ئامېرىكىلىق بولدى.بىزدە لازىر نۇر دېسكىسى ئومۇملىشىپ ئۇ نېرسە ئاسارە ئەتىقىگە ئايلىنىپ بولغان بۈگۈنكى كۈندە ئۇلارنىڭ ئۇنى داۋاملىق ئىشلىتىشى بولدى. بەلكىم ئۇنىڭ يەنە نۇرغۇن ئەۋزەل تەرەپلىرى بولۇشى مۈمكىن.   ئاخىرىدا تېنىڭىزنىڭ سالامەت زىيارەتلىرىڭىزنىڭ ھەر كۈنى ھەر يەردە داۋاملىق ئوڭۇشلۇق بولۇشىنى ئۇلۇغ ئاللاھتىن تىلەيمەن.

UyGuR-CF

	ئامىرىكىدا دەم ئېلىش قانچە كۈندە بىر كىلىدىغاندۇ ؟ راس، ئامرىكىنىڭ مائارىپى ھەقىقەتەن ئازادە ، ئەركىن، خۇشال-خۇراملىق ئىچىدە ئويۇن بىلەن بىلىم بىرلەشتۈرۋېتىلگەن، ئوقۇغۇچىنى ئاساس مۇئەللىمنى قوشۇمچە قىلىدۇ.بۇ يەردىچۇ؟ دەرىسنى مۇئەللىملا سۆزلەيدۇ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ پىكىر يۈرگۈزۈش ۋە مۇنازىرلىشىشى ئاساسەن يوق دېيەرلىك. مۇئەللىملا سۆزلىگەچكە ئوقۇغۇچىلارنىڭ قىزىقىشىنى سۇسلاشتۇرۇپ ئۇيقۇ دۇنياسىغا باشلاپ بارىدۇ خالاس!شۇڭىمۇ كۆپ قىسىم ئوقۇغۇچىلارنىڭ بەزى دەرىسلەرگە قىزىقماسلىقىنىڭ سەۋەبى مۇشۇ بولسا كېرەك! رەھمەت سىزگە، جاپا چەكتىڭىز!

esyankar75

	ئەسسالامۇئەلەيكوم ، زىيارىتىڭىزنىڭ تىخىمۇ مەنىلىك بولىشىنى ، بولسا مۇشۇ ماترىياللارنى يىغىپ شىنجاڭغا كەلگەندە پىششىقلاپ ئىشلەپ ياخشى بىر ساياھەت خاتىرىسى يىزىشىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن!

sanjay

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم مىسرانىم ئەپەندىم    يازمىلىرىڭىزنى ئوقۇپ    كۆز ئالدىمغا   ئامىركىنىڭ  بىر قىسىم  مەنزىرىلىرى   كىلىپ    خىياللار پاتقىقىغا  پېتىم  كىتىپتىمەن  ،     مىسرانىمدىكى دوسلارغا   ،قېرىنداشلارغا  مۇشۇنداق  ئىسىل خاتىرىلەرنى  سۇنغىنىڭىزدىن    مەمنۇن بولدۇق ،  مىسرانىمدىكى   بارلىق  قېرىنداشلار  نامىدىن   كۆپ تەشەككۈر ئېيتىمەن .

elgenep

	كۆزىتىش ئىقتىدارىڭىز ھەقىقەتەن ياخشى ئىكەن...