دولقۇن زەررىچىلىك قانداق كىلىپ چىقىدۇ؟

muhakima

	دولقۇن زەررىچىلىك قانداق كىلىپ چىقىدۇ؟ نورنىڭ دولقۇن ياكى زەررىچىلىكى توغرىسىدىكى نىيوتۇن دەۋرى (ياكى ئۇنىڭدىن بۇرۇن باشلانغان)دىن باشلانغان  زەررىچىنىڭ خارەكتىرى توغرىسىدىكى مۇنازىرە ناھايىتى ئۇزۇن بىر مەزگىل داۋام قىلىپ، نىيوتۇن فىرىزمىلىرىدا ئەكىس ئىتىپ ، ‹‹ئىفىر›› تۇمانلىرىدىن ھالقىپ ئۇتۇپ ، دىفراكسىيە يۇچۇقلىرى ۋە كىرىستال سېتكىسىدە تاسقىلىپ ، كومپىتۇنچە چېچىلىپ ، سەيمان ئىففىكىتىلىرى ۋە فۇتۇ -ئېلىكتېر ئىففىكتىلىرى ، دوپلىر چاستوتا ئوزگىرىشلىرىنى باشتىن كەچۇرۇپ ‹‹قارا جىسىم››دىن رادئاتسىيىلىنىپ ، پىلانىكنىڭ بۇلەك-بۇلەك كۇۋانتلىرى ، دىبىروگلىنىڭ ماددى دولقۇن تەلىماتى ۋە دولقۇن زەررىچىلىكتىن ئىبارەت ئىككى ياقلىمىلىقتا بىر تۇچكىغا تۇگەللىنىپ ، پائۇلى ئېنىقسىزلىق پىرىنسىپى تەرىپىدىن ‹‹شىشخال›› كەبى تاشلاندى. ئىنسانىيەت ۋاقتى 5 ئەسىرنى ھالقىپ بۇگۇنكى كۇنگە كەلگەندە ، يۇقۇرىدىكى مۇنازىرىلەرنى ئەسلىسەك ، زەررىچىلەر فىزىكىسى تەرەققىيات تارىخىنى ۋاراقلىساق ، ناھايىتى كوپ ۋاقىتنى  زەررىچە يا دولقۇنلۇق ، يا زەررىچىلىك ۋە ياكى ئىككى ياقلىمىلىق خۇسۇسىيەتكە ئىگىلىك توغرىسىدىكى تالاش-تارتىشلارنىڭ ئېلىپ بېرىلىپ، زەررىچىدە  دولقۇنلۇق خۇسۇسىيەت  بولسا نىمە ئۇچۇن دولقۇنلۇق خۇسۇسىيەت بولىدۇ ؟ زەررىچىدە  زەررىچىلىك خۇسۇسىيەت بولسا نىمە ئۇچۇن زەررىچىلىك خۇسۇسىيەت ئىپادىلىنىدۇ ؟ زەررىچىدە دولقۇن زەررىچىلىكتىن ئىبارەت ئىككى ياقلىمىلىق خۇسۇسىيەت بولسا بۇ خۇسۇسىيەتنىڭ كىلىپ چىقىشىدا قانداق مىخاينىزىم بار ؟ دىگەن مەسلىلەر ئوستىدە نىسبەتەن ئاز ئويلىنىش ۋە تەتقىقاتلار بۇلۇپتۇ !. خوش ، ئۇنداق بولسا زەررىچىدىكى دولقۇن زەررىچىلىك قانداق كىلىپ چىقىدۇ ؟ كوپچىلىك ئەستايىدىل مۇنازىرە قىلىپ ، تەلىم بىرىدۇ دىگەن ئۇمىتتىمەن، رەھمەت !

muhakima

	دولقۇنلۇق خۇسۇسىيەت ھەرىكەت تىرايىكتورىيىسىنىڭ نەتىجىسىمۇ ؟ ‹‹ئاساسى ›› زەررىچىلەرنىڭ ھەرىكەت تىرايىكتۇرىيىسى (ئىزى) سىنوس سىزىقى بۇيىچە بولامدۇ؟

توقماق

	ئېنىقسىزلىق پىرىنسىپىنى پائۇلى ئەمەس،ھېزىنبېرىگ ئوتتۇرىغا قويغانغۇ دەيمەن.

muhakima

	توقماق يوللىغان ۋاقتى  2014-3-14 05:26 PM ئېنىقسىزلىق پىرىنسىپىنى پائۇلى ئەمەس،ھېزىنبېرىگ ئوتت ... شۇنداق ، پائۇلى سىغىشماسلىق  ، ھېيسىنبىرىگ ئېنىقسىزلىق پىرىنسىپى بۇلۇشى كېرەك ئىدى ، بىراق دىققەتسىزلىكتىن تەكشۇرمەيلا كۇچۇرۇپ يوللىۋېتىپتىمەن ، رەھمەت.

توقماق

	muhakima يوللىغان ۋاقتى  2014-3-14 05:51 PM شۇنداق ، پائۇلى سىغىشماسلىق  ، ھېيسىنبىرىگ ئېنىقسىزل ... ئەرزىمەيدۇ.ياخشى بىر مەسىلىنى مۇھاكىمىگە قويۇپسىز.

yultuzay0997

	مەن تازابەك

tizimlitiman

	..مەن ھىچنىمىنىمۇ چۇشەنمىدىمغۇ

gayur1

	نۇرغۇن ئىلمى پەرەزلەرنى كۆپ ھاللاردا مۇتلەق ھەقىقەت سۈپىتىدە قوبۇل قىلىۋالىدىكەنمىز.    دولقۇنلۇق خۇسۇسىيەت تارقىلىۋاتقان دولقۇننى كۆرسەتسە, ئۇ ھالدا يۆلىنىشلىك تەۋرەنمە ھەركەت,  ھەركەت تىرايىكتورىيەسىنىڭ نەتىجىسى بولماستىن, ھەركەت تىرايىكتورىيەسى- ئېغىشچان ئىلگىرلىمە ھەركەتنىڭ نەتىجىسى بولۇشى مۇمكىن (ئاساسى زەررىچە تەتقىقاتى خۇددى ئەمانىڭنىڭ پىلنى سىلىغىنىغا ئوخشاش بولغاچقا, بۇ ھەقتە پىكىر يۈرگۈزمەكمۇ بەك تەسكەن).     بەزى زەررىچىلەر نىسبەتەن تۈز سىزىقلىق ھەركەت قىلسا, بەزى زەررىچىلەر يايسىمان ھەركەت قىلىدىكەن. بەزىلىرى ھەر ئىككى خۇسۇسىيەتنى ئىپادىلەيدىكەن. مەسىلەن: ماگىنىت دولقۇنى, ئېلىكتىر, نۇر,  ئاۋاز دولقۇنى ...دىگەندەك. بۇ ھەقتە يەنىلا  كەسىپ ئىگىلىرى ۇھاكىمە يۈرگۈزگىنى ياخشىدەك قىلىدۇ.     فىزىكا ئوقۇغانلاردىن سوراپ باقسام; چالما سۇ دولقۇنى بىلەن نۇر, ئاۋاز, ماگىنت, ئېلىكتىر دولقۇنلىرىنىڭ ھەركەت ھالىتىنىڭ قانداق ئوخشاشلىق ۋە پەرىقلىرى باركىن?

توقماق

	ماتىماتىكا بىلمىگەنلىگىم ئۈچۈن ئۇتكەندە ماھىرجاندىن يەرشارىنىڭ دولقۇن گىراپىكىنى سىزىپ بېقىشنى ئۈتۈنگەن ئىدىم،ماھىرجان تۇۋەندىكى گىراپىكنى سىزىپ چىقتى.تەبىئەت دۇنياسىنىڭ ماكرۇ جىسىملارغا ئايرىم ،مىكرۇ زەررىچىلەرگە ئايرىم ھەركەت شەكلى لايىھىلىشى ناتايىن.مىنىڭچە يەرشارىنىڭ دولقۇن گىراپىكى ئۇز شەرىتلىرىگە ئاساسەن ئېھتىماللىق دولقۇنى ئەمەس.ئۇ بىر ئىنىق دۇلقۇن شەكلىللىك تىرايىكتۇرىيە.شۇنداقلا يەرشارى ھەم دولقۇن ھەم زەررىچىلىك خارەكتىرنى ئىپادىلىمەيدۇۋە بۇ جەرياندا ئىنىقسىزلىق پىرىنسىپىنىڭ زۇرۇرىيىتىمۇ يۇق.مەسىلە بايقىساڭلار ئوتتۇرىغا قويساڭلار بولىدۇ.ماھىرجان سىزغان يەر شارىنىڭ دولقۇن گىراپىكى ۋە ئۇ يازغان چۈشەندۈرۆش تۇۋەندىكىچە: ناۋادا سامان يولىدا قۇياش سىستېمىسىنىڭ ھەركىتىنى كۆزەتسەك ، قۇياش سىستېمىسىنى يۆتكىلىش تېزلىكىنىڭ سېكونتىغا 250 كىلومېتىر ئىكەنلىكىنى بايقىيالايمىز. ئۇھالدا يەرشارىنىڭ قۇياشنى چۆرىدەپ ئايلىنىۋاتقان پەيتتىكى ھەركەت تىرايېكتورىيسىنى سىزساق بىردانە بوشلۇقتىكى بۇرمىسىمان ۋېنت ترايېكتورىيسى پەيدا بولىدۇ، بۇ سترولۇق شەكىلنى 2 ئۆلچەملىك تەكشىلىككە ئەكرىپ ئانالېز قىلسا ئاددى بىر دانە كىلاسسىك فىزىكىدىكى دولقۇن پەيدا بولىدۇ. دولقۇن تېزلىكى دەل قۇياش سىستېمىسىنىڭ يۆتكىلىشى تېزلىكى ، دولقۇن ئۇزۇنلىقى بىرلىك دەۋىردىكى يەنى 365.6 كۈن دىكى تاماملىغان مۇساپىسى بولىدۇ. دولقۇم گىرافىكى ئېنىق قىلىپ تۆۋەندىكىدەك بېرىلدى: بۇ دولقۇن گىرافىكى ئوبرازلاشتۇرۇپ بېرىلگەن بولۇپ، ئامپىلتۇدا كۆرۈشكە قولايلىق بولسۇن ئۈچۈن ئېگىزلىتىپ لاھىيلەپ قويدۇم، ئەممەلىيەتتىكى دولقۇن شەكلى تۆۋەندىكى رەسىمدە كۆرسىتىلگەندەك : ئەمەلىيەتتىكى دولقۇن گىرافىكى بولسا دولقۇن ئۇزۇنلىقى ناھايىتى ئۇزۇن بولغان، ئامپىلتۇدىسى كىچىك بىردانە دولقۇندىن ئىبارەت. مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلار 1-رەسىمدىكى دولقۇن گىرافىكىدا بېرىلدى.

rahatmakan