قۇرئان تەسەۋۋۇردىكى ئەخلاق چۈشەنجىسى

abugazi123

	‏‏‏         قۇرئان تەسەۋۋۇردىكى ئەخلاق چۈشەنجىسى   ‏(ناھايىتى شەپقەتلىك ۋە مېھرىبان ئاللاھنىڭ ئىسمى بىلەن باشلايمەن) مەدھىيە ماختاشلار ئالەملەرنىڭ ياراتقۇچىسى ،رەب تائالا ۋەتەقەددەسكە بولسۇن.دۇرۇد سالاملار ئەخلاق ئۈلگىسى ،رەھبىرمىز مۇھەممەد سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمگە بولسۇن.ۋە پۈتۈن ئەخلاق سۆيەر مۇسۇلمانلارغا بولسۇن. ‏ ئەخلاق‏ ئىنسان پائالىيىتىنىڭ ھەممىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالغۇچى كەڭ مەنىگە ئىگە بىر سۆزدۇر ، شۇنداقلا ئەخلاق ئىمانغا زىچ باغلىنىدىغان بۇلۇپ ئۇ ئىسلام دىنىنىڭ كۆرۈنەرلىك بىر شۇئارىدۇر ، بىز  ئەخلاق توغرىلىق ئىغىز ئاچىدىغان بولساق   ‏. ھىچ قانداق شەخىس ئائىلە ۋە جەمىئەت مانا بۇ ئەخلاقتىن ئايرىلالمايدۇ  .ئەخلاق بىلەن ئادەتتىكى كىشلەر ئۇزنىڭ ئىنسانلىق رۇلىنى ، ئائىلە بۇلسا ئۇزىنىڭ جەمىئەتتىكى ئۇرنىنى جارى قىلدۇرالايدۇ  .ئەگەر بىز بۇ مۇناسىۋەت بىلەن ئەخلاقتىن ئىبارەت گۇھەرنى يۇقىتىپ قۇيىدىغان بۇلساق ،كۆپلىگەن بەخىتلىرىمىزدىن ئايرىلىپ قالىمىز . شۇ سەۋەب ئەخلاق تېمىلىردا ئىمانى تەسەۋۋۇر كەپتەرلىرىمىزنى ئەركىن قۇيۇۋەتىشىمىز  كىرەك ، بۇلۇپمۇ بۇگۇنكى كۇندىكىدەك ھەر نەرسىنىڭ ئەخلاقى ئىمانى تەسەۋۋۇردىن يىراقلاپ .جەمىئەتنىڭ ھەر تەرەپلىمە ئۆزگىرىشچان ئىنكاسلىرىغا باغلىنىپ قىلىۋاتقان ،ئەخلاق كىيىم كىچەكلىرى سىلىنىپ تاشلىنىپ تەسەۋۋۇرى قۇرۇق قەلىبلەرگە باغلىنىپ قالغان ،بىر جەمىئەتتە بىلىش كېرەككى،تەسەۋۋۇدىن  تولا ھاللاردا ئىدىيە ۋە ھەرىكەت تۇغۇلىدۇ، ئىدىيە ۋە ھەرىكەتنىڭ بۇزۇلىشى ئەخلاقىي بۇزۇلۇشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. چۇنكى تەسەۋۋۇردىكى بىر مىل مايماقلىق  ئەمىلىيەتتىكى بىر مىليۇن مايماقلىققا ئىلىپ بارىدۇ. سىزنىڭ تەسەۋۋۇرىڭىزدا ئەخلاقسىزلىقنىڭ خۇرىچلىرى  قايناپ تۇرسا سىزنىڭ ئەخلاقىي ساغلاملىقىڭىزدىن يەنە سۆز ئاچقىلى بولامدۇ؟!  قۇرئانى كەرىمنىڭ تەسەۋۋۇرىغا قارايدىغان بۇلساق ئىسلامى ئەخلاقنىڭ مۇئمىن مۇسۇلمانلارغا نىسبەتەن غايە مەقسەتنىڭ ئۇلى ئىكەنلىكىنى بىلىۋالالايمىز ، ئەزىز قېرىنداشلا ، سۇيۇملۇك ئۇقۇرمەنلەر بىز پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ھاياتىغا قۇرئان كەرىمنىڭ مەككىدە نازىل بۇلغان 13 يىللىق ئايەتلىرگە  نەزەر تاشلايدىغان بولساق ، ئۇمۇمەن ئىبادەتتىن بەكراق ئەخلاققا ئەھمىيەت بەرگەنلىكىنى كۇرۋالالايمىز ، مەسلەن  ئىسلام تارىخىغا نەزەر تاشلايدىغان بۇلساق ناماز نۇبۇۋۋەتنىڭ 10  /11 يېللىرى رۇزا نۇبۇۋۋەتنىڭ 15 يېللرى ، ھەج نۇبۇۋۋەتنىڭ 19 يېللىرى ، جۇمە بۇلسا نۇبۇۋۋەتنىڭ  13 يېللىرى ، زاكات بۇلسا نۇبۇۋۋەتنىڭ 12   /15 يېللىرى  ،  ھىجاب بۇلسا نۇبۇۋۋەتنىڭ 15 يىللىرى پەرىز قىلىنغان بولسائەمما ئەخلاقچۇ ؟ ئەدەپ ئەخلاق پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ پەيغەمبەر بولغان كۇنىدىن باشلاپ پەيغەمبەر بولغان يىلىدىن باشلاپ پەرىز قىلىنغان ئۇنداق ئىكەن ،ئەخلاق ھەر نەرسىنىڭ گۇل تاجىسى دۇر،   ئۇنداقتا ئەخلاق دىگەن  نىمە ، ؟ ئەخلاق ئۇزنىڭ پۇتۇن مەۋجۇدلىقىنى ئاللاھقا قاراتماق دىمەكتۇر ،!! ئەخلاق ئىچكى ۋە تاشقى دۇنياسىنى قۇرئانغا باغلىماق دىمەكتۇر !! ئەخلاق رۇھى ئاچلىقىڭنى تۇيغۇزۇش ئۇچۇن قۇرئان چىمەنزارلىقىدىن  نەرسە كىرەك سىتىۋالماق دىمەكتۇر ،!! ئەخلاق  ئىچكى ۋە تاشقى دۇنيارىڭنى قۇرئان ئۇنچىلىرى بىلەن زىننەتلەش دىمەكتۇر !! ئەخلاق پەيغەمبەر ( ئاللاھنىڭ سالامى ئۇنىڭغا بۇلسۇن ) نىڭ ھايات چىرتۇجىسىدۇر !! ئەخلاق دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك قىممەتكە ئىگە زىبۇ زىننەتلىك ئىمان كىيىمى دىمەكتۇر !! ئەخلاق سىزنى  قۇرئان ھەدىس دۇلىتىگە ئاپىرىدىغان بىر دۇلدۇل دىمەكتۇر !! ئەخلاق قۇرئاندۇر .! قۇرئان ئەخلاقتۇر ! ئەخلاق ئىسلامدۇر ! ئىسلام ئەخلاقدۇر !   .ئەخلاق ئىماندۇر  !! ئەخلاق ساپ قەلىبكە ئۇرۇنلاشقان ساغلام بىر ئىماننىڭ پىشىپ يىتىلگەن مىۋىسى دىمەكتۇر !! ئەخلاق ساغلام بىر ئىمانغا تۇلغان قەلىب ئەينىكىنىڭ چاقنىغان نۇرى دىمەكتۇر !! ئەخلاق ئىمانى بىر ھاياتنىڭ تەجەللىسى دىمەكتۇر !!      ئۇنداقتا ئىنسانلار قۇللىنىۋاتقان ئەخلاق نەچچە قىسىم بۇلىدۇ ؟ بۇ سۇئالغا ئائىشە ئانىمىز ( ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بۇلسۇن ) مۇنۇ سۇزى بىلەن جاۋاپ بىرىدۇ ( پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئەخلاقى قۇرئاندۇر )  دىمەك ئەخلاق ئىككى قىسىم بۇلۇپ بىرى ئۇزنىڭ ئەخلاق چۇشەنجىسىنى ئۇز رەببىنڭ بۇيرىقى ، قۇرئاننىڭ كۇرسەتمىسىدىن ئالغانلاردۇر، يەنە بىرى ئۇزنىڭ ئەخلاق كۇرسەتمىسىنى ئىبلىسنىڭ بۇيرىقى شەيتانلارنىڭ كۇرسەتمىسىدىن ئالغانلاردۇر       ھەر بىر ئىنساننىڭ پائالىيىتىدە ئەخلاقى قىممەتلەرنىڭ بارلىقىغا ھىچكىم شەك قىلالمايدۇ ھەم ،قىلمايـدۇ. شـۇڭا بۇيەردىكى مەسلە ئىنسان پائالىيىتىدە ئەخلاق قىممىتىنىڭ بارلىقى ياكى يۇقلىقى ئەمەس بەلكى شۇ ئەخلاقى قىممەتنى ئۇلچەيدىغان 【 ئۇلچەم 】 نى كىم بىكىتىپ بىرىدۇ مەسىلىسى      ، خۇلاسە كالام شۇكى ئەخلاق ئۇلچىمىنى پەقەت ئاللاھلا بەلگىلەپ بىرىدۇ  ، ماۋۇ دۇرۇس ماۋۇ خاتا دىگەن تۇزۇملەرنى ئاللاھ چىقىرىدۇ ئىنسان ئۆزنىڭ ئىمان ۋە ئەخلاقىنىڭ تەقەززاسى بۇيچە بۇ تۇزۇملەرگە بويسىنىدۇ ،  ، ھازىرقى زامان جاھىلىيەتلىرگە نىسبەتەن  ،ئىنسانلارنىڭ كۈندىلىك ئۇرۇپ ئادەتكە ئايلاندۇرۋالغان ئىشلىرى ئۇزگىرىشچان ماددى ۋەزىيەتنىڭ ئىنكاسلىرى  ئەخلاق دەپ تۇنۇلۋاتىدۇ  داۋامى يۇق  ساباتى يۇق ئىنسانلار ھاياتىدا ھەقىقى رۇلى يۇق نەرسىلەر ئەخلاق بۇلالمايدۇ ، ئاللاھنىڭ ئەڭ دەسلەپتە ئىنسانلاردىن مەن سىلەرنىڭ رەببىڭلار ئەمەسمۇ دىگەن سۇئال ھەققىدە ئالغان چىڭ ۋەدىسىگە ئەمەل قىلىش مانا بۇ ئەخلاقدۇر ! ئىمانلىقلار ئەخلاققا رىئايە قىلىشنى ئاللاھنىڭ ئامانىتى دەپ بىلىدۇ ، ھەقىقى ئىمانلىق ئىنسان  ئاللاھ تەرىپىدىن كەلگەن ئەخلاقنى ئۆز ئىگىسىگە قايتۇرماسلىقنى ئامانەتكە رىئايە قىلمىغانلىق دەپ چۇشۇنىدۇ ، ( شۇبھىسىزكى ئاللاھ سىلەرنى ئامانەتلەرنى ئۇز ئىگىسىگە قايتۇرۇشقا كىشلەر ئارىسىدا ھۇكۇم قىلغىنىڭلاردا ئادىل بۇلىشىڭلارغا بۇيرۇيدۇ ) سۇرە نىسا 58 ئايەت ، ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىن كەلگەن ئەخلاققا رىئايە قىلىش قايتۇرىشقا تىگىشلىك تۇنجى ئامانەتتۇر ، مانا بۇ ھەقىقى ئەخلاق دۇر !! ئىسلام دىنىدىكى ئەخلاق ئىنسان بىلەنلا چەكلىنىپ قالماستىن  بەلكى ئۇسۇملۇكلەر ‏ھايۋاناتلار ھەممىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ، مەسلەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام   جىددى ئەھۋاللار يۇز بەرمىسە دەل دەرەخلەرنى كىسىپ غاجاشقا  يول قۇيمىغان ھەمدە ھايۋاناتلارغىمۇ  شۇنداق ئىنسان كەبى مىھرىبان ئىدى ، مانا بۇلار ئىسلام كۇرسەتمىسىدىكى ئەخلاقلارنىڭ بىر تەرىپىنىڭلا قىسقىچە مىسالىدۇر ، شۇڭا بىز دەيمىزكى ئىسلام پۇتۇنلەي  ئەخلاق دىنىدۇر .، شۇنداقلا ئىسلام كۇرسەتمىسىدىكى ئەخلاق ئۇرۇپ ئادەت تۇرمۇشتىكى ياخشىلىق ھەر تەرەپلىمە مۇلايملىق بىلەنلا بىر رامكىدا چەكلىنىپ قالمايدۇ ، بۇ نىڭ تىپىك مىسالى ، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئەخلاقى قۇرئان ،دىگەن ھەدىستۇر ،   بۇ نىمە دىگەن پاساھەتلىك    نىمە دىگەن ئسىل قىسقا بىر ئىبارە ھە ! پەيغەمبەر ئەلەيھەسسالامنىڭ ئەخلاقى قۇرئان ئىكەن  يەنى ئاللاھ ئۇزى نازىل قىلغان كىتاپتىكى بارلىق بۇيرۇغان ۋە تۇسقان ئىشلىرنىڭ ھەممىسى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ھاياتىدا ئەمەلىلەشكەنكەن ،پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام قۇرئاننىڭ تىرىك چۇشەندۇرۇشكە ئايلانغان ئىكەن ھەم شۇ ئىمانى ئەخلاق بىلەن ساھابىلەرگە ئۇلگە بۇلۇپ  شۇلارنىمۇ شۇ ئەخلاق بىلەن تەربىيلىگەن شۇڭا ئۇلارداھاياتلىقنىڭ ھەر قايسى ساھالىردە ئاجايىپ  ئالى ئەخلاقى قىممەتلەر بارلىققا كەلگەن ، مانا بۇلار بىزنىڭكى ئەخلاقى ئولگىلىرىمىز دۇر شۇنداق ئىكەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەخلاق پەيغەمبىرىدۇر ،ئاللاھ تائالا قۇرئان كەرىمدە مۇنداق دەيدۇ ( ئەي مۇھەممەد سەن ھەقىقەتەن بۇيۇك بىر ئەخلاققا ئىگە پەيغەمبەر دۇرسەن ) سەن ئىچى تىشى ئەخلاق ئۇنچىلىرى بىلەن زىننەتلەنگەن پەيغەمبەردۇر سەن ، ئەخلاق سىنىڭ ئاستىڭدا قالغان بىر نەرسىدۇركى سەن ئۇنىك ئۇستىدە دۇرسەن ، ئەخلاق بىر دۇلدۇلدۇركى سەن ئۇنىڭ ئۇستىگە مىنىپ كىتىۋاتقان بىر پەيغەمبەردۇر سەن ، مانا بۇ ئەخلاق پەيغەمبىرىگە يەتتە قات ئاسمان ئۇستىدىن ئىسىپ قۇيۇلغان مىدالدۇر   【 ئى مۇئمىنلەر ھاراق ئىچىش قىمار ئۇيناش بۇتلار ( چۇقۇنۇش ئۇچۇن تىكلەنگەن تاشلار )غا چۇقۇنۇش پال ئۇقلىرى بىلەن پال سىلىش  شەيتاننىڭ ئىشى  شەيتاننىڭ ئىشىدىن يىراق بۇلۇڭلار】سۇرە مائىدە 90 ئايەت ،   بىز دىمەكچى بۇلغان  ( ئەخلاق ) بۇنىمۇ يۇقۇرقىدىكىنىمۇ ئۇز ئىچىگە ئالىدۇ ،ھەمدە ئىنسان ئۇز ئۇزىنى ئىدارە قىلىش ، سۇز ھەركەتتە راستچىل بۇلۇش ئەمەل ھەركەتتە سەمىمى بۇلۇش مۇئامىلدە ئىشەنچىلىك  پىكىردە غەيرەتلىك  ھەقىقەت ئۇستىدە چىداملىق بۇلۇش ياخشىلىققا قەتئى ئىرادە باغلاش   ياخشىلىققا بۇيرۇش يامانلىقتىن تۇسۇش تازلىققا پاكىزلىققا ئەھمىيەت بىرىش  قائىدە تۇزۇمگە  ھۇرمەت قىلىش ئىنسانىيەتكە ياخشىلىق بۇلىدىغان ئىشلاردا تەقۋادارلىققا ياردەم بىرىش... دىن ئىبارەت ھايات مەيدانىدىكى ھەر قايسى ساھەلەرنى چۇڭقۇر ۋە كەڭ دائىرلىك ھالەتتەئۇز ئىچىگە ئالىدۇ ‏دىمەك  خۇلىق  ياكى ئەخلاق دىگەن سۆز مەزمۇنى چۇڭقۇر مەنا دائىرىسى ناھايىتى كەڭ سۆزدۇر بۇ سۆزنىڭ دائىرىسى شۇ قەدەر كەڭ بۇلغانكى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام پەيغەمبەرلىكنىڭ مۇھىم بىر ۋەزىپىسىنى كۇرسۇتۇپ  مۇنداق دىگەن   ( مەن پەقەت ياخشى ئەخلاقنى مۇكەممەللەشتۇرۇش ئۇچۇن ئەۋەرتىلدىم   ) مانا بۇ دىنىمىزنىڭ ئەخلاق كۇرسەتمىسىدۇر ، ، ئەي  ئەخلاق كىيىمى سىلىپ تاشلانغان ئەزىز قىرىندىشىم ، قۇرئان دۇلىتىدىكى ئىسلام باغچىسىغا  قەدەم تەشرىپ قىلىڭكى  ئەڭ ئىسىل زىبۇ زىننەتلىك ئەخلاق كىيىمى سىتىۋەلىڭ ، بۇ مەدەنىيەتسىزلىككە تۇلغان يالىڭاچلىقتىن قۇتۇلۇڭ   قەلبىڭىزگە ئىمان دەرىخىنى تىكىڭ ئىمان دەرىخىڭىز مىۋە بىرىپ ئەخلاقىڭىز يېڭىلانسۇن ، قەلبىڭىزگە ئىمان بۇلاقلىرى قېزىڭكى ئەخلاق سۇلىرى تەپچىرەپ چىقسۇن ، ، ئاخىردا ئاللاھىم ھەممىمىزنىڭ ئەخلاقىنى قۇرئان قىلسۇن ، قۇرئانىمىزنى ئەخلاقىمىز قىلسۇن ، ئامين ‏ئاپتور:ئەبرارە ‏تەستىقلىغۇچىلار:فاتىھ ئۇستاز .ئەبۇ غازى ‏2014.2 ‏ئىستانبۇل . ‏

yultuzay0997

	ئالالھ ئىشلىرىڭىزنى ئاسان قىلغاي قېرىندىشىم .

qiqakkiz

	ئاللاھ ئەجرىڭىزنى بەرسۇن  قېرىندىشىم .

masrura

	‏رەھمەت ،ھەقىقەتەن ياخشى تىما يوللاپسىز،پەيغەمبىرىمىز ئېيتقان:ئىنساندا بىر پارچە گۆش بار ئۇ تۈزەلسە ھەممە ئىش ھەركىتى تۈزىلىدۇ،ئۇ بۇزۇلسا ھەممە ئىش ھەركىتى بۇزۇلىدۇ ،ئۇ بولسا قەلىپ ،دېگەن .شۇڭا بىز قەلبىمىزنى ئىسلاھ قىلساق يەنى قەلبىمىزنى ئىمان ئۈنچىلىرى بىلەن بېزىسەك ھەممە ئىش ھەركىتىمىز تۈزىلىدۇ،قېنى ھەممىمىز قەلبىمىزنى ئىمان  بىلەن بېزەشكە تىرىشايلى،غەيرەت قىلايلى!

abugazi123

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قېرىنداشلار. مېنىڭ تېمىللىرىم سەل تەستىرەك تەستىقلىندۇ ،سەۋەبىنى چۈشىنىمەن. مېنىڭ پىرىنسىپىم. 1ئىسلامغا زىت تېما يوللىمايمەن .(چۈنكى مەن مۇسۇلمان) 2قانۇن نىزامغا زىت تېما  يوللىمايمەن.چۈنكى مەن جۇڭگو گىرىژدانى) پەقەت يوللىغان تېمىللىرىم تەربىيە ئەھمىيتى با، ئىسلامى پۇراقلىق ، مىللى روھقا ئىگە . قانۇن نىزامغا زىت بولسا ، پالانى قانۇنغا زىت دەپ چەكلەنسە بولدۇ. ئەمما ئىسلامچىكەن دەپ تەستىقلىماسلىقىڭلار خاتا. چۈنكى قانۇنىمىزدا ھەر قانداق دىنغا ھۆرمەت قىلىندۇ. قانۇنسىز نى يوللىمايمەن ، چۈنكى مەنمۇ بۈ كۈنلەرنى چۈشىنىمەن. قالغان گەپ بولسا ئۇچۇر قالدۇرۇپ قويساڭلار بولدۇ.

زەردار007

	رەھمەت ياخشى تىما بىلەن تەمىن ئېتىپسىز.

بەيجان

	رەھمەىت قېرىندىشىم ، ئاللاھ ئەجىرڭىزنى بەرسۇن

yagaqqi

	گۇزەل ئەخلاق ئادەمنى بىزەيدۇ ، بايلىق پەقەت ئۆينىلا .

.ئەخلاق.

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم تېمىلىرىڭىز بىر بىرىدىن ئېسىلكەن . ئاللاھ رەھمەت قىلسۇن. «قىيامەت كۈنى مۆئمىننىڭ تارازىسىدا گۈزەل ئەخلاقتىن ئېغىرراق نەرسە يوق» — سەھىھ . جەمىئەتتىكى ئورنىڭىز قانداق بولسۇن ، سىزنى ئەخلاقىڭىز كونتىرول قىلسۇن .

Hammimiz~Yolda

	masrura يوللىغان ۋاقتى  2014-3-11 12:11 PM ‏رەھمەت ،ھەقىقەتەن ياخشى تىما يوللاپسىز،پەيغەمبىرىمى ... تىرىشايلى!!!!!!!!!!!!!!!!