يادىڭدىمۇ، ئېيتچۇ سةن تۇغۇلغاندا،
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- V9 H% V" j% e$ K6 a8 o5 Hھةممة كۈلگةنىكةن، سةن يىغلىغان.
شۇنداق ياشىغىنكى، كېتةر چېغىڭدا،
ھةممةيلةن يىغلىسۇن، سةن ماڭغىن خةندان.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" p( p2 m6 [7 T9 k! h! h$ K
تۇغسىزلارغا قالدىڭمۇ دۇنيا
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 T3 n' d7 O& Q& E/ e: @8 U
(پىداكار ئۇيغۇر ئوغلانى مەرھۇم يارمۇھەممەد تاھىر تۇغلۇق خاتىرىسىگە)
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: M8 Y, |0 F* r+ Z R! ?( V
ئابدۇۋەلى ئايۇپ
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 b( W. h2 R3 h
1. خاراكتېرلىق ئادەم
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& ?6 B: D7 e* o& v! F6 X
10-ئىيۇن، قولۇم ئىشقا بارمايدىغان كۈنلەرنڭ ئىچىدە بىر قارا كۈن ئىدى. ھاياتىمدابىر قانچە رەت قىسقا سۆھبەتلەردە بولغان بولساممۇ پەقەت بىرلا قېتىم لېكسىيەسىنىئاڭلاشقا مۇشەررەپ بولغان، قايىللىق نەزىرىم بىلەن يازمىلىرىنى بېرىلىپ ئوقۇيدىغانمەنىۋىي ئۇستازىم يارمۇھەممەد تاھىرنىڭ ئاللاھقا قايتقانلىق خەۋىرىنى ئاڭلىدىم.ئەپسۇس، نەزرىسىدىنمۇ خەۋەرسىز قالدىم. ئۇستازىمنى ئاللاھنىڭ مۇبارەك دەرگاھىغائۇزۇتۇپ قويالمىدىم . غۇرۇرنى، ئىتىقادنى، خاسلىقنى يالماۋاتقان زۇلمەتتە،نەپىسلەر توپانىدا ھىچ نېمە قىلالمايۋاتقاندەك چارەسىز تۇيغۇلىرىمغا يەنە بىرقىيناق قوشۇلدى. بىز ئۇيغۇرلۇق سۆيگۈسىنى قەلبىگە بايراق قىلغان يەنە بىرۋىجدانلىقتىن قېرىندىشىمىزدىن، تۇغۇلۇقتىن ئايرىلدۇق.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' P G# g. D- I7 o/ c+ tرەھمەتلىك پەرزەنت تەربىيەسىدە خاراكتىرلىق ئادەم بولۇشنى تەكىتلەيتتى. ئىنساننىڭئۆزىگە خاس خاراكتىرگە، خاسلىققا ئىگە بولۇشىنى بارلىق سائادەتلەرنى بېشىھىساپلايتتى. ئىنساننىڭ خاسلىقى ئىتىراپ قىلىنمايدىغان، ئىنساننىڭ كۆز ئالدىمىزدىكىكىشىلىك غۇررۇرى دائىم كۆرۈنمەس سىياسىي شۇئار ۋە غايىلەر ئالدىدا، ياكى شۇشەخسنىڭ ئۆلۈك تېرىكىگە ئىگە بولمايدىغان مەۋھۇم كوللىكتىپنىڭ مەنپەئەتى ئالدىداپايخان قىلىنىدىغان بىر جەمئىيەتتە بۇ ھەممە كۇسۇلدايدىغان غەيۋەت ئەمەس،ۋارقىراشقا تىگىشلىك چاقىرىق ئېدى. ئۇستاز بۇ چاقىرىقنىڭ تەشەببۇسچىسىلا ئەمەسئۈلگىسى ئېدى. مەن ۋەتەندىكى كۈنلىرىمدە ئۇنىڭ ئۈچتاش جامەسىدە ئاللاھقائېگىلگىنىدىن باشقا ئۆزگە بىر ئىنسان، بىر مەنپەئەت ۋە ياكى بىر ئىدارىگەئېگىلگىنىنى كۆرمىگەنىدىم.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" ~2 U' N4 G6 |2. مۇستەقىل زىيالى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! u% r% D( b+ \2 Z$ A: Lئۇيغۇردا مۇئاشسىز دىنىي زىيالىلاردىن باشقا پەندە ئوقۇغان مۇستەقىل زىيالىلارقوشۇنى شەكىللەنمىدى. چۈنكى، تۈرلۈك سىياسىي سەۋەپلەر تۈپەيلىدىن رايۇنىمىز ئەركىنبازار ئېگىلىكىگە تولۇق ئۈتۈپ بولالمىدى. پۈتۈن مەملىكەتتە تولۇق قانات يايغانئىقتىسادى ۋە ئىجتىمائىي ئىسلاھات دىيارىمىزدا مۇقىملىقنىڭ قۇربانىغا ئايلاندى. شۇسەۋەپتىن بىلىمنىڭ تاۋارلىشىشى، بىلىم ئېگىلىرىنىڭ كارىخانىچىلارغا ئايلىنىشىھازىرغىچە رىياللىققا ئايلانمىدى. نەتىجىدە ئىلىمدارلار مەمۇرىيەتنىڭ مالىيى،سىياسەتنىڭ تەشۋىقاتچىسى، ھاكىم ئىدولوگىيەنىڭ بېقىندىلىرى بولۇش تەقدىرىدىن قۇتۇلالمىدى.بۇنىڭ بىلەن ئۇيغۇرلاردا مۇستەقىل زىيالى ۋە مۇستەقىل تەتقىقاتچىلار قوشۇنىبارلىققا كەلمىدى. يەنە بىرى ئەركىن بازار ئېگىلىكى ھازىرغىچە ھۆكۈمرانبولمىغانلىقى سەۋەبلىك كىشىلىرىمىزنىڭ كاللىسىغا رىسقىنى خەلقنىڭ داستىخىنىدىن،بازاردىن ئەمەس ھۆكۈمەتنىڭ ئىلتىپاتىدىن، سەدىقىسىدىن ئىزدەش خاھىشى مۆھۈرلىنىپكەتتى. ئۇستازىمىز مەرھۇم يارمۇھەممەد تاھىر ئارىمزىدىن چىققان مۇستەقىلتەتقىقاتچى ئېدى. ئۇستاز ئۇيغۇر زىيالىلىرى ئىچىدە ھىچ بىر سىياسى ئورگانغا ياكىمۇئاشلىق ئىدارىگە تەۋە ئەمەس مۇستەقىل تەتقىقاتچى ئېدى. ئۇستاز كىتابلىرىنىئۇنۋان ئۈچۈن يازمايتتى، ئۇستاز ماقالىلىرىنى مۇكاپات ئۈچۈن ئېلان قىلمايتتى.”قۇتادغۇبىلىك“ تەتقىقاتىدا بىز پروڧېسسور دەپ يۈرگەن ھىچ بىر زات تېخى ئۇستازچىلىك ئىزدەنمىگەنئېدى.
بىزنىڭ تۇنجى ئۇچراشقان چاغلىرىمىز2000-يىللار ئېدى. شۇ چاغدا مەن ماگىستىرلىق ماقالەمگە تېما بېكىتىش بىلەن مەشغۇلئېدىم. ئۇستازغا ”ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا دېداكتىكا ئەنئەنىسى“ نى يورۇتماقچىبولغانلىقىمنى ئېيتقىنىمدا بەك خوش بولغانىدى، ئەمما بۇ پىلان لەۋلەرنىڭ ئارىسىدا،ئارمانلارنىڭ ئاراچلىرىدا بويۇن قىسىپ قالدى. مەرھۇم ئۇستاز مېنى كۆپرەك يېزىشقا،ئىزدەنگەنلىكنىڭ نەتىجىسىنى نامايەن قىلىشقا رىغبەتلەندۈرگەنىدى. ئۇستاز بىزدىنبىلىمنىڭ، تەتقىقاتنىڭ تەرەپسىز، ھەققانى ۋە مۇستەقىللىقىنى غۇرۇرىمىزنىقوغۇدىغاندەك قوغۇداشنى ئۈمىد قىلغانىدى. ئۇستاز ئوقۇتقۇچى ۋە ئوقۇتقۇچىلىقنىبەكمۇ ئۇلۇغلايدىغانلىقىنى. كەسپىدىن ئايرىلىپ قالغىنى ئۈچۈن بەكمۇ ھەسرەتچېكىدىغانلىقىنى سۆزلەپ بەرگەنىدى. ئۇستاز قەشقەر پىداگوگىكا ئۇنۋېرىستىتىدىنقوغلانغىنىدا خىزمەتتىن ئەمەس مۇنبەردىن قوغلانغىنى دەپ چۈشەندۈرگەنىدى. يىللارئۆتۈپ ئۇستاز قوغلانغان شۇ مۇنبەر- قەشقەردىكى بىردىن بىرئالى مەكتەپ مۇنبىرىمېنىمۇ يېقىن يولاتمىدى. دېمەك، بۇنداق قوغۇلۇنۇش، سۈرگۈن بولۇش قىسمىتى ئىمانى ۋەۋىجدانى ئويغاق ھەر بىرىمىزنىڭ بېشىدا بار. بۇ يەردە بىر ئۇيغۇرنىڭ بېشىغا كەلگەن كۈنگەسەيلىچىدەك، بىكارچىدەك قاراپ تۇرغان مىڭلىغان ئۇيغۇر پەقەت ئۆچىرەتتە تۇرۇۋاتىمىزخالاس. بۈگۈن بۇ ئۆچىرەت ماڭا كەلدى، ئەتە ئۆگۈن يەنە بىرىمىزگە كېلىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ N7 f( i9 O# f) a* Oمەرھۇم يارمۇھەممەد تاھىرنىڭ 1996-يىلى خىزمەتتىن قوغلىنىپ ھۆكۈمەتتىن ئالالمىغاننىسىۋىنى ئۇيغۇردىن ئالالىغىنى بۇ خەلقنىڭ زىيالىسىنى باقالايدىغانلىقىنىڭ ئىسپاتىئېدى. ئەمما بۇ ئىسپات تا بۈگۈنگىچە كۆپ سانلىق زىيالىنىڭ ئىتىراپىغا، ئورتاقتونۇشىغا ئايلىنالمىدى. مۇئاشنىڭ مېھرى، ماشىنىنىڭ سېھىرلىك ئورۇندۇقى،ئىشخانىدىكى بىخەتەر خورلۇق ئۇلارنىڭ ئەقلىنى بەنت قىلدى. 1999-يىلى تونۇلغان بىرئۇيغۇر زىيالىسى بىزگە دەرس ئۆتۈۋېتىپ، ”مەن ئۇيغۇرغا ئۇيغۇرچە تىلىم، ئۇيغۇرچەئەسەرلىرىم بىلەن تونۇلدۇم، ئەگەر مېنى خەنسۇچە دەرس ئۆت دېسە شۇ كۈندىن باشلاپمەن شاگاڭ!“ دېگەنىدى. ئارىدىن شۇنچە يىل ئۆتتى دەرسخانىدىكى شۇ ھاياجانلىق نۇتۇقنىئاڭلىغىنىملا ئېسىمدە، ئاشۇ ھاياجاننىڭ ھەرىكەتكە ئايلاغىنىنى كۆرۈپ باقمىدىم. مەنھەر قېتىم خىزمەتنى تاشلىغاندا ”كېيىنلىكىڭ ئۈچۈن چېكىنىش يولى قالدۇرۇپ قوي!“دېگەن گەپلەرنى ئاڭلايمەن. بۇ گەپلەردىن مەن 60 يىللىق تەربىيەنىڭ، 60-يىللىقبېقىندىلىقنىڭ ئىنساننى قانداق زىھنىيەتكە، ئىددىيەگە مەھكۇم قىلغانلىقىنى پەرەزقىلىمەن. بىز ئەسلى كېيىنلىكىنى ئاللاھقا باغلايدىغان، چېكىنسە ئاللاھقاچېكىنىدىغان خەلق ئېدۇق. كەرەملىك ئاللاھ مۇسۇلمان ئۇيغۇرنىڭ باغرىغا ياراتقانمەرھۇم يارمۇھەممەد مۇئەللىم ھۆكۈمەت ھامىيلىقىدىكى مۇنبەردىن قوغلانغاندائۇيغۇرنىڭ مېھىرلىك باغرىغا سىغىندى. ئۇيغۇر بۇ پىداكار ئوغلىنىڭ كىتابىنىسېتىۋېلىش ۋە سېتىش ئارقىلىق ئۇنىڭ ئەجرىگە جاۋاپ قايتتۇردى. ئۇ ھىچ بىر چېكىنىشيولى قالدۇرمىغان ئېدى، ئۇ چېكىنسە ئاللاھقا چېكىنىدىغانلىقىنى بىلەتتى. مەنچە ئۇئۇيغۇرچە زىيالىلىقنىڭ بەلگىسى بولغان مۇستەقىللىقنى، كەسكىنلىكنى ۋە قورقماسلىقنىبىزگە تۇغ قىلىپ قالدۇرۇپ كەتتى.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, Q3 [$ @' F& X3 D
3. تۇغلۇق ئاكا، ساڭا دەيغانلىرىم بارىدى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 M+ h. u4 U8 J& j: R% w3 Yتۇغلۇق ئاكا، سەن يېزىپ قانداق ئويلىغان بىلمەيمەن، ئەمما يازغانلىرىمغا ئاتالغانمەدىھىيەلەر رىياللىقنىڭ سىقىشلىرىغا، بوغنۇقۇشلارغا مەلھەم بېرەلمىدى. ئەممايازماي بولمىدى، پەقەت يازغانلىرىمغا قاراپلا مەن ئۆزەمگە، كۈنلىرىمغا ھىساپبېرەلىدىم. يازدىم، ئەمما يارمۇھەممەد ئاكا، ماڭا يۈزلىنىپ، كۆزلۈرۈمگە قاراپتۇرغان كىشىلىرىم-ئوقۇغۇچلىرىم ئۇيغۇرچە ئوقۇيالمايتتى. يازاتتىم، ئوقۇغۇچىلىرىمنىڭدۇنياسىدىن بەكمۇ يىراق ئۇلار چۈشەنمەيدىغان بىر نەرسىلەرنى يازاتتىم. ئۇلارنىڭدۇنياسى خەنسۇچە قۇرۇلغان ئېدى. ئۇلارنىڭ دۇنياسى خەنسۇچە دەرسلىك، كىتاب ۋەكىنولاردىكى خەنسۇلارنىڭ تۇيغۇسى، پىكرى ۋە ئىددىيىسى بىلەن ”بېزىلىۋاتاتتى“.ئۇلار سۇتۇق بۇغراخاننىڭ 12 يېشىدا ئۆز ئەقلى بىلەن ئىسلامنى تاللىغانلىقىنى،ئۇيغۇرنى ھىدايەتكە باشلاشقا ئۆزلىرى بىلەن قۇرداش چاغلىرىدا ئاتلانغانلىقىنىبىلمەيتتى. ئۇلار نۇزۇگۇمنىڭ 15 يېشىدا مىللەتنىڭ نومۇسى ئۈچۈن قولىغا قورالئالغانلىقىدىن خەۋەرسىز ئېدى. ”غەرپ مەتبۇئاتىدىكى ئۇيغۇرنىڭ گېپى“ ئۇلارغا سىرپېتى قالدى. ئوقۇپ بەردىم، لېكىن بوۋاينىڭ نېمە ئۈچۈن دەرەخلىرىگە“شىراق“،”سۇتۇق“، ”سادىر“، ”نۇزۇگۇم“ دەپ ئىسىم قويۇۋالغانلىقنىڭ سىرىنى بىلەلمىدى.ئوقۇۋېتىپ ئۆزۈم تۆكۈلۈپ كەتتىم، لېكىن ھىچ كىمنىڭ كۆزلىرى ياشلانمىدى، ئاڭلىسام بىرئوقۇغۇچۇمنىڭ ئانىسى ئوقۇپ يىغلاپ كېتىپتۇ. بۇلارنى ساڭا دەۋاتىمەن يازمۇھەممەدئاكا، ساڭا دەپ بەرمەكچىدىم. سەندىن مۇشۇنداق ئازاپلىرىمىزنى قارا كۆزپەرزەنتلەرگە ئۇيغۇرچە چۈشەندۈرەلمەيۋاتقان، دەردىمىزنى جاھانسازلارغا ئۇيغۇرچەئاڭلىتالمايۋاتقان كۈنلەردە ئايرىلدۇق يارمۇھەممەد ئاكا. تىل تۇغى ئىمان تۇغى، تىلتۇغى ۋەتەن تۇغى دېمەپمىدۇق، مانا ئەمدى ئاشۇ تۇغنىڭ پەرۋانىلىرىدىن ئايرىلدۇق.”بىر بۇردا زاغرىغا زار بولغان كەبى، تەبەسسۇم كۈلكىلەرگە زار بولغان“ بۇ كۈنلەردەكۆزلىرىمىز، يۈرەكلىرىمىز يەنە ياشلاندى. سەن تۇغلۇق-بايراقلىق ئىنسان ئېدىڭ.سېنىڭ غايەڭ يىقىلماس بايرىقىمىزدەك مۇقەددەس، مۇستەھكەم ئېدى. سەن كەتتىڭ،ئاللاھقا يارىغىدەك ئەمگەك قىلغان تۇغلۇقلار كەتتى. بىز سەنسىز قالدۇق، تۇغسىز،ئەقىدىسزلەر بىلەن قالدۇق. قارا يارمۇھەممەد ئاكا،نەپسىگە ئىمان ئېيتقان، ھوقۇققا ۋەھوقۇقدارلارغا سەجدە قىلىدىغان، زامانغا قاراپ ئۆزگىرەلەيدىغان سەلىلىك،گىلاستۇقلۇق دىنسىزلەر مۇردىلار يەنە ھايات يۈرىدۇ.
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا uyol تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014-2-18 12:36 AM
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! P7 U+ R. d, s
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# l3 u4 c6 q3 @- s5 i) ^+ q 
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-17 02:50:58 PM
.gif)
