ئاتا-ئانىغا ياخشىلىق قىلىش توغرىسىدا

ئاقار

	پەرۋەردىگارىڭ پەقەت ئۇنىڭ ئۆزىگىلا ئىبادەت قىلىشىڭلارنى ۋە ئاتا - ئاناڭلارغا ياخشىلىق قىلىشىڭلارنى تەۋسىيە قىلدى، ئۇلارنىڭ بىرى، يا ئىككىلىسى سېنىڭ قول ئاستىڭدا بولۇپ ياشىنىپ قالسا، ئۇلارغا ئوھوي دېمىگىن (يەنى مالاللىقنى بىلدۈرىدىغان شۇنچىلىك سۆزنىمۇ قىلمىغىن)، ئۇلارنى دۈشكەلىمىگىن ، ئۇلارغا ھۆرمەت بىلەن يۇمشاق سۆز قىلغىن [23]. ئۇلارغا كامالىي مېھرىبانلىقتىن ناھايىتى كەمتەر مۇئامىلىدە بولغىن ۋە: «ئى پەرۋەردىگارىم! ئۇلار مېنى كىچىكلىكىمدە تەربىيىلىگىنىدەك ئۇلارغا مەرھەمەت قىلغىن» دېگىن [24] سۈرە ئىسرا] ئىنساننى ئاتا - ئانىسىغا ياخشىلىق قىلىشقا بۇيرۇدۇق. ئانىسى ئۇنى (قورسىقىدا) ئۈستى - ئۈستىگە ئاجىزلىق بىلەن كۆتۈردى. ئىككى يىلدا ئۇنى ئەمچەكتىن ئايرىدى. (ئى ئىنسان!) ماڭا ۋە ئاتا - ئاناڭغا شۈكۈر قىلغىن، ئاخىر قايتىدىغان جاي مېنىڭ دەرگاھىمدۇر [14] سۈرە لوقمان] ئەبۇ ھۈرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق دەيدۇ: بىر ئادەم پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قېشىغا كېلىپ: ئى ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى! ئىنسانلار ئىچىدىن كىم مېنىڭ ياخشى مۇئامىلە قىلىشىمغا ئەڭ ھەقلىق؟-دەپ سورىغانىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئاناڭ،-دەپ جاۋاب بەردى. ئاندىن قالسا كىم؟ يەنە ئاناڭ. ئاندىن قالسا كىم؟ يەنە ئاناڭ. ئاندىن قالسىچۇ؟-دەپ سورىغانىدى: ئاندىن قالسا ئاتاڭ،-دېدى. [بۇخارى: 5971] بەھز ئىبنى ھەكىمنىڭ چوڭ دادىسى مۇنداق دەيدۇ: ئى ئاللاھنىڭ رەسۇلى! ئالدى بىلەن كىمگە ياخشىلىق قىلىمەن؟-دەپ سورىغانىدىم، ئاناڭغا،-دېدى. ئاندىن قالسىچۇ؟-دەپ سورىغانىدىم، يەنە : ئاناڭغا،-دېدى. ئاندىن قالسىچۇ؟-دەپ سورىغانىدى، يەنە: ئاناڭغا، -دېدى. تۆتىنچى قېتىم: ئاندىن قالسىچۇ؟-دەپ سورىسام: ئاندىن قالسا، ئاتاڭغا ياخشىلىق قىلغىن! ئاندىن كېيىن تۇغقانلارغا يېقىنلىق دەرىجىسى بويىچە ياخشىلىق قىلساڭ بولىدۇ،-دېدى. [تىرمىزى: 1897] ئەلبانى (1546): ھەسەن،-دېگەن. ئەمر ئىبنى شۇئەيبنىڭ چوڭ دادىسى مۇنداق دەيدۇ: بىر ئادەم پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قېشىغا كېلىپ: ئى ئاللاھنىڭ رەسۇلى! مېنىڭ ئازدۇر- كۆپتۇر مال- مۈلكۈم ۋە پەرزەنتلىرىم بار. ئاتام مېنىڭ مېلىمغا موھتاج. قانداق قىلسام بولىدۇ؟-دەپ سورىغانىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: سەن ۋە مال-مۈلكۈڭ ئاتاڭنىڭدۇر. پەرزەنتلىرىڭلار سىلەرنىڭ ئەڭ پاك مېلىڭلاردۇر. شۇڭا پەرزەنتلىرىڭلارنىڭ تاپقان مال- مۈلكىدىن يەڭلار!-دەپ جاۋاب بەردى. [ئەبۇ داۋۇد: 3530] ئەلبانى (3015): ھەسەن ۋە سەھىھ،-دېگەن. ئەبۇ ھۈرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق دەيدۇ: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: بۇرنى توپىغا مىلەنسۇن! بۇرنى توپىغا مىلەنسۇن! بۇرنى توپىغا مىلەنسۇن!-دېگەنىدى، بۇنى ئاڭلىغان ساھابىلار: ئى ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى! ئۇ كىم؟-دەپ سورىدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئاتا-ئانىسىنىڭ بىرى ياكى ھەر ئىككىلىسى قېرىپ قالغاندا، (ئۇلار بىلەن) بىرگە ياشاپ تۇرۇپ (ئۇلارنىڭ خىزمىتىنى قىلمىغانلىقتىن) جەننەتكە كىرىشتىن مەھرۇم بولغان ئادەم،-دەپ جاۋاب بەردى. [مۇسلىم: 2551] ئەبۇ ھۈرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلىنىدۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن:« بالا ئاتىنىڭ ھەققىنى قايتۇرالمايدۇ. پەقەت ئاتىسىنىڭ قۇل بولۇپ قالغانلىقىنى ئۇچراتسا، ئۇنى سېتىۋېلىپ، ئازاد قىلىۋەتكەندىلا ئاندىن ئۇنىڭ ھەققىنى قايتۇرغان بولىدۇ» [مۇسلىم: 1510] ئابدۇللاھ ئىبنى ئەمر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما مۇنداق دەيدۇ: بىر ئادەم پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قېشىغا كېلىپ، جىھادقا چىقىش ئۈچۈن ئىجازەت سورىغانىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئاتا-ئاناڭ ھاياتمۇ؟-دەپ سورىدى، ئۇ ئادەم: ھەئە،-دېگەنىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئۇنداقتا، سەن ئۆيدە قېلىپ، ئۇ ئىككىسىنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئالغىن!-دېدى. [بۇخارى: 3004] ئابدۇللاھ ئىبنى ئەمر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما مۇنداق دەيدۇ: بىر ئادەم پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قېشىغا كېلىپ: مەن ھىجرەت قىلىش ئۈچۈن ساڭا بەيئەت قىلغىلى كەلدىم، بىراق ئاتا- ئانام يىغا زارە قىلىشىپ قالدى،-دېگەنىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئۇنداق بولسا، ئۇلارنىڭ قېشىغا قايتىپ بېرىپ، ئۇلارنى خۇددى يىغلاتقىنىڭغا ئوخشاش كۈلدۈرگىن!-دېدى. [نەسەئى: 4163]ئەلبانى (3881): سەھىھ،-دېگەن. مۇئاۋىيە ئىبنى جاھىمە مۇنداق دەيدۇ: ئاتام جاھىمە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قېشىغا بېرىپ: ئى ئاللاھنىڭ رەسۇلى! مەن جىھادقا چىقىشنى خالايمەن. شۇڭا سەندىن مەسلىھەت سورىغىلى كەلدىم،-دېگەنىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئاناڭ ھاياتمۇ؟-دەپ سورىدى. ئۇ: ھەئە،-دەپ جاۋاب بەرگەنىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئۇنداق بولسا، ئۇنىڭ خىزمىتىدىن ئايرىلمىغىن! چۈنكى جەننەت ئانىنىڭ ئىككى قەدىمى ئاستىدا،-دېدى. [نەسەئى: 3104] ئەلبانى (2908): ھەسەن ۋە سەھىھ،-دېگەن. ئىبنى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇمادىن مۇنداق رىۋايەت قىلىنىدۇ: مېنىڭ بىر ئايالىم بار ئىدى، مەن ئۇنى ياخشى كۆرەتتىم. بىراق ئاتام ئۇنى ياقتۇرمىغاچقا، قويۇۋېتىشكە بۇيرۇدى. مەن ئۇنىمىدىم ۋە بۇ ئەھۋالنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا ئېيتقانىدىم، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئى ئابدۇللاھ! ئايالىڭنى قويۇۋەتكىن!-دېدى. [تىرمىزى: 1189] ئەلبانى (950): ھەسەن،-دېگەن. ئەبۇ دەردا رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلىنىدۇكى، بىر ئادەم ئۇنىڭ قېشىغا كېلىپ: مېنىڭ بىر ئايالىم بار، بىراق ئانام مېنىڭ ئۇنى قويۇۋېتىشىمنى تەلەپ قىلدى،-دېگەنىدى، ئەبۇ دەردا: مەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ:« ئاتا-ئانىغا ئىتائەت قىلىش ئىنساننى جەننەتكە ئېلىپ كىرىدىغان دەرۋازىلارنىڭ (سەۋەبلەرنىڭ) ئەڭ ئەۋزىلىدۇ. شۇڭا خالىساڭ، ئۇ دەرۋازىنى بۇزىۋەتكىن. خالىساڭ، ئۇنى مەھكەم ساقلىغىن» دېگەنلىكىنى ئاڭلىغانىدىم،-دېدى. [تىرمىزى: 1900] ئەلبانى (1548): سەھىھ،-دېگەن. ئابدۇللاھ ئىبنى ئەمر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇمادىن رىۋايەت قىلىنىدۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن:« ئاتا-ئانا رازى بولسا، پەرۋەردىگارىمىز رازى بولىدۇ. ئاتا-ئانا نارازى بولسا، پەرۋەردىگارىمىزمۇ غەزەپلىنىدۇ» [تىرمىزى: 1899] ئەلبانى (1549): سەھىھ،-دېگەن. ئابدۇللاھ رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن مۇنداق رىۋايەت قىلىنىدۇ: مەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن: ئاللاھ تائالا قايسى ئەمەلنى ئەڭ ياخشى كۆرىدۇ؟-دەپ سورىغان ئىدىم، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ئۆز ۋاقتىدا ئوقۇلغان نامازنى ئەڭ ياخشى كۆرىدۇ،-دېدى. ئۇندىن كېيىن قايسى ئەمەلنى؟-دەپ سورىسام: ئاتا-ئانىغا ياخشىلىق قىلىشنى،-دېدى. ئاندىن كېيىنچۇ؟-دېسەم: ئاللاھ يولىدا جىھاد قىلىشنى،-دېدى. ئەگەر مەن داۋاملىق سورىغان بولسام، يەنە بىر قانچىنى دەپ بېرىشى مۇمكىن ئىدى. لېكىن مەن كۆپ سورىمىدىم. [بۇخارى: 527] [مۇسلىم: 1748] مۇسئەب ئىبنى سەئدتىن رىۋايەت قىلىنىدۇكى، سەئد مۇنداق دېگەن: مېنىڭ ھەققىمدە بىر قانچە ئايەت نازىل بولدى. مەن ئىمان ئېيتقاندىن كېيىن، ئانام مېنىڭ ئىسلامدىن يانمىسام، ئۆزىنىڭ ھېچنىمە يېمەيدىغان- ئىچمەيدىغانلىقىنى ۋە ماڭا گەپ- سۆز قىلمايدىغانلىقىنى ئېيتىپ قەسەم ئىچتى. ئۇ ماڭا:” سەن ئاللانىڭ ئاتا- ئانىغا ياخشىلىق قىلىشقا تەۋسىيە قىلغانلىقىنى ئېيتىۋاتاتتىڭ، مەن سېنىڭ ئاناڭ بولۇش سۈپىتىم بىلەن سېنى دىندىن يېنىشقا بۇيرۇيمەن“ دەپ تۇرۇۋالاتتى. مەن ئىسلامدىن يانمىغاچقا، ئۇ ئۈچ كېچە- كۈندۈزگىچە يېمەي- ئىچمەي، ھوشىدىن كەتتى. ئانامنىڭ ئۇمارە دەيدىغان بالىسى سۇ ئىچۈرگەنىدى، (ئانام ھوشىغا كېلىپ) ماڭا بەددۇئا قىلىشقا باشلىدى. شۇنىڭ بىلەن، ئاللاھ تائالا بۇ ئايەتنى نازىل قىلدى: [ئەگەر ئاتا - ئاناڭ سېنى سەن بىلمەيدىغان نەرسىنى ماڭا شېرىك كەلتۈرۈشكە زورلىسا، ئۇلارغا ئىتائەت قىلمىغىن، ئۇلارغا دۇنيادا ياخشى مۇئامىلىدە بولغىن (يەنى دىنىڭغا زىيان يەتمەيدىغان ئاساستا ياخشىلىق قىلغىن)، ماڭا تائەت بىلەن قايتقان ئادەمنىڭ يولىغا ئەگەشكىن، ئاندىن مېنىڭ دەرگاھىمغا قايتىسىلەر، سىلەرگە قىلمىشىڭلارنى ئېيتىپ بېرىمەن [15] سۈرە لوقمان] ئەبۇ بەكرى رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ قىزى ئەسما رەزىيەللاھۇ ئەنھا مۇنداق دەيدۇ: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ زامانىدا ئانام مېنىڭ ئۆيۈمگە كەلدى. ئۇ تېخى مۇشرىك ئىدى. شۇنىڭ بىلەن، مەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن پەتىۋا سوراپ: ئۇ ماڭا موھتاج. شۇڭا مەن ئۇنىڭغا سىلە- رەھىم قىلسام بولامدۇ؟-دەپ سورىغانىدىم، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: ھەئە، ئاناڭغا سىلە- رەھىم قىلغىن!-دېدى. [بۇخارى: 2620] مەنبە: قۇرئان كەرىم ۋە ھەدىس كىتابلىرى كونا مەرىپەت مۇنبىرىدىن  ئىلىندى

تادۇ

	ھازىر ئاتائانىغا ياخشىلىق قىلىش بىدئەت تۇرسا، ئەلكۇيىدىكى نەزىر توغرىسىدىكى تىمىنى كۆرمىدىڭلارمۇ？

gayur1

	تادۇ يوللىغان ۋاقتى  2014-2-3 11:27 AM ھازىر ئاتائانىغا ياخشىلىق قىلىش بىدئەت تۇرسا، ئەلكۇيى ...      ئەمدى ماۋۇ گەپنى نەدىن تاپقانسىز قېرىندىشىم? ماۋۇ توھمەتكە ياتىدۇ جۇمۇ.

ئالمىچى

	ئىككى خىل كىشىلەر ئىشلىمىسىمۇ بولغۇدەك.بىرسى ئاتا-ئانىسىنى قاقشاتقان كىشى يەنە بىرسى ئاتا-ئانىنڭ دۇئاسىنى ئالغان كىشى.چۈنكى ئاتا-ئانىنى قاقشاتقان كىشى بىر ئۆمۈر ئىشلىسىمۇ ئالدىغا ماڭالمىغۇدەك. ئاتا-ئانىسىنىڭ دۇئاسىنى ئالغان كىشىنىڭ رىزىقىنى ئاللا زىيادە قىلىپ بەرگۈدەك

ئالمىچى

	ئىككى خىل كىشىلەر ئىشلىمىسىمۇ بولغۇدەك.بىرسى ئاتا-ئانىسىنى قاقشاتقان كىشى يەنە بىرسى ئاتا-ئانىنڭ دۇئاسىنى ئالغان كىشى.چۈنكى ئاتا-ئانىنى قاقشاتقان كىشى بىر ئۆمۈر ئىشلىسىمۇ ئالدىغا ماڭالمىغۇدەك. ئاتا-ئانىسىنىڭ دۇئاسىنى ئالغان كىشىنىڭ رىزىقىنى ئاللا زىيادە قىلىپ بەرگۈدەك

تادۇ

	ئاللا ئىگەم سۇرە شۇئەرادا قىيامەت كۇنى ساپ قەلىپ ئىگىلىرىنىڭ شاپائەت پىدىيلىرى قۇبۇل بۇلدىغانلىقىنى بىشارەتلەپ قۇيۇپتۇ.شۇڭا ئۆلگەندىن كىيىن قازان ئاسىلى دىگەن لىكىن ماۋۇيەردە خۇدانىڭ گىپىنى يىرالايدىغان  داڭقى ئەرشى ئەلاغايەتكەن مولىلىرىمىز بىدئەت دەپ تۇرۋالدى. ئككىلىنىپ قىلىۋاتىمىز.

alsu

	مۇشۇ بىدئەت توغرىسىدىكى ھەدىسنى ئوبدان شەرھىلەيدىغان بىرسىنى ئۇچراتمىدىم دېسە ...

تادۇ

	88.89ئايەتتە ئۇكۇنى ھىچ كىشىگە مال ۋە ئوغوللار پايدا يەتكۇزەلمەيدۇ       پەقەت ئاللاھنىڭ دەرگاھىغا پاك قەلىپ بىلەن كەلگەن ئادەمگىلا پايدا يەتكۇزىلىدۇ.       بۇھەقاچان  ئاللاھنىڭ دەرگاھىغا پاك قەلىپ بىلەن بارغان كىشىنىڭ ماللىرى ئوغوللىرى پايدا يەتكۇزەلەيدۇ دىگەننى بىلدۇرەر.

boraoghli

	بىر ئوبدان تېمىنى پېتىقلاۋاتقان ئەقىلسىز ئەركە تايلاقلانى باغلاپ قويغىلى ئادەم يوقمۇ؟ ئەسلى بۇ خىل تېمىلارغا ئىنكاس يېزىشنىڭمۇ ھاجىتى يوق. نادىرلاپ قويۇش كېرەك.