ئەسلى ماقالا بۇ ئىكەن، بۇنى ھىدايەت گۈلزارى دىگەن ژورنال مىسرانىمدىن كۈچۈرۈپ بېسىپتۇ.
نوبىل مۇكاپاتى شىۋىتسىيەلىك كەشپىياتچى نوبىلنىڭ پاتىنىت كىرىم مەبلىغى ۋە ۋەسىيىتى بىلەن 1900-يىلى تەسىس قىلىنغان بولۇپ 1901-يىلدىن باشلاپ رەسمى تارقىتىلىشقا باشلىغان.بۇ ماقالىدا تىلغا ئېلىنغان سىتاتىستىكا 1996-يىلغىچە بولغان نوبىل مۇكاپاتىغا مۇناسىۋەتلىك سانلىق مەلۇماتلارنى ئاساس قىلغان.مۇشۇ 95يىل جەريانىدىكى بىرىنچى ۋە ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى سەۋەپلىك تارقىتىلماي قالغان نوبىل مۇكاپاتلىرىنى چىقىرىۋەتكەندە جەمئى 639 ئادەم نوبىل مۇكاپاتى ئالغان .
پەن تۈرى بويىچە ئايرىغاندا:
فىزىكا نوبىل مۇكاپاتى ئالغان ئادەم 148 نەپەر، خىمىيەدىن123 نەپەر، بىئولوگىيەدىن159 نەپەر،ئەدەبىيات 91نەپەر،تىنىچلىق81 نەپەر،ئىقتىساد37 نەپەر.
دۆلەت تەۋەلىكى بويىچە ئايرىغاندا:
بۇ كىشىلەر 43دۆلەت ۋە رايونغا تارقالغان بولۇپ،ئامېرىكا229 ، ئەنگلىيە81، گېرمانىيە72، فرانسىيە48 ، شۋېتسىيە27، شۋېتسارىيە18،سابىق سوۋېت ئىتتىپاقى17، گوللاندىيە15،ئىتالىيە،ئاۋىستىيريە13، دانىيە11، قالغان دۆلەتلەرنىڭ سانى ئونغا يەتمەيدىان بولۇپ ياپۇنىيە8، ئىسرائىل4، ھىندىستان3، ئافرىقا8، ئاۋىستىرالىيەقىتئەسى4، جەنۇبى ئامېرىكا قىتئەسى4 .
نوبىل مۇكاپاتىنىڭ دۆلەتلەر بويىچە رىقابەت كۈچى جەھەتتىن قارىغاندا:
ئامېرىكا ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن ئىلگىرى بۇ جەھەتتە ئەنگىلىيە ، گىرمانىيەلەردىن كىيىن تۇرغان ، بىراق ئۇرۇش مالىمانچىلىقىدىن قاچقان ئالىملارنىڭ ئامېرىكىغا توپلىنىشى بۇ دۆلەتنى بۇ جەھەتتە ئەڭ ئالدىنقى قاتارغا ئۆتكۈزگەن.
دىنى ئىتىقات جەھەتتىن ئايرىغاندا:
نوبىل مۇكاپاتى ئالغانلارنىڭ مۇتلەق كۆپ قسىمى دىنى ئىتىقادقا ئىگە بولۇپ بۇلارنىڭ كۆپلىرى غەرپتىكى خىرىستىيان دۆلەتلىرىدىن كىلىپ چىققان. يۇقارقى 639ئادەمنىڭ 21نەپىرىنىڭ دىنى ئىتىقادى سۇس ياكى يوق بولۇپ بۇلار ئاساسەن سابىق سوۋىت ئىتتىپاقى ۋە شەرقى ياۋرۇپادىكى سابىق سوتسىيالىستىك دۆلەتلىرىدىن كەلگەن. نوبىل مۇكاپاتى ئالغانلارئىچىدە خىرىستىيان دىنىدىكىلەر596 نەپەر (خىرىستىيان، كاتۇلىك، پىاۋۇسلاۋ) ، 93پىرسەنتنى ئىگەللەيدۇ. يەھۇدى دىنىدىكىلەر 8نەپەر، بۇددا دىنى ۋە ھىندى دىنى بولۇپ جەمئى 6، ئىسلام دىنىدىكىلەر 4نەپەر بولۇپ 0.62پىرسەنتنى ئىگەللەيدۇ.
ھەرقايسى ئالى مەكتەپلەرنىڭ نوبىل مۇكاپاتى ئالغانلارنى تەربىيىلەش ئەھۋالىدىن قارىغاندا:
نوبىل مۇكاپاتى ئالغۇچىلارنى 20دىن ئارتۇق تەربىيىلىگەن ئالى مەكتەپلەر تۆۋەندىكىچە، كامبىرىچ ئونۋىرسىتىتى 56، خارۋارد36، كولۇمبىيە ئونۋىرىستىتى 34، بىرلىن ئونۋىرىستىتى 26، گىرمانىيە مىڭشىڭ ئونۋىرىستىتى ۋە ئامېرىكا چىكاگۇ ئونۋىرىستىتلىرى22، پارىژ ئونۋىرىستىتى20.
يۇقارقى ئالى مەكتەپلەردىن پارىژ ئونۋىرىستىتىدىن باشقىلىرى خۇسۇسى ئالى مەكتەپلەربولۇپ بۇ ئالى مەكتەپلەرنىڭ ھەممىسىنىڭ دىنى ئارقا كۈرۈنىشى بار ھەتتا بەزىلىرىنى دىنى جەمىيەتلەر ئاچقان. مەسىلەن، كامبىرىج ئونۋىرىستىتى خىرىستىيان دىنى پىرۇتىستانت مەسىھىلەر ئۇيۇشمىسى تەرىپىدىن ئېچىلغان. ئۇندىن باشقا ھەر بىر ئالى مەكتەپتە چىركاۋ بار بولۇپ بىر ئالى مەكتەپ شەھەرچىسىنى بىر چىركاۋ جامائىتى توپى دەپ قاراشقا بولىدۇ.
مەنبەسى: ۋاڭيى مەدەنىيەت مۇنبىرى
http://bbs.culture.163.com/bbs/ltgch/174273930.html
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا kamalkam تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-12-31 08:12 PM
يوللىغان ۋاقتى 
