قۇلچىلىق

ahmat888

	قۇلچىلىق جىبران خىلىل جىبران(لىۋان)   ئادەم تۇرمۇشنىڭ قۇلى.   قۇلچىلىق -ئىنساننىڭ كۈندىزىنى خورلۇق ۋە پەسكەشلىككە تولدۇرسا، كېچىسىنى قان بىلەن كۆز ياشقا تولدۇرىدۇ.   مەن بۇ دۇنياغا كۆز ئاچقاندىن بۇيان يەتمىش يىل ئۆتۈپ كىتىپتۇ.   بۇ ئۆمرۈمدە ھاقارەتلىك قۇللۇق ۋە پۇت-قولىغا كىشەن سېلىنغان مەھبۇسلارنى ئەڭ كۆپ كۆرۈپتىمەن.   ھاياتىمدا دۇنيانىڭ مەغرىپ -مەشرىقىنى تۇلۇق بىر ئايلىنىپ چىقتىم. تۇرمۇشنىڭ يۇرۇق تەرپىنىمۇ، زۇلمەت تەرپىنىمۇ كۆرۈپ چىقتىم.   مىللەتلەرنىڭ ۋە خەلىقنىڭ قاراڭغۇ ئۆڭكۈرلەردىن سەپ تارتىپ چىقىپ، خان سارايلىرىغا كىتىپ بارغىنىنى كۆردۈم.   لېكىن، ھازىرغىچە مەن ئۇچراتقان جىمى ئادەمنىڭ ئېغىر بېسىمدىن قەددى پۈكۈلگەن، ئۇلارنىڭ قول-پۇتلىرى كويزا كىشەن بىلەن مەھكەم كىشەنلەنگەن ھالدا مەبۇد ئالدىدا تىزلىنىپ ئولتۇرغان ھالەتتە.   مەن بابىلوندىن پارىژغىچە، نىنۋىخدىن نىيوروكقىچە باردىم.   ئۇ يەرلەرنىڭ ھەممىسىدە ئىنسانىيەتنىڭ كىشەنلەنگەن قەدەم ئىزىنىڭ ئۇلارغا يانداش ماڭغان قۇملۇقلاردىكى ئىزلىرىنى ئۆز كۆزۈم بىلەن كۆردۈم.   تاغ-دەريالاردىن، ئورمان دالىلاردىن ئىنسانلارنىڭ ئەۋلادمۇ-ئەۋلاد داۋاملىشىۋاتقان ئازاپلىق نالە-زارىنىڭ ئەكىس ساداسى ھېلىھەم ياڭراپ تۇرىدۇ.   خانسارايلىرى، ئىلىم-مەرىپەت ماكانلىرى، مەسچىتلەرگە كىرگىنىمدە، ئالتۇن تەخىت، لېكسىيە مۇنبىرى، نەزىر چىراغ سۇپىسى ئالدىدا تۇرغىنىمدا، ھەمىشە ئىشچىلار سودىگەرلەرنىڭ قۇلى، سودىگەرلەر ئەسكەرلەرنىڭ قۇلى، ئەمەلدارلار بولسا پادىشاھلارنىڭ قۇلى، پادىشاھ بولسا كاھىنلارنىڭ قۇلى، كاھىنلار بولسا مەبۇدنىڭ قۇلى ئىكەنلىكىنى بايقايمەن.   مەبۇدنى بولسا جىن شاياتۇنلار لايدىن ياساپ، ئىسكىلىت سۆڭەكلەر ئۈستىگە تىكلەپ قويغان خالاس.   مەن ھەشەمەتلىك داچىلارغىمۇ، نامراتلارنىڭ بوران ئۇچۇپ تۇرىدىغان كەپىلىرىگىمۇ كېرىپ باقتىم.   ئالتۇن ھەل يالاتقان پىل چىشىدىن ياسالغان ئىسىل كارۋاتتتىمۇ، دىمىق، ئەرۋاھنىڭ ھىدى كىلىپ تۇرىدىغان كونا ئۆيلەردىمۇ ئۇخلاپ باقتىم.   ئاخىرى شۇنى بايقىدىمكى،قۇلچىلىقنى بوۋاقلار ئانا سۈتى بىلەن بىللە ئېمىپ چوڭ بولىدىكەن.   بالىلار ئېلىپبە ھەرىپلىرىنى ئۆگۈنۈش بىلەن بىللە خورلىنىشنىمۇ تەڭ ئۈگۈنىدىكەن؛ قىزلار ئۇچىسىغا بويسۇنغۇچىدىن قىلىنغان كېيىم كىيسە، ئاياللار ئىتائەت كۆرپىسىدە ئۇخلايدىكەن.   مەن ئەۋلادمۇ -ئەۋلاد كىشىلەرگە ئەگىشىپ گانگا بويلىرىدىن ئىفرات دەريا قىرغاقلىرىغىچە، نىل دەريا ھاۋزىسى، مونىت موسىس تېغى، ئافىنا مەيدانى، رىم چېركاۋى، كونىستانتىپول كوچىلىرى، لوندۇننىڭ بەھەيۋەت ئېگىز بىنالىرىغىچە باردىم.   ھەممە يەردە قۇلچىلىق ئەۋج ئالغانىكەن.   كېشىلەر ئېسىل شاراپ، خۇش پۇراق ئەتىرلەرنى قۇلچىلىقنىڭ ئاياغلىرىغا چېچىپ، ئۇنىڭ بەدبۇي پۇراقلىرىنى پادىشاھلارنىڭ دىماقلىرىغا زىنھار پۇراتمايدىكەن.   كىشىلەر قۇلپەرەس مەمۇدنىڭ ئالدىدا كۈچە كۆيدۈرۈپ، ئىسرىق سېلىپ، ئۇلارنى دانىشمەن، ئەۋلىيا بىلىدىكەن.   كىشىلە قۇلپەرەسنىڭ ئالدىغا يېقىلىپ تەزىم قىلىشنى قانۇن-تۈزۈم دېيىشىدىكەن.   كىشىلەر قۇلچىلىقنىڭ جىنايىتىنى ئاقلاش ئۈچۈن ئېلىشىدىكەن، ئۆزىچە بۇنى ۋەتەنپەرۋەرلىك دېيىشىۋالىدىكەن. كىشىلەر قۇلچىلىققا تىزلىنىپ تەسلىم بولىدىكەن. تېخى ئۇنى ياراتقۇچىنىڭ سايىسى دېيىشىدىكەن.   كىشىلەر قۇلچىلىنىڭ ئىرادىسى بويىچە  ئۆي ماكانلىرنى كۆيدۈرۈپ، قۇرۇلۇش-ئىمارتلەرنى ۋەيران قىلىشىدىكەن، تېخى بۇنى ئۆزىچە دوستلۇق، باراۋەرلىك دەپ ئاتىۋالىدىكەن.   كىشىلەر قۇلچىلىق ئۈچۈن جاپا مۇشەققەتكە چىداپ كۈرەش قىلىدىكەن، تېخى بۇنى پۇل تېپىش، سۇدا قىلىش ئۈچۈن دەپ ئاتىۋالىدىكەن.   قىسقىسى، قۇلچىلىقنىڭ ئىسمى بەكلا كۆپ، لېكىن ھەممىسىنىڭ ماھىيىتى ئوخشاش. شەكلى ھەرخىل، مېغىزى بىرخىل، قۇلچىلىق مەڭگۈلۈك ئاپەت، ئۇ كىشىلەرگە سان-ساناقسىز بالا-قازا ۋە دەرد -ئەلەملەرنى ئېلىپ كىلىدۇ.   قۇلچىلىق خۇددى ھاياتلىق ئەۋلادمۇ-ئەۋلاد مىراس قىلىپ داۋاملاشقانغا ئوخشاش، ئاتىدىن بالىغا مىراس قالىدۇ. ئەتىيازدا تېرىلغان ئۇرۇقتىن كۈز پەسلىدە ھۇسۇل ئالغاندەك، بىز ھازىرقى دەۋردە ئۇنىڭ ئۇرۇقىنى تېرىپ قويساق، ئۇ نۇرغۇن دەۋرلەرنىڭ تۇپرىقىدا بىخلىنىپ، ئۆسۈپ، يەنە باشقا بىر دەۋردە مېۋىسى پىشىپ، ئاقىۋىتىنى كۆرىدۇ.   مەن خىلمۇ-خىل قۇللۇقنى كۆرگەن، ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئەڭ ئالاھىدىسى شۇكى، كىشىلەرنىڭ ھازىرى بىلەن ئاتا-بوۋىسىنىڭ ئۆتمۈشىنى قول تۇتاشتۇرۇپ، ئۆز روھىنى ئاتا-بوۋىسىنىڭ ئەنئەنىسى ئالدىدا تىزلاندۇرۇش، چىرىك ئىدىيەگە يېڭى قاپ كىيدۈرۈپ، بىر دۆۋە قۇرۇق سۆڭەككە يېڭى قەبرە قاتۇرۇشتۇر.   گاچىلارچە قۇللۇق--ئەركەكلەرنىڭ ئۆمرىنى ئۆزى ئۆچ كۆرىدىغان خوتۇننىڭ چاپىنىنى كۆتۈرۈپ ئۆتۈشكە؛ ئايال زاتىنى بولسا، ئۆزى ئۆچ كۆرىدىغان ئەرنىڭ يوتقىنىدا بىر ئۆمۈر يېتىشقا مەجبۇرلايدۇ.   ئەر بىلەن خوتۇن ئاياغ بىلەن پۇتتەك مۇناسىۋەتتە ياشايدۇ.   گاسلارچە قۇللۇق--كىشىلەرنى شارائىتقا بويسۇنۇشقا، نېمىنى كۆرسە شۇنى دوراشقا، باشقىلانىڭ كىيگەن كېيىمىگە قاراپ كىيىم كىيىشكە، باشقىلارنىڭ مۇقامىغا توۋلاشقا، باشقىلارنىڭ سايىسىدا كۈن ئېلىشقا مەجبۇرلايدۇ.   توكۇرلاچە قۇللۇق-كىشىنىڭ بوينىنى سۈيقەستچىلەرنىڭ ئارغامچىسىدا باغلىتىپ، قابىلىيەتلىكلەرنىڭ چېرىكلەرنىڭ ئولجىسىغا، ئۇلارنىڭ قول چوماقچىسىغا ئايلاندۇرىدۇ. شۇنداقلا، ئۇلارنى خالىغاندا جېنىدىن جۇدا قىلىدۇ.   بالدۇر ھالاك بۇلۇش تىپىدىكى قۇللۇق-بالىلارنىڭ روھىنى كائىناتتىن نامرات ئائىلىلەرنىڭ ھويلىسىغا تاشلايدۇ. ئاچارچىلىققا نادانلىقنى قوشىدۇ. خورلۇق ئۈستىگە غەزەپ قوشىدۇ. بالىلارنى جاپا مۇشەققەت ئىچىدە چوڭ بۇلۇشقا، تىرىكلىكىدە جىنايەتچى، ئۆلگەندە تاشلاندۇق بۇلۇشقا مەجبۇرلايدۇ.   نىقابلانغان قۇللۇق-سودا-سېتىقتاراست باھا ئېيتماسلىققا، ھىيلە-مىكىر، نەيرەڭۋازلىقنى ئەقىل-پاراسەت دەپ ئاتاشقا، چۈپرەندىلىكنى بىلىملىك، ئاجىزلىقنى تېتىكلىك، قۇرقۇنچاقلىقنى ئېھتىياتچانلىق دەپ ئاتاشتۇر.   تۈگۈلۈۋېلىش تىپىدىكى قۇللۇق-قۇرقۇنچاقلارنىڭ تىلىنى پوپوزا قىلىپ توختىتىپ قويىدۇ. چۈنكى، توخۇ يۈرەكلەرنىڭ سۆزى بىلەن دىلى، ئىچى بىلەن تېشى ئەزەلدىن بىردەك بولغان ئەمەس. ئۇنداقلار خۇددى لاتىغا ئوخشايدۇ. ئائىلە خوتۇنلىرى قولىدا خالىغانچە يۇلۇپ، تانىلارغا يېيىلىپ، قاتلىنىدۇ.   دوكلارچە قۇللۇق-باشقا دۆلەتنىڭ قانۇنى ئارقىلىق ئۆز مىللتىنى ئىدارە قىلماقچى بولغانلاردۇر.   قۇۋلارچە قۇللۇق-شاھزادىگە پادىشاھلارنىڭ خان تاجىنى كىيدۈرۈشتۇر.   زۇلمەتلەرچە قۇللۇق-شەرمەندىچىلىكنىڭ گۇناھكار ۋاپاسىز ئەركە ئوغلىغا ئوخشايدۇ.   بۇ قۇللارنىڭ ھەممىسى قۇلچىلىققا تەۋە.   قۇللۇق بىرخىل ئېنىرىتسىيىلىك كۈچتۇر.   مەنمۇ بىر قۇل!   مەن ھېرىپ كەتتىم!   مەن قۇللۇقتىن قېچىپ قۇتۇلۇش ئۈچۈن سەپەرگە ئاتلاندىم.   مەن قۇللۇقنىڭ ئاسارىتىدىن قۇتۇلماقچى، تۇنجى ئىنسان كەبى ئەركىن بولماقچى! تۇنجى ئىنساندەك ئەركىن نەپەس ئالماقچى!   مەن زامانلاردىن-زامانلارغىچە، دۇنيانىڭ ھەممە يېرىنى ئايلىنىپ، ئاخىرى ھارغىنلىق يىتىپ، سايە چۈشۈپ تۇرغان دەريا بويىدا مىللەتلەرنىڭ ئالغا ماڭغان قەدەملىرىنى كۆزۈتۈپ تەنھا ئولتۇردۇم.   ئۇ يەرگە ئۆتكەن كۈنلەرنىڭ چۈشى يۇشۇرۇنغان، ئۇ يەرگە كەلگۈسىنىڭ روھى تېرىغان، ئۇ يەردە مەن تولىمۇ ئاۋاق بىر كىشىنى ئۇچراتتىم.   ئۇ قۇياشقا قاراپ يالغۇز كېتىپ بارغانىكەن.   مەن ئۇنىڭدىن:   __سىز كىم؟ ئىسمىڭىز نىمە؟__دەپ سورىدىم.   __مىنىڭ ئىسمىم ئەركىنلىك،__دېدى ئۇ كىشى.   __مەن يەنە ئۇنىڭدىن:   __سىزنىڭ پەرزەنتىڭىز  بارمۇ؟__دەپ سورىدىم.   __يوق.   __سىزنىڭ مال-مۈلكىڭىز بارمۇ؟   __يوق.   __ئۇنداقتا سىزدە نىمە بار؟   __مېھىر ۋە شەپقەت!   __يەنىچۇ؟   __ئەركىنلىك!__ئۇ شۇنداق دەپلا كۈچلۈك قۇياش نۇرى ئاستىدا غايىپ بولدى. مەنبە:دۇنيا ئەدەبىياتى ژونىلىدىن ئېلىندى. نۇرگۈل ھېيت تەرجىمىسى

YAZR

	بۇ دۇنيادا  قۇلچىلىقنى پەقەت ئاللاھ  قىلا  قىلىش لازىم