ئۇيغۇر ئەل ئىچى ئويۇنى ـــ كۈيەك توپ

alma423

	ئۇيغۇر ئەل ئىچى ئويۇنى ـــ كۈيەك توپ 　ئۇيغۇر ئەل ئىچى ئويۇنى ـــ كۈيەك توپ 　　ئۇيغۇرلار ئۇزاق تارىخىي تەرەققىيات جەريانىدا نۇرغۇنلىغان مەدەنىيەت مۆجىزىلىرىنى يارىتىش بىلەن بىر ۋاقىتتا، يەنە نۇرغۇن كىچىك ئويۇنلارنى ئىجاد قىلىپ، ئىچ پۇشۇقىنى چىقارغان. مەسىلەن ھازىرغىچە ساقلىنىپ كېلىۋاتقان گاگار، كۈيەك توپ، پاپۇز دېگەندەكلەر. بەزى ئويۇنلار ھېلىھەم جەنۇبىي شىنجاڭ يېزىلىرىدا ئوينىلىپ كەلمەكتە. 　　يۇقىرىدا ئېيتىلغان ئويۇنلارنىڭ ئىچىدىكى كۈيەك توپنىڭ ئويناش ئۇسۇلى بىلەن ھازىرقى زامان تەنھەرىكىتى بولغان كالتەكتوپنىڭ ئوينىلىش ئۇسۇلى ئاساسەن ئوخشاش. 　　تۆۋەندە كۈيەك توپنىڭ ئويناش قائىدىسىنى قىسقىچە تونۇشتۇرۇپ ئۆتەيلى. 　　كۈيەك توپ: بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; `; g7 l0 v& N3 a* A5 A　　كۈيەك توپتا نومۇر ھېسابلانمايدۇ، پەلەي كېيىش تەلەپ قىلىنمايدۇ، قاتنىشىدىغان ئادەم سانىمۇ چەكلەنمەيدۇ، ئادەتتە ئىككى گۇرۇپپىغا بۆلۈنۈپ، ھەربىر گۇرۇپپىدا 4تىن 10غىچە ئادەم ئوينايدۇ. مەيداننىڭ چوڭ-كىچىكلىكىگىمۇ مۇقىم ئۆلچەم يوق بولۇپ، قاتناشقان ئادەم سانىغا قاراپ تەڭشىلىدۇ. ئىلاستىكىلىق نەرسىلەرنى توم يىپ بىلەن ئوراپ توپ ياسىلىدۇ. كالتەكنى ئادەتتىكى ياغاچ شېخىدىن ياسايدۇ، ئۇزۇن-قىسقىلىقى، توملۇقى ۋە ئېغىرلىقىغا مۇقىم ئۆلچەم يوق، قولغا ئەپلىك بولسىلا بولىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 F5 g* T5 ~, H4 n بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' d# l6 i. j3 }2 o8 `1 a1 }+ |　　كۈيەك توپ ئويۇنىدا، ئوينىغۇچىلار ئىككى تەرەپكە بۆلۈنىدۇ. مۇداپىئەچى تەرەپتىن بىر ئادەم توپ باشلاش رايونىدا تۇرۇپ، توپ باشلاش ۋە باش قورغاننى مۇداپىئە قىلىشقا مەسئۇل بولىدۇ. باشقىلارنىڭ ھەممىسى مەيدانغا تارقىلىپ تۇرىدۇ. مۇسابىقە باشلانغاندا، مۇداپىئەچى تەرەپنىڭ ماھىرى توپنى ھۇجۇمچى تەرەپنىڭ توپ ئۇرغۇچىسىنىڭ تەلىپى بويىچە ئاسمانغا مۇۋاپىق ئېگىزلىكتە بوشقىنا ئېتىپ بېرىدۇ، ھۇجۇمچى تەرەپتىن 1-نومۇرلۇق ماھىر توپ باشلاش رايونىدا توپنى ئۇرىدۇ. توپ ئۇرغۇچىنىڭ بىرلا قېتىم توپ ئۇرۇش پۇرسىتى بار، يەنى ئەگەر توپ ئۇرغۇچى قارشى تەرەپنى مۇۋاپىق ئاتمىدى دەپ قارىسا، توپنى ئۇرمىسىمۇ بولىدۇ، كۆپ قېتىم توپ تاشلىتىشقا بولىدۇ، بىراق ئەگەر توپنى ئۇرماقچى بولۇپ كالتەكنى شىلتىغان ھامان، كالتەكنىڭ توپقا تېگىش-تەگمەسلىكىدىن قەتئىينەزەر، ئۇنىڭ توپ ئۇرۇش پۇرسىتى تۈگەيدۇ. ئەگەر توپنى ئۇرالىسا، بىراقلا يۈگرەپ، سىرتقى قورغانغا كەتسە بولىدۇ ۋە ياكى باش قورغاندا تۇرۇپ، كېيىنكى ماھىر توپ ئۇرغان پۇرسەتتە سىرتقى قورغانغا كەتسىمۇ بولىدۇ. ھۇجۇمچى تەرەپ ماھىرى ھەرخىل پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ سىرتقى قورغاندىن باش قورغانغا قايتىپ كېلەلىسە، يەنە بىر قېتىم توپ ئۇرۇش پۇرسىتىگە ئېرىشىدۇ؛ ئەگەر ھۇجۇمچى ماھىر باش قورغان بىلەن سىرتقى قورغان ئارىلىقىدا يۈگرەۋاتقان مەزگىلدە، مۇداپىئەچى تەرەپ توپنى ئېلىپ، ئېتىپ قارشى تەرەپ ماھىرىغا تەگكۈزەلىسە، ھەمدە ئەسلىدىكى ھۇجۇمچى تەرەپ توپنى ئېلىپ ئەسلىدىكى مۇداپىئەچى تەرەپكە ئېتىپ تەككۈزۈۋېلىشتىن بۇرۇن باش قورغان ياكى سىرتقى قورغانغا كېلىۋالسا، ئىككى تەرەپنىڭ ئورنى ئالمىشىپ، ئەسلىدىكى مۇداپىئەچى تەرەپ ھۇجۇمچى تەرەپكە ئۆزگىرىپ، ئويۇن داۋاملىشىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. ?8 K+ D2 b3 P 　　ئەگەر ھۇجۇمچى تەرەپ توپنى ئۇرۇپ يان سىزىقنىڭ سىرتىغا چىقىرىۋەتسە، ياكى توپنى كەينىگە ئۇرسا (ياكى ئارقىغا ئۇرۇپ كەينى سىزىقتىن چىقىرىۋەتسە)، ئىككى تەرەپ ئالمىشىدۇ، ھۇجۇمچى تەرەپ توپ ئۇرغاندىن كېيىن، مۇداپىئەچى تەرەپ توپ يەرگە چۈشۈشتىن بۇرۇن توپنى تۇتۇۋالسا ۋە ياكى ھۇجۇمچى تەرەپ ئەزالىرىنىڭ ھەممىسىنىڭ توپ ئۇرۇش پۇرسىتى بولمىسا (باش قورغاندىكى ھۇجۇمچى تەرەپ ئەزالىرى توپنى ئۇرۇپ بولغان، سىرتقى قورغاندىكىلەر قايتىپ كېلىپ بولالمىغاندا)، ئەسلىدىكى مۇداپىئەچى تەرەپ ئەزالىرى بىردەك «كۈيەك» دەپ ۋارقىرايدۇ، بۇ ۋاقىتتا ئىككى تەرەپ ئالمىشىدۇ. 　　بۇ ئويۇننىڭ ۋاقىت، جىنس ۋە ياش چەكلىمىسى يوق بولۇپ، ئىككى تەرەپ ئەزالىرى خالىغان كىشىلەر بىلەن خالىغان ۋاقىتقىچە ئوينىسا بولىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 Z( ]# s, F2 U; P5 d4 R　　كۈيەك توپ بىلەن ھازىرقى زامان كالتەكتوپىنىڭ ئەڭ چوڭ پەرقى شۇكى، كالتەكتوپتا تۆت قورغان بولىدۇ، بۇ تەنھەرىكەت تۈرىگە لازىملىق ئۈسكۈنىلەر ۋە ئەزالارنىڭ سانى ۋە ھەرىكەت جەھەتتە بىرلىككە كەلگەن قاتتىق بەلگىلىمە بولىدۇ. بىراق كۈيەك توپ ئويۇنى بىرئاز ئىختىيارىي، ئىككى قورغان بولىدۇ، ۋاقىت ۋە نومۇر ھېسابلانمايدۇ، چەكلىمىلەر ئاز، قائىدە ۋە چەكلىمىلەرنى ئەمەلىي ئەھۋالغا قاراپ تەڭشەشكە بولىدۇ. 　　دۇنيادا ئويۇننىڭ تۈرى ھەرخىل، ھەربىر ئويۇننىڭ ئوخشىمىغان قائىدە-پرىنسىپلىرى بولىدۇ، ئوخشاش بىر ئويۇننىڭمۇ ئوخشىمىغان جايلارنىڭ ئويناش ئۇسۇلىدا ئوخشىماسلىق بولىدۇ. بىراق قانداق بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، ئويناپ خوشال بولساق، بۇ ئويۇن ياخشى ئويۇن. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# w0 w1 c: ?/ W3 j: f' l0 n' |8 f بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) T; P) d4 B, ~- ]) L2 z1 K( I( w* s　　جەمئىيەت ئىقتىسادى ۋە مەدەنىيىتىنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا، ئىشلەپچىقىرىش كۈچلىرى سەۋىيەسىنىڭ ئۈزلۈكسىز يۈكسىلىشىگە ئەگىشىپ، ئەسلىدە دائىم كۈيەك توپ ئوينايدىغان ئاممىنىڭ تۇرمۇشىدا زور ئۆزگىرىشلەر بولدى، بولۇپمۇ ئۇلارنىڭ مەدەنىي تۇرمۇشى رەڭدارلىشىپ، كۆڭۈل ئېچىش تۈرلىرىمۇ كۆپ خىللاشتى. بۇنىڭ بىلەن ئەنئەنىۋىي ئويۇنلار ۋارىسلىق قىلىش ۋە تەرەققىي قىلدۇرۇش مەسىلىسىگە دۇچ كەلدى. غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنى قوغداش مەسىلىسى كۈنسىرى مۇھىم ئورۇنغا قويۇلۇۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە، يوقىلىپ كېتىش خەۋپىگە دۇچ كېلىۋاتقان بۇ خىل ئەنئەنىۋىي كۆڭۈل ئېچىش ئويۇنلىرىنىڭ تېخىمۇ ياخشى بولغان ۋارىسلىققا ۋە قوغدىلىشقا ئېرىشىشىگە ئىشىنىمىز. (خەلق تورى ئۇيغۇرچە قانىلىدىن ئالىم راخمان).

mahatjan

	sazguri يوللىغان ۋاقتى  2013-11-4 07:06 PM بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& @5 u& j# x5 V  r  xكالتەك توپ  دىگەن  شۇكەن ،  ھازىرمۇ  ئانچە مۇنچە ئويناپ  ... بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  J* l& U( c  A" A- X. D: wمىللى مەدەنىيەتنىڭ ئەلبەتتە ھەم تارىخى ئاساسى ھەم ئىجتىمائى تەرەققىيات ئاساسى بالىقىنى چۈشەندۈرۈپ بىرىپسىز،رەھمەت سىزگە.

mahatjan

	كالتەك توپ  دىگەن  شۇكەن ،  ھازىرمۇ  ئانچە مۇنچە ئويناپ  ... مىللى مەدەنىيەتنىڭ ئەلبەتتە ھەم تارىخى ئاساسى ھەم ئىجتىمائى تەرەققىيات ئاساسى بالىقىنى چۈشەندۈرۈپ بىرىپسىز،رەھمەت سىزگە.

muyunqur

	بۇ ئۇيۇننى بىزمۇ بالىلىق چاغلىرىمىزدا .ئوينىغان.لىكىن بىز ئوينىغان ‹‹كۈيەك توپ››تا توپنى قۇلىمىزدا ئۇرۇپ ئوينايتۇق.

oghuzkhan1

	بۇ ئەنئەنىۋى توپ تۈرى ئەمەسكەن بەلكى كېلىنمە تەنھەركەت تۈرىكەن . بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  e" N% |! W, `: y# Eئېنگىلىزلارنىڭ كالتەك توپىدىن ئۆزلەشتۈگەندەك قىلىدۇ . بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, k4 i: Y# X7 k) V3 m

turpani004

bexrik

	بۇ ، كىشىنى ئەڭ قىزىقتۇردىغان بالىلارلا ئەمەس بەلكى ياشلار مۇ ئوينىسا سەت تۇرمايدىغان ئۇيۇن   بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 |  ~* b# {# z0 F& ]7 f% F5 T' Y9 e بىزنىڭ يۇرتتا   تاغ مىنىڭ دەپ ئوينايدغان بىر ئۇيۇن بار ئىدى بەك قالتىس ئۇيۇن ئىدى ھەي شۇ ئۇيۇنلارنى ئوينىغان چاغلار نىمە دىگەن گۈزەل ھە.........

nurjahan0997

	ئېنگىلىسلاردىن ئۆزلەشتۈردى دېگەن قانداق گەپ ئۆزى