NASA: پلۇتوننىڭ ئىككى ھەمراھىغا ئىسىم قويۇلدى

bilimxumar

	NASA: پلۇتوننىڭ ئىككى ھەمراھىغا ئىسىم قويۇلدى بىلىمخۇمار خەلقئارا ئاسترونومىيە بىرلىكى (International Astronomical Union) يېقىندا يىغىن ئېچىپ، پلۇتوننىڭ بۇرۇن «P4» ۋە «P5» دەپ ئاتىلىپ كېلىۋاتقان ئىككى ھەمراھىغا «كېربېروس» (Kerberos, Cerberus) ۋە «ستىكس» (Styx) دەپ ئىسىم قويدى.  بۇ يەردىكى «كېربېروس» رىملىقلار رىۋايەتلىرىدىكى بىر ئۈچ-باشلىق ئىت بولۇپ، «ستىكس» بولسا قەدىمقى رىۋايەتلەردىكى ھايات كىشىلەر بىلەن ئۆلگەنلەرنى ئايرىپ تۇرىدىغان بىر دەريانىڭ ئىسمى ئىكەن.  بۇ ئىسىم كاندىداتلىرى «تاشقىي پلانېتا ئادەملىرىنى ئىزدەش» تەشكىلاتى ( The Search for Extraterrestrial Intelligence, SETI) تەرىپىدىن ئىنتېرنېتتە ئېلىپ بارغان بىر رايە-سىناش پائالىيىتىدە ۋۇجۇتقا كەلگەن بولۇپ، خەلقئارا ئاسترونومىيە بىرلىكى ئۇلارنىڭ ئىچىدىن يۇقىرىقى ئىككى ئىسىمنى تاللىغان. ھازىرغىچە پلۇتون ھەمراھلىرىدىن جەمى بەشى بايقالغان بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى كېربېروس 2011-يىلى، ستىكس بولسا 2012-يىلى بايقالغان. 2006-يىلى 24-ئاۋغۇست كۈنى خەلقئارا ئاسترونومىيە بىرلىكى بېلەت تاشلاپ، پلۇتوننىڭ بىر پلانېتا بولۇش سالاھىيىتىنى ئېلىپ تاشلىدى.  بۇنىڭ سەۋەبى، 20-ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرى ۋە 21-ئەسىرنىڭ باشلىرى قۇياش سىستېمىسىنىڭ سىرتقى قىرغاقلىرىدىن ماسسىسى پلۇتوننىڭكىدىنمۇ چوڭ بولغان بىر قىسىم تارقالما شارسىمان جىسىملار (scattered disc object) بايقالغان بولۇپ، ئۇلار «پلانېتا دەپ ئايرىشقا شەرتى توشمايدۇ» دەپ قارىلىپ، شۇ قاتاردا پلۇتونمۇ بۇرۇنقى سالاھىيىتىدىن قالدۇرۇلدى. مۇشۇ ئىش يۈز بېرىپ، بىر قانچە ئاي ۋاقىت ئۆتكىچە، بىزنىڭ ئىدارە جايلاشقان شەھەرنىڭ ئاھالىلىرى «ناسا پلۇتوننى ئۆلتۈرۈپ قويدى»، دەپ نامايىش قىلىپ يۈردى. ئاسترونومىيىدە قۇياش بىلەن يەر شارىنىڭ ئارىلىقى «بىر ئاسترونومىيە بىرلىكى» (Astronomical Unit, AU) دەپ ئاتىلىدىغان بولۇپ، ئۇنىڭ ئۇزۇنلىقى تۆۋەندىكىگە تەڭ: 1 ئائۇ =149،597،870.691 كىلومېتىر (تەخمىنەن 149.6 مىليون كىلومېتىر) ئاشۇ بىرلىك بويىچە ئۆلچىگەندە، قۇياش بىلەن باشقا بارلىق پلانېتىلارنىڭ ئارىلىقى مۇنداق بولىدۇ: قۇياش:  0 1)  مېركۇرى : 0.39 2)  ۋېنېرا : 0.72 3)  يەر شارى : 1 4)  مارس : 1.5 5)  يۇپىتېر : 5.2 6)  ساتۇرن : 9.5 7)  ئۇران : 19.2 8)  نەپتۇن : 30.1 پلۇتون : 39.4 («ناسا ئۆلتۆرۈپ قويغان پلانېتا» مۇشۇ شۇ. ئۇ ھازىر قۇياش سىستېمىسىدىكى 9-پلانېتا بولۇپ ھېسابلانمايدۇ) ئەسكەرتىش: بەزى تورداشلار كائىناتتا بايقالغان جىسىملارنىڭ ئىسمىنى كىم قويىدىغانلىقى ھەققىدە كۆپ قېتىم ئىنكاس يوللىدى.  يۇقىرىقى ئۇچۇردىن كۆرۈۋالغىنىمىزدەك، ئۇلارنىڭ ئىسمىنى « خەلقئارا ئاسترونومىيە بىرلىكى» قويىدۇ.  بۇرۇن، بىر نەرسىنى كىم بايقىغان بولسا شۇ ئادەمنىڭ ئىسمىنى ئىشلىتىدىغان ئىشلار بار ئىدى.  لېكىن، ھازىر ئۇنداق ئەھۋال پۈتۈنلەي ئۆزگەرگەندەك قىلىدۇ. http://www.space.com/21814-pluto-moons-named-kerberos-styx.html

قۇمباغ79

	قوياش بىلەن يەرشارنىڭ ئارلىقى تەخمىنەن 149.6 مىليون كىلومېتىر كېلدىكەندە، بىزنى مۇشۇنداق كائىنات يېڭلىقلىردىن خەۋەردار قىلغىنىڭىزغا رەھمەت.

fathullah

	رەھمەت.مۇشۇنداق يېڭى خەۋەرلەرنى ۋاقتىدا يوللاپ تۇرۇۋاتىسىز.ئاللاھ ئامان قىلسۇن.تىمىلىرىڭىز ئۈزۈلمىگەي!

ap~qilam

	شۇنداق بىر ئىش ئېسىمگە كېلىپ قالدى، تۇلۇقسىزدىكى چاغلىرىمدا مەن خىمىيە دېگەن پەن بىلەن ئۇچراشقان چاغلىرىمدىلا بۇ پەنگە ئامراق بولۇپ قالغانىدىم، ئەمىلىيەتتە ئۇ چاغلاردا مېنىڭ ئوقۇش قىزغىنلىقىم تۆۋەنلەپ كەتكەن، پەقەت ئاتا-ئانامنىڭ زورى بىلەنلا مەكتەپتە ئۇقۇيتىم،دەرىس ئاڭلاش خۇش ياقمايتى،لېكىن نىمىشقىكىن ماتىماتىكا خىمىيە قاتارلىق تەبىئي پەنلەرگە كاللام خېلى ئىشلەپ قۇياتتى، بولۇپمۇ خىمىيەگە ئالاھىدە قىزىقاتتىم،ئىلمىنىتلار دەۋرى جەدۋېلىنىمۇ تامامەن دېگۈدەك يادلاپ بولغانىدىم، شۇ چاغلاردا مەن  بەزى ئىلمىنىتلارنىڭ كىشى ئىسمى بىلەن ئاتىلىدىغانلىقىنى بىلىپ ،مەنمۇ بىرە ئىلمىنىت بايقىسام شۇنىڭغا ئۇيغۇرچە نام بېرەتتىم دەپ شىرىن خىيال سۈرۈپ كېتەتتىم،شۇنداق بىر ئىش ئېسىمدىن چىقمايدۇ بىر قېتىملىق خىمىيە سىناق ئىمتىھانىدا سىرىتقى ئاتۇم تۈزۈلىشى 3بولغان(ئىنىق سانى ئېسىمدە قالماپتۇ)ئىلمىنىتتىن ئۈچنى دەپ بېرىڭ دەپ سۇئال چۈشكەن، مەن داماللىققا سۇئالنى ئاڭقىرالماي قانچە قىلساممۇ ئاران ئىككىنى تاپالىدىم ، لېكىن ئاخىردىكى بىر ئورۇننى بوش قويغۇم كەلمىدى ۋە ئۆزەمنىڭ خاھىشى بويىچە ئۇ يەرگە ئۇيغۇرى دەپ يېزىپ قويدۇم ، كېيىن نەتىجىمىز چىققاندا مۇئەللىم ئاتايىن مېنى تۇرغۇزۇپ قېنى ئېيتە ئۇيغۇچى دېگەن قانچىنچى نۇمۇرلۇق ئىلمىنىت دەپ تەنقىدلەپ كەتكەن، ئىسلىدە ئۇ سۇئال  ئىمتىھاندىكى ئەڭ ئاددىي سۇئالكەنتۇق، مۇئەللىم مېنىڭ مۇشۇ سۇئالغىمۇ جاۋاپ بېرەلمىگىنىمدىن ئاچچىقلىنىپ قاپتىكەن، شۇ چاغدا مەن مۇئەللىمگە  -قاراپ تۇرۇڭ مۇئەللىم ھامان بىر كۈنى ئىلمىنىتلار دەۋرى جەدۋېلىدە ئۇيغۇرى دەپ بىر ئىلمىنىتنىڭ تۇرغانلىقىنى بايقايسىز دېگەنىدىم، ئەپسۇز مېنىڭ خىمىيەگە بولغان قىزىقىشىمنى ئۇقۇشقا بولغان قىزىقماسلىقىم بېسىپ چۈشتى ، ئۆيدىكىلەرنىڭ زورى بىلەن تۇلۇق ئوتتۇرنىمۇ ئۇقۇدۇم ، نەتىجەم يەنىلا ناچار،لېكىن خىمىيە -فىزىكىغا ئامراقتىم، بۇلۇپمۇ تەجرىبە ۋاقتى بەك كۆڭۈللۈك ئىدى، خىمىيەدىكى قانداقتۇ بىر رىئاكسىيەلەرنى قىلىپ چاتاق چىقىراتىم، نەچچە قېتىم تاس قالغان بالاغا ئۇچرىغىلى ،خاتا مەشغۇلات قىلىپ  كىچىك پارتىلاشلارنى كەلتۈرۈپ چىقىراتتىم، تەجىربە ماتىرىياللىرىنى ئوغىرلاپ  ئۆزەم بىلگەن رىئاكسىيەگە سېلىپ ھادىسىنى كۆزىتەتتىم،ئويلاپ باقسام مېنىڭ تۇنجى قېتىملىق ھاراق ئىچىشىم(ئىسپىرتىلىق نەرسە دەپ چۈشىنىڭ) تۇلۇقسىزدىكى چاغلىرىمدىن باشلىنىپتىكەن ، 72 %لىق ئېتىل ئىسپىرىتنى فغپپىدە كۆتۈرۈپلا ئىچىپ باققانتىم، ئەمما لېكىنزە ئاچچىقنىڭ دەردىدىن كۆزلىرىمدىن ياش چىقىپ ئۆلمىدىم لېكىن ئۇنىڭ بىرى بولغان، كىيىن مەكتەپتە ئۇقۇماي جەمىيەتتە چىقىپ كەتتىم ،لېكىن تاكى بىلىمخۇمار ئاكىنىڭ يازمىسىنى كۆرگىچە شۇنداق بىر ئۈمۈت يۈرىكىمدە يىلىنجايتى يەنى ھامان بىر كۈنى بىر ئۇيغۇر ئالىم چىقىپ بىرە ئىلمىنىت ياكى ئاسمان جىسىملىرى بايقاپ ئۇنىڭغا ئۇيغۇرچە ئاتالغۇ قويىدۇ ، پۈتكۈل دۇنيا شۇنىڭ نامىنى ئۇيغۇرچە ئاتايدۇ دەپ ئويلايتىم، بەلكىم بۇ بىر خىيال بولىشى مۇمكىن لېكىن مەن ئىشىنەتتىم لېكىن ھازىر بولسا بايقالغان جىسىملارغا كىشى ئىسىمىنى قۇيۇپ ئاتاش مۇمكىنچىلىكى يوقتەك قىلىدۇ ،شۇڭا ھەي دەپ قالدىم ئىچىمدە

nomu

	ئاللاھ قۇلۇڭىزغا دەرت بەرمسۇن! رخمەت

sewdaye1

	مەن تا ھازىرغىچە پىلوتوننى 9-سەييارە دەپ قارايتتىم، چۈنكى ماڭا مەكتەپتىن چىققىلى 8 يىلدىن ئېشىپ قاپتىكەن، ئەمدى پىلوتوننىڭ ئۆلگەنلىكىنى بىلدىم.

MiRul

	ئەمدى 8سەييارە قاپتۇ دە...........

uyghur05

	مۇشۇنداق ئۇچۇرلار بىلەن بىزنى تەمىن ئەتكىنىڭىزگە كۆپ رەھمەت

kokboraa

	شۇنچىلىك يىراق نەرسىلەردىن بىزنى خەۋەردار قىلغىنىڭىزغا رەھمەت ،   ئەمما بۈگۈن ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىدا ئاي كۆرۈندىمۇ -يوق ؟  دىگەن ئاددى ،بىزلەرگە پايدىلىق ، ئاسمان جىسىملىرىنىڭ يىقىنراقى بولغان ئاي ئۈچۈن بىر كۈن ۋاقىت چىقىرالمىغىنىڭىزدىن بەكمۇ ئەپسۇسلاندىم .    مىنىڭچە بولغاندا بۇنداق بىز مۇسۇلمان ئۇيغۇرلىرىنىڭ جىددى ۋەموھىم بولغان ئىشلىرى ئۈچۈن خىزمەت قىلالمىغان مۇنداق كاتتا بىلىم  نىڭ بىزلەرگە نىمە كىرىكى؟

uyghuruqun

	kokboraa يوللىغان ۋاقتى  2013-7-9 09:12 PM شۇنچىلىك يىراق نەرسىلەردىن بىزنى خەۋەردار قىلغىنىڭىز ... ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايۇنىڭىزدىكى ئاينى ئادەتتىكى كۆزىڭىز بىلەن كۆرسىڭىزلا بولمىدىمۇ ؟ سىز تۇرىۋاتقان يۇرتتا كۆرۈنمىگەن بولسا تور ئارقىلىق باشقا يۇرتتىكىلەردىن سورىسىڭىز بولمىدىمۇ . دۇنيانىڭ يەنە بىر چىتىدىكى بىر ئادەمدىن يۇرتۇمدا ئاي كۆرۈنگەن كۆرۈنمىگىنىنى دەپ بەرمىدىڭ دەپ ئاغرىنغىنىڭىزغا قارىغاندا بەك تەۋى نازۇك بالىمۇ سىز نىمە ؟ ‹‹ ئەپسۇسلاندىم .     مىنىڭچە بولغاندا بۇنداق بىز مۇسۇلمان ئۇيغۇرلىرىنىڭ جىددى ۋەموھىم بولغان ئىشلىرى ئۈچۈن خىزمەت قىلالمىغان مۇنداق كاتتا بىلىم  نىڭ بىزلەرگە نىمە كىرىكى؟ ››   بىلىپ قويۇڭ بۇنداق بىلىمنىڭ ماڭا پايدىسى بار جۈملىدىن بارلىق ئۇيغۇرغا پايدىسى بار . ئەگەر ئۇيغۇر بولغان بولسىڭىز مۇشۇنداق نوپۇزلۇق ئالىملىرىمىز بولغانلىقىدىن پەخىرلەنسىڭىز بۇلاتتى تەۋى نازۇك .