خىزمىتىم تولىمۇ جىددى ئىدى، يېڭى خىزمەتكە چۈشكەنلىكىمنىڭ ھاياجانلىق ھوزۇرىدا، ‹‹دوختۇر›› دەپ ئاتىلىشقا كۆنۈش ئۈچۈن تىرىشىۋاتاتتىم، ھەرخىل ئېغىر كىېسەللەرگە بىر-بىرلەپ قاراپ چىقاتتۇق، تەجرىبىلىك مەخسۇس دوختۇرلارنىڭ يېنىدا بىمارلاردىن ماڭا سوئال سوراقمۇ چۈشمەيتى، مەن پەقەت يۈز بىرىۋاتقان ئىشلارنى دىققەت بىلەن كۆزىتىپ تەجىرىبە توپلاشنىلا ئويلايتىم. كېچە سائەت بىر يېرىم بولغاندا ، ئىككى ئايال 16-17 ياشلار چامىسىدىكى قارا چاچلىق بىر ئوغۇل بالىنى دوختۇرخانىغا ئەكىرىشتى، ئارقىسىدىن كىرىۋاتقىنى بەلكى شۇ ئوغۇل بالىنىڭ دادىسى بولسا كېرەك ، چىرايى تاتىرىپ ھاسىرىغان بىر ئەپەندى بىر تەرەپتىن ‹‹ قوزامنى قۇتقۇزۇڭلار،بالامنى قۇتقۇزۇڭلار›› دەۋاتاتتى. نۆۋەتچى دوختۇر كېچىنىڭ ھارغىنلىقىدا ئورنىدىن ئاران تۇردى، ئارىدىن سېستىرالار يېڭى كەلگەنلەرنىڭ ئالدىغا چىقتى، مەن دوختۇرنىڭ ينىدا تۇرۇپ ساقلاۋاتاتتىم، بالىنىڭ دادىسى سۆزىنى داۋام قىلدى ‹‹ دوختۇر ئەپەندى ، بالام ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋېلىش نىيىتىدە دورا ئىچىپتۇ، ئانىسى بۇنى بىلىگەندىن كىيىن دەرھال بۇيەرگە ئەكەلدۇق››.- ئىچكەن دورىلىرى يېنىڭىزدا بارمۇ؟ بالىنىڭ دادىسى چاپىنىنىڭ يانچۇقىدىن دورا قۇتىلىرىنى چىقىرىپ دوختۇرغا كۆرسىتىپ ‹‹ ماۋۇ قۇتىدىن 15-20 تال، ئاۋۇ قۇتىدىن 10 تالغا يېقىن، بۇ قۇتىدىن 5 تالغا يېقىن ئىچىپتۇ››- قاچان ئىچكىننى بىلەمسىز؟ ‹‹ ئىككى سائەت بۇرۇن ›› . دوختۇر دورا قۇتىلىرىنى تەكشۈرگەندىن كىيىن، بىر بالىغا بىر دورا قۇتىلىرىغا قارىدى، كەينىدىن چىرايىنى پۈرۈشتۈرگەن ھالدا بېشىنى ئوڭ سولغا چايقاپ، ھىم! يامان بوپتۇ، بەك يامان بوپتۇ! دىدى. ئۇ بىر ئائىلە غەم ئەندىشىدە دوختۇرنىڭ نىمىلەرنىدۇر دىيىشىنى ساقلاۋاتاتتى، بىراق دوختۇر زۇۋان سۈرمىدى، مەن كۆڭلۈمدە بىمارنىڭ ئاشقازىنىنى تازىلايدىغانلىقىمىزنى ئويلاۋاتاتتىم، بۇ جىمجىتلىق دادىنىڭ سوئالى بىلەن بۇزۇلدى.‹‹ قانداق قىلىمىز دوختۇر ئەپەندى››؟ - دوختۇرنىڭ يۈزىدىن مەيۈسلىك، كۆزلىرىدىن ئۈمۈدسىزلىك كۆرۈندى، لەۋلىرىنى چىشلەپ بېشىنى ئوڭ سولغا چايقاپ ، قوللىرىدا چارىسىزلىك ئىشارىتى قىلدى، ئېغىزىدىن چىققان ئاخىرقى سۆز، بىمار ۋە ئائىلىسىدىكىلەرگە ئوقتەك بىلىندى، يەنى دوختۇر- كەچۈرۈڭلار، باشقا ئامالىمىز يوق، تولىمۇ كېچىكىپ قاپسىلەر ، دىدى. مەن كۆزۈمنىڭ ئۇچىدا بىمارنىڭ ئائىلىسىگە قارىدىم، ھەممىسىنىڭ كۆزى چاچراپ چىقىدىغاندەك ئاقارغان ئىدى، بىمارنىڭ يۈزىنى قورقۇنچ قاپلىدى، ئانىسى ۋە سىڭلىسىنىڭ يۆلىشى بىلەن ئاران تۇرغان بىمار دوختۇرغا ئۈمۈد نەزىرى بىلەن قارىدى، بىراق دوختۇرنىڭ ئىپادىسىدىكى كەسكىنلىك ، چىرايىدىكى جىددىيلىكنى كۆرۈپ بوشاشقىنىدىن ئۆزىنى يەرگە تاشلىدى، بۇ ئائىلىدىكەرنىڭ ئۆرە تۇرغۇدەك ماجالى قالمىغاندەك قىلاتتى، دادىسى ۋە ئانىسى بىر ئىشلارنىڭ ئويلىغاندەك پىچىرلاشتى، بىردەملىك جىمجىتلىق ۋە گاڭگىراشتىن كىيىن يەنە سورىدى‹‹ ئۆتۈنۈپ قالايلى دوختۇر ئەپەندى، بىرەر ئامالىنى قىلساڭلار بولماسمۇ›› ؟ - بەك كېچىكتۇق، بۇ ئەھۋالدا بىرەر ئامالىنى قىلالمايمىز، قىلساقمۇ پايدىسى يوق، يەنە شۇ بىر سائەتتىن كىيىن بىماردىن ئايرىلىپ قالىدىغان گەپ، بولمىسا يەنە بىر كۆزۈتۈپ باقايلى، دىدى دوختۇر. مەنمۇ بىمارنىڭ ئائىلىسىدىكىلەردەك بىراز گاڭگىراپ قالدىم، بىمارنىڭ يۈزىگە قارىدىم، ئۇنىڭ يۈزىدىن ئۆلۈم تەشۋىشى كۆرۈنەتتى، ئۆزۈمچە ئۇنىڭ نىمىلەرنى ھىس قىلغانلىقىنى ئويلۇدۇم ، ئۆلۈمگە بۇنچىلىك يېقىلاشماق ھەقىقەتەن يامان ئەھۋال ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئادەم ئۆزىنىڭ بىر سائەتتىن كىيىن ئۆلىشىنى بىلسە نىمىلەرنى ئويلايدۇ، نىمىلەرنى ھىس قىلىدۇ، نىمىلەرنى قىلىدۇ؟ ئەسلىدە ھەر بىرىمىزنىڭ بىر سائەتتىن كىيىن ئۆلۈشىمىز كۆز ئالدىمىزغا كەلمەسمۇ؟ ھاياتنىڭ مۇرەككەپ دولقۇنلىرىدا ئۆلۈمنىڭ ھەقىقىتىدىن قانداق قاچار ئىدۇق، ۋەياكى ئۆزىمىزنى ئۆلۈمدىن يىراق تۇتارمىدۇق؟ ئەمدى بۇ ياپياش بالا ئۆتمۈشلىرىنى، دوستلىرىنى، ئائىلىسىنى ئويلاۋاتقاندۇ، ياكى ئۆلگەندىن كىيىنكى ئەھۋالىنى، يەنى بىر سائەتتىن كىيىنكى ھالىنى ئويلاۋاتقاندۇ. ھالبۇكى نۇرغۇن پىلانلىرى بولغىتى، ئەمدى ئۇ پىلارنلىرىنى ئويلىغاننىڭ پايدىسى يوق ئىدى. يەنە بىر تەرپتىن ئېيتقاندا ھەرھالدا ھاياتى داۋاملىشىۋاتقان ئىدى، شۇ ئارلىقتا باشقا بىر دوختۇر كىرىپ كەلدى، بىلىمەن چوقۇم پاراڭلاشقىنى كىردى دەپ ئويلۇدۇم ۋە ئۆز –ئۆزۈمگە ‹‹يوقالسۇن بۇ دۇنيا، ھايات بىلەن ئۆلۈم بىر تۇققان›› دىگەن مۇشۇمۇ ئەمدى، دىدىم. بىمارنىڭ دادىسى يالۋۇرغان ئىپادىدە سوئالىنى تەكرارلىدى‹‹ ھىچقانداق ئامالىڭلا يوقمۇ دوختۇر›› ؟ ئىچىگە يېڭى كىرگەن دوختۇر قاش كۆز ئىشارىتى بىلەن، پەقەتلا ئۈمۈد يوقمىكەن؟ دەپ قوشۇمچە سوراپ قويدى، دوختۇر ئورنىدىن تۇرۇپ كەسكىن بىر ئىپادە بىلەن ، - ئۆزىنى ئۆلتۈرۋالماقچى بوپتۇ ، ئەپسۇس بۇلار كېچىكىپ قاپتۇ، ئەھۋالى ئېغىر، قىلىدىغان باشقا ئامالىمىز يوق، كىيىنكى ئانالىز دوكىلاتىغا قارامىز ، دەپ جاۋاپ بەردى. بۇ گەپلارنى ئاڭلىغان بىمار، ئۆلۈمنىڭ ھەقىقىتىدىن قورققاندەك، پۇشايمانلىق تۇيغۇسى ئىچىدە تىترەك بىر ئاۋازدا دوختۇرغا‹‹ قۇتۇلۇپ قېلىش ئۈچۈن نىمە قىلىش كىرەك بولسا مەن شۇنى قىلىشقا تەييار ، نىمە بولىدۇ دوختۇر مىنى قۇتۇلدۇرۇپ قېلىڭ، مىنىڭ ئۆلگۈم يوق›› دىدى. دوختۇر ئۇنىڭ گىپىگە قۇلاق سالمىدى، ئۆلۈمگە بۇنچىلىك يېقىنلىشىپ قالغان بىرىنى بۇندىن بۇرۇن كۆرمىگەن ئىدىم. كاللام خياللارغا چۆمۈپ بىمارنىڭ ھالىنى ئويلايتىم، ھەقىقەتەن ياپياش بالا ئىدى، دېمەك ئالدىمغا تۇرغان بۇ تىرىك بەدەن بىرازدىن كىيىن ئۆلىدۇ، بىز ئۆلۈم دوكىلاتىنى ئېلان قىلىۋىتىپ ئۇلاردىن ئايرىلىمىز. ھايات ۋە ئۆلۈم، ياشاش ۋە ئۆلۈش، ياشلىق ۋە قېرىلىق، ھاياتى ئۆلۈمگە بىر غىرىچ قېلىش ، ئۆلۈمگە شۇئان ھازىر بولۇش...... قىسقىسى ئۆلۈم تونىنى ئارتماق، ھاياتقا ۋە ئۆلۈمگە تەبىر بەرمەك..... بۇ بىر قاتار خياللار كاللامدىن كەچتى. دوختۇر بۇيەردىن چىقتى، مەنمۇ ئارقىسىدىن ماڭدىم، ئازراق قانائەت ھاسىل قىلمىغاندەك ئىپادىدە دوختۇردىن سورۇدۇم‹‹ دوختۇر! ئازراق قان بىلەن ئوكۇل بېرىپ، بىر تەرەپتىن سۈيدۈك ھەيدەپ، ئاشقازىنىنى تازىلىساق بولماسمىدى››؟ ، دوختۇر كەينىگە بۇرۇلۇپ كۆزۈمنىڭ ئىچىگە قاراپ تۇرۇپ ‹‹ قېرىندىشىم كۆرۈپ تۇرىۋاتىسەن، بۇ يەردە ئاران ئۆرە تۇرىدىغان قېرىلار جېنىدا ئۇزۇنراق ئۆمۈر كۆرۈش ئۈچۈن داۋالىنىۋاتسا، بۇ ياپياش بالا تېخى 17 ياشقا كىرمەي تۇرۇپ ئۆلتۈرۋېلىش ئۈچۈن تىرىشىۋاتسا، ئۆلگۈسى بار ئادەمگە نېمىشقا ئۇنداق ئاۋارە بولغۇدەكمىز، ئۆزىنىڭ ئارزۇسى بويىچە بىردەم يالغۇز قالسۇن كۆرۈمىز، ئۆلۈم نىمە، ھاياتلىق نىمە ئويلانسۇن، ياشاشنىڭ قىممىتىنى، ئائىلىسىنى قانچىلىك ئازاپلىغانلىقىنى پەرق ئەتسۇن، ئۇنىڭدىنمۇ ئارتۇقى شۇكى اللاھنى ياد ئەتسۇن، شۇنداقلا ئۆلگەندىكىن كىيىنكى ئازابىنى ھىس قىلسۇن!›› ، ئارقىدىنلار مىنى تېخىمۇ ھەيران قالدۇرغىنى دوختۇرنىڭ كۈلۈپ تۇرۇپ، ‹‹ قارىغاندا ئۇنىڭ ئۆلىشىگە سەنمۇ ئىشەنگەن ئوخشىمامسەن›› دىدى.- نىمە؟ بۇ بالا ئۆلمەيدىكەندە؟ دوختۇر قولىدىكى دورا قۇتىلىرىنى كۆرسەتتى، بالىنىڭ ئىچىۋالغان دورىسى بولسا، ۋېتامىن، يۆتەل توختۇتۇش، ۋە بەلغەم بوشۇتۇش دورىلىرى ئىدى.
Acil servisteydim. Mesleğe yeni başlamanın heyecan ve zevkini yaşıyor, 'Doktor Bey' hitabına alışmaya çalışıyordum. Her büyük hastahanenin acil servisinde olduğu gibi, burada da nöbet hareketli geçiyordu. Tecrübeli uzman hekimlerin yanında, bana pek sorumluluk düşmüyordu. Ben sadece olup bitenleri dikkatlice izleyerek tecrübe kazanmaya çalışıyordum.
Saat gecenin bir buçuğuydu. İki bayan, kollarından tuttukları, 16-17 yaşlarında, esmer, topluca bir delikanlıyı hastahaneye getiriyordu. Delikanlının babası olduğu anlaşılan bir bey arkalarından soluk soluğa geliyor, bir yandan da şöyle sesleniyordu: “Kurtarın yavrumu, kurtarın çocuğumu!”
Nöbetçi doktor, gecenin yorgunluğuyla gömüldüğü koltuğundan doğruldu. Bu arada hemşireler yeni gelenleri karşılıyordu. Ben doktorun yanında ayakta bekliyordum. Adam konuşmaya devam ediyordu: “Doktor bey, oğlum intihar niyetiyle ilâç içmiş. Annesi fark edince, hemen getirdik.” “Aldığı ilâçlar yanınızda mı?”
Adam, ceketinin ceplerinden hap kutularını çıkarıp doktora gösterdi. “Şu haptan on beş-yirmi tane, şundan on kadar, şundan da üç-beş tane içmiş.” “Ne zaman içtiğini biliyor musunuz?” “İki saat kadar olmuş.”
Doktor hap kutularını uzun uzun inceledikten sonra, bir delikanlıya, bir de kutulara baktı. Ardından kafasını sağa sola sallayıp yüzünü buruşturarak: “Hımm! Yazık, çok yazık!”
Aile endişe ve merak içinde, doktorun bir şeyler söylemesini bekliyor, ama doktordan ses çıkmıyordu. Bense, gencin midesini yıkayacağımızı düşünüyordum. Kısa süren bir sessizlik, babanın sorusuyla bozuldu:
“Ne yapacağız doktor bey?” Doktorun yüzü gerginleşti. Bakışlarını ümitsizce kaldırdı. Dudaklarını ısırdı. Başını çaresizce sağa sola salladı. Elleriyle de çaresizlik işareti yaptı. Ağzından dökülen son sözler, hasta ve yakınları için kurşun gibiydi. “Üzgünüm! Yapılacak bir şey yok. Hem bu ilâçlar... Üstelik de geç kalmışsınız.”
Ben göz ucuyla aileye baktım. Hepsinin gözleri fal taşı gibi açılmış, beti benzi atmıştı. Delikanlının yüzü korkuyla gerilmişti. Annesi ve kız kardeşinin desteğiyle ayakta zor duran delikanlı, birden doğrulup pür dikkat doktora baktı. Doktorun ifadelerindeki kesinliği ve yüzündeki ciddiyeti görünce sarsıldı. Dizlerinin bağı çözülmüşçesine kendini yere bıraktı. Aile fertlerinin ayakta duracak mecalleri kalmamış olacak ki, her biri bir kenara çöktü. Baba ve anne, bir şeyler mırıldanıyorlardı. Uzun süren bir suskunluk ve şaşkınlıktan sonra:
“Ne olacak doktor bey? Hiçbir şey yapamaz mısınız?” “Artık çok geç. Bu durumda maalesef bir şey yapamayız. Yapsak da yararı olmaz. Herhalde bir saate kadar hastayı kaybederiz. Gene de hastayı müşahede altına alalım.” Ben de en az aile kadar şaşırmıştım. Delikanlının yüzüne bakıyordum. Ölüm endişesi ve ümitsizlik, iliklerine kadar işlemiş gibiydi. Kendimce neler hissettiğini düşündüm. Ölüme bu kadar yaklaşmak, gerçekten zor bir durum olmalıydı. Hem, insan bir saat sonra öleceğini bilse neler düşünür, neler hisseder, neler yapardı? Aslında her birimizin, ölüme bir saat yaklaşacağı an gelmeyecek miydi? Hayatın karmaşa ve med-cezirleri arasında, ölüm gerçeğini nasıl da atlıyor veya kendimize uzak görüyorduk. Şimdi bu delikanlı, geçmişini, arkadaşlarını, ailesini düşünüyor olmalıydı. Veya ölümden sonraki hayatı; yani bir saat sonrasını... Belki de arkasından neler düşünüleceğini, konuşulacağını... Halbuki ne kadar çok plânı vardı. Şimdi ise, o plânları düşünmek bir yana, son saatini nasıl geçireceğine dair doğru düşünme melekesini bile kaybetmiş gibiydi. Diğer taraftan, hayat devam ediyordu. İçeride yatmakta olan bir hastanın yakınları doktora bir şeyler sorarken, sedye ile bir hasta daha getiriliyordu. O ara başka bir doktor kapıdan içeri giriyordu. Biliyorum, sohbet için geliyor. Az ötede, hemşirelerin küçük teybinden, bir arabesk parça yükseliyor: Batsın bu dünya! “Hayatla ölümün iç içeliği galiba bu.” diyorum kendi kendime.
Baba toparlandı. Yalvaran bir eda ile sorusunu tekrarladı: “Hiçbir şey yapamaz mısınız doktor bey? Hiç mi ümit yok?” İçeri yeni giren doktor, kaş-göz işaretiyle ne olduğunu sordu. Doktor ayağa kalkıp kesin bir ifade ile cevap verdi: “İntihar girişimi doktor bey. Geç kalmışlar maalesef. Durum da ciddi. Yapılacak bir şey kalmamış. Sonra raporunu tanzim ederiz.”
Söylenenleri dikkatle dinleyen delikanlıyı ölüm gerçeği ile yüzleşmek ürkütmüştü. Pişmanlık duygusu içerisinde ve titrek bir sesle doktora; “Kurtulmak için ne yapmak gerekiyorsa yapmaya hazırım. Ne olur doktor! Beni kurtarın, ölmek istemiyorum!” dedi. Doktor oralı bile olmadı. Ölüme bu kadar yakın bir kimseyi daha önce hiç görmemiştim. Üstelik çok da gençti. Hayalen morga gidip, gencin otopsisini düşünüyorum. Demek, karşımda duran bu diri beden birazdan ölecek, otopsi için açılacak ve biz bir rapor tanzim edip bırakacağız! Hayat ve ölüm... Yaşamak ve ölmek... Genç olmak, yaşlı olmak, hayatı anlamak, ölümü benimsemek... Hayatı ölüme bir girizgah olarak değerlendirebilmek... Ölüme her an hazır olmak... Veya kendini hazır hissetmek... Kısacası ölümü kuşanmak... Hayata ve ölüme anlam kazandırmak... Bir sürü düşünce beynime doluşuyor.
Doktor oradan uzaklaştı. Ben de peşinden gittim. Biraz acemilik kokan bir tavırla sordum: “Doktor bey! Serumla bol mayi verip, bir yandan da idrar söktürücülerle kanını temizleyemez miydik? Doktor dönüp, gözlerimin içine baktı: “Kardeşim görüyorsun, burada ayakta zor duran yaşlılar bile biraz daha hayatta kalmak için mücadele ederken, bu delikanlı daha on yedi yaşında ve intihara kalkışıyor. Ölmek istiyorsa, neden ona mâni olalım? Biraz isteği ile baş başa kalsın bakalım. Ölüm ne imiş, hayat ne imiş düşünsün! Yaşamanın değerini, ailesine ne kadar acı çektirdiğini fark etsin! Dahası Allah'ı hatırlasın; kul olmayı... Ölümü ve sonrasını da tabii ki...” Arkasından, beni bir kez daha şaşırtan bir kahkaha atıp şöyle dedi: “Yoksa, sende mi inandın öleceğine?” “Ne yani, delikanlı ölmeyecek mi?” Gülerek, ilaç kutularını gösterdi. Elindekiler, vitamin hapı, öksürük kesici ve balgam sökücülerdi.
تەرجىمە قىلغۇچىدىن: يۇقارقى ھېكايىدە تىلغا ئېلىنغاندەك، ياپياش تۇرۇپ يوقىلاڭ ئىشلارنى دەپ ئاتا-ئانىسى، ئۇرۇق تۇققانلىرىنى ئويلىماي ئەقىلىسىزلىك بىلەن ئىش قىلىدىغان، بىر كۈن بولسىمۇ ئاتا-ئانىسىنى خاتىرجەم قىلىشنى كاللىسىغا كەلتۈرۈپمۇ قويمايدىغان نادان ياشلىرىمىز ھېلىھەممۇ يوق ئەمەس، بۇ ھېكايىنى ئوقۇغان ھەربىر ئوقۇرمەننىڭ كۆڭلىدە ئويلىغانلىرىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ بېقىشىنى ئۈمۈد قىلىمەن.
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا nawa0998 تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-7-4 11:43 AM
|
يوللىغان ۋاقتى 2013-7-4 11:34:05 AM
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
