ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇر ۋە نادان گۇلەن(ئابدەۋەلى ئايۇپ) ھەققىدە.

mirsali2012

	قەشقەر خىيالىرى قەشقەر كوچىسىدا ماڭا دىلكەش ،مۇڭداش بولىدىغان ھىيتكاھ مىنى سەن نەبىجان تۇرسۇن ئۆز قەلىمىدە يازغان مەرھۇم مۇرات ناسروفتىن بەختىلىك چۇنكى سەن قەشقەر كوچىسدا،سەن ھىيتكاھ ئالدىدا،سەن گەرچە گۇلئايمىنى مۇرات ناساروفقا ئوخشاش قەشقەر ئۇيغۇرلىرغا ئىيتپ بىرشىنى خيال قىلمىساڭمۇ ھەر جۇمە نامىزدا قەشقەر ئۇيغۇرلىرى بىلەن خۇتبىداش دەپ ياز ئايلىرىدا ماڭا مەدەت بىرەتتى. لىكىن بۇ مەدەت مىنى مۇنداق خىيالغا غەرق قىلاتتى . نىچۇن بەزى ھىيتكاھ كىشلىرى دۇنيا تەرپىدىن ئۆزگەرتىلىدۇ؟ نىچۇن ئاق سارايىنى ئاساس قىلغان غەرىپ ئەللىرى دۇنيانى ئۆز كۇچى ئارقىلىق كونتۇرول قىلىدۇ ۋە ئۆزگەرتىدۇ ؟ بۇ زادى نىچۇن ؟ مەن نىچۇن بۇنداق خىيالغا چۆكتۇم ؟ ئەجەبا، بۇنىڭ سەۋەبى دەل  ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇرمۇ؟ ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇر. مىھمانخانا ئالدىدا 10مىنۇت ئارتۇق ساقلاپ ،ئۇيغۇر چىراي بۇ ئايال  مىھمانىڭ كىيمىلىردىن سەسكىنىپ بۇ مىھمانىڭ بۇگۇن دەل مەن ساقلاۋاتقان مىھمان ئىكەنلىكىنى ئۇنىڭ يولىدىشى چۇشكىچە بىلمەي قاپتىمەن. كىيىن ئۇنىڭدىن ئەپۇ سوراپ تاكى ئۇنىڭ ئۆزىنى تونىشتۇرۇپ مەن يىرىم ئۇيغۇر دىگىچە مەن ئۇنىڭ ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇر ئىكەنلىكىنى بىلمەي قاپتىمەن. ئۇنىڭ ئىيتشچە ئۇنىڭ مەرھۇم چوڭ ئاتىسى غۇلجا دىيارنىڭ داڭلىق بايلىرىدىن بولۇپ 1961يىلى تۇركىيەگە ئاپىسىنى(6ياش) ئىلىپ كۆچمەن بولۇپ چىكەتكەن .كىين ئاپىسى دادىسى (ئاۋىسترالىيەلىك )بىلەن توي قىلىپ ئاۋىسترالىيە نوپوسىغا ئۆتكەن. بۇگۇن ئاكا-سىڭل ئىكەيلەن ۋە بۇ قىزنىڭ تۇقىقىنى ئانىسىنىڭ كىندىك قىنى تۆكۇلگەن بۇ يۇرتقا ساياھەتكە قىلغىنى كەلگەن.ئاكىسى ئۇيغۇر تىلىنى 80% ئەتىراپىدا  يۇرتىمىز ئىچىدە ئۆگەنگەن ( بۇ ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇر ياشنىڭ ئانا تىلىنى قايتا ئۆزلەشتۇرشى مىنى سۆيۇندۇردى . )ئۇلارنىڭ بىر تۇققىنى ھازىر ئۇرمىچىدە بولۇپ ئاۋىسترالىيەلىك ئۇيغۇر ئايال  بۇ تۇققىنى بىلەن كۇلۇش ۋە ئاكىسنىڭ ياردىمىدە ئاران پىكىر ئالماشتۇرغان .يەنە بىر قىزىق ئىش شۇكى ، بۇ قىز مەرھۇم چوڭ ئاتىسىنىڭ قەبىرسىنڭ قەيەردە ئىكەنلىكىنى بىلمەيدىكەن . نادان گۇلەن(ئابدەۋەلى ئايۇپ). گۇلەن ئەپەندىنىڭ يازىمىلرىنى بەزىدە تورىدا ئوقۇپ ئۇنىڭ ئامىرىكىدا ئوقۇپ  قايتىپ كەلگەن تىلشۇناس ئىكەنلىكىنى بىلشتىن بۇرۇن بىراۋنىڭ ماۋۇ نادان، ئەخمەق ،كىشلەر زار بولۇپ ،نەچچە يۇزمىڭ خەجىلەپ ئالالمىغان پاسپورتنى ، بارلمىغان ئامىرىكىنى تاشلاپ كەپتۇمۇ دەپ زار ئىيتىشى، مىنى كىشلەر نىچۇن ئۆزى نادان تۇرۇپ ،نىمشقا بىر زىيالىنى نادان دەيدىغاندۇ ؟ ئەجىبا ئابدەۋەلى ئايۇپ دىگەن كىشى راستىنلا نادانمۇ ؟ دىگەن ئويغا سالغان .ئۆزى نادان تۇرۇپ،كىشىنى نادان دىگىچۇگە دەيدىغىنىم،  گۇلەن نادان ئەمەس ،  ئۇ مۇساپىرچىلىق ئىچدە ۋەتەت ھەقىقىدە ئويغانغان ، زامانىمىز ئىچىدە غەلپەت ئۇيقىسىدىن بالدۇر ئويغانغان زىيالى.   مەدەنىيەتلىلك غەرىپ ۋە پەس ئۇيغۇر ! بىجىڭ شەھىردىكى مەلۇم بىر ئۇنۋىرسىت ئىچىدە بىر چەتئەلىك قىز دوستۇم  (penpal) بىلەن ئۆگنىش قىلىپ ئولتۇرسام بىر ئۇيغۇر (ئوقۇتقۇچى) زىيالىنىڭ ھە ، يىگىت ،ئىش ئوبدان ، بۇ قىز بىلەن توي قىلىپ بىزدەك بىر پەس مىللەت ئىچىدىن ئارلىپ مەدەنىيەتلىلك غەرىپ كىشلىرى ئارىسىدا ياشساڭ نىمدىگەن ئوبدان ، بەلى ، تىرش ، ئوبدان ئۆگەن دىگەن سۆزى ، ئۇيغۇر راس پەسمۇ؟ غەرىپ ھازىر راس   مەدەنىيەتلىلكمۇ؟ ئۇنداقتا ئۇيغۇرنىڭ نەچچە ئەسر ئالدىدا بۇيۇك ئىسلام دىنى قوبۇل قىلىپ ھازىر ئىسلام دىنى، غەرىپ ئەللرى تەرپىدىن مەدەنيەتسز قىلمىش دەپ تەرپلىنۋاتقان چىكىش ، ئىچىش ، قىمار ئويناش قاتارلىق ئىشلارچۇ ؟ شاڭخەي شەھەرلىك ھۆكۇمەتنىڭ مىترو ئىچىدە قىسقا كىيملەرنى كىيىشنى چەكلىگنىچۇ ؟ بىز  ئۆزمىزنى پەس ،غەرىپ ئۇلۇغ دەپ ،غەرپىنىڭ پەن  -تىخنىكىسىنى ئۆگىنىش ئورنغا نىچۇن ئۇلارنىڭ ۋىسكىسى بىلەن تۇرمۇشىنى ، دۆلىتىنى چوڭ بىلىمىز ؟ نىچۇن تارىمدىن كىتىشنى تالايمىز؟نىچۇن گۇلەنىنى نادان دەيىمىز ؟   غەرپتىكى ئۇيغۇر زىيالىرىغا ! سىلەر تىرشچانىلىق ۋە تالانتىڭلار بىلەن  غەرپتىكى ئاشۇ ئىلغار تىخنىكا ئارىسدا ، بەز نادانلار كىشلەر تەرپىدىن ئىيتلغان جەنەتتە، ئەركىن دۇنيادا ياشقا ھوقوقلۇق !لىكىن تالانتلىق كىشلەر غەرىپ ئىچىگە كىرىپ كىتۋەرسە، تارىمىنى كىم گۇلەندۇرىدۇ؟ كىم تارىمىنىڭ ئىقتسادى ئۇچۇن ھەسە قوشىدۇ ؟

qayan444

	ئئئئئئئئ....   .

تاغگۇلى

	تۇغۇلغان يەرنىڭ سۈيى كەۋسەر ،تېشى گۆھەر.

derhem

	سۆزلەيدىسە گەپ جىق ھەممىسىنىڭ ئۆزىگە توغرا ، لىكىن ئۇزىيالىنىڭ پەس ئۇيغۇر دىگىنى بولماپتۇ ، ئۆزىمۇ شۇ‹پەس› مىللەتتىن غۇ ؟  ‹پەس › نىڭ ئاغزىدىن قانچىلىك ئىسىل گەپ چىقماقچىدى .........

YAZR

	چەتئەللىك قىز دوستۇم ؟   ئەمسە مېنىڭچە ئۇ ئوقۇتقۇچىنىڭ  دىگەنلىرى تەنە گەپمىكىن ، سىز ئۇ تەنە گەپنى راس چۈشۈنۈپ قالدىڭىزمۇ يا ؟ لىكىن ماقالىنىڭ ئاخىردىكى پىكىرلەر ناھايتى ئورۇنلۇق ...ۋەزنى خېلى ئېغىر !

forever1

	ماقالنىڭ تۇلۇقلاشقا تېگىشلىك يەرلىرى كۆپتەك قىلىدۇ.ۋاقىت ئاجرىتىپ،تەپسىلىي توختالسىڭىز قانداقكىن؟مەركىزى ئىدىيە تولۇق يۇرۇتىلمىغاندەك...

tewelgha

	«سىلەر تىرشچانىلىق ۋە تالانتىڭلار بىلەن  غەرپتىكى ئاشۇ ئىلغار تىخنىكا ئارىسدا ، بەز نادانلار كىشلەر تەرپىدىن ئىيتلغان جەنەتتە، ئەركىن دۇنيادا ياشقا ھوقوقلۇق !لىكىن تالانتلىق كىشلەر غەرىپ ئىچىگە كىرىپ كىتۋەرسە، تارىمىنى كىم گۇلەندۇرىدۇ؟ كىم تارىمىنىڭ ئىقتسادى ئۇچۇن ھەسە قوشىدۇ ؟» _____________________________ بۇ تېمىڭىزدا مۇشۇ گېپىڭىزلا ماڭا يارىدى..........

zapar

	مېنىڭ بىر ئاغىنەمنىڭ كەينىگە بىر پاكستانلىق قىز كىرۋېلىپ،سېنى ئېلىپ چىقىپ كىتىمەن دەپ ، بىز قىزقىچىلىتا،- ۋاي ئاداش شۇنداق قىلە، بىزمۇ قولداش بۇلۇپ چىقىپ كىرەيلى دەپ چىشىغا تېگەتتۇق. كىندىك قېنى تۇكۈلگەن يۇرتقا نىمە يەتسۇن.