«ئى»تاۋۇشى توغرۇلۇق ياردەم سورايمەن

forever1

	تولۇق ئوتتۇرادا ئوقۇۋاتقان چاغلىرىمدا،تىل-ئەدەبىيات دەرىسلىكىدە  نەچچىلىگەن ئەدىب،شائىر،ئۆلىمىالىرىمىز توغرۇلۇق بىلىم ئالغىنىم ھېلىھەم ئېسىمدە. شۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدىلا نىمىشقا ھازىر سورىماقچى بولغان مەسىلە كاللامدا ئايان بولمىغىيدى دەپ نەچچە دېسەممۇ بىكا.شۇ سەۋەب،توردىكى ئەقىل ساھىبى قېرىنداشلىرىمنىڭ قولىدىن كىلىشىچە، تۆۋەندە دېيىلمەكچى بولغان مەسىلە ئۈستىدە ئىزدىنىپ توغرىسنى يەتكۈزۈشىنى سورايمەن.      1.ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا مۇھىم ئورۇن تۇتقان ئەدىب-شائىرلىرىمىزنىڭ نام-شەرىفى  كەينىگە بىردىن "ئى" سوزۇق تاۋۇشى قېتىپ قوللىنىلىپتۇ.مىسال: ئەلشىر نەۋائى،ئابدۇرېھىم نىزارى،فارابى،ھىرقىتى،موللا زەلىلى،نۆبىتى،رابغۇزى...دېگەندەك.بۇ يەردىكى "ئى"تاۋۇشى شۇ كىشىنىڭ ئەمەل -مەنسەب دەرىجىسىنى بىلدۈرەمدۇ ياكى...؟     2.بەزى ئەدىب-ئالىملار نىڭ نام-شەرىفى كەينىگە يەر ئاتالغۇلىرىدىن كىينلا  ئوخشاشلا "ئى"سوزۇق تاۋۇشى قېتىپ قوللىنىلغان.مىسال:مەھمۇد قەشقەرى،قىدىرخان يەركەندى،موللا مۇسا سايرامى،ئەھمەد شاھ قارقاشى،خوتەنى ..دېگەندەك .بۇ يەردىكى "ئى"تاۋۇشى شۇ شەخىسنىڭ شۇ يەرلىك كىشى ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈش ئۈچۈن قوللىنىلغانمۇ؟ياكى...؟    3.بۇلاردىن سىرت بەزى ئىسلام پىشىۋالىرىنىڭ نام-شەرىفى كەينىگىمۇ ئوخشاشلا "ئى"تاۋۇشى قوللىنىش ئەھۋالى مەۋجۇت ئىكەن.مىسال:ئىمام غەززالى،بەدىئۇززامان سەئىد نۇرسى،ئەبۇئەئلا مەۋدۇدى،مۇھەممەد تارتۇسى،سەفىييۇررەھمان مۇبارەك فورى،دارىمى،نەسائى،تىرمىزى،بۇخارى...دېگەندەك.بۇيەردىكى "ئى"سوزۇق تاۋۇشى ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنغاندا ئاندىن قۇشۇلغانمۇ ياكى ئەسلىدىنمۇ ئۆز تىلىدا شۇنداق ئاتالغانمۇ؟بۇ يەردىكى "ئى"سوزۇق تاۋۇشىنىڭ رولى نېمە؟ * *مەنبە :ئۆزۈم

tatlik0997

	مەن ئوقۇغان كىتاپلاردىن ئالغان كىچىككىنە تەجىربەمگە ئاساسلانغاندا، بۇ شۇ ئاتالغۇنىڭ خەۋىرى سۈپىتىدە شۇنداق قوللانغان بولىشى مۇمكىن.

kaLGundi

	مۇشۇ بانادا مەنمۇ مۇشۇ سۇئاللارنىڭ جاۋابىنى بىلۋالسام بولغۇدەك

hasratlirim

	كەينىگە «ئى» ھەرپنىڭ قوشۇلىشى پارىس تىلىنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىغانلىقتىن بولغان.

MiRul

	مېنىڭ ھېس قىلىشىمچە ئى ھەرپى پەقەتلا شۇ سىز ئۈستىدە ئېيتىپ ئۆتكەن ئەدىپلىرىمىزنىڭ  ئىسمىنىڭ ئاخرىىغا كېلىپ قالغان ئوخشاشلىقىلا بولۇشى مۇمكىن...... بۇنىڭ مېنىڭ شەخسى پىكىرىم ،  ئەگەر راسلا ئالىم ئۈلمالارنىڭ ئىسمىنىڭ ئاخرىغا ئى ھەرپى كېلىدىغان ئىش بولسا  نېمە ئۈچۈن داملىق يازغۇچى ئالىملىرىمىزدىن ئابدۇرىھىم ئۆتكۈر، زوردۇن سابىر دېگەندەك ئۇستالىزىمىزنىڭ ئىسىمى ئابدۇرىھىم ئۆتكۈرى، زوردۇن سابىرى بولمايدۇ، مېنىڭ قارىشىمچە ئۇ ئى ھەرپىنىڭ ھېچقانداق مۇناسۋىتىى يوق دەپ ئويلايمەن.

forever1

	MiRul يوللىغان ۋاقتى  2013-6-6 07:41 PM مېنىڭ ھېس قىلىشىمچە ئى ھەرپى پەقەتلا شۇ سىز ئۈستىدە ئې ... مېنىڭ بىلمەكچى بولغىنىممۇ دەل سىز دېگەندەك مۇناسېۋەتسىز بولسا نىمشقا «ئى»تاۋۇشى قۇشۇلۇپ قالىدۇ؟

MiRul

	مېنىڭ بىلمەكچى بولغىنىممۇ مېنىڭ دېمەكچى بولغىنىم قىرىندىشىم ئى ھەرپىنىڭ ھېچقانداق مەنىسى يوق بۇ مېنىڭ ھېس قىلىشىمچە، سىز پەقەتلا شۇ ئىسمىنىڭ ئاخىرغا ئى ھەرپى كەلگەن ئەدىپ پەيلاسوپلارنىڭ ئىسمىنىلا مېسال ئاپسىز، ئەمىسە دەپ بېقىڭە پۈتۈن دۇنىياغا داڭلىق ئالىم يۈسۈپ خاس ھاجىپنىڭ ئىسمىنىڭ ئاخىرىغا نېمە ئۈچۈن ئى ھەرپى كەلمىگەن،  بۇ ئى ھەرپى پەقەتلا شۇ ئەدىپلىرىمىز ياشىغان شۇ زاماندىكى كىشى ئىسىملىرىنىڭ ئورتاقلىقىنىڭ بەلگىسى بولۇشى مۇمكىن، ئۇنى باشقىچە چۈشىنىمەن دېسىڭىزمۇ ئۆزىڭىز قارىشىڭىز لېكىن مېنىڭ قارىشىم شۇ ....