تۈركىيەقالايمىقانچىلىقىنىڭ يەنەبىرتەرىپى

yadikar-

	تۈركىيەقالايمىقانچىلىقىنىڭ يەنەبىرتەرىپى تەھلىلچىلەرنىڭ تەھلىلىچە، تۈركىيەدىكى مەملىكەت بۇيىچە كەڭرىپكەتكەن قالايمىقانچىلىق، قارىماققا ئىستانبول شەھرىدىكى بىر باغچىنى چېقىپ ئۆزگەرتىپ قۇرۇش پىلانىنىڭ، كەڭ ئاۋامنىڭ قارشىلىقىغا ئۇچىرىشى بولسىمۇ، ئەمماقىسقىغىنا نەچچە كۈندىلا جەمىيەتنىڭ ھەرقايسى قاتلامدىكىلەرنىڭ نامايىشقا قاتنىشىپ،نامايىشنىڭ تىزسۈرئەتتە كېڭىشى، ھەرگىزمۇ بۇ كىچىنە باغچا قۇرشىنىڭ ئىشى بولماستىن، بەلكى بە پەقەت بىر باھانە، بىر ئوت پىلتىسى خالاس. كىشىلەرنىڭ غەزەپلىنىشىدىكى ھەقىقى سەۋەپ باشقا. تەھلىلچىلەرنىڭ قارىشىچە، ئىستانبولدىكى نامايىشقا قاتناشقانلارنىڭ زور كۆپچىلىىكى ياشلار بۇلۇپ، ئۇلارنىڭ تۇرمۇشى خاتىرجەم، قۇرسىقى توق، ئۇلارنىڭ كوچىلارغا چقىىپ نامايىش قىلغۇدەك يەنە كۆپ ئارزۇسىمۇ يوق بۇلىشى كېرەك ئىدى. ئەمما، كىشىلەرنىڭ نارازى بولغان ھەقىقى سەۋەبى، زۇڭلى ئەردۇغاننىڭ پۈتۈن تۈركىيە دۆۋلىتىنى كۈنسىرى ئىسلاملاشتۇرىشى بۇلۇپ، كىشىلەر ئۆزدۆۋلىتىنىڭ مۇشۇنداق كىتىۋەرسە، بۇلۇشقا تىگىشلىك ئەركىنىلىك ھۇقۇقلىرىدىن مەھرۇم قېلىشىدىن قورققانلىقىدا ئىكەن. يېقىندا زۇڭلى ئەردۇغان ھاراق-شاراپ چەكلەش بۇرىقىنى ئېلان قىلغان، يەنە ئاممىۋى سورۇنلار "مۇھەببەت ئىزھارقىلىش" قىلمىشىلىرىنىمۇ تۇسۇغان. پۈتۈن تۈركىيە دۆۋلىتىنىڭ ئىسلاملىشىشىنىڭ تىزلىشىگە قارشى كۈرەش باشقا قاتلامنىڭمۇ ھېسداشلىقىنى قوزغىماقتائىكەن. ئۇندىن سىرىت،تۈركىيە ئۆكتىچىلىرىنىڭ كۈلۈمى گىرىتسىيە، مىسىرنىڭكىگە يېقىنلىشىپ قالغاچقا بۇمۇ كىشىگە بۇقېتىمىلىق نامايىشتا يەنە باشقا سەۋەپنىڭمۇ بارلىقىنى ھېسقىلدۇرىدۇ. ئىشچىلار ئۇيۇشمىلىرى كەڭ ئىش تاشلاشنى چاقىرىق قىلماقتا، بۇمۇ ئۇلارنىڭ ئىسلام تۈسى قۇيۇق بولغان  ئادالەت ۋە تەرەققىيات پارتىيىسى يولغاقويغان " فاشىست" مەۋقەسىگە قارشى تۇرغانىلىقى ئىكەن. نامايىشچىلار ئاساسى كۇچىلاردا ساقچىلاربىلەن قارشىلاشماقتا بۇلۇپ،ساقچىلار يۇقىرى بېسىملىق سۇمىلتىقى، ياش ئاققۇزۇش بومبىسى،  رىزىنكە ئوق قاتارلىقلاربىلەن نامايىشچىلارغا تاقابىل تۇرماقتا، نامايىشىچلار ئوت قۇيۇپ، تاش ئېتىپ ساقچىلارغا ھۇجۇم قىلماقتا، بەزى نامايىشچىلاربىلەن ساقچىلار پومداقلىشىپ ئۇرۇشماقتا. تۈركىيە تەۋەسىدە 90 قېتىمدىن ئارتۇق نامايىش بولدى. 1-چىسلا 10مىڭغا يېقىن كىشى " شەھەر مەيدانىنى بۇزۇشنى توختاتسۇن" " ئىتىپاقلىشىپ فاشىسىتلارغا قارشى تۇرايلى" " ئەردۇغان مۇستەبىتچى"،" ھۈكۈمەت تەختتىن چۈشسۇن" دېگەنگە ئوخشاش شۇئارلارنى توۋلاپ،نامايىشقا قاتناشتى، نىيۇيۇرك، لۇندون، بېرلىن قاتارلىق جايلاردىمۇ نامايىشقا ئاۋازقۇشۇش يىغىلىشى بولدى.  ئامېرىكا، ياۋرۇپا ئىتىپاقى ۋە خەلقارا كىشىلىك ھۇقۇق تەشكىلاتلىرى توشمۇتوشتىن ئوتتۇرغا چىقىپ، تۈركىيە ھۈكۈمىتنىڭ نامايىشنى باستۇرغانلىقىنى ئەيىپلىدى، ئامېرىكا دۆۋلەت ئىشلىرى مەھكىمسى" سۆز-پىكىر ئەركىنلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش كېرەك" دېدى. ياۋرۇپا ئىىتىپاقى بولسا" ئاق-قارىنى پەرىقئەتمەستىنلا ياش ئاققۇزۇش بومبىسى ئېتىشقا بولمايدۇ" دېدى. كىشلىك ھۇقۇق تەشكىلاتلىرى بولسا" تۈركىيەنىڭ قۇرال كۈچى بىلەن نامايىشنى باستۇرشى نۇمۇسسىزلىقتۇر" دېدى. ئامېرىكا" چىكاكو مالاھىزە مۇنبىرى" نىڭ تەھلىلچە: تۈركيە ئەردۇغان ھۈكۈمىتى ھاكىمىيەتكە چىققاندىن كىيىن تۈركىيەئىقتىسادى ئۇدا تەرققى قىلدى، ئەردۇغاننىڭ قوللاش نىسبىتىمۇ يۇقرى بۇلۇپ كەلدى، ئەمماتەنقىتچىلەر ھۈكۈمەتنى مۇستەبىت ۋەئىسلاملاشتۇرشى ئېغىر دەپ ئەيىپلىدى. بەزىلەر ئەردۇغاننىڭ قىلمىشى بەئەينى ھازىرقى زاماندىكى ئوسمان ئىمپىرىيەسىگە ئوخشايدۇ، دېدى. تۈركىيەنىڭ"كۈنلۈك خەۋەرلىرى" نىڭ 2-چىسلادىكى تەھلىلىدە مۇنداق دىيىلگەن:" كەڭ كۈلەمدىكى نامايىش، ئەردۇغان ھۈكۈمىتىنىڭ مىسلىسىز كىرزىسقا دۇچ كەلگەنلىكىىنى چۈشەندۈرمەكتە". مەنبەلەر:سىنلاڭ تورى، مىڭشى مۇنبىرىدىن تەرجىمەقىلىندى http://news.sina.com.cn/c/2013-06-05/061927314515.shtml http://bbs.my0511.com/f152b-t4347289z-1-1