ئەۋلىيانىڭ تەرجىمالى

sehi

	ھەققانىيەتنى ياقلاپ ئادالەتسىزلىكنى  قاتتىق مەسخىرە قىلغۇچى ئۆتكۈر پىكىرلىك ئاجايىپ شېىرلىرى بىلەن پۈتكۈل شەرىق دۇنياسىدا  كاتتا شۆھرەت قازانغان ۋە كىشىلەر تەرىپىدىن ‹‹ئەۋلىيا›› دەپ تۇنۇلغان بابا مەشرەپنىڭ نامى شۇنچە كۆپ ئەپسانە ،رىۋايەتلەرگە كۆمۈلۈپ كەكىنىگە قارماستىن تېخى ئۇنىڭ ئىجادى پائالىيىتى  تۇلۇق يۇرۇتۇلمىغان ھەم ئۇيغۇر كىلستىك ئەدەبىيات   تارخىدىكى   ئورنى مۇقۇملاشتۇرۇلمىغان ئاتاقلىق شاىرلارنىڭ بىرسىدۇر مەشرەپ تەخمىنەن1657 ئۆزبېكىستاننىڭ ئەنجان ئوبلاستىدا كەمبىغەل بىر ماتاچى ئاىلىسىدە  دۇنياغا كەلگەن  باللىق چاغلىرى ئەنجان نەمەنەاندا ئۆتكەن ئۇ15ياشقا كىرگەندە ئاتىسى ئۇنى كۆزگە كۈرۈنگەن ئىشانلاردىن بىرى  موللا بازار ئاخۇننىڭ تەربىيەسىگە بىرىدۇ  مەشرەپ ئۇستازىدىن  پارىس تىلى ئەرەپ تىلىنى ئۆگۈنۈپ مۇستەققىل پىكىر يۈرگۈزۈش ئىقتىدارىنى يىتىلدۈرىدۇ. ئۇ ئۇستازىنىڭ دەرگاھىدىكى سۇپى ئىشانلارنىڭ ئاچكۆزلىگى  ھارامتاماقلىقىنى كۆرۈپ ئۇلاردىن قاتتىق يىرگىندۇ ۇ بۇنداق ھەجھى قىلىدىغان  ساترىك شېىرلارنى يېزىشقا باشلايدۇ. ئاخىردا قەشقەرگە كىلىپ. ئاپپاق غوجا دەرگاھىدا چاكار بولدۇ  ئۇ 7يىل چاكار بولۇش جەريانىدا قاتىق ئەمگەكلەرنى قىلدۇ ھەمدە قاتتىق خورلىنىشقاھاقارەتلىنىشكە ئۇچرايدۇ ئۇنى ئەڭ سەسكەندۈردىغىنى ئاپپاق غوجىنىڭ  بىر تەرەپتىن بايلىقنى ھارام دەپ تۇرۇپ يەنە بىر تەرەپتىن   ئۆز بايلىقىنى ئاشۇرۇشقا ئۇرىنىشى  مەشرەپنىڭ سۇپى ئىشانلارغا چۇقىنىشىنى سۇسلاشتۇرۇپ  نەپرەت تۇيغىسىنى قوزغايدۇ. ئۇ شۇنىڭ بىلەن سوپىلارغا قارشى ئىسيانكار شېڭرلارنى يېزىشقا باشلايدۇ  ، بۇنىڭدىن خەۋەر تاپقان غوجا قاتتىق تەقىپ ئاستىغا ئېلىپ  نەزەربەنت قىلدۇ  ھەمدە ئۆز كېنزەكلىرىدىنبىرىنىڭ مەشرەپنى ياخشى كۆرۈپ قالغانلىقىدىن خەۋەر تېپىپ ۇنى بەكمۇ خورلىغان ھەم دەرگاھىدىن ھەيدىگەن. مەشرەپنىڭ ئۇنىڭدىن كىيىنكى ھاياتى قەلەندەرچىلىك بىلەن ئوتىدۇ .ئۇ جاھان كەشتىلىك قىلىپ  يەكەن خوتەن  ئىلى خوجەنت، سەمەرقەنت ، بۇخارا، بەلىخ،  ھىندىستان ، ئاپىغانىستان، قاتارلىق نۇرغۇن مەملىكەت ۋە شەھەرلەرنى پىيادە كېزىپ چىقىدۇ. ئۇ بارغانلا يېرىدە سوپى ئىشانلارنى  قاتىق مەسخىرە قىلىپ ئەخمىقانە ھەركەتلىرى ئۈستىدىن كۈلگەن شۇنىڭ بىلەن  مۇتەسىپ كۈچلەر روھانلار ، ئۇنى تەقىپ ئاستىغا ئالدى. ئۇلار بىرلىشىپ سۇيقەست پىلانلاپ  ‹‹ ئۆزىنى خۇدا ››دىدى دەپ پەتۋا چاپلاپ  ئەشتارىانلاردىن بولغان  بەلىخ ھاكىمى  مەھمۇت  قۇتۇغانغا  چېقىپ بارغان شۇنىڭ بىلەن  مۇرتەدلىك ھە  دەھرىيلىكتە ئەيىپلەنگەن شاىر  ئاخىرى  بۇ جاھانغا سىغماستىن 1711يىلى مەھمۇت شاھنىڭ بۇيرىقى بىلەن  دارغا ئېسىپ ئۆلتۈرۈلدى شاىر ئۈلۈپ كەتكەن بولسىمۇ ئۇنىڭ نامى خەلىق تەرىپىدىن ياد ئىتىلىپ تۈرلۈك ئەپسانىلەر بىلەن تەرىپلىنىڭپ كەلمەكتە  شاىرنىڭ بىزگىچە يتىپ كەلگەن ئەسەرلىرىدىن ‹‹مەبدەى نۇر››ۋە .‹دىۋان مەشرەپ›› ناملىق ئىككى كىتاۋى بار. ئۇ ئۆز ھاياتىدا نۇرغۇن شېڭرلارنى يازغان ھەم ناخشا قىلىپ ئوقىغان  ھەتتا بەزىللىرىنى ياغاچلارغا دەرەخلەرگە يېزىپ قالدۇرغان بولسڭىمۇ خېلە بىر قىسمى يوقىلىپ كەتكەن. ئاخردا شاىرنىڭ بىرقانچە كۇپلىت شېىرىنى يوللاپ قۇيۇشنى لايىق تاپتىم. بەندىدىن پەرھات قاچتى غەم تاغىغە  ئۇ كىتىپ خەستە مەقنۇن ھەم كېزىپ چۆللەردە ھەيراندۇر بۈگۈن ........................................................................... بىر خۇدادىن ئۆزگەسى  بارچە غەپلەتتۇر مەشرەبا كۈل ئەگەر بۆلمەسە تىلىكىڭدە تىكاننى نە قىلاي گۇۋا بولغىن خالايىقلار كەچتىم مالۇ -جانىمدىن سىنىڭدىن باشقا يارىم يوق، مىنى ھەسلىڭگە يەتكۈزگىل مەنبە كىلاستىك ئەدەبىياتتىن

qizilpachaq

	دېمەك مەشرەپمۇ مەندەك قىزىلپاچاقكەن. كومپارتىيە بولمىغان بولسا مەشرەپ بولمايتتى.

zapar

	مەشرەپنىڭ ئۆمىرىنى  ئاباق خوجا ۋەيران قىلۋەتكەن.

mahatjan

	دېمەك مەشرەپمۇ مەندەك قىزىلپاچاقكەن. كومپارتىيە بولمىغان بولسا مەشرەپ بولمايتتى.   مۇشۇنداق مەنىسىز ،تېتىقسىز ئىنكاسلىنى يازمىساڭلىكەن.

swinas

	شاھ مەشرەپنىڭ تەرجىمالىنى بىلۋالدىم رەخمەت سىزگە

kurdax

	mahatjan  باش سۇرىتىڭىزنى خاپا بولماي يازلىق باش سۇرەتكە ئالماشتۇرۇپ قويسىڭىز بوپتىكەن . بېشىڭىزدىكى قۇلاقچىغا قاراپ توڭلاپ كېتىدىكەنمەن .

0908220

	پەخىرلىنىشكە ئەرزىيدۇ.

ana

	مەشرەپنىڭ تەرجىمالىنى خېلى تولۇق بىلۋالدىم،رەھمەت سىزگە.

tahirbeg

	مەشرەپنى ھەقىقىي چۈشەنمەكچى بولغانلار ئۆزبەكچە ئەسەرلەرگە مۇراجەت قىلىڭلار.   ئاپپاق غوجا ئۇنىڭ ئۆمرىنى نابۇت قىلغان دىگەن گەپ يالغان گەپ.  بىزنىڭ جىق يازغۇچىللىرىمىز ھەممىنى ئاپاق غوجامغا دۆڭگەپلا قۇتۇلىدىچۇ.