‹‹سالچىلار››رومانى ھەققىدە دەسلەپكى تەنقىد.(ئوبزورچى يالقۇن روزى)

putukqi

	((سالچىلار)) رومانى ھەققىدە دەسلەپكى تەنقىد                                                            يالقۇن روزى                                مەنبە: تارىم ژورنىلى 2013-يىلى 4- سانىدىن ئېلىندى   داڭلىق يازغۇچى مەمىتىمىن ھوشۇرنىڭ تۇنجى رومانى ((قۇم باسقان شەھەر))نەشىر قىلىنىپ 16يىلدىن كېيىن،ئۇنىڭ2- رومانى((سالچىلار))2012-يىلى ئوقۇرمەنلەر بىلەن يۈز كۆرۈشتى. يازغۇچىنىڭ تۇنجى رومانى زور شۆھرەت قازانغان بولغاچقا ، ئۇ خېلىدىن بېرى ئوقۇرمەنلەرنىڭ دىققەت  ۋە ئۈمىد نەزىرىدىكى يازغۇچى بولۇپ كەلگەنىدى. شۇ سەۋەپتىن ئوقۇرمەنلەر ئۇنىڭ 2- رومانىنى كۆرۈشنى تەققاززالىق بىلەن كۈتكەن .مەنمۇ شۇ خىلدىكى تەققاززالىق تۇيغۇسى كۈچلۈك ئوقۇرمەنلەرنىڭ بىرى بولۇش سۈپىتىم بىلەن((سالچىلار))رومانى نەشىر قىلىنىشى بىلەنلا ئوقۇپ چىقتىم. ئوقۇغاندىن كېيىىنكى ئەمىلى تەسىراتىم سۈپىتىدە قولۇڭىزدىكى بۇ دەسلەپكى تەنقىدى ماقالەمنى يېزىپ چىقتىم. مېنىڭچە بۇ رومان بايان ئۇسلۇبى،سۇژىت قۇرۇلمىسى ،ئىپادىلەش شەكلى،ئىدىيىۋى خاھىشى،چىنلىق ئاساسى،پېرسىنوناژلار خارەكتىرىنى يارىتىش،تىل ئىشلىتىش،ئىجتىمائىي ۋە بەدىئي ئۈنۈمى  جەھەتلەردىن ئەستايىدىل تەنقىدلىنىشكە تېگىشلىك رومان ئىكەن. بۇنداق دېيىش بەزىلەرگە غەلىتە تۇيۇلىشى مۇمكىن. ئالدى بىلەن شۇنى ئەسكەرتىپ قويۇش زۆرۈركى،ئەدىبىيات ساھەسىگە يېڭىدىن قەدەم ئېلىپ كىرىۋاتقان ھەۋەسكار ئاپتۇرلارغا نىسپىي ماس كېلىدىغان ،ئەمما تونۇلغان ئەدىبلەرگە ئەسلا ماس كەلمەيدىغان <<ئاۋال ئۇتۇقىنى مۇئەييەلەنشتۈرۈپ،ئاندىن كەمچىلىكىنى كۆرسىتىش لازىم>> دېگەن ساددا قاراشنى ياقىلايدىغان<<كۆڭلى ياخشى>> ئوقۇرمەنلەرنىڭ ئەكسىچە پىرىنسىپچىل،تەلەپچان،مىللى ئەدىبىياتنىڭ ،بولۇپمۇ رومانچىلىقنىڭ ئىززەت ھۆرمىتىىنى قوغداش مەيدانىدا تۇرۇپ پىكىر قىلىدىغان ئوقۇرمەنلەرنىڭ خاتالىقلارغا نىسبەتەن سۈرۈشتۈرۈش خۇسۇسىيىتى كۈچلۈك بولىدۇ. ئۇلارنىڭ ئومۇملاشقان مەسۇلىيەتسىزلىك ،بىپەرۋالىق،ياخشىچاقلىق، بىپەرۋالىق كەيپىياتىغا قاتتىق ئىچى پۇشىدۇ. ئۇلار سۈپەتلىك ئەسەرلەر بىلەن سۈپەتسىز ئەسەرلەرنى  تەنقىد ئۆتكىلىدىن ئۆتكۈزۈپ  ئايرىشنى ئارزۇ قىلىدۇ. مەيلى كىمنىڭ ئەسىرى بولىشىدىن قەتئىينەزەر ئەدىبى ئەسەرنى تەنقىدسىز قۇبۇل قىلىش ئەدىبىياتنى خاراپلاشتۇرىدۇ دەپ قارايدۇ.ئەدىبىي ئەسەرلەرنىڭ ئۇتۇقى ۋە كەمچىلىكىگە  ياتىدىغان تەرەپلىرىنى ئىلمىي ۋە پاكىتلىق تەھلىل قىلىشنى تەشەببۇس قىلىدۇ. ئۇلار بۇ خىلدىكى ئوبزارلارنىڭ يازغۇچى- شائىرلارغا مەسۇلىياتچان بولۇشنى،ئۆزىگە يوقىرى تەلەپ قويۇشنى ئۆگىتىدىغانلىقىغا  ئىشىنىدۇ. ئەمىلىيەتتە ھەقىقەتەنمۇ ئىلگىرلەشنى،ئۆزىنى تاكاممۇلاشتۇرۇشنى ئويلايدىغان ئەدىبلار پاكىتلىق .ئىلمىي تەنقىدلەردىن يېتەرلىك نەپ ئالىدۇ. مەن گېرمانىيە پەيلاسوپى شوپىنخاۋېر نىڭ<<سىلىق -سىپايىلىق ئىجتىمائىي مۇناسىۋەتتە ئۆز مەنىسىگە ئىگە. لېكىن ئەدىبىياتتا بىر خىل ياتلاشقان  ھەمدە كۆپۈنچە زىيانلىق ئامىل ھېساپلىنىدۇ>> دېگەن قارىشىنى ياقلايدىغان ئوبزورچى بولۇش سۈپۈتۈم بىلەن،ئەتەي كۆڭۈل ياساپ،ياخشىچاقلىق قىلىپ يۈرمەي ((سالچىلار)) رومانى ھەققىدىكى ئەمىلىي تەسىراتىمنى پاكىتلىق ،ئىلمى يوسۇندا ئوتۇرغا قويۇشنى مۇۋاپىق تاپتىم........... ...........................داۋامىنى ژورنالدىن كۆرگەيسىلەر      ئەسكەرتىش: يوقۇرقى يولانما ،ئەسلى ئەسەرنىڭ باش قىسمىنى ئۆز ئەينى بويىچە يوللاپ قويدۇم. ژورنالدىكى ئەسلى ئەسەرنى ئوقۇمىغانلارنىڭ يىنىكلىك بىلەن ئىنكاس يوللاپ ئارىغا ئازارچىلىق ئۇرۇقىنى چېچېپ قويۇشىدىن ساقلىنىشىنى  ئۈمۈد قىلىمەن.   (مەزكۇر ماقالىنى تارىم ژورنىلىنىڭ  2013-يىلى 4- سانىدا كۆرۈپ ،يالقۇن روزىغا بولغان ھۆرمىتىم ئاشتى ،ئەدىبىي ئەسەرگە بولغان چۈشەنچەممۇ بىر بالداق چوڭقۇرلىدى ،ئەتىكى ((دۇنيا كىتاپ ئوقۇش كۈنى)) تەبرىكلەشنى چىن كۆڭلىدىن خالايدىغان  كىتاپ سۆيەر قېرىنداشلارنىڭ  ھوزورۇغا سۇندۇم.)

qaraxani

	تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلمىغاننىڭ پىكىر قىلىش ھوقۇقى يوق ژورنالنى بىر ئوقۇپ كۆرسەك بولغۇدەك  رەھمەت يوللانمىڭىزغا...

a.sayrami

	يېقىندىن بۇيان بۇ رومان ھەققىدە تەنقىدى پىكىرلەرنى ئاڭلاپ تۇرۋاتىمەن. قارىغاندا بۇ روماننى بىر قېتىم كۈرۈپ باقمسام بۇلىدىغان ئوخشايدۇ......كۈرۈپ بېقىپ پىكىر قىلغان ئەڭ ئاقىلانە ئۇسسۇل.

burkut327

	بۇ روماننى مەن ئوقۇپ بولغانتىم، ،مۇشۇ ئوبزورنىمۇ بىر ئوقۇپ باقسام بولاتتي،ژۇرنال يوقتە

vincent

	مەنمۇ ئوقۇپ بولۇپ موكەممەل ئىنكاس يازاي!!!  تېمىڭىز غا رەھمەت.....

tekdirim

	رومان توغرىسىدا ئېنىق گەپ قىلماپتۇغۇ ، ياكى تورغا چىقارمىدىڭلارمۇ ؟ مىنىڭ يالقۇن روزى ئاكىنىڭ رومان توغرىسىدىكى تەپسلى بىر ئوبزور يازسا ئوقۇغۇم بار ئىدى.

ranjimayman

	بۇ روماننىڭ ‹بوردالغان›لىغى توغۇرلۇق خەۋەرنى مۇشۇ مۇنبەردە تۇنجى كۆرگەن ئىدىم،بۇ مەن ئۈچۈن يېڭى ئۇقۇم بولغاچقا مەخسۇس كىتاپخانىغا بىېرىپ روماننى ۋاراقلاپ باقسام،ھەققەتەنمۇ خېتى بەكلا چوڭ ئىكەن،‹بوردالغان ›دىگەن سۆز ئارتۇق كەتمەپتۇ.شۇڭا بۇ روماننى سىتىۋالمىدىم. يالقۇن روزى تولىمۇ قاتتىقلىق بىلەن پىكىر قىلىدىغان ئادەم،مەن بەكلا ھۆرمەتلەيمەن.يالقۇن روزىنىڭ يازمىسى مىنى روماندىن بەكرەك جەلىپ قىلدى.يۈز ئاياپ ئولتۇرماي ھەممە ئادەمگە ئوپ ئوچۇق پىكىر قىلىپ ،ھەقنى ھەق!سۆزلەيدىغان يالقۇن روزىغا چەكسز ئۇزۇن ئۆمۈر تىلەش بىلەن بىللە،چوقۇم مۇشۇ تارىمدىكى دۇردانىسى ئوقۇيمەن.

elxat99

	مەن ئوقۇپ بولغان!!!

jmgur

	تايىنلىق ماقالىنىمۇ قۇشۇپ ئەۋەتمەي

ئەرتۇرا

	يالقۇن روزى بۇرومانغا ئادىل باھا بىرىپتۇ!  مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ ( قۇم باسقان شەھەر) رومانى ئەمىلىيىتىمىزنى ئالامەت ياخشى ئەكسى ئەتتۈرۈپ بەرگەن رومان ئىدى، ئەپسۇس! ( سالچىلار) رومانى يالقۇن روزى دىگەندەك، ئۈچ جەھەتنىڭ ئىككىسىدە مەغلۇپ بولغان!  مەن بۇ روماننىمۇ ئوقۇپ چىقتىم. يالقۇن روزى باھاسىنى ئوقۇدۇم،