مىللىتىمىزدىكى يەنە بىر قالاقلىق-جىدەلخورلۇق

najtamam

	ئالدىنقى قېتىم بىر تىما يوللىغان ،نۇرغۇن كىشىلەر ياخشى باھالارنى بەردى ،يەنە بەزىلەر <ئەخلەت>دىگەن باھانىمۇ بەردى ، نىمە دىسە دەۋەرسۇن،مەنمۇ يوللاۋېرەي . بۇ تىمىدا جەمىيىتىمىزدىكى بىرقىسىم جىدەلخورۇقنى يازماقچى ئەسكەرتىش : مەن ئۇيغۇر مىللىتىدىن، مىنىڭ ئۇيغۇر بۇلۇش سۈپىتىم بىلەن ئۆز مىللىتىمىزدىكى بەزى ناچار ئىشلارنى سۆزلەش ھوقۇقۇم بار . شۇڭلاشقا مەن سەن كىم ،مىللەتكە نىمە ئىش قىلىپ بەرگەن ،نىمىگە مىللەتسى سۆكىسە دىگەندەك قۇرۇڭ پاراڭلارنى قىلىمساق . باشقا مىللەتلەردە بۇنداق ئىللەتلەر بولسا بۇ شۇلارنىڭ ئىشى ، لىكىن ھەرگىزمۇ باشقىلارمۇ شۇنداق دەپلا بۇنداق يۈرىۋېرىشكە بولمايدۇ. بۇنداق ناچار ئىللەتنى ھېچكىمنىڭ ئىتىراپ قىلغۇسى كەلمەيدۇ،لىكىن بۇ ئەمىلىيەت، مەن ئۆيدە ئولتۇرۇپلا بۇ ئىشلارنى يازمىدىم، مەن داۋاملىق دىگۇدەك بۇنداق ئىشلارنى كۈرۈپ تۇرىمەن . ئۇيغۇرچە مۇنبەردىن باشقا مۇنبەرلەرگىمۇ شىنجاڭدىن باشقا رايۇنلارغىمۇ بېرىپ تۇرىمەن . مەن سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق بىزدە نۇرغۇن ناچار ئىللەتلەرنىڭ بارلىقىنى ھىس قىلغاچقا يېزىۋاتىمەن . شۇڭلاشقا بىر ئۆمۈر مەھەللىسىدىن چىقىپ باقماي جاھان دىگەن مۇشۇ دەپلا ياشاپ كىلىۋاتقانلار ئارتۇقچە ھاياجانلىنىپ كەتمىسەك ! مۇنبەردىدىكى ،qqتوپىدىكى جىدەلخورلۇق ئۇيغۇرتىلىدىكى ئونۋېرسال مۇنبەرلەرگە كىرىدىغان بولساق بەك ئاسان ھەرخىل سېسق گەپ بىلەن ئادەم ھاقارەتلەشنى كۈرەلەيمىز ، خېلى كۆپ چ چ توپلىرىدىمۇ شۇنداق . مەن بەك ھەيران بىز تېخى دىنى ئىتىقادى بار مىللەت تۇرۇپ نىمىشقا مۇشۇنداق ئادەم ھاقارەتلەيمىز؟ خۇدانى تۇنۇمايدىغانلار بىزدىن خېلىلا ئىناق-ئىتىپاق مۇنازىرە ئېلىپ بارىدىغۇ؟ كوچىلاردىكى جىدەلخورلۇق بۇنى جېق سۆزلىمەي ، قىسىقىسى بۇنداق جىدەلنىڭ كىلىپ چىقىشىنىڭ سەۋەبى بولسا كىچىككىنە گەپ تاكاللىشىپ قالسا ياكى كىچىككىنە كۈزىگە سىغمىسا مۇشۇنى باھانە قىلىپلا جىدەللىشىدۇ. بىزدە <كەچۈرۈڭ>،<خاپا بولماڭ>،<رەھمەت>دىگەندەك بۇ گەپ سۆزلەرنى بەكلا ئاز ئىشلىتىمىز . مەسىلەن : بىرسىگە سوقىلىپ كەتسە سوقىۋەتكۈچى <خاپا بولماڭ،دىققەت قىلماپتىمەن>دىسە سوقۇلغۇچى كۈلىمسىرەپ تۇرۇپ <ھېچقىسى يوق ، ئامال بار دىققەت قىلىپ يۇرۇڭ> دىسىلا ئىش تۈگەيدۇ. لىكىن كۆپىنچە ۋاقىتتا سوقۇۋەتكۈچى <كەچۈرۈڭ>دىگەندەك ئەپۇ سورىسا سوقۇلغۇچى <كۈزۈڭ يوقمۇ؟نىمەڭگە ئالدىرايتتىڭ>دىگەندەك سۆزلەرنى قايتۇرۇىدۇ ياكى سوقۇۋەتكۈچى كەچۈرۈم سوراشنىڭ ئورنىغا <قانداق نىمە سەن ،نېرى ماڭساڭ بولمامتى>دىگەندەك گەپلەر بىلەن ئىشنى چوڭايتىدۇ. باشقا جىدەللەرنىڭ كىلىپ چىقىشىنىڭ سەۋەبىمۇ ئاساسلىق يۇقاردا دىيىلگەن <كەچۈرۈڭ>،<خاپا بولماڭ>،<رەھمەت>دىگەندەك سۆزلەرنىڭ دىيىلمىگەنلىكىدىن بۇلىدۇ دىيىشكە بۇلىدۇ . ھاراق سورۇنىدىكى جىدەلخورلۇق نۇرغۇن كىشىلەر ھاراق سورىنىغا كۈلۈشۈپ بىللە  كىرىپ كەتسە بىردەمدىن كيىن قۇلىدا پىچاق كۈتۈرۈپ بىرسى بىرسىنى قوغلاپ چىقىدۇ. بۇنىڭ ئاساسلىق سەۋەبى بولسا ھاراقنى ئىچىپ تازا قىزىغاندا بىر ئىككى ئېغىز گەپكە چىدىماي جىدەل باشلىنىدۇ . يەنە باشقا نۇرغۇن جىدەللەر بار ، ھەممىسىنىڭ كىلىپ چىقىش سەۋەپلىرى قان قىززىقلىق قىلىش، باشقىلارنى ياراتماسلىق، مەن -مەنچىلىك قىلىش دىگەندەك . بۇ تىمىنى يوللاشتىكى مەقسەت ھەممىمىز ئامالنىڭ بارىچە قېنىمىزنى قىززىق قىلماي ئىناق -ئىتىپاق ياشىساقكەن دىگەن ئۈمىتتە ! ئويلاپ باقايلى ،كىچىككىنە بىر ئىش ئۈچۈن سېسىق گەپ قىلىپ ئادەم ھاقارەتلەپ بىر ياخشى كەيپىياتنى بۇزىمىز ، بۇنداق قىلغاندىن كۆرە ئۆزىمىزگە ئازراق ھاي بەرسەك ھەممىگە ياخشى ئەمەسمۇ؟ بىز ياكى قاراقچى ،باندىتنىڭ ئەۋلاتى بولمىساق ،نىمىشقا مەدىنىيەتلىك،ئىناق-ئىتىپاق ياشىمايمىز؟ مەيلى سىز قارى-موللام بۇلۇڭ،مەيلى ھاراقكەش- <ئىمانسىز> بۇلۇڭ بۇ يەردە ھەممىمىزنىڭ ياشاش ھوقۇقى بار . ئەگەر سىز قارى-موللام بولسىڭىز ھاراقكەش -<ئىمانسىز>نىڭ تۇرمۇشى بىلەن ئارلاشماڭ(مۇنبەردە بولسىڭىز تىمىسىنى كۆرمەڭ ياكى قەستەن ھاقارەتلىمەڭ)،ئەگەر سىز ھاراقكەش-<ئىمانسىز> بولىسىڭىز قارى موللىلارنىڭ تۇرمۇشى بىلەن ئارلاشماڭ(مۇنبەردە بولسىڭىز تىمىسىنى كۆرمەڭ ياكى قەستەن ھاقارەتلىمەڭ) . ئىسىڭىزدە بولسۇن بۇ شىنجاڭ،ھەممىمىزنىڭ يۇرتى،ھەممىمىز مۇشۇ يەردە ياشايمىز . كىم ئەسكىلىك قىلسا جازاسىنى ئۆزى تارتىدۇ،كىم قارى-موللام بولسا مۇكاپىتى ئۆزى ئالىدۇ . ھېچكىمنىڭ بۇ دۇنيادا بۇنىڭغا ئارلىشىش ھوقۇقى يوق .بۇلۇپمۇ بىزنىڭ شىنجاڭدا شۇنداق .

babur-7

	ياخشى تېما يوللاپسىز  قىرىندىشىم ،  بەزى ئادەملەر بار  ئۆزىنى بىلەرمەن قىلىپ كۆرسىتىپ كەڭ خەلىق ئاممىسنىڭ دىنى ئىتىقادىنى ھاقارەتلەيدىغان  ،  ئۆزنىڭ خاھىشنى باشقىلارغا مەجبۇرلايدىغان ، قانداق قىلش خەلىق ئاممىسنىڭ ئەركىنلىكى .

kay~sar

	ھەق گەپ . جىدەلنىڭ يەنە بىر مەنبەسى ‹قىز تالىشىپ›   مەن كورگەن نۇرغۇن جىدەل شۇنداق .

UYGUR==DOLAN

	ناھايتى ياخشى تېما يوللاپسىز قېرىندىشىم ،دىمىسىمۇ ،بۇ ئەمەلىيەت ، مەنمۇ تور ئۇيۇنىنى بەكىرەك ئوينايمەن     (穿越火线（  ئەمما، بۇ ئۇيۇندا جىدەل ۋەھشى كۆپ . خوتەنلىك باللارنى مەدىكا دەۋاتقان .يەنە باشقا يەرلىك باللىلارنى ،يەنە باشقا گەپ بىلەن تىللاۋاتقان  .بۇنى دىمىسەممۇ بۇ ئۇيۇننى ئوينايدىغان قىرىنداشلىرىمىز غا ئايان . ئۇرۇشماڭلا دەپ ئايرىپ قويساقچۇ تېخى ،بىزنىمۇ تىللاپ تۇيغۇزۇپ- قۇيىدۇ . جىدەل بەك ئېغىر بۇ ئۇيۇندا ......

En-sar

	بونداق كىچىك ئىشلار ھەرقانداق بىر مىللەتتە مەۋجۇت! سىز بۇنداق كىچىك ئىشلارغا ئارتۇقچە كۆڭۈل بۆلگىچە مىللىتىمىزنىڭ جەڭگىۋار تارىخىغا ئائىت مەزمۇنلارنى يازسىڭىز ياخشى بۇلارمىكىن

TannAz

	راس نەخ گەپنى يېزىپسىز قەلمىڭىزگە بەركەت تىلەيمەن

0997tumuqi

	چەتئەلدە بىر كەچۈرۈڭ=جۇڭگودا ئون ئاناڭنى