«ئۇلغىيىۋاتقان‹ئايپاتەملەر›قوشۇنى»غاتەقرىز

                                              «ئۇلغىيىۋاتقان ‹ئايپاتەملەر› قوشۇنى»غا تەقرىز aHmg!s}&  
PfRA\  
                                                                         چۆل يامغۇرى A|
S)cr8z  
?]$<Ufr  
     بەك شەخسىيەتچى ئوخشايمەن. بۇ تېمىنى كۆرۈپ تۇلۇمدىن توقماق چىققاندەك سۆزلىگۈم كىلىپ قالدى. ئەجەب بۇرۇن كۆرمەپتىمەن! بېيجىڭ قاتارلىق ئىچكىرىدىكى ئاۋات شەھەرلەرنى مەركەز قىلىپ تەكشۈرۈپ يەكۈنلەش ئارقىلىق جورىسى يوق قىز-ئاياللارغا«ئېشىندى قىز» دەپ نام بەرسە  بىز بۇنى تىز پۇرسەتتە قوبۇل قىلىپ ئۇنى نوپۇسى شالاڭ ئاپتونوم رايۇنىمىزغا تەدبىقلاپ  كۆپتۈرۈپ « ئايپاتەملەر قوشۇنى » دەپ نام بىرىپ سەت بىر نامنى چىرايلىق ئۇيغۇر قىزىنىڭ خاس ئىسمىغا تىگىشىۋاپتۇق. G 
       ئابدۇللا، خالمۇراتلار باشتا «ئايپاتەملەر» دەپ ئاتىغان بولسا ئۇلارمۇ ئوبرازنى كۈلكىگە تىگىشىپ يەڭگىللىك قىلغان. شۇنداق ئىسىمدىكى قىزلار نام-ئابرويىمغا دەخلى قىلدى دەپ دەۋا قىلسا ئۇتىۋالىدۇ. لېكىن رىغبەتلەندۈرمەيمىز. بىزدە ئۇنداق قىزلار بولسىمۇ  ئاتاققا  قارىتا مىسال ياكى ئۈلگە بولغىدەك دەرىجىدە بولماسلىقى مۇمكىن. جورىسى يوق قىزلار بار يەردە جورىسى يوق يىگىتلەرمۇ ئاز ئەمەس. لېكىن نىسبەتتە پەرق بولىشى مۇمكىن. مەسىلىنىڭ بېشى تۇغۇلۇشىدىلا قىزلارنىڭ كۆپلۈكى. بۇ ئىگىسىنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشى. بەلكىم تويلۇق باھاسى ئېشىپ كەتمىسۇن دەپ  زاپاس ياراتقان بولىشى مۇمكىن (چاقچاق). سوبىكتىپ سەۋەب ۋە ئىجتىمائىي تۈزۈلمە تەبىئىي مەسىلىنى ئېغىرلاشتۇرۇپ ئىجتىمائىيلاشتۇرىۋەتكەن.             't&1y6Uu  
      قەدىمقى  ئايال دانىشمەن نۇيۋانىڭ سۆزى بىلەن ئېيتقاندا « بارلىق ئاياللارنىڭ ئورتاق ئىسمى‹ئاجىز› ». مەلۇم توپنىڭ يېتەرسىزلىكىنى قازغاندا ئۆزىمىزنى يەككە تۇتماي مۇناسىۋىتىمىزنى دەڭسەپ مەسئۇل بولۇش تۇيغۇمىزنىمۇ ئويلاپ سوغۇققان بولايلى. مەزمۇن ئويلىنىش، تەھلىل قىلىش خاراكتىرلىك بولسىمۇ ئاتاق توغرا ئەمەس. ناتوغرا ئاتاق(تېما) جەلىپكار بولسىمۇ مەزمۇن ئۇنى قوغدىيالمايدۇ. «قوشۇن» دېگەن ئاتاق تېخىمۇ ئارتۇق. « قوشۇن »دېگەن يىغىلىپ توپلۇشۇپ كۆلەم ھاسىل قىلغان تەشكىلىي توپقا ماس كېلىدۇ. تېمىنىڭ ئورنىنى بىكىتىشتە تېما ئىگىسىنىڭ ۋە باشقۇرغۇچىلارنىڭ سوغۇققانلىق بىلەن ئويلۇنۇپ كۆرىشىنى تەۋسىيە قىلىمەن. بۇ تېما بىزدىمۇ شۇنداقلارنىڭ كۆپىيىپ كىتىشىدىن ئېچىنىپ كۆڭۈل بۆلۈپ تەھلىل قىلىپ ئويلىنىشقا چاقىرىپ يېزىلغانلىقى چۈشىنىشلىك. لېكىن  نامىنى ئەسلى نامى بويىچە «ئېشىندى قىز» دەپ ئالساقمۇ بولىدۇ. ئۆزلەشتۈرۈۋېلىش ھاجەتسىز. چىرايلىق نام بولسىمۇ كاشكى .جەلىپكار تېما ئىجاد قىلىش بىلەن بىرگە ئۆزلۈككە بىرىدىغان تەسىرىنى دەڭسەپ كۆرەيلى.           G)%V 3h  
      چېچىم ئۇزۇن بولغاچقا ماقالىنىڭ تېگىگە يىتەلمەي تاققا-تۇققۇ سۆزلەپ تېما ئىگىسىنى رەنجىتكەن بولسام كەچۈرۈڭ. قايتا مۇنازىرە قىلىپ بازار چىقىرىشنى خالىمايمەن. %UrNPk  

[ بۇ يازما qolyamghuri تەرپىدىن 2011-11-18 01:27 AM ]

«ئېشىندى قىز » بۇمۇ يېڭىدىن پەيدا بولغان ئاتالغۇكەندە ...؟

ئايپاتەم دېگەن بۇ ئىسىمنى قۇيۇش ئەسلى خاتا،يەنە جوڭگۇ10-20يىلدىن كېيىن،قىزلار كىرىزىس دەۋرىگە ئۇچرايدۇ.بۇنىڭدىن 56مىللەتنىڭ ھېچقايسى مۇستەسنا ئەمەس.ھەممىسى بۇ ئىشقا دۇچار بولىدۇ. C]mp<  
چۈنكى،شەخسىي دوختۇرخانىلار سەۋەبلىك بۇ كىرىزىس پەيدا بۇلۇش ئالدىدا تۇرماقتا،پىلانلىق تۇغۇت،بىر پەرزەنتلىك بۇلۇپ،(شەھەر نۇپۇسى،ئاز سانلىق مىللەتلەر)ئىككى پەرزەنتلىك بۇلۇش(يېزا نۇپۇس،ئاز سانلىق مىللەتلەر) vw!7f|Pg ~  
خەنزۇلاردىن شەھەرنىڭ بىر،يېزىنىڭ ئىككى پەرزەنتلىك بۇلۇش تۇغۇت سىياسىتى،ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ بىرنى ئاز تۇغسا،ھۆكۈمەتتىن تۇلۇقلىما ياردىمى بېرىش،ۋارىسلىق،مىراسخۇرلۇققا ئىگە بولالماسلىقتىن ئەنسىرەش،دۇنياغا كۆز ئاچماقچى بولغان قورساق ئىچىدىكى بالىنى كۆرسىتىپ،قىز بوپ قالسا،رەھىمسىزلەرچە ئالدۇرۋىتىش ئىشى بەك ئېغىر. F]6G<6T[  
شەخسىي دوختۇرخانىلار پايدا-مەنپەئەت سەۋەبلىك بۇ ئىشلارنى يەنە سادىر قىلماقتا. "r@#3T$  
10-20يىلدىن كېلدىغان ئەرلەر كۆپ،ئاياللار ئاز بۇلۇش رېئاللىقى چوقۇم يۈز بېردىغان بىر ئاچچىق ساۋاقتۇر. ,jC~U s<  
جوڭگۇدىمۇ چەتئەل دۆلەتلىرىگە ئوخشاش ئالىي مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان كىشىلەرنى توي قىلىپ،ئوقۇسىمۇ بولىدۇ دېگەن بولسا،بۇ ئىشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولاتتى. `PtB2,?  
ئەپسۇس،20-ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرىدا خىزمەت ئېھتىياجى ئاساسەن مەخسۇس كۇرس،ئوتتۇرا تېخنىكۇم بىلەنلا چەكلىنەتتى. @JhkUGG]p  
كىشىلەرنىڭ مەدەنىيەت ساپاسىنىڭ ئۆسۈشى،رىقابەتنىڭ كۈچىيىشى،جەمىيەتنىڭ تەرەقىي قىلىشى سەۋەبلىك،تۇلۇق كۇرس پۈتتۈرگەن كىشىلەرمۇ خىزمەت تاپالماي يۈرمەكتە. jRC{8^
98  
ئاسپىرانت،دوكتۇرلۇق ئالىي ئۇنۋان،لېكىن،ئۇنى ئېلىش ئۈچۈن 30ياشقا كىرگۈچە ئاران ئېلىش مۇمكىن،شۇڭا،تېمىدىكى ‹‹ئايپەتەم››بىلەن ئاتالغان بۇ ئاتالغۇ شۇ ئېتۇت ئارقىلىق مۇنبەردە سەلبىي ئاتالغۇ بىلەن ئاتالدى. ,0h{RZKw  
مۇنبەردىكى بۇ تېما قىزىق تېمىغا ئايلاندى،كۆپىنچىمىز ئىشنىڭ ئالدى-كەينىنى ئويلاشماي،چاقچاق-يۇمۇر گەپلەرنى قىلىپ،ئايپەتەم دېگەن ئاتالغۇ بويىنچە ئاياللارنى سۆكتۇق،سەۋەبىنى ئەتراپلىق مۇلاھىزە قىلدىغانلار بەك ئاز چىقتى.شۇڭا،ھەممىمىزنىڭ بۇ ئىشقا سەمىمىي پوزىتسىيە تۇتىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.

ناھايىتى توغرا بايان قىپسىز،مەن ئىككى يىل بۇرۇن مۇنداق بىر ئىشنى كۆرگەنمەن. 9UteD@*  
بىر ئۇيغۇر ئايالنىڭ ئىسمىدا «ئاياللار تازىلىق مىيى»نى تىلىۋىزوردا ئېلان قىلغان،ئارىلىقتا مۇشۇ ئىسىمدىكى  بىر ئۇيغۇر خانىم ئۆز ئىسمىنىڭ نامىدا تازىلىق مىيى ئىشلەپ چىقارغان شىركەت ئۈستىدىن ئۆزىنىڭ ئىززەت-ئوبرويىغا دەخلى تەرۇز قىلغانلىقى توغرىسىدا ئەرز قىلغان.نەتىنجىدە شىركەت مەسئۇلى بۇ نامنىڭ پاتنىت ھوقوقىنى نۇرغۇن پۇل خەجلەپ سىتىۋالغانلىقىنى بۇ ئىسىمنى ھەرگىزمۇ ئۆزگەتمەيدىغانلىقىنى ئېيتقان.ئاخىرى بۇ ئايال يولدىشىنىڭ ھەم،ئوخشاش ئىسىمدىكى  ئۇيغۇر ئاياللار بىرلىشىپ يۇقۇرى ئورۇنغا ئەرز سۇنغان.شۇ جەرياندا بۇ ئېلان ھەم ئىشلەپچىقارغان مەھسۇلات دەرھال توختۇتىلغان. /: -&b#+  
دىمەك،مەنچە يۇقارقى سىز دىگەن ئەھۋال ‹ئۇلغۇيىۋاتقان ئايپاتەملەر› دىكى مۇشۇ چىرايلىق ئۇيغۇر ئىسىم بىلەن جەمىيەتتىكى تاتوغرا ئىشلار بىلەن شۇغۇللانغان ئەشۇ قىز-ئاياللارنى پەردەزلەش توغرا بولمىغان ئۇسۇل.ئايپاتەم ئىسىملىك خانىملارنىڭ ئۆز ئىسىمىنى قوغداپ قىلىش ھوقۇقى بار دەپ ئويلايمەن. 45-x$o  
تېمىڭىزغا تەشەككۈر.

      

بىز ئەسلى ‹‹ئايپاتەم››،‹‹ئېشىندى قىزلار››دىسەكمۇ بولمايدۇ!

ئىشلىتىش

ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 5قەۋەت  muyunqur كە 2011-11-18 11:37 AMئەۋەتىلدى  : 2l:cP2fa  
بىز ئەسلى ‹‹ئايپاتەم››،‹‹ئېشىندى قىزلار››دىسەكمۇ بولمايدۇ! P1$D[aF9$  

]-;JHB5A_:  
$uRi/%Q9  
^B7Ls{  
>m%7dU  
توغرا دەيسىز ،ئاڭلىماققا ھەر ئىككىلا ئىسىم ئوخشاش ياخشى تەسىر بەرمەيدۇ ،يۇقىردا توردىشىمىز تۇخار ئېيتقاندەك ئەھۋاللار سەۋەبىدىن توي قىلىش ۋاختى ئۇتۇپ كىتىۋاتقانلار ئاز ئەمەس ،بۇ ئىسىملارنىڭ مەنىسىدىن خۇددى ئۇلارنى ئوغۇللار ياراتماي ئولتۇرۇپ قالغاندەك ياكى تاللىنىپ ئېشىپ قالغاندەك تەسىر بېرىپ قۇيدىكەن ،بىزگە ئۇلارنى تەشكىللەپ گۇرۇپىپغا ئايرىپ بېرىڭ دەپ بىرسى ۋەزىپە قىلمىغاندىكىن ،ئوزلىرىنىڭ ئەزان توۋلاپ قۇيغان بىر چىرايلىق ئىسىملىرىنى ئاتاۋەرسەكلا بولمىدىمۇ؟ نىمە جاپا ئۇلارغا ئىسىم تاللاپ؟ يىغىپ ئېيتقاندا ( ئاي پاتەم )لا  ئەمەس ،كۇن پاتەملەرمۇ خېلى جىق ھازىر ،شۇڭا (ئۆزەڭنى بىل ئۆزگىنى قوي) دەيدۇ كونىلار.

((تالاشماڭلار تالايدىن ،قالار ئىكەن بۇ دۇنيا))  ئېسىمگە كەپ قالدى..... ,H$%'s1I(  
ئەمما يەنىلا بىر ئۆينى تىزىراق تۇتۇپ .مۇرۇسىدىن ئىس چىقارغانغا يەتمەيدۇ.

ئۆز مىلىلىتىڭ قىزلىرىگە مۇشۇنداق سەت ئىسىملارنى قويغان كىشلەرنىڭ ھالىغا ....ئاشۇنداق گەپنى قىلغىچە مەككىگە قاراپ دۇئا قىلىپ قويسا بولمامدۇ  دەيمەن . j'lC]}kH  
V=YDqof  

   يېغى  ياندىن، بالا  قېرىنداشتىن دېگەن شۇدە!! 'aS: Azb  
       توي قىلمىغانلارنى  ئايپاتەم، ھاراقكەشلەرنى چوڭ ئەيسا، Qv
)DSl  
قاچانمۇ تۈگەر  مىللىتىمىزدىكى  بۇ مېغىزىنى تاشلاپ  شاكىلىنى  يەيدىغان نادانلىق.

  ھە  ! يەنە قىزىيدىغان بولدى بۇ تىما

مىنىڭچە ھەر ئىكىلىسىنى دىيىشنىڭ ھاجىتى يوق . بىر كۈن چىقمىسا بىر كۈن چىقىدۇ . xJOp~fKG  
ئۇ تىما مەن قارىساممۇ بەك ھەجۋىيلەشتۈرۈلگەندەك ، ئاشۇرۇپ تەسۋېرلىگەندەك بىلىنگەن ئىدى ئىنكاسمۇ يازغۇم كەلمىگەن . q}(f9  
تەڭ كۆرمەڭ سىزگىمۇ كىلە دەپ ئاشۇنداق ئاتىغانلارنىڭ ، مازاق قىلغانلارنىڭ ئاچا سىڭىللىرىغا كەپ قالمىسىلا بولاتتىغۇ شۇنداق ئىش ... V-"#Kf 9