«ئىپپەت دەۋاسى» نى ئوقۇغاندىن كېيىن

‹‹ ئىنسانلىق شەرىپى›› دىن ‹‹ئىپپەت داۋاسى›› غىچە   نى ئوقۇغاندىن كېيىن |a||oyrN  
=E E>QM  
k :KN32%  
مىسرانىم مۇنبىرىدىكى «Qapaqhenim» ناملىق تورداش 2011 – يىلى 10 – ئاينىڭ 23 – كۈنى يازغان ‹‹ ئىنسانلىق شەرىپى›› دىن ‹‹ئىپپەت داۋاسى›› غىچە ناملىق تىمىنى ئوقۇپ چىقتىم . }q8|t3  
بىلدۈرگۈ : مەن Qapaqhenim ناملىق تورداشنى تونۇمايمەن ، شۇنداقلا ئۇنىڭ بىلەن ھىچقانداق ئۆچ ئاداۋىتىم يوق . پەقەتلا ئۇنىڭ تىمىسىدىكى مەزمۇنلارغا قارىتا ئۆزۈمنىڭ شەخسىي پىكىرىمنى ئوتتۇرىغا قويماقچىمەن . j%_{tB  
ئالدى بىلەن Qapaqhenim ناملىق تورداشنىڭ كونۇپكا تاختىسى ئالدىدىكى ئەمگىكىگە رەھمەت ئىيتىدىغانلىقىمنى بىلدۈرىمەن . تۆۋەندە مەن بۇ تىما توغرىسىدىكى كۆز قاراشلىرىمنى ئوتتۇرىغا قويىمەن : c:[z({
`  
1. تىمىنىڭ ماۋزۇسى «‹‹ ئىنسانلىق شەرىپى›› دىن ‹‹ئىپپەت داۋاسى›› غىچە » دەپ قويۇلغان بولسىمۇ ، بۇ ئىككى ئۇقۇمنىڭ ئايرىم جەھەتتىكى ئۇقۇم ئايرىمىسى ۋە ئىككى ئۇقۇمنىڭ باغلىنىشى توغرىسىدىكى دەلىللىك كۆز قاراشلار تىمىدا گەۋدىلەنمىگەن . ئۇقۇملار ئۆز – ئارا ئارىلاشتۇرۋىتىلگەن . مەركىزىي نۇقتا تولۇق يورۇتۇپ بىرىلمىگەن . \L6kCY  
2. تىمىدا : «‹‹ئىپپەت›› ئۇقۇمى، ئادەم ئاتا بىلەن ھاۋا ئانا ياراتقۇچى ئىگىمىز تەرىپىدىن زىمىنغا خەلىپە قىلىپ چۈشۈرۈلگەن شۇ دەقىقىدىن  باشلاپلا مەۋجۇت بولۇپ كەلگەن بىر مۇقەددەس ئۇقۇم بولۇپ » دىيىلگەن بولۇپ ، ئادەم ئاتا بىلەن ھاۋا ئانا زىمىنغا ھەرگىزمۇ زىمىنغا خەلىپىلىك قىلغىلى چۈشۈرۈلگەن ئەمەس . بۇ تورداش بۇ يەردە ئۆزىنىڭ چولتا دىنىي بىلىمى بىلەن ئەسلى پاكىتنى بۇرمىلاشقا ئالدىراپ كەتكەن . q oA?  
3. تىمىدا : «شۇڭا << ئىپپەت>> نى، ئىنساننىڭ ئىنسانى تاكامۇللۇقىنى جۇلالاندۇرىدىغان ئەڭگۈسشتەر، دەپ ئېيتىشقا بولىدۇ. » دىيىلگەن بولۇپ ، ئەگەر ئىنساننىڭ تاكامۇللىقى نوقۇل «ئىپپەت» دىيىلسە ، بۇ ئۆزىنىڭ چىن مەناسىنى تاپمىغان بولىدۇ . ئىنساننىڭ تاكامۇللىقى ئىپپەتتىن باشقا يەنە بىلىم ، ساغلاملىق ، ئەخلاق قاتارلىق ئامىللاردىن تەركىب تاپىدۇ ، دىيىلسە مۇۋاپىق بولىدۇ ، دەپ قارايمەن . مۇشۇلارنى يىغىنچانلىغاندا ئىنساننى تاكامۇللاشتى ، دىيىش مۇمكىن . «ئىپپەت» مۇشۇ تاكامۇللۇق ئىچىدىكى ئەخلاقى تاكامۇللۇقنىڭ بىر قىسمى دىيىشكە بولىدۇ . تىما يوللىغۇچى تەپەككۇر گادايلىقى تۈپەيلى ئۇقۇمنى قىسمەن كەمتۈك چۈشىنىپ يوللىغان تىمىسىنىڭ مەزمۇنىدا تامامەن ساقلانغىلى بولىدىغان خاتالىقنى سادىر قىلغان . kfb*|  
4. تىمىدا يەنە : «<<ئىنسانلىق>> بولسا، ياراتقۇچىمىز تەرىپىدىن ئىنسانغا ئاتا قىلىنغان، چىراي، بەدەن؛ ئىمان- ئېتىقات؛ ئەقىل؛ ئىنسانى سۆيگۈ؛ مېھرىبانلىق، ئاق كۆڭۈللۈك، راستچىللىق، ۋاپادارلىق، غۇرۇر، ئىززەت- ھۆرمەت، ۋىجدان تۇيغۇسى؛ پاكلىق، ھايا- نومۇس، مەسئۇلىيەتچانلىق، پاكىزلىق،...  قاتارلىق بىر قاتار ئەڭ بۈيۈك ئىنسانى تۇيغۇلار ۋە گۈزەل ئىنسانى سۈپەتلەردۇر.   » دىگەن قۇرلارغا نەزىرىمىزنى ئاغدۇرىدىغان بولساق ، تىما يوللىغۇچى ئۆزىمۇ بىر – بىرىنى ئۇقۇم جەھەتتىن پەرقلەندۈرەلمەيدىغان بىر تالاي سۆزلەرنى يىغىپ ، «سۆز ئويۇنى» غا ئالدىراپ كەتكەن . تىما يوللىغۇچى يۇقارقى «سۆز ئويۇنى» دىكى سۆزلەر گورۇپپىسىدىكى ھەربىر سۆزنىڭ ئايرىم مەنا شەرھىيسى ۋە بىر – بىرىدىن بولغان پەرقىنى ئۆزىمۇ چۈشىنەمدۇ – يوق بۇنىسى ماڭا قاراڭغۇ . `=}w(V8pc  
5. تىما يوللىغۇچى گەرچە تىمىسىدا «ئىنسانىي» لىقنى كۆپ تىلغا ئالغان بولسىمۇ بىراق تىمىسىدا بۇ سۆزگە قارىتا شەرھىيسى ۋە مۇلاھىزىسى كەمچىل بولۇپ ، ئوقۇرمەنلەردە بۇ سۆزنىڭ ھەقىقى مەناسىنى چۈشىنىش ۋە باشقا سۆزلەردىن پەرقلەندۈرۈشكە ئىمكانىيەت بەرمىگەن . YTb/ LeuT  
6. تىمىدا ئىلاھى سۆزلەر ۋە دىنىي ئاتالغۇلار بىر قەدەر كۆپ ئىشلىتىلگەن بولۇپ ، گەرچە ئاز ساندىكى دىن بىلەن بىلىمنىڭ مەناسىنى ئاسانلا ئارىلاشتۇرىۋىتىدىغان ، پىكىر گىمناستىكىسى قىلىشنى خالىمايدىغانلارنى قايىل قىلغاندەك كۆرۈنسىمۇ ، شۇ سۆزلەرنىڭ ئىنتىك مەناسىنى چۈشەندۈرۈپ بىرەلمەي ، تەپەككۇر گادايلىرىغا دونكىخوتچە مەشئەل كۆتۈرۈپ بەرگەن . ئىلاھىي سۆزلەرنىڭ كۆپلەپ ئىشلىتىلىشى «يېزىق دېموكراتىيىسى» گە ئېغىر چەكلىمىلىكنى ئىلىپ كەلگەن . B 
7. تىمىدا : «‹‹ ئىنسانلىق ئىپپىتى ››، ئىنساننىڭ، ئىچكى ۋە تاشقى ئىنسانى تۇيغۇ ۋە سۈپەتلىرىدە ئىپادىلەنگەچكە، » دىيىلگەن بولۇپ ، ناۋادا بىراۋ تىما يوللىغۇچىدىن « ئىنساننىڭ تاشقى ئىنسانى تۇيغۇسى نىمە ؟» دەپ سورىسا بۇنىڭغا قايىل قىلارلىق ، پەلسىپىگە تويۇنغان ، ئۇقۇملىرى لوگىكىگە چۈشكەن شەرھىي بىرەلەمدۇ – يوق ، بۇنىسى ئوقۇرمەنلەرگە قاراڭغۇ بولۇپ قالغان . pv3SAO4  
8. تىمىدا : « شۇڭا بىز  ‹‹ئىپپەت›› دىگەندە ھەمىشە، ‹‹ فىزولوگىيەلىك ئىپپەت›› نىلا كۆزدە تۇتۇپ، ‹‹ روھى ئىپپەت›› نى نەزەردىن ساقىت قىلىپ قويىمىز. ‹‹ئىپپەت›› پېچىتى، پەقەت قىز- ئاياللارغىلا بېسىلغاندەك، ئەرلەر بۇنىڭدىن مۇستەسنادەك، ئەرلەر ئاياللارغا قارىغاندا، ‹‹ئىپپىەت مەخپىيەتلىكىنى يوشۇرۇپ قېلىش ئەۋزەللىكى>> گە ئىگىدەك خاتا، ئازغۇن تۇيغۇلاردا بولىمىز. » دىيىلگەن بولۇپ ، تىما يوللىغۇچى كىشىلەردىكى «بۇرچ تۇيغۇسى» نى خاتا ھالدا ئاتالمىش ‹‹ روھى ئىپپەت›› دەپ ئاتاپ ، ئوقۇرمەنلەرنى ئۆزىنىڭ شەخسىي ئارزۇسى بويىچە ئەسلى بار بولغان ئۇقۇمنى «كەشىپ» قىلغاندەك تۇيغۇ بەرگەن . E2hy%y9Tp  
9. تىمىدا يەنە : «ئەمدى ئىمان ئېيىتقانلارغا يەنى مۇسۇلمانلارغا نىسبەتەن، بۇنداق قاراشتا بولۇش، يەنى، ئەرلەرنىڭ ئىپپىتىنى ئىنكار قىلىش، ئېنىق كۇپۇرلۇقتۇر. » دىيىلىپ «كۇپۇرلۇق» لۇقنىڭ مەناسى شەرھىيلەنمەي تۇرۇپلا ، ۋەزنى ئېغىر بولغان بۇ سۆز يەڭگىلتەكلىك بىلەن ئىشلىتىلىپ ، ئوقۇرمەنلەرنى دىنىي نۇقتا ئارقىلىق ۋەھىيمىلىك ھالدا قايىل قىلىشقا ئالدىراپ كەتكەن . utH/E7^8  
دىمەك تىما يوللىغۇچى ئۆزىنىڭ ئاتالمىش «تىما» سىدا ئۆزىگىمۇ قاراڭغۇ بولغان ئۇقۇملارنى ئارىلاشتۇرۇپ چۈشەندۈرۈپ ، «سۆز ئويۇنى» غا ئالدىراپ ، تەپەككۇر گادايلىقى ۋە تەپەككۇر دەلدۈشلىكى سەۋەبىدىن تورداشلارغا بىر دۆۋە «سۆزلەر يىغىندىسى» نى «تەقدىم» قىلغان . شۇنى ئىسىمىزدە تۇتۇشىمىز كېرەككى ، بىلىمنى تەنقىدى قوبۇل قىلماي ، تەقلىدىي قوبۇل قىلىش پەقەتلا «ئەكىس سادا» قايتۇرىدىغان «دەلدۈش تام» لاردىن قىلىپ يىتىشتۈرۈپ چىقىدۇ . ئاجىزلارنىڭ يولىنى توسۇپ تۇرغان ئىگىز تاغ كۈچلۈكلەرنىڭ رېكورت يارتىدىغان سەكرەش تاختىسى بولۇپ قىلىشى مۇمكىن ! /Soc,PjZ  
bi:TX 
6ct'O**k*&  
VLL
CdZ%  

     كىشىلىك تۇرمۇشتا ئادەملەرنىڭ مەسىلىلەرگە تۇتقان پوزىتسىيىسى ۋە كۆز قارىشى ئوخشاش بولمايدۇ. =;z42oS  
   يوقۇرقى تېمىدىمۇ مانتىپەز پەقەت ئۆزىنىڭ قاپاق خېنىم يازغان ( ‹‹ ئىنسانلىق شەرىپى›› دىن ‹‹ئىپپەت داۋاسى›› غىچە) دىگەن تېمىغا بولغان كۆز قارىشىنىلا ئوتتۇرىغا قويغان.  تېمىدىكى مەسىلىلەرنى تەھلىل قىلىپ پىكىر يۈرگۈزۈشى توغرا ياكى خاتا بولسۇن ئۇ پەقەت تېمىغا قارىتىلا يېزىلغان. gY/p\kwsj  
   باشقا تورداشلارنىڭ ئىنكاس يازغاندا سوغۇققانلىق بىلەن ، پىكىر يۈرگۈزۈپ، ھەر ئىككى تېما ئىگىسىنىڭ شەخسىيىتىگە ھوجۇم قىلىدىغان ئىنكاسلارنى يېزىشىتىن ساقلىنىشىنى ئۈمىد قىلىمەن . lmbC2\GT  
   wticA#mb  
  ئېسىڭىزدە بولسۇن! ئىنكاسىڭىز ئاپتور ئۈستىدە ئەمەس تېما ئۈستىدىلا يېزىلسۇن!!!!!

ھەر  قانداق ئادەمىنڭ  كىشىلك تۇرمۇشتا  ئۆزگە  يارشا كۆز  قارشى  بولدۇ. FNgC TO%  
سۆزلرڭىز  سەل  قوپال  چىكتپتۇ. /AhN$)(
O  

سىز نىمىگە ئاساسەن ئادەم ئاتا ۋە ھەۋا ئانىمىزنى زىمىنغا خەلىپىلىك قىلغىلى كەلمىگەن دەيسىز؟ ئاللاھ قۇرئان كەرىمدە ئادەمنى يارىتىدىغان چاغدا ؛مەن زىمىنغا خەلىپە يارىتىمەن. دىگەن تۇرسا؟

قاپاق خېنىمنىڭ  تېمىسى ناھايىتى ياخشى چىققان، ئۇنىڭدا ھىچقانداق گەپ يورغىلىتىش يوق،  ئۇقۇملارنى ، مۇناسىۋەتنى شەرھىلەشمۇ روشەن بولغان، شۇڭا نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ ياقتۇرۇشىغا ئېرىشكەن.  HzQY\Y6  
 ئۇنداقتا  مانتىپەز ئەپەندىم، سىزنىڭچە ماقالىنىڭ مەركىزىي ئىددىيىسىدە مەسىلە بارمۇ ياكى بايان قىلىش ئۇسۇلىدا مەسىلە بارمۇ،   قاپاق خېنىمنىڭ  پىكىر ۋە يازما سەھۋەنلىكلىرىنى ساناپ بەرمەي، تەپەككۈر ئاتلىرىڭىزنى تازا چاپتۇرۇپ، ھىچكىم ھىچقانداق ئىۋەن تاپالمىغىدەك تەكاممۇل  رەددىيە ماقالىسىدىن بىرنى يازمامسىز   قېنى.   >h3m/aeNC  

     كىشىلەرنىڭ مەسىلىلەرنى تەھلىل قىلىش ئۇسۇلىنىڭ ئوخشاش بولماسلىقى ئوخشىمىغان قاتلامدىكى نوقتىنەزەرنى ئوتتۇرغا قويىدۇ . يازغۇچىنىڭ تەپەككۇرى ئاددى شەيئىلەردىكى تىرەنلىكنى تىپىپ چىقىپ ، پىشقان تىل سەنئىتى بىلەن ئوتتۇرغا تاشلىيالىسا ،ئاندىن كىشىدە ھاياجان قوزغايدۇ ، ئوقۇرمەننى ھەقىقىي قايىل قىلىدۇ ،تەربىيلەيدۇ . c]%~X&Tg`  
       ئەسلى ماقالىنىڭ قۇرۇلمىسىدا ۋە سۆز ئىشلىتىشتە مەسىلە بارلىقى ئىنىق . مەلۇم ئاتالغۇ ۋە جۈملىلەر پىشمىغان تەپەككۈرنىڭ ھاسىلاتى بولۇپ قالغان . لىكىن يەنىلا سوغۇق قانلىق بىلەن باھا بىرىش ئەۋزەل . يەنى ، مەزكۇر مۇنبەرگە كەسپى يازغۇچىلارلا كىرمەيدۇ . بەلكىم مەلۇم «يىمىرلىش» تىن چۆچىگەن ،مەلۇم قىرىندىشىمىزمۇ ، ئۆزلىكىدىن قولىغا قەلەم ئىلىشىمۇ مۆمكىن .ئۇندىن باشقا نۇرغۇن قىرىنداشلىرىمىز مەلۇم يازمىغا ئۆز قاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويۇشىمۇ مۆمكىن . شۇڭا ، ھەر ئىككىلا يازما ناھايتى ياخشى بولغان ...پەقەت سوغۇققانراق بولساقلا بولدى ... 6m%#cP (6K  
         مىسرانىمغا دەيدىغان گىپىم شۇكى ، مىسرانىم نادىر تىمىغا ئىھتىياجلىق ! لىكىن بۇ  ئىھتىياجنىڭ نادىر تىمىغا قويغان تەلەپنى تۆۋەنلىتىشنى كەلتۈرۈپ چىقارماسلىقىنى ئۈمىد قىلىمەن !!!

سىزنىڭ يازغانلىرىڭز تەپەككۇر موللىقىنى ئىپادىلەپ تۇرۋاتامدا؟........

تېمىغا رەددىيە بەرمەكچى بولسىڭىز،ئۇنداقتا سىزنىڭ نەزىرىڭىزدە خاتا دەپ قارالغان جايلارغا قايىل قىلارلىق پاكىت ۋە دەلىلەر بىلەن مەنتىقلىق جاۋاپ بېرىڭ،،بۇنداق خاتا دەپلا نېمىشقا خاتا دېيلىدى،قايسى جايلىرى ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن ئەمەس،ئەسلىي قانداق بۇلىشى كېرەك ئىدى دېگەنلەرنى توللۇقى بىلەن يېزىڭ..بولمىسا سىزنىڭ بۇ رەدديىرىڭىزمۇ ئۆزىڭىز دېگەندەك ‹بىر دۆۋە سۆزلەر يىغىندىسى›بۇلۇپ قالىدۇ..

سىزنىڭ تەنقىدىڭىزمۇ بەكلا يۈزەكى..................

ئەرقانداق كىشى ياغان ئەسەر چۇقۇم ئوخشىمىغان تۈستە چىقىدۇ ھەممە ئادەم بىر كەچمىشتە ياشايدىغان ئىش بولسا  ئەممە ئەسەر ئوخشاش چىقىپ قالمامدۇ sgnc$x"  
ھۈكىمىرانىڭ دىگىنىگە قۇشىلىمەن قاپاق خېنىم بۇلامدۇ؟چاپاق خېنىم بۇلامدۇ؟ .s?^y+ e_  
يازغۇچىغا نەقىل كەلتۈرۋالماڭ.چۈنكى سىز قاپاق خېنىم ياشىغان تۇرمۇشتا ياشاپ باخمىغان بولغاچقا  چۈشەنچەڭلەر ئوخشىمايدۇ.جەمىيەتتە ھەرقىسىم pFV~ 1W:  
تۇرمۇش كەچۈدىغانلار بار جەمىيەتكە بەكرەك چۈكۈپ كۆرىشىڭىزى تەۋسىيە قىلمەن!

«مەن يەر يۈزىدە خەلىپە (يەنى ئورۇنباسار) يارىتىمەن» دېدى. پەرىشتىلەر: «يەر يۈزىدە بۇزۇقچىلىق قىلىدىغان، قان تۆكىدىغان (شەخسنى) خەلىپە قىلامسەن؟ ھالبۇكى بىز سىنى پاك دەپ مەدھىيىلەيمىز، مۇقەددەس دەپ مەدھىيىلەيمىز» دېدى. اﷲ: «مەن ھەقىقەتەن سىلەر بىلمەيدىغان نەرسىلەرنى بىلىمەن» دېدى [30]. اﷲ پۈتۈن شەيئىلەرنىڭ ناملىرىنى ئادەمگە ئۆگەتتى، ئاندىن ئۇلارنى پەرىشتىلەرگە كۆرسىتىپ: «(خەلىپە بولۇشقا ئادەمگە قارىغاندا بىز ھەقلىق دەيدىغان قارشىڭلاردا) راستچىل بولساڭلار، بۇ شەيئىلەرنىڭ ناملىرىنى ماڭا ئېيتىپ بېرىڭلار» دېدى [31]. پەرىشتىلەر: «سېنى (پۈتۈن كەمچىلىكلەردىن) پاك دەپ تونۇيمىز. بىز سەن بىلدۈرگەندىن باشقىنى بىلمەيمىز، ھەقىقەتەن سەن ھەممىنى بىلگۈچىدۇرسەن، ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچىدۇرسەن» دېدى [32]. اﷲ: «ئى ئادەم! ئۇلارغا بۇ نەرسىلەرنىڭ ناملىرىنى ئېيتىپ بەرگىن» دېدى. ئادەم ئۇلارغا بۇ نەرسىلەرنىڭ ناملىرىنى ئېيتىپ بەرگەن چاغدا، اﷲ: «مەن سىلەرگە، ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى غەيبلەرنى ھەقىقەتەن بىلىپ تۇرىمەن، ئاشكارا ۋە يوشۇرۇن ئىشىڭلارنى بىلىپ تۇرىمەن، دېمىگەنمىدىم» دېدى [33]. ئۆز ۋاقتىدا پەرىشتىلەرگە: «ئادەمگە سەجدە قىلىڭلار» دېدۇق، ئىبلىستىن باشقا ھەممىسى سەجدە قىلدى، ئىبلىس (سەجدە قىلىشتىن) باش تارتتى، تەكەببۇرلۇق قىلدى، ئۇ كاپىرلاردىن بولۇپ كەتتى [34]. بىز(ئادەمگە): «ئى ئادەم! سەن خوتۇنۇڭ (يەنى ھەۋۋا) بىلەن جەننەتتە تۇرۇڭلار! جەننەتتىكى نەرسىلەردىن خالىغىنىڭلارچە كەڭتاشا يەپ - ئىچىڭلار، بۇ دەرەخكە يېقىنلاشماڭلار (يەنى مېۋىسىدىن يېمەڭلار)، بولمىسا (ئۆزۈڭلارغا) زۇلۇم قىلغۇچىلاردىن بولۇپ قالىسىلەر» دېدۇق [35]. )/Gi-::  
G{O{ p  
d{7)_Sbky  
/{
/mwS"W  
مەنبە   :  ‹‹   قۇرئان كەرىم   ››  29   -  بەت   . BjfTt:kY  

سىز قاپاق خېنىمنىڭ ماقالىسىنى خېلى تەھلىل قىلىپ ئۆزىڭىزنىڭ قارىشىچە بولمىغان دىگەن يەرلىرىنى خېلى تاپقاندەك تۇرىسىز ، ئۇنداقتا سىز مۇشۇ مەزمۇن ئاساستا قۇرۇق گەپلەر دۆۋىسىدىن بىرەر پارچە بىر نەرسە يېزىپ بېقىڭ ئوقۇپ باقايلى