ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى پائالىيەتلىرى
&xt[w>/ i ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى 2011 – يىللىق پائالىيەت كالىندارى
Wks zN h ^OV!Q\j.q RH{+8?0 1- ئاينىڭ 1- كۈنى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى يىللىق خىزمەت خۇلاسىسى
)Tieef*Q~ y #C9@C 2- ئاينىڭ 6- كۈنى: ئۇيغۇر ماگىستىر ۋە دوكتور ئوقۇغۇچىلار ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
pP#D*hiP-g h oO84 7 2- ئاينىڭ 20- كۈنى: ئۇيغۇر ئانا تىلى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
q{Gh5zg5O "Bv V89 3- ئاينىڭ 20- كۈنى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى نورۇز تەنتەنىسى
B uso
`G 33KC
O 4- ئاينىڭ 29- كۈنى: ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار ۋە تەتقىقاتچىلار ئۇچرىشىشى
tAo$; | s FJ:09L| 6- ئاينىڭ 18-، 19 – كۈنلىرى: 3 – قېتىملىق “ئۇيغۇر پەن مائارىپى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ كەلگۈسى” ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
#'},/Lm@ VxS3lR= 7- ئاينىڭ 2- كۈنىدىن 9- ئاينىڭ 5- كۈنىگىچە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى يىللىق تەتىلى
p^}`^>OL YD@Z}NE
v" 7- ئاينىڭ 31- كۈنى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ھەيئەت ئەزالىرى دالا سەيلىسى
XZ {rKf2 F+*fim'NK 10- ئاينىڭ 23- كۈنى: ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار ۋە تەتقىقاتچىلار ئۇچرىشىشى
T{^ P _;0RW 11- ئاينىڭ 13- كۈنى:2 – قېتىملىق ئۇيغۇر ماگىستىر ۋە دوكتور ئوقۇغۇچىلار ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
,\X ! :y~ { `Z~T&}~T 12- ئاينىڭ 4- كۈنى: ئۇيغۇر تىل بايرىمى
(]\p'%A) 0>Td4qr+u ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى 2012 – يىللىق پائالىيەت كالىندارى
F-b]>3r 1- ئاينىڭ 1- كۈنى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى يىللىق خىزمەت خۇلاسىسى
^|zag JIw?]xa* 2- ئاينىڭ 19- كۈنى:2 – قېتىملىق ئۇيغۇر ئانا تىلى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
T
iL.py, %FM26^ 3- ئاينىڭ 19- كۈنى: ئىستانبۇلدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ 2 – قېتىملىق نورۇز تەنتەنىسى
$Zo|t a^ M ;b3-
i 5- ئاينىڭ 5-، 6 – كۈنلىرى: 4 – قېتىملىق “ئۇيغۇر پەن مائارىپى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ كەلگۈسى” ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
=n ,1* DZ\ '7%c 7- ئاينىڭ 6- كۈنىدىن 9- ئاينىڭ 3- كۈنىگىچە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى يىللىق تەتىلى
5,oLl {S' &L5
)v\ z 10- ئاينىڭ 7- كۈنى: ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار ۋە تەتقىقاتچىلار ئۇچرىشىشى
VD@$y^!H 0SWqC@AR% 11- ئاينىڭ 11- كۈنى:3 – قېتىملىق ئۇيغۇر ماگىستىر ۋە دوكتور ئوقۇغۇچىلار ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى
2Sa{=x
N) ?!jJxhK
12- ئاينىڭ 4- كۈنى: ئۇيغۇر تىل بايرىمى \-]tvgA~&
f OR9 N/
ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى پائالىيەتلىرى(2009-2010) T(Q ~b
e(a,nZF.
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى قۇرۇلۇپ، ئىش باشلىغانلىقىغا بىر يىل بولغان 2011-يىلى 1- يانۋار خاتىرە كۈنىدە، ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ 2009 ۋە 2010 - يىللىق پائالىيەتلىرىنىڭ كۆرۈنىشلىرى تۆۋەندىكى تور بەتلەرگە ئۇلانما قىلىپ قويىلدى. كۈچ بىرلىكتە، ئىش ئۆملۈكتە! <z2.A/L
http://www.youtube.com/watch?v=VM_J48SwHqM zI,Qc60B
http://v.youku.com/v_show/id_XMjM0NDI0MzQw.html 1hCU"|VH:
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ئۇيغۇر زىيالىلىرىمىزنىڭ تەكلىپ – پىكىرلىرىگە، قوللاپ – قۇۋۋەتلىشىگە ۋە ياردەملىرىگە مۇھتاجدۇر. ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنى قوللاپ – قۇۋۋەتلىگەن بارلىق ئۇيغۇرلىرىمىزغا كۆپتىن – كۆپ تەشەككۈر ئېيتىمىز. ئۇيغۇر قېرىنداشلىرىمىزغا 2011 - يىلىدا بۈيۈك غەلبىلەر تىلەيمىز. aXq ig&:
-:ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىدىن ئابدۇلھەمىد قاراخان ۋە دوكتور ئابلەت تۇران o!~XYEXvUa
ۋاشىنگىتون شىتاتلىق ئۇنېۋىرسىتىدىن تۇرسۇنجان ئابلىكىم (Jeck) ئىستانبۇلدا ئۇيغۇر زىيالىلىرىغا ئېنىرگىيەنىڭ كەلگۈسى تېمىسىدا ئىلمىي دوكىلات بەردى L5zCL0j`
ئامىرىكا ۋاشىنگىتون شىتاتلىق ئۇنېۋىرسىتىدىن تۇرسۇنجان ئابلىكىم 7 – ئاينىڭ 23 – كۈنى شەنبە چۈشتىن كېيىن سائەت 13:45 تە بابى – ئالەم خەلقئارا ئوقۇغۇچىلار تەشكىلاتى يىغىن زالىدا ئىستانبۇلدىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچى ۋە زىيالىلارغا ئۆزىنىڭ ئىلمىي تەتقىقاتىنى تونۇشتۇرۇش بىلەن بىرگە، ئوقۇش ھاياتى، ئامىرىكا جەمىئىيىتى ۋە ئۇيغۇر زىيالىلىرى ھەققىدە ئىلمىي سۆھبەت ئېلىپ باردى. *A8*FX>\F
#yR&|*@
ئىستانبۇلدىكى ئىلىمخۇمار 30 ئەتراپىدا ئۇيغۇر ئوقۇغۇچى ۋە زىيالىلار بۇ ئىلمىي دوكىلاتتىن بەھرىمان بولدى. كۆپ ساندىكى ئوقۇغۇچىلار تەتىل بولۇپ ۋەتەنگە قايتىپ كەتكەنلىكى ئۈچۈن بۇ قېتىملىق پائالىيىتىمىزگە قاتنىشالماي قالدى. ?)(/SZC0
#[x*0K-h
باشلىنىش قىسمىدا ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىدىن ئابدۇلھەمىد قاراخان قاتناشقۇچىلارغا تۇرسۇنجان ئابلىكىمنىڭ قسقىچە تەرجىمھالىنى ئوقۇپ ئۆتتى: BI-'&kPk
v@ GhwL
T }msF
;T0X7MNx
تۇرسۇنجان ئابلىكىم 1977 – يىلى خوتەن ۋىلايىتى قارىقاش ناھىيىسى پۇرچاقچى يېزىسىنىڭ ئوتتۇرا ياغاچچى كەنتىدە تۇغۇلغان، باكلاۋۇرلۇق ئۇقۇشىنى شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتېتىنىڭ پەن تېخنىكا سىنىپىدا ئىككى يىل تەييارلىق باسقۇچىنى تاماملىغاندىن كېيىن چىڭدۇ پەن تېخنىكا ئۇنۋېرسىتېتىدا فوتو ئېلىكترون كەسپىدە ئوقۇغان. ئۇقۇش پۈتتۈرۈپ شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتېتىدا بىر نەچچە يىل ئىشلىگەندىن كېيىن ئامېرىكىغا ئوقۇشقا چىققان، تۇرسۇنجان ھازىر ئامېرىكىنىڭ ۋاشىنگتون شىتاتىدىكى (ۋاشىنگىتون شەھىرى ئەمەس) ۋاشىنگىتون شىتاتلىق ئۇنۋېرسىتېتىدا دوكتورلۇقتا ئوقۇۋاتىدۇ، تۇرسۇنجان ئوقۇشىنى داۋاملاشتۇرۇش بىلەن بىرگە، 2006- يىلى قۇرغان جەك تور بېتىدە ئۆزىنىڭ ئوقۇش ۋە تۇرمۇش تەجىربىلىرى، كەسپى بىلىملەر ۋە شۇنداقلا ئۇيغۇر ياشلىرىغا پايدىلىق بولغان ئۇقۇش ئۇچۇرلىرىنى ئېلان قىلىپ كەلمەكتە (http://jeckblog.com). /ivVqOo
BH~zeJ*Pr
\MmOI
R+K|K2"
تۇرسۇنجان ئابلىكىمنىڭ سۇنماقچى بولغان تېمىسى “ئېنىرگىيەنىڭ كەلگۈسى” بولۇپ، ئاساسلىق مەزمۇنغا ئۆتۈشتىن بۇرۇن، ئۆزىنىڭ ئامېرىكىغا ئوقۇشقا بارغاندىن كېيىن يولۇققان قىيىنچىلىقلىرى ۋە ھازىر يېتەكچى ئوقۇتقۇچىسى بىلەن قۇياش ئېنىرگىيەسى باتارىيىىسى ياساش تەتقىقاتىدا ئىشلەۋاتقانلىقى قاتارلىقلارنى قىسقىچە سۆزلەپ ئۆتتى. Z&iW1
+HUy,@^ Pa
تۇرسۇنجان لېكسىيەسىدە، ھازىر ئىنسانلارنىڭ (بولۇپمۇ ئامېرىكىدا) كۆپ ئىشلىتىۋاتقان ئېنىرگىيە مەنبەلىرىنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى يېڭىلانمايدىغان ئېنىرگىيەلەر بولۇپ بۇلار رەت تەرتىپى بويىچە: نېفىت (%40)؛ كۆمۈر (%23)؛ تەبىئى گاز (%22)؛ يادرو ئېنىرگىيەسى (%8) قاتارلىقلار ئىكەنلىكىنى، يېڭىلىنىدىغان ئېنىرگىيە مەنبەلىرىنىڭ بولسا ئاران %7 نى ئېگەللەيدىغانلىقى ۋە بۇ ئېنىرگىيە مەنبەلىرىنىڭ: قۇياش ئېنىرگىيەسى، يەر شارىنىڭ ئۆز ئسسىقلىق ئېنىرگىيەسى، شامال كۈچى ئېنىرگىيەسى، سۇ كۈچى ئېنىرگىيەسى، زىرائەت ياكى ئۆسۈملۈكلەردىن ئىشلەپ چىقىرىلىدىغان ئېنىرگىيە قاتارلىلاردىن ئىبارەت ئىكەنلىكىنى، بۇلارنىڭ ئىچىدە ئەڭ ئاسان ئېرىشكىلى بولىدىغان ئېنىرگىيەنىڭ يەنىلا قۇياش ئېنىرگىيەسى ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈردى. ئامېرىكىدا باراك ئوباما دۆلەت رەئىسى بولغاندىن كېيىن، ئۇنىڭ تەكلىپ پىلانلىرى بىلەن يېڭىلىنىدىغان ئېنىرگىيەلەرنى ئېچىشقا مەبلەغ سېلىنىشقا باشلىغان بولۇپ، بۇ پىلان بويىچە، 2025-يىلىغا بارغاندا ئامېرىكىدىكى پۈتۈن بىنالار ئۆزىگە كېرەكلىك بولغان توكنى ئۆزلىرى ئىشلەپ چىقىرىدىغان ھالەتكە كېلىدىكەن. تەتقىقاتلارغا ئاساسلانغاندا دۇنيادىكى نېفىت زاپىسى 2050- يىلى، كۆمۈر زاپىسى بولسا 2060- يىلىغا بارغاندا تۈگەيدىكەن، ئامېرىكا بۇ ئېنىرگىيە مەنبەلىرى تۈگەشتىن بۇرۇن قايتا ھاسىل بولىدىغان ئېنىرگىيە مەنبەلىرىنى كۆپلەپ يارىتىپ، ئەڭ قىسقا ۋاقىت ئىچىدە ئوتتورا شەرق ۋە باشقا رايونلاردىن كىرگۈزىۋاتقان نېفىت قاتارلىقلارنى توختاتماقچى ئىكەن. _ {#K
2(~Z l\
'-N 5F
; P ju O
تۇرسۇنجان دوكلاتىدا دۇنيادىكى نېفىت زاپىسىنىڭ نۆۋەتتىكى قېزىلىش ئەھۋالى ۋە خام نېفىت باھاسىنىڭ ئۆزگىرىش باسقۇچلىرى قاتارلىقلارنى تونۇشتۇردى. يېڭىلىنىدىغان ئېنىرگىيە مەنبەلىرىنى ئېچىشنىڭ تەننەرخى يەنىلا ناھايىتى يۇقىرى بولغانلىقى ئۈچۈن، يېڭىلانمايدىغان ئېنىرگىيە مەنبەلىرىگە بولغان تەلەپ يەنىلا يۇقىرى ئىكەن. بۇ سەۋەپتىن ئامېرىكا شامال كۈچى ئېنىرگىيەسى ۋە قۇياش ئېنىرگىيەسىدىن ئېرىشىلىدىغان توكنىڭ باھاسىنى، كۆمۈردىن ئېرىشىلىدىغان توكنىڭ باھاسى بىلەن تەڭلەشتۈرۈش ۋە بۇ ئارقىلىق ئىنسانلارنى پاكىز ئىنىرگىيە مەنبەلىرىدىن پايدىلىنىشقا يېتەكلەشنى مەقسەت قىلماقتا ئىكەن. s1: :\&`za
| Z7 j
s"
n^|xp;] :
tl~ZuS /
دوكلات سۇنۇلغاندىن كېيىن قاتناشقۇچىلار بەس- بەستە سوئال سوراپ پائالىيەتنىڭ جانلىقلىقىنى تېخىمۇ يۇقىرى كۆتۈردى، تەنەپپۇسنىمۇ قولدىن بەرمەي قىزغىن سۆھبەت باشلىنىپ كەتتى، قاتناشقۇچىلاردىن بەزىلەر “بوشلۇق نەزەرىيەسى” بىلەن بىر مەزگىل غۇلغۇلا پەيدا قىلغان قاسىم سىدىق ۋە Jeck ئوتتۇرىسىدىكى مۇنازىرىلەر ھەققىدە تۇرسۇنجاننىڭ پىكىرىنى سورىدى، تۇرسۇنجان ئۇ تالاش تارتىشلار ۋە قاسىم سىدىقنىڭ پەقەت نەزەرىيەسىلا ئوتتورىغا قويۇلۇپ ھېچقانداق ئىلمىي پاكىتلار بىلەن ئىسپاتلانمىغان بەزى كۆز قاراشلىرى ھەققىدە پىكىرلەر بايان قىلدى. قاتناشقۇچىلارنىڭ تەكلىپىگە بىنائەن، تۇرسۇنجان ئاخىرىدا كۆپچىلىككە ئامېرىكىغا چىقىپ ئوقۇش توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىپ ئۆتتى. @uV]7d"z(
I2RXw
hPz=Ec
DOFW"Sp E
ئاخىرىدا، ئابدۇلھەمىد قاراخان يېپىلىش نۇتىقىدا، ئۇيغۇرلار ئۈچۈن ئۆزىنى تەرەققى قىلدۇرۇشنىڭ ئەڭ توغرا يولىنىڭ يەنىلا ئىلىم – پەن ئۆگىنىش ئىكەنلىكىنى مەمتىلى تەۋپىقنى مىسال كەلتۈرۈپ تۇرۇپ تەكىتلەپ ئۆتتى ۋە پائالىيەتكە قاتناشقانلارغا ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى نامىدىن چۇڭقۇر رەھمەت ئېيتتى. بۇ ئىلمىي يىغىن تۈگكەندە، يىغىنغا قاتناشقان بىر قىسىم زىيالىلار خاتىرە رەسىمىگە چۈشتى. D8~\*0->
[$d]U.
خەۋەر ئىشلىگۈچى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىدىن زەمىرە ئەھمەد 7 _j t =sr
eE
.wnn
ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ 3 – قېتىملىق ئۇيغۇر پەن – مائارىپى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ كەلگۈسى تىمىلىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ZWS:-]P.
مائارىپ بىر مىللەتنىڭ ئويغىنىشى، تەرەققى قىلىشى ۋە يۈكسىلىشىدىكى ئەڭ مۇھىم ئامىلدۇر. ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى 2011 – يىلى 6 – ئاينىڭ 18-، 19- كۈنلىرى «ئۇيغۇر پەن-مائارىپى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ كەلگۈسى» تېمىسىدىكى 3- قېتىملىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىنى ئۆتكۈزۈپ، ئۇيغۇر مائارىپىنىڭ تەرەققىياتى ئۈچۈن يەنە بىر مۇھىم قەدەمنى باستى. c C) < Y#1
Ho*B<#&(A|
ئىستانبۇلنىڭ زامانىۋى مەركىزى بولغان تاكسىم مەيدانىدىكى Green Park مېھمانخانىسىغا بۈگۈن دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن ئۇيغۇر تەتقىقاتچىلىرى، زىيالىلىرى، دوكتور، ماگېستىر ئوقوغۇچىلىرى، تۈركىيەدىكى ئوقوغۇچىلار، مەرىپەتۋەر زاتلار كەلگەن بولۇپ، نەپىس بېزەلگەن مېھمانخانا يىغىن زالى ئېلىم-پەنگە تەلپۈنگەن 150 ئارتۇق يۈرەكلەر بىلەن تولغان ئىدى.جاراڭلىق، جۇشقۇن تۈركىيە دۆلىتى ئىستىقلال مارشى ئوقۇلغاندىن كېيىن، ئالدى بىلەن ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ رەئىسى پېروففىسور دوكتۇر ئالىمجان ئىنايەت ئېچىلىش نۇتىقى سۆزلىدى.پېروففىسور دوكتۇر ئالىمجان ئىنايەت ئەپەندى بۇ قېتىملىق يىغىننىڭ ئەھمىيىتى، رولى ۋە دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى ئۇيغۇر زىيالىلىرىغا بولغان ئىجابى تەسىرىنى تونۇشتۇرۇپ ئۆتتى ۋە يىغىننىڭ مۇۋەپپىقىيەتلىك ئېچىلىشىغا بولغان گۈزەل تىلەكلىرىنى بىلدۈردى. (7! pc
>}NnzZ
ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ رەئىس ۋەكىلى ئابدۇلھەمىد قاراخان بۇ قېتىملىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئۈچۈن ئىنتايىن چوڭ كۈچ چىقارغان بولۇپ، پائالىيەتنىڭ نۇرغۇن قىسمىنى ئۆزى بىر قوللۇق پىلانلىغان ئىدى. ئۇ ئېچىلىش نۇتىقىدا مۇنداق دېدى: \/SOpC
.9z}S=ZK
ھەرقايسى دۆلەتلەردىن كەلگەن ئەزىز مىھمانلار، ھۆرمەتلىك ئوقۇتقۇچى – ئۇستازلار، سۆيۈملۈك ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار، ھەرقايسى جەمىئىيەتلەرنىڭ جاپاكەش مەسئۇل خادىملىرى ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ پىداكار ھەيئەت ئەزالىرى! dZ* &3.#D5
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى بۈگۈن يەنە بىر مۇھىم تىما ئۈستىدە مۇھاكىمە يىغىنى ئورۇنلاشتۇرۇپ، ئۇيغۇر پەن – مائارىپى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ كەلگۈسى ھەققىدە ئىلمىي مۇلاھىزىلەر ئېلىپ بارماقچى. مەن ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى پەخىرى رەئىسى دوكتور ئەركىن سىدىق ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ 20 دۆلەتتىن 190 نەپەر ئەزاسىغا ۋاكالىتەن، بۇ يىغىنغا قاتناشقان ھەممىڭلارغا چىن يۈرەكتىن تەشەككۈر ئېيتىمەن، خوش كەلدىڭلار! q^^R |X1
ئەزىز قېرىنداشلار، تارىخقا نەزەر سالساق، بىزدىن فارابى، يۈسۈپ خاس ھاجىپ، مەھمۇد قەشقەرى، ئۇلۇغبەگ، ئەلىشىر نەۋائىي، ئابدۇقادىر داموللام قاتارلىق نۇرغۇن دۇنياغا مەشھۇر ئالىم – مۇتەپەككۇرلىرىمىز يېتىشىپ چىقىپ، دۇنيا مەدەنىيەت غەزىنىسىگە، جۇملىدىن ئۇيغۇر مەدەنىيەت غەزىنىسىگە زور تۆھپىلەرنى قوشقان. كۈنىمىزدىمۇ ئۇيغۇرلاردىن يۇقارقىدەك ئىلىم – پەننىڭ يۈكسەك پەللىسىگە چىققان ئالىملىرىمىز ئۇيغۇرنى ۋە ئۇيغۇرنىڭ ئىلىم – پەن كۈچىنى دۇنياغا نامايان قىلماقتا. ھالبۇكى، بىز ئۇيغۇرلار تۈرلۈك سەۋەپلەردىن، كۈنىمىزدە ئىلىم – پەندە ئۆزگە مىللەتلەردىن تۇلىمۇ ئارقىدا قالدۇق. بۇ سەۋەپتىن، ھازىر بىز ھەر قايسى ساھەلەردە يېتىشىپ چىققان ئىلىم ئەھلىلىرىگە ھەر زامانغا قارىغاندا تېخىمۇ ئىھتىياجلىق بولىۋاتىمىز. بۇ مەنىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا، بىزنىڭ زىممىمىزگە چۈشكەن ۋەزىپىمىز تۇلىمۇ ئېغىر. بۇ مۈشكۈل، ئەمما ئەھمىيەتلىك ۋەزىپىنىڭ ئادا قىلىنىشى ئۈچۈن ئازراق بولسىمۇ كۈچ قوشالىساق، ئۆزىمىزنى تۇلىمۇ بەختىيار ھىس قىلىمىز. | ~>7_:
ئاخىرىدا، بۈگۈنكى بۇ ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىمىزنىڭ ئۇلۇغ مىللىتىمىز ئۇيغۇرلار ئۈچۈن خەيىرلىك بولىشىنى چىن دىلىمدىن ئۈمىد قىلىمەن ۋە سۆزۈمنى تۆۋەندىكى شىئىر بىلەن ئاخىرلاشتۇرىمەن. A@d 2Ukv
N:p
P@o
بىز ئۈچۈن شەرەپتۇر ئەل – يۇرتنىڭ ئىشى، q2`mu4B
ئەلگە ئىش قىلغاننىڭ ئېگىلمەس بېشى. ~Hg*vCd ?
ئەگەر شۇ ئەھدىمىزنى ئاقلىيالىساق، T:K}mLSg
نە ھاجەت قەبرىمىزگە خاتىرە تېشى. IS[q'Cv*
NgsEEPu?
كۆپچىلىككە كۆپ رەھمەت! z,dF Dl$
NaQ~iY?
تۈركىيە جۇمھۇرىيىتىمۇ بۇ قېتىملىق مۇھاكىمە يىغىنى ئۈچۈن ئىنتايىن كۆڭۈل بۆلگەن بولۇپ، تۈركىيە باش مىنىستىرلىكتىن ئەسەر ساقا خانىممۇ كەلگەن ئىدى. ئەسەر خانىم ئۇيغۇر ئاكادېميسىنىڭ قىسقىغىنە 2 يىل ۋاقىت ئىچىدە كۆزگە كۆرۈنەرلىك نەتىجە قولغا كەلتۈرگەنلىكى، تۈركىيەدىكى ۋە دۇنيادىكى ئۇيغۇر زىيالىلىرىنىڭ بىرلىشىشى ئۇچۈن ئىنتايىن مۇھىم بولغان دەسلەپكى ئاساسنى تىكلەپ بەرگەنلىكىدەك مۇھىم تۆھپىلىرىنى تىلغا ئالدى. (ئەسەر ساقا خانىمنىڭ ئاتا – ئانىسى ئۇيغۇر بۇلۇپ، بوۋىسى، يەنى ئانىسىنىڭ دادىسى 1890 – يىللىرىدا خوتەندىن تۈركىيەنىڭ غازىئانتەپ ۋىلايىتىگە كېلىپ ئولتۇراقلىشىپ قالغان، دادىسى بولسا، 1937- يىلىدا قەشقەردىن تۈركىيەنىڭ غازىئانتەپ ۋىلايىتىگە كېلىپ ئولتۇراقلىشىپ قالغان.) d0%Wz
5Np
بۇنىڭدىن كېيىن يىغىن رىياسەتچىسى يىغىنغا ئىشتىراك قىلغان باشقا جامائەت ئەرباپلىرى ۋە ئىدارە – ئورگان باشلىقلىرىنىڭ تىزىملىكىنى ئوقۇپ ئۆتتى ۋە ئۇلارنىڭ گۈزەل تىلەكلىرىنى يەتكۈزدى. l$HBYA\Qh
ئالاھەزەل يېرىم سائەتلىك ئېچىلىش نۇتۇقلىرىدىن كېيىن، مۇھاكىمە يىغىنى رەسمىي باشلاندى. بۇ قېتىملىق يىغىن تۆت ئىلمىي ئولتۇرۇشتىن تەركىپ تاپقان بولۇپ، بىرىنجى بۆلۈمدە پېروففېسور دوكتور ئالىمجان ئىنايەت باشچىلىقىدىكى 4 كىشىدىن تەركىب تاپقان. ?/,V{!UTtq
gth_Sz5!#
Ab mi=]\bx
;<0 ~^ ,Xm
1. تۈركىيە ئەگە ئۇنىۋېرسىتىتى تۈرك دۇنياسى تەتقىقات ئېنىستىتوتى ئوقۇتقۇچىسى پېروففىسور دوكتور ئالىمجان ئىنايەت ئۆزىنىڭ “ئۇيغۇر تىلىنىڭ تىل ئىنقىلابى” دېگەن نوتۇقىدا، ئۇيغۇر تىلىنىڭ يېقىنقى 60 يىل مابەينىدە 5 قېتىم ئىسلاھات قىلىنغانلىقى، «سوزۇق تاۋۇشلارنىڭ ئاجىزلىشىشى» دىگەندەك ئۆزگەرتىشلەرنىڭ ئۇيغۇر تىلىنى باشقا تۈرك ئېرقىغا مەنسۇپ مىللەتلەرنىڭ تىلىدىن يىراقلاشتۇرىۋەتكەنلىكى ئوتتۇرىغا قويدى. بۇ ئۆزگىرىشلەرنىڭ ئاددىيلا تاۋۇشلارنىڭ ئاجىزلىشىش مەسىلسى بولۇپ قالماستىن، بەلكى بىر مىللەتنىڭ كەلگۈسىگە بېرىپ تاقىلىدىغان مۇھىم بىر مەسىلە ئىكەنلىكىنى دەلىللەش بىلەن بىرلىكتە، ئۇيغۇر تىلىنىڭ تەرەققىياتى توغرىسىدىكى ئۆزىنىڭ تەكلىپ پىكىرلىرى ئوتتۇرىغا قويدى ۋە ۋەتەن ئىچى – سىرتىدىكى زىيالىلارنىڭ تىلىمىزنى قوغداشتىكى باش تارتىپ بولمايدىغان مەجبۇرىيىتىنى تەكىتلەپ ئۆتتى. vs$. i
نوتۇقتىن كېيىنكى قىزغىن سۇئال سوراش ۋە مۇنازىرە يىغىن كەيپىياتنى جانلاندۇرۇش بىلەن بىللە يىغىن ئىشتىراكچىللىرنى ئۇيغۇر تىلىنى قانداق قىلىپ قوغدەش ۋە تەرەققي قىلدۇرۇش ھەققىدى چوڭقۇر ئويغا سالدى. &h6 `hP_
?wIEXKI
2. ئىستانبۇل بەيكەنت ئۇنىۋېرسىتى ئوقۇتقۇچىسى،ياردەمچى دوتسىنت دوكتور مەغپىرەت كامال «موللا بىلال نازىم ۋە ئۇنىڭ ھاياتى» نامىلىق تەتقىقات تېمىسىنى سۇندى. مەغپىرەت خانىم موللا بىلال نازىمنىڭ تۇغۇلۇش ۋە ئۆسۈپ يېتىلىش تارىخىنى شۇنداقلا ئەدەبىيات، شېئىر جەھەتتە تولۇپ تاشقان تالانتى بولسىمۇ، ئەينى زاماننىڭ شارائىتلىرى تۈپەيلى تونۇلالمىغانلىقى قاتارلىق نۇقتىلارنى چۈشەندۈرۈپ، موللا بىلال نازىمنىڭ تېگىشلىك ئورنىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشتەك گۈزەل ئارزۇ-ئىستەكلىرىنى ئىپادىلىدى. A+\rGVNH'S
wA,-!m
سادىر پالۋان بىلەن مانچۇ ھۆكۈمرانلىقىغا قارشى خەلق كۈرەشلىرىگە قاتناشقان موللا بىلالنىڭ بىزلەرگە قالدۇرغان قىممەتلىك ئەسەرلىرىدىن «نوزۇگۇم»، «چاڭموزا يۈسۈپخان» قاتارلىقلاردىنمۇ مەلۇمات بەردى. Gw6!cp|/
g86^Z%c(k
3.ئىسلام پەنلىرى بويىچە مارمارا ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ دوكتۇرلىقىنى پۈتتۈرگەن ئالىمجان بۇغدا ئەپەندى ئۆزىنىڭ «ماۋائۇننەھىر ئىسلام قانۇنچىلىرى ۋە ئۇلارنىڭ ئەسەرلىرى» تېمىسىدىكى نوتىقىدا، ئىسلام تارىخىدا ئوتتۇرا ئاسىيالىق ئىسلام ئۆلىمالىرى، ئۇلارنىڭ ئىسلامغا قوشقان تۆھپىسى ۋە تەتقىقات ئەسەرلىرىنى تونۇشتۇرۇپ ئۆتتى. g*4^HbVxt
mpIR: Im
ئۇ ئۇيغۇر قاتارلىق تۈرك ئىرقىغا تەۋە بولغان مىللەتلەرنىڭ ئىسلام دىنى تەتقىقاتى ئۈچۈن ئۆچمەس تۆھپىلەرنى قوشقانلىقنى ئوتتۇرىغا قويدى. &f)pU>Di
n7
n-uc
4. ياپونىيە توكيو ئۇنىۋېرسىتىتى يۈرەك قان-تومۇر كېسەللىكلىرى بويىچە دوكتورلۇق ئۇنۋانى ئالغان ئابلەت تۇران ئەپەندى «ساغلام ياشاش ۋە ئۇرۇن ئۆمۈر كۆرۈش» دىگەن نوتۇقىدا ياپونىيەلىك ئالىملارنىڭ تەتقىقات نەتىجىلىرىنى ئاساس قىلىپ تۇرۇپ، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ ئۆلچىمىگە ئاساسەن ھەر 100 مىڭ نوپوسنىڭ ئىچىدە ئەڭ كەم يۈز ياشتىن ھالقىغانلار بار رايون ۋە دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى جۈملىدىن ئۇيغۇر دىيارىدىكى ئوتتۇرىچە ئۆمۈر پەرقلىرىنى سىتاستىكىلىق مەلۇماتلار بىلەن كۆرسىتىپ ئۆتۈش بىلەن بىللە ،ئىنسانلارنىڭ ئۇزۇن ئۆمۈر كۆرشىدە موھىت،روھى-كەيپىيات ۋە ئوزۇقلۇقنىڭ ئىنتايىن موھىم رول ئوينايدىغانلىقىنى تىببى نۇقتىدىن دەلىللەپ، ئۇزۇن ئۆمۈر كۆرۈش توغرىسىدىكى پىكىر-تەۋسىيەلىرىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، ئاڭلىغۇچىلارنى سالامەتلىكىنى ئاسراشقا چاقىردى. ئابلەت ئەپەندىنىڭ يۇمۇرىستىك سۆزلىرى ۋە قىزىقارلىق سۆزلەش ئۇسلۇبى يىغىن ئەھلىنى ئۆزىگە جەلپ قىلىپ، يىغىن كەيپىياتىنى تېخىمى يۇقىرى كۆتۈرگەن بولسا، كۆرسەتكەن نەقلى ۋە ئەقلى دەلىللىرى كۆپچىلىكنى قايىل قىلدى. *J4 \KU
mv/ Nz ?
بىرىنجى كۈنلۈك پائالىيەتنىڭ تۇنجى ئىلمىي ئولتۇرۇشى غەلبىلىك ئاخىرلاشقاندىن كىيىن مېھمانخانا رېستورانىدا مېھمانلار چاي، قەھۋە ۋە تۈرلۈك پېچىنە – پىرەنىكلەر، بولكىلار بىلەن غىزالانغاچ يىغىن ئېلىپ كەلگەن ھاياجاننىڭ تۈرۈتكىسىدە چۈشتىن بۇرۇنقى مەزمۇنلار ھەققىدە قىزغىن بەس-مۇنازىرە ۋە ئۆز-ئارا پىكىر ئالماشتۇرۇش ئېلىپ باردى. Y31e1
SU~lj AF4
چۈشتىن كېيىن سائەت 13:30 دا يىغىننىڭ ئىككىنجى ئىلمىي ئولتۇرۇشى باشلاندى. يىغىننىڭ ئىككىنىجى ئىلمىي ئولتۇرۇشى ھاجەتتەپە ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ تارىخ پەنلىرى دوكتورى ئەركىن ئەكرەم باشچىلىقىدىكى 4 كىشىدىن تەركىپ تاپقان. ej(< Le\
W E
/1h
1. تۈركىيە ھاجەتەپە ئۇنىۋېرسىتىتى ئىجتىمائىي پەنلەر ئېنىستىتوتى ئوقۇتقۇچىسى، تارىخ سىتىراتىگىيە پەنلىرى دوتسىنت دوكتۇرى ئەركىن ئەكرەم «ئۇيغۇرلارنىڭ خەلقئارا مۇناسىۋەتلەرگە بولغان خاتا چۈشەنچىلىرى» دېگەن تېمىدا دوكلات بەردى. mGw*6kOIS
_.W;hf`
ئەركىن ئەپەندى دوكىلاتىدا خەلىقئارادىكى دۆلەتلەر مۇناسىۋىتىنى توغرا تەھلىل قىلىش ئۈچۈن ئاۋۋال ئىنسانلارنى توغرا چۈشىنىشنىڭ لازىملىقىنى تەكىتلەپلا قالماي، ئىنسانلارنى چۈشىنىش ھەركىتىنىڭ قىسقىچە تەرەققىياتى، بۇ ساھەدىكى مۇھىم تەتقىقاتچىلار ۋە نەزىرىيەلەرنى چۈشەندۈردى. ئەركىن ئەپەندى يەنە خەلقئارادىكى دۆلەتلەر مۇناسىۋىتىنىڭ تارىخى توغرىسىدىمۇ تەپسىلى چۈشەنچە بېرىپ ئۆتتى. [ zCKJR
g- INhzMu
2. ئىستانبۇل مالتەپە ئۇنىۋېرسىتىتى ئوقۇتقۇچىسى دوتسىنت دوكتور شەۋكەت ناسىر «ئىدىئولوگىيە تەشۋىقاتى ۋە ئۇيغۇرلار» توغرىسىدا دوكلات سۇندى. |B\76Nk
D*wY,\
شەۋكەت ئەپەندى دوكلاتىدا ئاساسلىق تەشۋىقات ۋاستىلىرىنىڭ قىسقىچە تارىخى ۋە ئىنسانلارنىڭ ئىدىئىلوگىيەسىگە قانداق تەسىر كۆرستىدىغانلىقى ۋە بۇ خىل تەسىر كۆرسىتىش ئارقىلىق خەلقنىڭ ئىدىئولوگىيە كونترول قىلىشقا ئۇرۇنغان بەزى دۆلەتلەر بىلەن ھۆكۈمەتلەرنىڭ تەشۋىقات ۋاستىلىرىنى قوللىنىپ خەلقنىڭ ئىددىيىسىنى ئۆزگەرتىش كۆرشىدە غايەت زور نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرگەنلىكىنى سۆزلەپ ئۆتتى t6%zfm
*E/CNMn=E
3. ئىستانبۇل بىلگى ئۇنىۋېرسىتىتى كومپىيوتېر ئوقۇتقۇچىسى دوتسېنت دوكتورى مۇرات ئورخۇن ئەپەندى«ئۇيغۇرچە جۈپ سۆزلەرنىڭ كومپىيۇتېر تەتقىقاتى» دىگەن تېمىدا نۇتۇق سۆزلىدى.مۇرات ئەپەندى ئۇزۇن مەزگىلدىن بۇيان ئۇيغۇر تىلىنىڭ كومپىيوتېردا باشقا تىللارغا تەرجىمە قىلىش تەتقىقاتى بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقان بولۇپ، ئۇ بۈگۈنكى تېمىسىدا كومپىيوتېردىكى ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتىنىڭ ئەھمىيىتى، رولى ۋە تەرەققىياتىنى چۈشەندۈرۈپ ئۆتۈش بىلەن بىللە ئۇيۇرچە جۈپ سۆزلەرنىڭ بەزى خۇسۇسىيەتلىرىنى ئوتتۇرغا قويۇلۇپ ، كومپىيوتېردا جۈپ سۆزلەرنى ئاپتوماتىك بىرتەرەپ قىلىشنىڭ ھەرقانداق بىر تىل ئۈچۈن ئىنتايىن قىيىم مەسىكە ئىكەنلىكىنى ۋە بۇ مەسىلنىڭ ئۇيغۇر تىلدىكى تارىخى ، بىر تەرەپ قىلىش ئۇسۇل، پىلانلىرىنى ئوتتۇرغا قويۇپ كۆپچىلىكنىڭ ئانا تىلىنىڭ كومپىيوتۇردىكى تەرەققىياتىغا بولغان ئىشەنچىنى ھەسسىلەپ ئاشۇردى. 07,&weQ
Z?."cuTt
4. ئەڭ ئاخىرىدا ئوقۇتقۇچى ئابدۇۋەلى تۇرسۇن ئەپەندى «ئۇيغۇر مائارىپى ۋەئۇيغۇرلارنىڭ كېلەچىكى» دېگەن تېمىدىكى ماقالىسىنى سۇندى.
;, @Fz
+3R/g @n
ئابدۇۋەلى ئەپەندى ئۇشبۇ ماقالىسىنى بۇ قېتىملىق مۇھاكىمە يىغىنىغا قاتنىشىش ئۈچۈن تەييارلىغان بولۇپ، ماقالىسىدە يېقىنقى زامان ئۇيغۇر مائارىپ تارىخىنىڭ تەرەققىياتىنى، بۇ مائارىپنىڭ يېتەرسىزلىكلىرىنى ۋە ناتوغرا قاراشلىرىنى سۆزلەپ ئۆتۈپ، ۋەتىنىمىزدە يولغا قويۇلىۋاتقان «قوش تىل مائارىپى»نىڭ خاتا تەدبىقلىنىپ «يەككە تىللىق مائارىپ»قا ئايلىنىپ قالغانلىقىنى تەكىتلەپ ئۆتتى. ئابدۇۋەلى ئەپەندى يەنە بۇ خىل «يەككە تىللىق مائارىپ»نىڭ مىللىتىمىزنىڭ كېلەچىكى بولغان ياش-ئۆسمۈرلەرنىڭ مائارىپ سەۋىيەسىنى تۆۋەنلىتىۋەتكەنلىكى، ھەمدە ئانا تىلىنى ياخشى ئۆگىنىش پۇرسىتىدىن مەھرۇم قېلىۋاتقانلىقىنى تىلغا ئېلىپ، بۇ خىل ئەھۋالنى ئۆزگەرتىشتىكى پىكىر چارىلەرنى ئوتتۇرىغا قويدى.ئىككىنجى ئىلمىي ئولتۇرۇشىنىڭ باشقۇرغۇچىسى ئەركىن ئەكرەم ئەپەندىنىڭ خۇلاسىسىدىن كېيىن ئاڭلىغۇچىلارغا 15 مىنۇتلۇق تەنەپپۇس بېرىلدى، 16:15 تە يىغىننىڭ ئۈچىنجى بۆلۈمى باشلاندى. <7MxI@\
zhI"++
ئۈچىنجى بۆلۈم ئەنقەرە ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ سىياسى پەنلەر دوكتورى ئەركىن ئەمەتنىڭ مەسئۇللىقىدا ئېلىپ بېرىلدى.. % hRH80W|
1. دوكتور ئابدۈشۈكۈر ئابدۇرەشىد «كومپىيوتېر سېستىمىسىدىكى مەۋھۇملاشتۇرۇش» دېگەن تېمىدا دوكلات بەردى. ئابدۈشۈكۈر ئەپەندى ھازىر شىۋىتسارىيەدىكى مەلۇم بىر خەۋەرلىشىش شىركىتىدە ئىشلەۋاتقان بولۇپ، بۇ قېتىملىق يىغىنغا ئالاھىدە تەييارلىق قىلىپ كەلگەن ئىدى. ئابدۈشۈكۈر ئەپەندى لېكسىيەسىدە ئاۋۋال كومپىيوتېر سېستىمىسىدىكى مەۋھۇملاشتۇرۇش تېخنىكىسىنىڭ ئەھمىيىتى، رولى، پىرىنسىپى قاتارلىقلارنى چۈشەندۈرگەندىن كېيىن مەۋھۇملاشتۇرۇش تېخنىكىسىغا قاتتىق دېتال ۋە يۇمشاق دېتال نۇقتىتىسىدىن ئىزاھات بەردى. ئاخىرىدا ئابدۈشۈكۈر ئەپەندى ھازىر دۇنيادا مودا بولۇۋاتقان بۇلۇت تېخنىكىسىنى قىسقىچە چۈشەندۈرۈپ نۇتىقىنى ئاخىرلاشتۇردى. ooN?x31
LH q~`
2. تۈركىيە ئەنقەرە ئۇنىۋېرسىتىتى تىل – ئەدەبىيات پاكولتىتى ئوقۇتقۇچىسى دوتسىنت دوكتور ئەركىن ئەمەت ئەپەندى يېقىن زامان تارىخىدا ئۇيغۇر تىلىدا يۈز بەرگەن ئەپسۇسلىنارلىق ئۆزگىرىشلەرنى مىساللار ئارقىلىق ئوتتۇرىغا قويدى.شۇنداقلا تەخمىنەن 1920-1940 يىللاردىكى تۈركشۇناس گۇننار يارىڭنىڭ كىتاپلىرىدىكى قەشقەر، خوتەن قوشاقلارىنى ھازىرقى زامان ۋارىيانتلىرى بىلەن سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق پەرقلەرنى ئوتتۇرىغا قويدى ۋە بۇ پەرقلەرنىڭ كېلىپ چىقىش سەۋەپلىرى ئۈستىدە تەپسىلى توختالدى. )JR&
R'B-$:u
3. ئىستانبۇل تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ قۇرۇلۇش ئېنژىنىرلىقى كەسپى بويىچە ياردەمچى دوتسېنت دوكتور ئەلى روزى ئۆزئۇيغۇر «يەر تەۋرەشتە ئىمارەتلەرنى كونتىرول قىلىش» دىگەن تېمىدىكى دوكتورلۇق ئوقۇش پۈتتۈرۈش ماقالىسىنى سۇندى.ئەلى ئەپەندى قۇرۇلۇش ئىلىمىنىڭ ئاساسىنى چىقىش نۇقتىسى قىلىپ تۇرۇپ، قۇرۇلۇش بىخەتەرلىكىنىڭ تېخنىكىسىنى ئاڭلىغۇچىلارغا چۈشەندۈردى. Fma#`{va
F<2qwP
4. شىۋىتسىيەدە ئوقۇۋاتقان دوكتورئاسپىرانت ئەيساجان ئابىدىن «مەخپى شىفىر ئىلمى» دېگەن تېمىدا دوكلات بەردى. ئەيسا ئەپەندى مەخپى شىفىر تېخنىكىسىنىڭ ئىزاھاتى بىلەن نۇتىقىنى باشلاپ، ئالدى بىلەن ئاڭلىغۇچىلارنىڭ بۇ كەڭ قوللانغان ئەمما نەزەردىن ساقىت قىلىنغان مەزمۇنغا بولغان خاتا چۈشەنچىلىرىنى ئايدىڭلاشتۇردى.شۇنداقلا بۇ تېخنىكىنىڭ پىرىنسىپى، ئىشلىتىلىشى، تۈرلىرى قاتارلىق نۇقتىلارنى چۈشەندۈردى ۋە يىغىن ئەھلىنى ئۇچۇر بىخەتەرلىكىگە دىققەت قىلىشقا چاقىردى. لېكسىيەسىنىڭ كەينىدىن، ئەيسا ئەپەندى يەنە شىۋىتسىيەنىڭ مائارىپ سېستىمىسىنى چۈشەندۈرۈپ، شىۋىتسىيدىكى ئالى مەكتەپلەرنىڭ ئوقوغۇچى قوبۇل قىلىشى، ئوقۇش تۈزىمى، ئوقۇش پۈتتۈرگەندىن كېيىنكى خىزمەت تېپىش ئەھۋالى ۋە خىزمەت سېستىمىسى قاتارلىق جەھەتلەردىن ئىنچىكە چۈشەنچە بېرىپ، ئولتۇرغانلارنى شىۋىتسىيەدە ئوقۇش توغرىسىدا تەپسىلى مەلۇمات بىلەن تەمىنلىدى. di~ [Ivw
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ھەققىدىكى قىسقىغىنە بىر تونۇشتۇرۇش فىلىمىدىن كېيىن، ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى رەئىسى ئالىمجان ئىنايەت ، ئەركىن ئەكرەم ۋە ئەركىن ئەمەتلەر خۇلاسە سۆزى قىلدى، ئالىمجان ئەپەندى بۈگۈنكى يىغىننىڭ ئىنتايىن مۇۋەپپىقىيەتلىك بولغانلىقىنى، ئىنتايىن ياخشى تېمىلارنىڭ سۇنۇلغانلىقىنى ۋە مۇھىم پىكىرلەرنىڭ ئوتتۇرىغا چۈشكەنلىكىنى ئېيتىپ ئۆتتى. ئەركىن ئەپەندى بۇ قېتىملىق يىغىننىڭ ئۇيغۇرلارنىڭ كېلەچەكتىكى مائارىپ تەرەققىياتى ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم ئاساس سېلىپ بەرگەنلىكىنى تەكىتلەپ، ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ بارلىق ئەزالىرىغا رەھمەت ئېيتتى. ئەركىن ئەمەت ئەپەندى يىغىنغا قاتناشقۇچىلارنىڭ قىزغىنلىقىغا يۇقىرى باھا بېرىپ، كۆپچىلىكنىڭ تېخىمۇ كۆپلىگەن تەكلىپ- پىكىر بېرىشىنى ئۈمىت قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى. )p
8P\Rl
شۇنداق قىلىپ ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ 3- قېتىملىق «ئۇيغۇرلارنىڭ پەن-مائارىپى ۋە كەلگۈسى» تېمىسىدىكى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ تۇنجى كۈنلۈك پائالىيەتلىرى ئنتايىن غەلبىلىك ئاخىرلاشتى. يىغىن ئىككىنجى كۈنى يەكشەنبە ئەتىگەن سائەت 09:00 دا ئوخشاش مېھمانخانىدا داۋاملاشتى. <*HsJwr)u
يەكشەنبە كۈنى ئىستانبۇل خەلقنىڭ دەم ئېلىش كۈنى بولغانلىقىدىن يوللار، كوچىلارنىڭ جىم-جىت بولۇشىغا قارىماي ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىن زالىدا ئادەتتىن تاشقىرى قاينام تاشقىنلىق ھۆكۈم سۈرىۋاتاتتى. tAS[T9B
بۈگۈن پەقەتلا يىغىنىمىزنىڭ تۆتىنجى ئىلمىي ئولتۇرۇشى بار بولۇپ، بۇ بۆلۈمدە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ پەخىرى رەئىسى، ئامېرىكا NASA ئالەم ئوپتىك تېخنكا ئىدارىسىنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئىنژېنېرى دوكتور ئەركىن سىدىقنىڭ باشچىلىقىدا، گىرمانىيە ئولىم ئونېۋىرسىتىتى دوكتۇر ئاسپىرانتى قۇربانجان بارات، ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى، ئىستانبۇل ئارناۋۇتلۇق رايونى دۆلەت دوختۇرخانىسىنىڭ ئائىلە دوختۇرى ئەخمەتجان پولات ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ رەئىس ۋەكىلى، ئىستانبۇل تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى يادرو پەنلىرى دوكتۇر ئاسپىرانتى ئابدۇلھەمىد قاراخان قاتارلىقلار بار ئىدى. h"ATRr^
qfgw^2aUa
1. دوكتور ئەركىن سىدىق «ياخشى مەغلۇپ بولۇش ئۈچۈن قانداق قىلىش كېرەك؟» دېگەن تېمىدا دوكلات بەردى. ئەركىن ئەپەندى ئوغلى دىلشاتنىڭ ئوقۇش پۈتتۈرۈش مۇراسىمىدىكى ئاڭلىغان نۇتۇقىدىن ئالغان ئىلھامىنى چىقىش نۇقتىسى قىلىپ تۇرۇپ، ئامېرىكا سابىق پرېزىدىنتى ترۇمېن، ئالما شىركىتىنىڭ باش لېدىرى سىتىۋ جوبس قاتارلىق دۇنيادىكى داڭلىق شەخسلەر ۋە ئۆزىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىش جەريانىدا ئۇچرىغان ئوڭۇشسىزلىقلارنى ۋە شۇ ئوڭۇشسىزلىقلارنى قانداق يەڭگەنلىكنى تەپسىلى بايان قىلىپ، مەغلۇپ بولغاندىمۇ ئىرادىمىزنى سۇندۇرماسلىقىمىزغا، ھاياتقا بولغان ئۈمىدىمىزنى يوقاتماسلىقىمىزغا، مەغلۇپ بولغاندىمۇ «ياخشى مەغلۇپ» بولۇشقا چاقىردى. \`>f?}4
d+IN -lR(
2. دوختۇر ئەخمەتجان پولات «غول ھۈجەيرە ھەققىدە قىسقىچە چۈشەنچە» دېگەن تېمىدا نۇتۇق سۆزلىدى.ئەخمەتجان ئەپەندى بىر ھاياتلىقنىڭ قانداق باشلىنىدىغانلىقىدىن باشلاپ چۈشەندۈرۈپ، بالىياتقۇدىكى ھۈجەيرىنىڭ يېتىلىشى، پارچىلىنىشى ۋە ھەر ھەپتە، ھەر ئايدىكى تەرەققىيات باسقۇچلىرى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بىرىش بىلەن بىرگە دۇنيادىكى قىزىق تېمىلارنىڭ بىرى بولۇۋاتقان سۈنئىي ئۇرۇقلاندۇرۇش ۋەكلون تېخنىكىسى توغرىسىدا مەلۇمات بەردى. كلون تېخنىكىسى ئىنسانىي ئەخلاق جەھەتتىن قىزغىن مۇنازىرە قىلىنىۋاتقان بىر تېما بولۇپ، بۈگۈنمۇ بۇ يىغىن زالىدا ئوخشاشلا قىزغىن بىر مۇلاھىزىگە يول ئېچىپ بەردى. jlaC: (6
q.d
qr<
3. گېرمانىيە ئۇلم ئۇنېۋىرسىتىتىنىڭ نانومېتر تېخنىكىسى بويىچە دوكتور ئاسپىرانتى قۇربانجان بارات «نانو تېخنىكىسى» دېگەن تېمىدا دوكلات سۇنۇپ، بۇ تېخنىكا ھەققىدە قىسقىچە چۈشەنچە بەردى. قۇربانجان، ئېلى خەلقىنىڭ يۇمۇرىستىك سۆز قابىلىيىتىنى بۇ يىغىنغىمۇ ئېلىپ كەلگەن بولۇپ، قىزىقارلىق سۆزلىرى ۋە ئۆزگىچە ئىپادىلەش ئۇسۇللىرى بىلەن نانو تېخنىكىسىنىڭ ماھىيىتىنى، تېخنىكىلىق ئاتالغۇلىرى، تۇرمۇشىمىزدىكى ئىشلىتىشچانلىقىنىى،بىزگە ئېلىپ كەلگەن قولايلىقلىرىنى ۋە كەلگۈسى تەرەققىياتىنى ئىنچىكە چۈشەندۈرۈپ، بۇرۇنقى يانفۇن ۋە ھازىرقىللىرى بىلەن سېلىشتۇرۇپ نانو تېخنىكىسى ئىلگىرلىسە يانفۇنغا 24 سائەتتە بىر قېتىم ئىنىرگىيە قاچىلاشتەك ئەھۋالغا خاتىمە بىرىلىپ بىر يىل ھەتتا بىر قانچە يىلدا بىر قېتىم ئىنىرگىيە گە ئھتىياج تۇيۇلدىغانلىقىدىن خەۋەر بىرىپ يىغىن ئشتىراكچىللىرنى تولىمۇ سۆيۈندۈردى. Lz`_&&6
D#d
\1g
4. ئىستانبۇل تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى يادرو پەنلىرى دوكتۇر ئاسپىرانتى ئابدۇلھەمىد قاراخان «يادرو تېخنىكىسى» دېگەن تېمىدا نۇتۇق سۆزلىدى.يادرو تېخنىكىسى ئۇيغۇرلارنىڭ تۇرمۇشىغا ئىنتايىن چوڭ تەسىر كۆرسەتكەن بىر تېخنىكا بولسىمۇ، لېكىن ئىلىم-پەن نۇقتىسىدىن قارىغاندا بىزنىڭ تۇرمۇشىمىزدىن ئىنتايىن يىراق ئىدى. ئابدۇلھەمىد ئەپەندى يادرو تېخنىكىسىنىڭ پەيدا بولۇش سەۋەبى، تەرەققىياتى، پرىنسىپى قاتارلىقلارنى چۈشەندۈرۈپ، دۇنيادىكى يادرو تېخنىكىسىغا ئىگە بولغان دۆلەتلەرنىڭ ئومۇمى ئەھۋالىنى تۈركىيىنىڭ ئەھۋالىغا باغلاپ تەھلىل قىلىپ، ئاڭلىغۇچىلارنى بۇ تېمىدا ئەتراپلىق چۈشەنچىگە ئىگە قىلدى. ئوخشاش ۋاقىتتا، ئابدۇلھەمىد ئەپەندى ۋەتىنىمىزنىڭ تەكلىماكان قۇملۇقىدا ئېلىپ بېرىلغان يادرو بومبا سىناقلىرىنىڭ تەبىئەتكە ۋە خەلققە بولغان زىيىنىنى سۆزلەپ، بىزنىڭ بۇ جەھەتتىكى ھۇشيارلىقىمىزنى تەكرار ئويغاتتى. z_nY>_L83*
)*9,H|2nS
ئەركىن سىدىق ئەپەندى بۇ قېتىملىق ئىلمى مۇھاكىمە يىغىنى ئۈچۈن ئەستايىدىل تەييارلىق قىلىپ 3 پارچە ماقالە ئېلىپ كەلگەن بولۇپ، لېكىن ئايروپىلان كېچىكىش سەۋەبى بىلەن يىغىنغا ۋاقتىدا ئۈلگۈرۈپ كېلەلمىگەن ئىدى. شۇڭلاشقا ئۈچ پارچە ماقالىسىنىڭ ھەممىسىنى سۇنۇشقا يېتەرلىك ۋاقىت قالمىغانىدى. لېكىن شۇنداق بولسىمۇ، ئەركىن ئەپەندى ئۆزىنىڭ «كائىناتقا باشقا ئاستىرويدلارنىڭ سوقۇلۇپ كېتىش ئېھتىمالى بارمۇ؟» ۋە «چوڭ پارتىلاش ھەققىدە» دېگەن ئىككى تېمىسىنى يىغىن ئىشتىراكچىلىرىغا سۇنۇش ئىمكانىيىتىگە ئىگە بولدى. }ykc
AK3U
?2Sm
f
JYa
3xeC;
!~ZAm3GwL
بۇ ئىككى دوكلات ئارقىلىق ئەركىن ئەپەندى ئاسترىنومىيەدىكى بەزى ئاساسى ئۇقۇملارنى چۈشەندۈردى ۋە ھازىر ھوللېۋۇد كېنولىرى ۋە غەرب مەتبۇئاتلىرىدا كەڭ يەر ئالغان « 2012 يىلى زامان ئاخىرى بولىدۇ» دېگەن كۆز قاراشنىڭ ئورۇنسىز ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈردى. بۇ دوكلاتلار يەنە كائىناتتىكى ھەممە نەرسىنى سۈمۈرۈپ كېتىدىغان «قارا ئۆڭكۈر»، پەن ساھەسىدىكى دۇنيانىڭ پەيدا بولۇشىغا سەۋەب بولغان «چوڭ پارتىلاش» دېگەن مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بولۇپ، دۇنيادىكى قىزىق تارتىشىشلارغا سەۋەب بولغان بۇ تېمىلار بىزنىڭ بۇ يىغىن سورۇنىمىزدىمۇ ھەممەيلەننىڭ بەس-بەس بىلەن سۇئال سورىشغا تۈرتكە بولدى. U/
>l>J5
3F {R$M}
شۇنداق قىلىپ بۇ قېتىملىق ئىلمى مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ مۇھاكىمە قىسمى غەلبىلىك ئاخىرلاشتى. رىياسەتچىنىڭ تەكلىپىگە بىنائەن ئەركىن سىدىق ئەپەندى سۆز قىلدى. ئەركىن ئەپەندى بۇ سۆزىدە بۇ قېتىملىق مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ ئىنتايىن مۇۋەپپىقىيەتلىك ئېلىپ بېرىلغانلىقىغا، سۇنۇلغان تېمىلارنىڭ ئىنتايىن يۇقىرى سەۋىيەگە ئىگە ئىكەنلىكىگە ۋە قاتناشقۇچىلارنىڭمۇ قىزغىنلىقىغا يۇقىرى باھا بېرىش بىلەن بىرگە يىغىننىڭ ئېچىلىشى ئۈچۈن ھەر جەھەتتىن كۆرسەتكەن ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ئەزالىرىنىڭ تۆھپىلىرىگە چوڭقۇر مىننەتتارلىقىنى بىلدۈردى. كەينىدىن ئوقۇغۇچىلار ۋەكىلى زەمىرە ئەھمەد يىغىن ئەھلىنىڭ يىراق-يېقىن دىمەي كېلىپ، يىغىن تۈزۈملىرىگە رىئايە قىلىپ، يىغىننىڭ مۇۋەپپىقىيەتلىك ئېچىلىشىغا ماسلىشىپ بەرگەن ھەممەيلەنگە چىن كۆڭلىدىن رەھمەت ئېيتتى.ئۇنىڭ كەينىدىن رىياسەتچى لېكسىيە سۇنغان تەتقىقاتچى ئۇستازلارغا «تەشەككۈرنامە» تارقىتىلىدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى ۋە ئوقۇغۇچىلاردىن بىرىنىڭ بۇ قېتىملىق يىغىن ئۈچۈن نەق مەيداندا يازغان شېئىرىنى ئوقۇپ، ھەممەيلەننىڭ قەلبىنى لەرزىگە سېلىۋەتتى. 3 Hh u]5
-n
6e;p]
ئىستانبۇلغا يىغىلدى ئالىم، تېخنىك، دوختۇرلار، .}i
Re}=
مۇھاكىمە قىلىندى تارىخ، جەمئىيەت ۋە تىللار. (iY2d_FQ[
شەربەت ئىچىپ ياشنىدى ئىلىمگە تەشنا يۈرەكلەر، Z#s-(wf
دۇئا ئۈچۈن ئېچىلدى ئۈمىد بىلەن جۈپ قوللار. G-Zn-I
!s[ gv1
زەپەر قۇچقان چېغىڭدا ئۇنۇتمىدىڭ ئۇيغۇرنى، /7K7o8g
چۈنكى يوقىتىپ قويمىدىڭ شان-شەرەپ ۋە غورۇرنى. e}
2[g
سەن باشلىغان شۇ يولدا قەدەم بېسىپ بىز كېلىمىز، a!;CY1>
ۋە ئەسلىگە كەلتۈرىمىز ئۆتمۈشتىكى شانىنى. *):s**BJ$
NX?6
(lO,
ئەڭ ئاخىرىدا رىياسەتچى بۇ قېتىملىق مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ يېپىلىش نۇتىقىنى سۆزلىدى: -z>m]YDH
ھۆرمەتلىك ئوقۇتقۇچى ئۇستازلار، قەدىرلىك ساۋاقداشلار! /n3S E0Y
قىممەتلىك ئالىملىرىمىزنىڭ ۋە ھەر ساھەدىكى ئۇتۇقلۇق كىشىلىرىمىزنىڭ ئەتراپلىق تەييارلىقى ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى ئەزالىرىنىڭ جان كۆيەر خىزمەتلىرى نەتىجىسىدە ئۇيۇشتۇرۇلغان «ئۇيغۇر مائارىپىنىڭ بۈگۈنى ۋە كەلگۈسى» تېمىلىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىمىز غەلبىلىك ئاخىرلىشىش ئالدىدا تۇرۇپتۇ. lk4$c1ao2@
گەرچە پائالىيىتىمىز باشلىنىشتىن ئاخىرلىشىشقىچە پەقەت بىر يېرىم كۈن داۋام قىلغان بولسىمۇ، بىراق بىزنىڭ ئالىملىرىمىز بۇ پائالىيەتنىڭ يۈكسەك ئىلمىي قىممىتى ۋە ئۇيغۇر مائارىپنىڭ قەد كۆتۈرۈشى ئۈچۈن ئوينايدىغان كۈچلۈك ئىجابى رولىنى كۆرۈپ يەتكەنلىكى ئۈچۈن، يولنى يىراق دېمەستىن، دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىن ئىستانبۇلغا كېلىپ ئىشتىراك قىلدى. تۈركىيىدىكى مەرىپەتپەرۋەر، مىللەتپەرۋەر دوكتور ۋە ئۇستازلىرىمىزمۇ بۇ پائالىيەتنىڭ بېشىدىن ئاخىرىغىچە ئۆز ھەسسىسىنى قوشتى ۋە پائالىيىتىمىزنى رەڭلەندۈردى. Y$FhV~m
ئەلۋەتتە، قەلبىدە ئىلىم ئىشتىياقى يېنىپ تۇرغان ئوقۇغۇچىلىرىمىزمۇ بۇ پائالىيەتكە يېقىندىن كۆڭۈل بۆلدى ۋە ئاكتىپ قاتنىشىپ بەردى. بىز ئۇيغۇر ئاكادېمىيسى نامىدىن ھەممىڭلارغا يەنە بىر قېتىم چىن قەلبىمىزدىن رەھمەت ئېيتىمىز. N7Kkz
/
«قاراڭغۇدا ئولتۇرۇپ، زۇلمەتنى مىڭ ئېغىز تىللىغاندىن كۆرە، بىر تال شام ياققان ئەۋزەلدۇر!» L}>ts(!q&
ئۇيغۇرلار ئەزەلدىن ئىلىم-مەرىپەتكە تەشنا خەلقتۇر. بىز بۇ خىزمەتلىرىمىز بىلەن خەلقىمىزنىڭ قەلبىدە ئۆچمەستىن يېنىپ تۇرغان، پەقەت يېقىنقى دەۋىرلەردە تۈرلۈك تارىخى ۋە ئىجتىمائى سەۋەپلەر تۈپەيلىدىن دۇنيا سەھنىسىگە ئۆز نۇرىنى چاچالمىغان شۇ ئىلىم مەشئەللىرىنى يېڭىدىن يالقۇنلاتساق ۋە ئىز باسارلارنىڭ يولىنى يورۇتالىساق ئۆزىمىزنى تولىمۇ بەخىتلىك ھېساپلايمىز. 9oVprd >%@
«توختىماس كارۋان يولىدىن گەرچە ئاتلار بەك ئورۇق». &}VVr
بىزنىڭ يولىمىز تولىمۇ ئۇزۇن، ئىمتېھانىمىز تولىمۇ قىيىن! W(P Nw2
لېكىن شۇنىڭغا ئىشىنىمىزكى، يوللار ماڭغانچە ئېچىلغۇسى، كارۋان قوشۇنى كۈنسىرى زورايغۇسى! ئىزلىرىدىن گۈللەر ئۈنگۈسى! pwo @
S"
ئەزىز قېرىنداشلار، ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ 3- قېتىملىق «ئۇيغۇر مائارىپىنىڭ بۈگۈنى ۋە كەلگۈسى» تېمىسىدىكى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى مۇشۇ يەردە ئاياغلاشتى، ئۇيغۇر پەن – مائارىپىغا كۆڭۈل بۆلگىنىڭلارغا كۆپ رەھمەت! k<%y+v
RHuc#b0
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى تەشۋىقات بۆلىمى }Hb_8P
! $fF3^8-
تۇنجى قېتىملىق ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى نەۋرۇز تەنتەنىسى h~k+!\
ئىللىق جەنۇب شامىلى توڭلىغان قارلارنى ئېرىتىپ، مۇزلىغان كۆڭۈللەرنى شادلاندۇرغان مارت ئايلىرىدا، قەدىمى شەھەر ئىستانبۇل قىشنىڭ ئاخىرقى سوغۇقلىرىنى ئۇزىتىپ، ئۆزىنىڭ پۈتۈن گۈزەللىكلىرى تولۇق نامايەن قىلىپ كائىناتقا ھايات بەخىش ئەتكۈچى باھار پەسلىنى كۈتىۋالدى. بۇ گۈزەل كۈنلەردە، تۈركىيەدە ئۇيغۇر ئاكادېمىيسىنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشى ئاستىدا «نەۋرۇز تەنتەنىسى» نامىدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ تۇنجى قېتىملىق كەڭ كۆلەملىك نورۇز پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلدى. #
0/,teJ k
بۇ قېتىملىق نورۇز پائالىيىتى 2011 – يىلى 3- ئاينىڭ 20 – كۈنى، ئىستانبۇلنىڭ شەھەر مەركىزى بولغان چاپا رايونىدىكى ئاناتولىيە دارىلمۇئەللىمىن ئوتتۇرا مەكتىپىدە ئۆتكۈزۈلگەن بولۇپ، چۈشتىن كېيىن سائەت 2:00 دە باشلاندى. ئىستانبۇلدىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار، جەمىئىيەتتىكى ھەر ساھەلەردە ئىشلەۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىلىرى، تەتقىقاتچىلار ۋە ئۇيغۇر مەرىپەتپەرۋەر زاتلارنىڭ قاتنىشىشى بىلەن 270 كىشىلىك زال لىق تولدى. @|@6pXR.
5h p)Z7
ئالدى بىلەن تۈركىيە دۆلىتىنىڭ ئىستىقلال مارشى ئوقۇلدى. ئارقىدىن رىياسەتچىلەر نورۇز پائالىيىتىنىڭ رەسمىي باشلانغانلىقىنى تەنتەنىلىك بىلەن ئىلان قىلدى. ?# )\SQ
{Ty ?OZ
%?!TqJT?{
qj,^"rp1:
تۇنجى بۇلۇپ ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى رەئىسى پېروففىسور دوكتور ئالىمجان ئىنايەت ئېچىلىش نوتىقى سۆزلەپ، نورۇز بايرىمىنىڭ ئۇيغۇر قاتارلىق ئوتتۇرا ئاسىيادىكى قېرىنداش خەلىقلەرنىڭ ئەنئەنىۋى مىللى بايرىمى ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ، بۇ بايرام ئۇيغۇرلاردا، مەزمۇن جەھەتتىن تېخىمۇ مول ۋە جۇڭقۇر، ئۇسلۇب جەھەتتىن ئالاھىدە جەزبدار بۇلۇپ، ئۇيغۇرلارنىڭ مىللى خاسلىقى ۋە مەدەنىيىتىنى نامايان قىلىشتا ئالاھىدە رول ئوينايدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويدى. @;>Xy!G
ئارقىدىن ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى پەخىرى رەئىسى دوكتور ئەركىن سىدىق، تارىخ پەنلىرى دوكتورى نەبىجان تۇرسۇن ۋە ئۆپكە كىسەللىكلىرى تەتقىقاتچىسى دوكتور مەمەت ئېمىننىڭ تەبرىكنامىللىرى ئوقۇپ ئۆتۈلدى. !6`&0eY
i&JI"Dd7
تەبرىك سۆزى Ir3|PehB
(h% xqXs
ھۆرمەتلىك ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ ھەيئەت ئەزالىرى، مېھمانلار، دوستلار، ئۇكىلار ۋە سىڭىللار: @ jD#Tn-*
AI3\eH+
ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىنىڭ تەشكىللىشى بىلەن، بۈگۈن ھەممىڭلار مەزكۇر سورۇنغا جەم بولۇپ، تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ تۇنجى قېتىملىق ۋە كەڭ-كۆلەمدىكى نەۋرۇز بايرىمىنى تەبرىكلەش پائالىيىتىنى ئۆتكۈزىۋاتىسىلەر. گەرچە بۇ ئەھمىيەتلىك پائالىيەتكە مەن ئۆزەم كېلىپ قاتنىشالمىغان بولساممۇ، مۇشۇ خېتىم ئارقىلىق مەن ھەممىڭلارنىڭ نەۋرۇز بايرىمىنى قىزغىن تەبرىكلەيمەن– مۇبارەك بولسۇن! ~}s0~j ~
5z"[ { #/
سىلەرنىڭ بۇ پائالىيەتنى ئورۇنلاشتۇرىشىڭلار، ياكى مەزكۇر سورۇنغا كېلىپ بۇ پائالىيەتكە قاتنىشىپ بېرىشىڭلار، سىلەرنىڭ ئۇيغۇرنىڭ ئەنئەنىۋىي ئۆرۈپ-ئادەتلىرىنى ۋە ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنى قوغداشقا نەقەدەر ئەھمىيەت بېرىدىغانلىقىڭلارنى كۆرسىتىپ بېرىدۇ. مەدەنىيەت، مەدەنىي مىراس ۋە مەدەنىي يادىكارلىق بىر مىللەت كىشىلىرى ئورتاق پايدىلىنىدىغان بايلىق بولۇپ، ئۇ ئاشۇ مىللەتنىڭ ھەممە ئەزالىرىغا تەۋە بولىدۇ. شۇڭلاشقا ئۆز مەدەنىيىتىنى قوغداش، ئۆز مەدەنىيەت مىراسلىرىنى باشقۇرۇش ۋە ئۆز مەدەنىيىتىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئاشۇ مىللەتنىڭ ھەممە ئەزالىرىنىڭ ئورتاق مەسئۇلىيىتى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. مەن يېقىنقى بىر قانچە يىللاردىن بۇيان، «ئۇيغۇرلار بۇنىڭدىن كېيىن قانداق قىلىشى كېرەك؟» دېگەن سوئال ئۈستىدە ئويلىنىپ ۋە ئۇ توغرۇلۇق ئىزدىنىپ، نۆۋەتتە ئۇيغۇرلارنىڭ ئالدىدىكى ئەڭ مۇھىم 3 ۋەزىپە مىللىي كىملىكنى ساقلاپ قېلىش، مىللىي روھنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش، ئۇرغۇتۇش ۋە مىللىي ساپانى ئۆستۈرۈش ئىكەنلىكىنى يەكۈنلەپ چىقتىم. ھەمدە بۇ مەسىلىنى ئۆزەمنىڭ بىر قانچە پارچە ماقالىلىرىدا ئوتتۇرىغا قويدۇم. ھاكىمىيەت بېشىدا ئۆزى بولمىغان، قانۇنى بار، ئەمما قانۇن بىلەن باشقۇرۇلمايدىغان بىر ئەلدە ياشاۋاتقان بىر مىللەت ئۈچۈن يۇقىرىقىدەك ۋەزىپىلەرنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئانچە ئاسان ئەمەس. لېكىن بۇ ۋەزىپىلەر بۈگۈنكى دەۋر ئۇيغۇرلىرىنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى ۋە قابىلىيەتلىرىنىڭ ئۈستىدىمۇ ئەمەس. ئۇ ۋەزىپىلەرنى ئورۇنداش يولىدىكى ئازابلار بىلەن جاپا-مۇشەققەتلەر بىزنىڭ بەرداشلىق بېرىش چېكىمىزنىڭ سىرتىدىمۇ ئەمەس. بىزنىڭ پەقەت بۇ ۋەزىپىلەرگە نىسبەتەن ئېتىقادىمىزلا بولىدىكەن، ھەمدە ھېچ نېمىگە باش ئەگمەيدىغان ئىرادە-جاسارىتىمىزلا بار بولىدىكەن، بىزنىڭ يولىمىزنى ھېچ قانداق نەرسە توسۇپ قالالمايدۇ. بۈگۈن ئىستانبۇلدا ئېلىپ بېرىلىۋاتقان ئۇيغۇرلارنىڭ نورۇز بايرىمىنى تەبرىكلەش پائالىيىتى مانا شۇنىڭ بىر ئىسپاتى. y?8V'.f|
;;n=(cM|z
«مەن ئۆز تەقدىرىمنىڭ خوجايىنى. مەن ئۆز قەلبىمنىڭ كاپىتانى.» بىز ھەممىمىز بۇنىڭدىن كېيىن مۇشۇ سۆزلەرنى ئېسىمىزدە چىڭ تۇتۇپ، پايدىلىنىشقا بولىدىغان شەخسىي ۋە كوللېكتىپ پۇرسەتلىرىنىڭ ھەممىسىدىن ئەڭ يۇقىرى دەرىجىدە ئۈنۈملۈك پايدىلىنىپ، ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ ئانا تىلى، مىللىي مەدەنىيىتى ۋە مىللىي كىملىكىنى قوغداش ۋە ئۇلارنى ساقلاپ قېلىش يولىدا ئورتاق تىرىشايلى. [I%'\CI;
_OR[RGy
ئاخىرىدا، مەن سىلەرنىڭ بۇ تەبرىكلەش پائالىيىتىڭلەرگە مۇۋەپپەقىيەت، ۋە ھەممىڭلەرگە بايرام خۇشاللىقى تىلەيمەن. @v n%
<`*v/D7\02
ھۆرمەت بىلەن: – دوكتور ئەركىن سىدىق 8 Tm/gzx
(ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى پەخىرى رەئىسى، ئامىرىكا ئالەم قاتناش ئىدارىسى، ناسا ئالىي ئوپتىك ئېنژىنىرى) &A~(9IV
tima [ بۇ يازما xiwas1- تەرپىدىن 2011-09-30 09:18 PM دە ق ]
