«سىيىت نوچى» داستانى توغرىسىدا قايتا ئويلىنىش

مىنىڭچە بۇ يەردە ئولتۇرۇۋېلىپ  كەچكىچە «سىيت نوچى ئەخمەق، نادان» ، «سىيت نوچى بىزنىڭ پەخرىمىز، باتۇرىمىز » دىيىشىپ ياقا سىقىشىپ جىدەل قىلىشنىڭ ئۈزى نادانلىق، ئەخمەقلىق. بۇ بىزگە پەقەت ئىناقسىزلىقلا ئېلىپ كىلىدۇ ، خالاس. توغرىسى ــــ تارىختىن ساۋاق ئېلىپ ئۈزىمىزنى تاكامۇللاشتۇرۇش بىزنىڭ ھازىر قىلىشقا تىگىشلىك مۇھىم ئىشىمىز.  ماقۇل، سىيتاخۇنغۇ ساۋاتسىزكەن، ھازىر شۇنچە بىلىملىك سانىلىدىغان «داشۇېسىڭ» لار ئىچىدىمۇ( ھەر خىل ياشتىكى) ئۆز پۇتىغا ئۈزى پالتا چاپىدىغان، ئۆز بوينىغا ئۈزى سىرتماق سېلىپ ئۇچچىنى خەقكە تۇتقىزىدىغانلار ئازمۇ؟

خەت بىلمىگەنلىكى ئۈچۈن   دىگەن گەپ پۇت تىرەپ تۇرالمايدۇ، ئۇ خەتنىڭ مەزمۇنىنى بىلگەندىن كىيىنمۇ قىچىش مۇمكىنچىلىكى بار ئىدى قاچمىدى، دىمەك بۇ يەردە خەت تونۇش دىگەن گەپ ئەمەلدىن قالدى. خەتنىڭ مەزمۇنىنى بىلىپ تۇرۇپمۇ قاچمىدى، ئەمدى خەتنىڭ، خەت تونۇش تونۇماسلىقنىڭ ،ساۋاتلىق ساۋاتسىزلىقنىڭ ھەم ئۇنى ئىنىقلاشنىڭ ئەھمىيىتى قالمىدى. ھەر قانچە گەپ قالسىمۇ شۇ نىمىشقا قاچمايدۇ دىگەن گەپكە مەركەزلىشىدۇ گىپىڭلار. 4C:-1gu7  
:<}1as!eo  
&[yW}uV<7  
مىنى ئاتساڭ ئۇستاڭ ئات #!.26RM:P  
نا ئۇستاڭ يىقىن كەلمە xVnk]:c  
سول كۆكسىمنى چەنلەپ ئات simD<&p  
جا ئۇستاڭ يىقىن كەلمە rd_!
'pG  
^QG;:.3v  
~7 w"$H8  
مۇشۇ مىسرالار چۈشەندۈرۈپ بىرىدۇ نىمىشقا مەرىتلەرچە قاچماي تىز پۈكمەي ئۆلۈشنىڭ سەۋەبىنى M7`iAa.}  
C 
نوچى  دىگەن ئۇنىڭ كۈچتۈڭگۈرلىكىگە ،مانا مەن دىگەن نوچىدىن يانمايدىغان قاپيۈرۈكلىكىگە، شۇنداق كۈچلۈك تۇرۇپمۇ بىرەرە ياۋاشنى بوزەك قىلماي ئەسكىلەرنىڭ ئەدىبىنى بەرگەنلىكىگە بىرىلگگن باھا، -prc+G,qyp  
zNo>V8B(  
گاڭگۇڭ  دىگەنگە كەلسەك ،گىپىدە تۇرىدىغان ،ئامانەتكە خىيانەت قىلمايدىغان ئادەمنى گاڭگۇڭ دەيمىز. b'O>qQ  
ھازىرغۇ بىراۋنىڭ ئامانىتى ئەمەس دادىسىنىڭ يانچۇقىنى كولايدىغانلارمۇ بار.ئۆزىنىڭ ئۇلىنى كولايدىغانلارمۇ شۇ. QK
HAN{hJ  
zn)Kl%N^  
ئىشقىلىپ ئىغىز ئەدەبىياتىمىزدا ئەجداتلار سىيىت نوچىنىڭ تارىخى ئوبرازىنى ‹‹ئامانىتىنى›› بىزگە ساق -سالامەت ئەكەلگەنتى. ئەجىبا بىزگە كەلگەندە  بىز ئەۋلادلارغا بۇ ‹‹ئامانەتنى›› قانداق تاپشۇرىۋاتىمىز؟ 'eYM;\%('  
ئامانەتكە خىيانەت قىلمايلى.!!!! o%SD\zk  
#d*)W3e2{  

[ بۇ يازما ئىدىرىسجان تەرپىدىن 2011-09-23 07:24 PM د ]

بۇ ماقالە ناھايىتى ياخشى يېزىلىپتۇ ۋە دەل جايىغا تەككۈزلۈپتۇ ،توردىكى تالاش تارتىشلارغا ناھايىتى ياخشى جاۋاپ بولغىدەك؛مەنمۇ سىيىت نوچىنى خەلق قەھرىمانى دەپ قارايمەن،داستاندىنلا كۆرۈۋېلىشقا بۇلىدۇكى سىيىت نوچى مەرت،خەلق ۋە يۇرت مەھەللىنىڭ ھالىغا يېتىدىغان شۇ دەۋردىكى  ئاقكۆڭۈل ئۇيغۇرلىرىمىزنىڭ تىپىك ۋەكىلى .سىيىت نوچىنى نادان دىيىش توغرا ئەمەس بەلكى ئۇنى ئاقكۆڭۈل دىيىش كېرەك.  

مىنىڭچە  يالقۇن  رۇزىنىڭ  يازمىسدىكى   بايانلار   ئادەمنى  قايىل   قىلدۇ.  لىكىن   مۇنبەردە   يۇملاق  تاۋۇزلار   بەك   كوپكەن،

شۇچاغلارنى ھەقىقى چۈشەشەنسەڭلار   ....

مەنچە بولسىمۇ سىيت نوچى ھەقىقى نوچى، سىيت نوچى، توختى جانباز.... قاتارلىقلار توغرىسىدا « مەشھۇر شەخىسلەر ھەققىدە ھىكايىلەر '' لەرگە ئوخشاش بالىلار ئوقۇشلىقى تەييارلانغان بولسا ياخشى بولاتتىكەن.

قەھرىمانلىرىمىزنى قارلايدىغا ھىچكىمنىڭ ھەققى يوق   ھازىرقى نامەرت ۋىجدانى يىگىلەپ كەتكەن بىر قىسىملارنىڭ سوزىچە بولسا سىيىت نوچى ئەخمەق لىشۇفۇ قۇرئان تۇتۇپ بەرسە ئىشەنگەن تۆمۇر خەلىپەمۇ ئەخمەق  بىزنىڭ ئەجدادلىرىمىز ئىسلام دىنىغا ئىشەنگەچكە يىگىت سۆزىدىن  يولۋاس ئىزىدىن يانماس دىگەن سۆز بويىچە ئىش كۆرگەنلىكى ئۈچۇن جان كەتسىمۇ ھەق سۆزلەپ  لەۋزىدە تۇرىدىغان بوغاچقا ئۇلار نى ئەخمەق دەيدۇ نۇمۇس قىلسىچۇ شۇ ساچقاننىڭ بۇرۇتىنى تۇتۇلماندىغان لاتا غىلاپ ناكەسلەر ھەقىقى ئەكەك  ئوغال بالا دىگەن ئاشۇندا ھەرقانچە ئكلىدىغان ئىش بولسىمۇ لەۋزى ھالاللىق بىلەن ئۆلۈشى كىرەك  

يېقىندىن بۇيان بىر تۈركۈم غاجاقچى مۇناپىقلار پەيدا بولۇپ قالدى.ئۇلار تىرىكلەرنىڭ ھەممىسىنى قويماي غاجاپ بولۇپ زېرىكتى بولغاي مانا ئەمدى ئۆلگەنلەرنى،ئاللىقاچان قەسىدى چىرىپ توپىغا ئايلىنىپ بولغانلارنى غاجىلىغىلى قوپۇپتۇ.بىچارىلار قانچە غاجىلىسىمۇ قۇرۇپ قاخشال بولۇپ قالغان ئۇستىىخاندىن نىمىمۇ چىقار؟! T*f/M  
سىيىت نوچى ھەرقايسىڭنىڭ ئارپىسىنى خام ئورىمىغان.ئەينى چاغد ا بوزەك قىلىنىۋاتقان ئاجىزلارنى،خارلىنىۋاتقان يوقسۇللارنى قۇتۇلدۇرۇش ئۈچۈن ئىنقىلاپقا قاتنىشىپ ئەزگۈچىلەرگە قارشى ئۇرۇش قىلغان.يامانلارنىڭ ئەدىپىنى بەرگەن.بۇنداق ئادەمنى داۋاملىق غاجايمەن دەپ ئاۋارە بولماي غاجاشقا تېگىشلىكلەرنى غاجاڭلار.مەرھۇم ئەينى چاغدىغۇ ئۇۋال قىلكىنىپ ناھەق ئۆلتۈرۈلدى.ئەمدى بولسىمۇ ھەرقايسىڭنىڭ دەستىدىن روھى قورۇنۇپ سەنلەرگە لەنەت ئوقۇپ يۈرمىسۇن گۆرىدە بولسىمۇ تىنىچ ياتقىلى قويۇش!

سىيىت نوچى نوچىلارنىڭ نوچىسى      مەردانەئەكەك      مەڭگۇگە ئۇنتۇلمايدۇ

ئامانەتكە خىيانەت قىلماسلىقنى نادانلىق ۋە ئەخمەقلىق ھىسابلايدىغان «ئاقىللىرىمىز»غا قىلىدىغان تەۋسىيەرىم،ئىسلام مۇھىيىتىدا يارىتىلىغان قەھرىمانغا ئەقىدە(ماركىسىزىملىق قاراش ياكى ياۋرۇپا قىممەت قارىشىدائەمەس) نوختىسىدا تۇرۇپ باھا بېرىشىڭلارنى ئۈمۈد قىلىمەن.

   سىيت نوچىنى ھامان ئاقلاش كېرەك. سىت نوچى داستانى توغرىسىدا بۇرۇنقى قايسىدۇر بىر مۇنبەرلەردە مەمىتىمىن ئەلا ئەپەندىنىڭ ناھايتى ياخشى بىر ماقالىسى بار ئىدى. كۆرۈپ قويۇشقا ئەرزىيدۇ.

ئەگەر ئابدۇشۈكۈر موھەممەد ئىمىن ئاتۇشلۇق بولمىغان بولسا يالقۇن ئۇنى مەدھىيىلىگەن ئاشۇ ماقالىنى يازمىغان بولاتتى. ئەگەر سىيىت نوچى ئاتۇشلۇق بولغان بولسا يالقۇن رۇزى ئۇنى مۇناپىق دەپ تىللىماستىن، مىللىي قەھرىمان دەپ ماختىغان بولاتتى. يالقۇننىڭ بۇنداق ئىشلىرى ساماندەك. ئۇ « مەمتىلى ئەپەندى» ناملىق كىتابقا ئىسمىنى يېزىۋېلىشتىكى بىردىن بىر ئاساسى شۇكى: ئۇ كىتابقا مۇنداق بىر جۈملىنى قاتقان. «ئۇيغۇرلار ھەقىقىي پەخىرلىنىشكە تېگىشلىك ئىككى يۇرت بار، بۇنىڭ بىرى ئاتۇش ( ئۆزىنىڭ يۇرتى)، يەنە بىرى قۇمۇل ( خوتۇنىنىڭ يۇرتى).» مۇشۇ پىكىرلەردىنلا ھەقىقىي قارا قوساقنىڭ سىيىت نوچى ئەمەس بىلكى يالقۇن روزى ئىكەنلىكىنى بىلىۋېلىش تەس ئەمەس. ھەممە يۇرتنىڭ يېتىپ ئاشقىدەك پەخىرلىك ئوغلانلىرى بار. بۇ پەخىرلىك ئوغلانلار قانداقتۇر مەلۇم بىر يۇرتقا ئەمەس پۈتۈن مىللىتىمىزگە تەۋە.