گۈزەل ئەخلاق توغرىسىدا

   r3_O?b  
FC BsC#
 
پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن: «مەيلى قەيەردە بولمىغىن، ئاللاھتىن قورققىن، قىلىپ سالغان بىر گۇناھ ئىشىڭنىڭ ئارقىسىدىن ئۇنى يۇغىدەك بىر ياخشىلىقنى قىلغىن، ئىنسانلارغا گۈزەل ئەخلاق بىلەن مۇئامىلە قىلغىن». [ھەدىس شەرىپ، سۈنەنى تىرمىزى] 5y`n8. (?  
]dj W^C]94  
ئىمام غەززالى ئەخلاق ھەققىدە توختىلىپ دەيدۇكى؛ ئىنساننىڭ مۇنداق ئىككى شەكىلدە گۈزەل ئەخلاق ئىگىسى بولۇپ چىقالايدۇ: {Jx-Zo>'  
7yM"G$  
1) ئىنسان گۈزەل ئەخلاققا تۇغۇلۇشتىنلا ئىگە بولغان بولىدۇ، يەنى پەيغەمبەرلەر ۋە بەزى سالىھ ئىنسانلارغا ئوخشاش ھېچقانداق ئەخلاقىي تەلىم – تەربىيە كۆرمىگەن ھالدا تۇغما ھالدا گۈزەل ئەخلاقلىق بولىدۇ. X{YY)}^  
c1
x{$  
2) ھايات باسقۇچلىرىدا تىرىشىشى ۋە ئۆزىنى ئۇنىڭغا مەجبۇرىي ئادەتلەندۈرۈشى بىلەن بولىدۇ. مەسىلەن سېخى بولۇشنى خالىغان ئادەم ئۆزىنى بۇ ئىشقا زورلاۋېرىشى نەتىجىسىدە بۇنىڭغا ئادەتلىنىپ كېتىدۇ، بۇنىڭ بىلەن سېخىيلىق ۋە ياردەم بېرىشنى ياخشى كۆرىدىغان تەبىئەت ئۇنىڭغا ئۆزلىشىپ كېتىدۇ. ئاخىرىدا بولسا ئۇ سېخىيلىقتىن ھۇزۇر ئالىدىغان ھالغا كېلىدۇ. دېمەك باشقا بارلىق خۇلق- مىجەزلەرمۇ مۇشۇ ئۇسۇلدا ئادەتلەندۈرىلىدۇ. + <4gJoI  
qjrl$[`X:  
ئىمام غەززالى يەنە ئىنساننىڭ ناچار مىجەزلىرىنى تاشلاپ، ئۇنىڭ ئورنىغا گۈزەل ئەخلاقلارنى سىڭدۈرۈشى ئۈچۈن تۆۋەندىكىدەك بەزى تەۋسىيەرنى بەرگەن: N3rq8Rk  
Xvr7qowL  
ئا) ئىنسان ھەممە تەرەپتىن ئۆزىگە توغرا سۆزلەيدىغان، ئۆزىگە ئۆلگە بولىدىغان بىرىنى ئۈلگە قىلىشى لازىم. |@*3 nb8  
uGW!~qAr*  
ب) ھەر دائىم ئۆزىنى غەپلەتتىن ئويغىتىپ تۇرىدىغان، سادىق دوستلار بىلەن دوستلۇق ئورنىتىشى لازىم. FJCLK#-  
z9qF<m  
س) دۈشمەنلەرنىڭ ئۆزى ھەققىدە دېگەن سۆزلىرىگە قۇلاق سېلىپ ئۆزىنىڭ خاتا كەتكەن يەرلىرىگە دىققەت قىلىشقا، ئۇنى تۈزىتىشكە تىرىشىشى لازىم. CAT{)*xc  
@ yj$  
د) باشقىلاردا كۆرگەن يامان ئىشلارنى ئۆزىنىڭمۇ قىلىپ سېلىشىدىن قاتتىق ھەزەر قىلىشى لازىم. WM8])}< L  
kE`Fg(M  
ماقال تەمسىللەردىن gCL?{oVU  
4o69t  
ئەخمەققە يۈز بەرمە، ئاپتالغا سۆز. &y &pjo6v1  
O/b1^ Y   
ياخشى پەرزەنت ئاتىنى ۋەزىر قىلىدۇ، ناچار پەرزەنت (ئاتىنى ) رەزىل (قىلىدۇ). 1/tyne=m  
m88(f2Ch  
ھىيلە بىلەن ئىش كۆرگۈچى، دەرت- ئەلەمدە جان بېرىدۇ. me YS W  
H.]p\UY9  
ئاتىماق ئاسان، بەرمەك تەس. aHkt K/  
ys- w0H  
بىر قولىڭدا بەرگىنىڭنى يەنە بىر قولۇڭغا بىلدۈرمە. E4N"|u|  
:qvA'.L/;z  
ياخشىلىققا ياخشىلىق ھەركىشىنىڭ ئىشى، يامانلىققا ياخشىلىق «ئەر» كىشىنىڭ (ئىشى). IO{iQ-Mg  
CuFlI?~8 z  
تۈركچە دىنىي ماتېرىيالدىن  تەرجىمە قىلغۇچى مۇنەۋۋەر نىياز ئۇيغۇرى. Z jn![  
l9+)h
}  
;%mdSaf  
L.x`Jpq(3  
ئەرلەر ۋە ئاياللار ھەققىدە: Q94p*]W"  
H> 
* ئەرلەر ئۆز مەسئۇلىيىتىنى تولۇق ئادا قىلالىغاندىلا ئاياللار ئۆز بۇرچىنى تولۇق ئادا قىلىدۇ. (G 9Ku 8Y  
]htx9ds=  
* ئەرلەر كۆپ ماڭسا ئاياللار غەمكىن، ئاياللار كۆپ  كۈلسە ئەرلەر غەمكىن بولىدۇ. /rnP/X)T  
P,bis7X.  
* ئەرنىڭ شىجائىتى ئايالغا ئايال بولۇشنى ئۆگەتسە ئايالنىڭ مۇلايىملىقى ئەرگە ئەرلىك خاراكتېر ئاتا قىلىدۇ. ar
:qCq$\  
lTJM}K  
* بىزنىڭ ئەرلىرىمىز سۈيى يوق دەرياغا، ئاياللىرىمىز ئوتى يوق تونۇرغا ئوخشاپ قېلىۋاتىدۇ. /jN&VpDG  
3gz4c1 s^:  
* ئاياللارنىڭ بۇزۇلىشى ئائىلىنى ۋەيران قىلسا ئەرلەرنىڭ بۇزۇلۇشى پۈتكۈل دۇنيانى ۋەيران قىلىدۇ. bkL5srH  
T;pe7"  
* ئاياللار بىرى زىيادە سەزگۈرلۈكتىن، يەنە بىرى زىيادە گۇمانخورلۇقتىن بەختسىزلىككە ئۇچرايدۇ. Y4)=D@JI  
qViolmDz  
* ئەر- ئاياللار ئوتتۇرىسىدىكى سەمىمىيلىك، راستچىللىق يوقىلىپ كەتسە ئائىلە ”تىنچ ۋەيران“ بولىدۇ. d~w}{LR[1  
ZZU"Q7`^  
* ئاياللار دېمەك ئەرلەرنىڭ تەن سىرتىدىكى روھىدۇر، بۇ روھتىكى پەزىلەت ۋە دىيانەت، ئىزگۈلۈك ۋە قاباھەت ئەرلەر تاكامۇللىقىنىڭ قانداق بولۇشىنى بەلگىلەيدۇ. 7_]Bu<{f  
^vr`t9EE  
* ئاياللار قۇل بولۇشقا رازىكى قۇللارنى سۆيمەيدۇ. "%)^ :('Ki  
LE@`TPg$R  
نەسىھەتلەر WHvxBd  
q/^&si  
* دۈشمىنىڭ سېنى ئاشكارا ماختىغان ۋاقىت دەل سېنىڭ يۈرىكىڭگە ئەجەل ياسىنىڭ ئوقى توغرىلانغان ۋاقىتتۇر. bId@V[9  
4&^BcWqA*f  
* سېنىڭ باشقىلار تەرىپىدىن ئاشكارا ماختىلىدىغان ۋاقتىڭ ئەڭ سەگەك ۋاقتىڭ بولسۇن. &HYs^|ydrr  
($Y6hn+  
* ئۆتكەننى بۈگۈنگە تەتبىقلاپ ياشىيالىغان ئاقىلدۇر، بۈگۈننى كەلگۈسىگە تەتبىقلاپ ياشىيالىغان دانادۇر. *8j2iu-|  
w|WehNGr  
* بىراۋغا سۆز قىلساڭ قىسقا، مەنىلىك قىل، چۈنكى مەرگەن بىر تال ئوق بىلەن نىشانغا دەل تەككۈزەلەيدۇ. kc-v(WIC  
&[4lP~  
* يىڭنىنى ياراتمىغان ئادەم نەيزە بىلەنمۇ ھېچقانداق ئىشنى ۋۇجۇتقا چىقىرالمايدۇ. :,BKB*a\  
q$6Tb  
* كىم ئۆزىنى زىيادە ئاشكارىلىۋېتىدىكەن، ئۇ، كىشىلەرنى چۆچىتىپ  قويىدۇ. B&RgUIrFoY  
nnPY8pdjSD  
* ئادەمنىڭ ئېغىزىدىن چىققان  سۆز يا تۆرگە باشلايدۇ ياكى گۆرگە. XB'PE
vh8  
M;K%=l$NG  
* تولا ۋەدە بېرىۋەرمە، يالغان ئېيتىپ كۆنۈپ  قالىسەن. l gzA) (  
c})f&Z@<  
* دوستۇڭنىڭ بولماسلىقى سېنى غېرىپلىق باستۇرسا، دۈشمىنىڭنىڭ بولماسلىقى سېنى غەپلەت باستۇرىدۇ. 9k[>(LC  
L\Y4$e9bF8  
* ئۆزۈڭدىن يۇقىرىدىكىلەرگە ئەقىل كۆرسىتىشكە ئالدىرىما، بولمىسا ئاسانلا دۈشمەنگە ئايلىنىسەن. -r!sY+Z>  
Vy7o}z`  
* قورقما، ئەڭ كۆپ  داۋراڭ سالىدىغانلار ئەڭ تېز مەغلۇپ بولغۇچىلاردۇر. o
)pso\;  
=xq+r]g6  
* ئۆز ۋاقتىغا ئىگە بولالىغان ئادەملەر- بەختلىكلەردۇر. ئۆز ۋاقتىنى ئۆنۈملىك خەجلىگەن ئادەم ئاقىلدۇر. _#]/d3*Z}  
')mR87  
* ئىككى خىل ئادەم ۋاقىتنىڭ قانداق ئۆتۈپ كېتىۋاتقانلىقىنى بىلمەيدۇ. بىرى ئەقىللىق ئادەم، يەنە بىرى بىخۇدلاشقان ئادەم. V"`t*m$  
-]K9sy)I  
* ئەگەر سەن ھەقىقىي مېھىر- مۇھەببەتكە ئېرىشەي دېسەڭ ھەقىقىي مېھىر- مۇھەببەتنى باشقىلارغا ئاتا قىلىشقا تەييارلان H${5pY_M  
d^sm;
f  
«شىنجاڭ مەدىنىيەت ژورنىلى» دىن ئېلىندى.

نىمانداق ئىسىل تىما بۇ ، ساقلاپ قويۇپ ، كۈندە بىر قېتىم ئوقۇساق بولغۇدەك جۇمۇ . كۆپتىن كۆپ تەشەككۈر .

ئاللاھ ئەجىرىڭىزنى بەرگەي .   ياخشى تىما يوللاپسىز،مۇشۇنداق ئىسىل تىمىلارنىڭ مۇنبەردىن ئۆچۇرۇلمەسلىكىنى ئۇمۇت قىلىمەن.