-
تىزىم نۇمۇرى:7064
-
- تىزىم ۋاقتى:2010-08-20
- ئاخىرقى كىرگىنى2011-11-03
- تور ۋاقتى:7130سائەت
-
-
بىلوگدوستلاشقورال
|
|
|
|
|
( ئىشەنچ كىرزىسى دىگەن تېمىنى ئوقۇغاندىن كېيىن ) Pj{Y سەمىمىي بولۇش، لەۋزىدە تۇرۇش، خەقنىڭ ئامانىتىگە خىيانەت قىلماسلىق ئەسلى بىز ئۇيغۇر خەلقىنىڭ ئۇزاق مۇددەتلىك تارىخى تەرەققىيات جەريانىدا شەكىللەندۈرگەن گۈزەل ئەخلاق قارىشىمىز ئىدى. ئۇيغۇرلار ئىسلام دىنىنى قوبۇل قىلغاندىن كېيىن بۇ خىل گۈزەل ئەخلاق تېخىمۇ مۇكەممەللەشكەن ۋە مۇستەھكەملەنگەن ئىدى. \TnRn(Kw بۇرۇنقى زاماندا بىز ئۇيغۇرلاردا، بىرەر كىشى سەپەرگە چىقماقچى بولسا خوشنىسىنىڭ ئۆيىگە بىر ساندۇق ئالتۇننى ئامانەت قويۇپ قويسا، سەپەردىن قايتىپ كەلگۈچە خەقنىڭ ماڭا قويغان ئامانىتى دەپ ساندۇقنى ئېچىپمۇ قويماسلىقتەك گۈزەل ئەنئەنىمىز بار ئىكەندۇق. سىرتقا چىققاندا ئىشىكلەرگە قۇلۇپ سالمىسىمۇ، باشقىلارنىڭ مۈلكىگە ھېچكىم چېقىلمايدىكەندۇق. ھەتتا ئۆز مەھەلىسى، ئۆز يۇرتىدىكىلەرنىڭ مال- مۈلكىنى قوغداشنى ئۆزىنىڭ بۇرچى دەپ قارايدىغان قاراش بار ئىكەندۇق. [ %6(1$Ih يالغان سۆزلىگەن ، لەۋزىدە تۇرمىغان ئادەمنى ئەركەك ئەمەس دەپ قارايدىغان ئىدىيە خەلقىمىزدە چوڭقۇر يىلتىز تارتقان بولۇپ، بۇ ئىدىيەنىڭ تەسىرى ھازىرمۇ بار. مەسىلەن: مەن دىگەن ئوغۇل بالا ئەكەك، گېپىمدە تۇرىمەن ۋە ياكى گېپىڭدە تۇرمىساڭ ئىشتان بېغىڭنى ياندىن چىگىۋال دەيدىغان گەپ- سۆزلەرنى داۋاملىق ئاڭلاپ تۇرىمىز. ^F:Bj&0v[ بۇندىن 7- 8- يىللار ئىلگىرى خەنزۇچە تور بەت ۋە تارقاتقۇلاردا « 道德底线 » دەيدىغان بىر ئاتالغۇ پەيدا بولدى. بۇ سوزنى ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلساق « ئەقەللىي ئەخلاق تەلىپى» دىگەنلىك بولىدۇ. ئۇنداقتا بۇ يەردىكى ئەقەللىي ئەخلاق تەلىپى دىگەن سوزنى قانداق چۈشىنىش كېرەك؟ i16kPU
ئادەتتە مەكتەپلەردە 90 دىن يۇقۇرى نومۇر ئالغان ئوقۇغۇچىنى ئەلاچى، 60 تىن يۇقۇرى نومۇر ئالغان ئوقۇتقۇچىنى لاياقەتلىق، 60 تىن تۈۋەن نومۇر ئالغان ئوقۇغۇچىنى لاياقەتسىز دەپ ئايرىيمىز. *5d6Q باشقىلارغا ياردەم بېرىدىغان، دۆلەت، كوللىكتىپ ۋە باشقىلارنىڭ مەنپەتى قوغدايدىغان ، خالىس تۆھپە قوشىدىغان، چوڭلارنى ھۆرمەتلەپ، كىچىكلەرنى ئىززەتلەيدىغان، ۋەدىسىدە تۇرىدىغان..... كىشىلەرنى بىز ئەخلاقى جەھەتتە گۈزەل ئەخلاقلىق ئادەم ياكى پەزىلەتلىك ئادەم دەپ ئاتايمىز. بۇلار ئەخلاقى جەھەتتىكى ئەلاچىلاردۇر. O8)N`#1>+ ئەقەللىي ئەخلاق تەلىپى بولسا ئەخلاقىي جەھەتتىكى لاياقەتلىق ئۆلچىمىدۇر. ئەقەللىي ئەخلاق تەلىپىنىڭ بىرلا ئۆلچىمى بار--- ئۇ بولسىمۇ سەمىمىي بولۇش، لەۋزىدە تۇرۇش. بىز ئەخلاقىي جەھەتتە پەزىلەتلىك بولالمىسىڭىز ھېچ بولمىغاندا سەمىمىي بولۇشىڭىز كېرەك. ,'&H`
h54 ئەگەر سەمىمىي بولالمىسىڭىز سىز ئەخلاقسىز (لاياقەتسىز ) بولۇپ ھىساپلىنىسىز. xj;V 90- يىللاردا ، تېلىۋىزوردا قۇيمىچىلارنى تەنقىتلەش توغرۇسىدىكى بەزى ئىتوتلار قويۇلدى، بۇ ئىتوتلارنىڭ ئەسلى مەقسىتى قۇيمىلارنىڭ رەزىل ئەپتى بەشىرىسىنى ئېچىپ بېرىش ۋە قۇيمۇچىلىقتىن ئىبارەت رەزىل قىلمىشنى سۆكۈش ئىدى. ئەپسۇس، بۇ ئىتوتلار بەزى كىشىلەرگە سەلبى تەسىر كۆرسەتتى، يەنى باشقىلارنى قۇيۇشنى ئەقىللىقلىقنىڭ ئىپادىسى، ئاق كۆڭۈللۈكلىك قىلىپ باشقىلارغا قويۇلۇشنى دۆتلۈك، ئەخمەقلىقنىڭ ئىپادىسى دەپ قارايدىغان رەزىل ئىدىيە ئەۋج ئالدى. سىز ئاق كۆڭۈللۈك بىلەن باشقىلارغا ياردەم قىلسىڭىز ۋە ياكى شۇ سەۋەپتىن قۇيۇلۇپ كەتسىڭىز ئىچ ئاغرىتىش يوق ، ئەكسىچە سەت ھىجايغان ھالدا، سىزنى مەسخىرە قىلىدىغانلار كۆپەيدى. ?3a:ntX h بۇ مەسخىرە، بۇ « ئەقىللىقلىق» ئاخىرىغا بېرىپ ، بىر- بىرىگە ئىشەنمەيدىغان ئىشەنچ كىرىزىسى بىلەن ئاخىرلاشتى. ھازىر سىز بىرسىگە باشقىلارغا ھىچقانداق غەيرى مەقسەت يوق ئاساستا ياردەم قىلسىڭىزمۇ، باشقىلار سىزگە گۇمان، شۈھبە بىلەن قارايدۇ، ھەتتا سەمىمىي ياردىمىڭىزنىمۇ قوبۇل قىلمايدۇ. تاللا بازىرىغا كىرسەك ساختا مالغا ئۇچراپ قېلىشتىن ئەنسىرەيمىز، باشقىلار بىلەن ئالاقىلاشقاندا ئالدىنىپ قېلىشتىن ئەندىشە قىلىمىز. &AP`k
ئۇنداقتا سەمىمىيلىكنىڭ، ئاق كۆڭۈكۈللىكنىڭ ۋاقتى ئۆتتىمۇ؟ +a0` ,Jc كەسكىن تۈردە ئېيتىشقا بولۇدىكى- ياق! بىزدە سەمىمىيلىكنىڭ ۋاقتى ئۆتمىدى ۋە مەڭگۈ ئۆتمەيدۇ، ئەكسىچە ھازىرقى دەۋرىمىز سەمىمىلىككە تېخىمۇ ئېھتىياجلىق!
M< | |