رامىزان ئىيىدا ئىسسىپ كىتىپ سۇغا چۈشسە بولامدۇ ؟

تورداشلار مۇشۇندا بىلىمنى بىلۋالمىساق قىلغان ئىبادەتتە ، كۆڭلىمىزگە شەك چۈشۈپ قالىدۇ . ]Qo.X~]  
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم . بۈگۈن مۇنداق بىر ئىشقا يولۇقتۇم . قەشقەردە ھاۋا ئىسسپ 38 گە ھەتتا ئۇنىڭدىنمۇ يۇقىرى ئىسىق ھاۋا بولدى . سۇغا چۈشۈدىغان ئادەملەر بەك كۆپ ، قارىمدىن مەسلەھەت سورساق ( بىشىڭلارنى سۇغا تىقماي ، سۇغا چۈمۈلسەڭلار بولىدۇ ) دىدى . لىكىن مەن قايىل بولمىدۇم . ھەم بەك كۆپمۇ كىتاپ كۆرمىگەنمەن . شۇڭا مۇنبەردىكى ئەھلى ئىسلام قىرىنداشلاردىن مۇشۇ مەسىلە ئۈستىدە بىر ھەدىس ياكى پەتىۋە بولسا مۇنازىرە قىلىپ ، مۇنبەردىكى قىرىنداشلارنىڭمۇ ، بىلىپ قىلىش مەقسەتتە ئۇشبۇ تالاش - تارتىشنى يوللىدۇم . قانائەتلەنگىدەك جاۋاپ ، بەرگەيسىلەر . }(g`l)OX  
مەنبەسى : قەشقەردىكى ئاپتاپجان

بارلىق ھەمدۇ-سانا جانابى ئاللاھقا بولسۇن، پەيغەمبىرىمىزگە، ئائىلە-تاۋابىئاتىغا ۋە ئۇنىڭغا تاكى قىيامەتكە قەدەر ياخشى ئەگەشكەنلەرگە دۇرۇت-سالاملار بولسۇن eqt+EiH   
RU>Hr5ebo  
روزىدار ھالەتتە كۈندۈزى جانابەتتىن يۇيۇنۇش ياكى مۇستەھەب بولغان غۇسلى تاھارەت قىلىش ياكى تازىلىق قىلىپ يۇيۇنۇش ياكى ئىسسىقلاپ كەتكەنلىكتىن سالقىنداپ يۇيۇنۇش قاتارلىق بارلىق يۇيۇنۇشلار ئوخشاش. يۇقىرىقى ئەھۋاللاردا گېلىدىن سۇ ئۆتۈپ كەتمىسىلا سۇغا چۆمۈلۈش ياكى يۇيۇنۇش بىلەن روزا سۇنمايدۇ    . 
"K EB0U  
سەھىھ ھەدىسلەردە كېلىشىچە رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم روزا تۇتقان ھالدا بېشىغا سۇ تۆككەن ۋە يۇيۇنغان، سەلەپلىرىمىزمۇ يۇيۇنغان ۋە كىيىملىرىنى نەمدەپ سالقىندىغان    . ;4jRsirx9  
ئۇرۋە بىلەن ئەبۇ بەكىر ئىككىيلەن رىۋايەت قىلىدۇكى، ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھا مۇنداق دېگەن: رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم رامىزاندا ئېھتىلام بولغانلىقىدىن ئەمەس، بەلكى جىمادىن جۇنۇب بولغان ھالدا تاڭ ئاتتۇرۇپ غۇسلى قىلىپ روزا تۇتىۋېرەتتى.(سەھىھەين: بۇخارى 1930-ھەدىس. مۇسلىم 1109-ھەدىس) ]Gw?DD|Gn  
ساھابىلاردىن بىرى رىۋايەت قىلىدۇكى، مەن رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنى ئەرج دېگەن جايدا ئىسسىقتا روزىدار ھالەتتە ئۇسسۇزلىقتىن ياكى ئىسسىقتىن بېشىغا سۇ قۇيۇۋاتقان ھالەتتە كۆرگەن.(سۈنەنى ئەبۇ داۋۇد 2365 ئىمام نەۋەۋىي (ئەلمەجمۇئ 6/361) مۇنداق دېگەن: بۇ ھەدىس سەھىھ بولۇپ، بۇنى مالىك مۇۋەتتادا، ئەھمەد ئىبنى ھەنبەل مۇسنەدىدە، ئەبۇ داۋۇد بىلەن نەسەئى سۈنەنلىرىدە رىۋايەت قىلغان.)     zu<8%  
ئىمام بۇخارى سەھىھىدە روزا تۇتقۇچىنىڭ غۇسلى قىلىشى توغرىسىدا دېگەن بابتا مۇنداق رىۋايەت قىلغان : lO/ 
ئىبنى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما روزىدار ھالىتىدە بىر كىيىمنى ھۆل قىلىپ، ئۇچىسىغا ئارتىۋالغان. شەئبىي روزىدار ھالىتىدە مۇنچىغا كىرگەن. ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما: قازاندىن ياكى باشقا نەرسىلەردىن تاماقلارنىڭ تەمىنى تېتىپ باقسا كېرەك يوق، دېگەن. ھەسەن بەسرىي: روزا تۇتقان ئادەم ئاغزىنى چايقىسا، سالقىنداش ئۈچۈن ئەزالىرىنى يۇيسا كېرەك يوق، دېگەن. ئىبنى مەسئۇد رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ: ئەگەر بىرىڭلار روزا تۇتقان كۈن بولسا، مايلىنىپ، چاچلىرىنى تاراپ تاڭ ئاتتۇرسۇن، دېگەن. ئەنەس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ: مېنىڭ بىر ۋاننام بار ئىدى، مەن روزا تۇتقان ھالىتىمدە ئۇنىڭغا چۈشەتتىم، دېگەن.(سەھىھۇل بۇخارى-روزا تۇتۇش بۆلۈمى) xO2S|DH{  
ئەبۇ بەك ئەلئەسرام رىۋايەت قىلىشىچە ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما روزىدار ھالەتتە رامىزان ئېيىدا ھەمراھلىرى بىلەن مۇنچىغا كىرگەن.(ئەلمۇغنى 3/18) a8T 
ئىبنى سىيرىين روزىدار ھالەتتە كىيىمنى ھۆل قىلىپ يۈزىگە يېپىۋېلىشنى مەيلى دەپ قارايتتى. ئوسمان ئىبنى ئەبىل ئاس ئەراپات كۈنى چۈشتىن كېيىن بەدىنىگە سۇ قۇيۇپ راھەتلىنەتتى. ئابدۇرراھمان ئىبنى ئەسۋەد روزىدار ھالەتتە ئىككى پۇتىنى سۇغا چىلىغان.(بۇلارنى ئىبنى ئەبى شەيبە مۇساننىفىدە رىۋايەت قىلغان. 2/299-بەت. 9214-9218-نومۇر) 0B( 
بەزى كىتابلاردا روزىدارنىڭ يۇيۇنۇشىنى مەكروھ دېگەن قاراشلار كېلىدۇ. مەسىلەن: Lc>9[!+#  
ھەنەپىي مەزھەب كىتابلىرىدا بايان قىلىنىشىچە ئىمام ئەبۇ ھەنىيفە رەھمەتۇللاھى ئەلەيھىدىن ئىككى رىۋايەت كەلگەن بولۇپ، بىرىدە روزىدارنىڭ سۇغا كىرىۋېلىشى، ھۆل كىيىم بىلەن يۆگىنىۋېلىشى مەكروھ دەپ قارىغان. لېكىن ھەنەپىي مەزھەب ئىماملىرى سەھىھ ھەدسىلەرگە ئاساسەن بۇ قاراشنى سەل ئاجىز دەپ قاراپ مەكروھ بولمايدۇ، دېگەن ئىمام ئەبۇ ھەنىيفە رەھمەتۇللاھى ئەلەيھىدىن كەلگەن يەنە بىر رىۋايەتنى تەرجىھ قىلىپ تاللىغان. G Q&9b_  
ئەمەلىيەتتە ئەبۇ ھەنىيفە رەھمەتۇللاھى ئەلەيھى يۇقىرىقى بىر رىۋايەتتە كەلگەن قارىشىدا يۇيۇنۇش، سۇغا چۆمۈلۈش ۋە ھۆل كىيىمنى كىيىۋېلىشنى روزىنى بۇزۇۋېتىدۇ، دەپ ئەمەس، ئىبادەتنى قىلىشتا سىقىلىش ئىزھار قىلغانلىق بولىدۇ، دەپ مەكروھ دېگەن.(فەتھۇل قادىير 2/330) Vp $]  
ئىمام ئەينى مۇنداق دەيدۇ: "روزىدارنىڭ يۇيۇنىشى مەكروھ دېگەن ئەبۇ ھەنىيفەدىن كەلگەن رىۋايەت ھەنەپىي مەزھەبتا ھېسابقا ئېلىنمايدىغان رىۋايەتتۇر، مەزھەبتىكى تاللانغان قاراش مەكروھ بولمايدۇ، دېگەن قاراش بولۇپ، بۇنى ھەسەن ئەبۇ ھەنىيفەدىن رىۋايەت قىلغاندۇر. بۇنى ئەلۋاقىئات مۇئەللىپى تەنبىھ بەرگەن. يەنە رەۋزە بىلەن جاۋامىئۇل فىقھى دېگەن كىتابلاردا: ئىسسىقتىن يۇيۇنۇش، كىيىمنى ھۆلدەش ۋە بېشىغا سۇ قۇيۇش مەكروھ بولمايدۇ، دەپ كەلگەن".(ئۇمدەتۇل قارىي 11/11) _m!TUT8o  
ئىمام ئىبنى ئابىدىين مۇنداق دەيدۇ: يۇيۇنۇش مەكروھ بولمايدۇ، دېگەن قاراش بويىچە پەتىۋا بېرىلىدۇ، چۈنكى رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم روزىدار ھالەتتە ئۇسسۇزلىقتىن ياكى ئىسسىقتىن بېشىغا سۇ قۇيغان. بۇنى ئەبۇ داۋۇد رىۋايەت قىلغان. ئىبنى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما روزىدار ھالىتىدە كىيىمنى ھۆل قىلىپ، يۆگىنىۋاللاتتى. يەنە بۇنداق ئىشلارنى قىلىشنتا ئىبادەتكە ياردەم ۋە تەبىئى سىقىلىشتىن قۇتۇلۇش بولىدۇ. ئەبۇ ھەنىيفە رەھمەتۇللاھى ئەلەيھى يۇقىرىقى بىر رىۋايەتتە كەلگەن قارىشىدا بۇنى ئىبادەتنى قىلىشتا سىقىلىش ئىزھار قىلغانلىق بولىدۇ، دەپ مەكروھ دېگەن.(راددۇل مۇھتار 2/419). ~L!*p0dS^  
دېمەك ھەنەپىي مەزھەب قارىشىدىمۇ يۇيۇنۇش روزىنى سۇندۇرمايدۇ. مەكروھمۇ بولمايدۇ. باشقا مەزھەبلەردىمۇ مەكروھ دەپ قارىغان ئالىملار تۇيماي قېلىپ گېلىدىن سۇ ئۆتۈپ كەتمىسۇن دەپ ئېھتىيات جەھەتتىن مەكروھ دېگەن. KWU ~QAc  
دېمەك روزىدار ھالەتتە يۇيۇنۇش ياكى سۇغا چۆمۈلۈش ياكى سۇ ئۈزۈش ئارقىلىق روزا سۇنمايدۇ. سالقىنداش، راھەتلىنىش ئۈچۈن قىلغان بولسىمۇ شۇنداق. بۇ ئىسلامنىڭ كەڭچىلىكى، رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ قىلغان ئىشى، ساھابە ۋە تابىئىيلاردىن نۇرغۇن زاتلارنىڭ قىلغىنىدۇر. pv2_A   
ئەبۇ ھۇرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ رىۋايەت قىلىدۇكى، رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن: «ھەقىقەتەن ئىسلام دىينى قولايلىقتۇر، قانداق بىر ئادەم دىنى ئەمەللەرنى قىلىشتا ئاشۇرۇپ قىلىشقا كۈچەيدىكەن، ئۇ ئادەم چوقۇم مەغلۇپ بولىدۇ. شۇڭا ئوتتۇرھال بولۇڭلار ۋە شۇنىڭغا يۈزلىنىڭلار. ئاز بولسىمۇ داۋاملاشقان ئەمەلگە خۇش بىشارەت ئېلىڭلار، ئەتىگەن، كەچ ۋە كېچىنىڭ مەلۇم ۋاقىتلىرىدىن ئىبادەتنى داۋاملاشتۇرۇشقا پايدىلىنىڭلار».(سەھىھۇل بۇخارى 39-ھەدىس) gWp\?La  
ۋەللاھۇ ئەئلەم. 0N3 cC4!  
پەتىۋادا: دوكتور ئابدۇل ئەزىز رەھمەتۇللاھ. OL]^4m  

مەنمۇ بۇلادىن خەۋەرسىز ىكەنمەن ئەمدى خەۋەرتاپتىم رەخمەت سىلەرگە!!!

ئىسلام پاكلىقنى ئاساس قىلىدۇ، سېسىق پۇراپ تەرلەپ يۈرگەندىن يۇيۇنۇپ پاكىزە يۈرگەن ياخشىدۇر

مېنىڭچە ئەرلەرگە بولىدۇ ، لىكىن ئاياللارغا بولمايدۇ . شۇنىڭ  ئۇچۇن ئاياللار روزا تۇتۇپ يۇيۇنماسلىقى لازىم . چۇنكى ................؟

ئامال بار مىنڭىچە سۇغا چۇشىمگەن ياخشى رۇزا مەزگىلدە سۇغا چۈشىكەن ئادەممىۇ تازا ياخشى ئادەم ئەمەس  

ھەممىدىن نىيەت ئەلا

ئەسسەلامۇ ئەلەيكۇم قىرىنداشلار،ئىسلامدىن دىگەن مۇكەممەل بولغان بىر دىن ئاللا ھەق سۇباھانەۋەتا ئالا غەپۇرۇر رەھىمدۇر،ئىسلام دىنى باشقىلارنىڭ ھىسياتى ۋە كۆزقارشىغا دالالەت قىلمايدۇ شىۇڭا ھەرقانداق بىرمەسلىدە  قۇرئان كەرىمگە ۋە ھەدىس رەسۇللاغا قارىشىمىز كىرەك ؟ قالغىننى  قىززىقچۇلار ،چ چ دا پاراڭلىشايلى   403561448 [fwk[qFa  
Le-t<6i-V#  
|U'`Sc  
v!DU ewz  
#$ka.Pj  
ە

ھەدىسلەردە پەيغەمبىرىمىزنىڭ بىشىغا سۇ قۇيغانلىقى ۋە يۇيۇنغانلىقى باركەن ، ئۇنداقتا يۇيۇنسا روزا بۇزۇلمايدۇ دىگەن گەپ، بۇيەردىكى نىگىزلىك مەسىلە ئىېغىزدىن سۇ كىرىپ كىتىش-كەتمەسلىك مەسىلىسى،قەستەن سۇ كىرىپ كەتسە روزا بۇزۇلىشى چۇقۇم. d|gfp:Z`a  
ئۇيغۇر تىلىدا «يۇيۇنۇش» دىگەن سۆز بىلەن سۇغا چۈشۈش، سۇ ئۈزۈش، سۇغا چۈمۈلۈش  مەنا جەھەتتىن پەرقلىنىدۇ،سۇدا يۇيۇنسا ئادەتتە ئېغېزدىن سۇ كىرىپ كىتىش ئىھتىمالى ئاساسەن يوق، لىكىن سۇغا چۈشۈش، سۇ ئۈزۈش، سۇغا چۈمۈلۈشلەر سۇ كۆلچىكى ،ئىرىقئۆستەڭ،دەريا قاتارلىق ئۇرۇنلاردا بۇلىدۇ،بۇئۇرۇنلاردا  سۇغا چۈشۈش، سۇ ئۈزۈش، سۇغا چۈمۈلۈشلەر  جەريانىدا ئېغىزدىن سۇكىرىپ كىتىش ئېھتىمالى چوڭ، شۇڭا روزىنى ساغلام تۇتىمەن دىگەن كىشى  سۇغا چۈشۈش، سۇ ئۈزۈش، سۇغا چۈمۈلۈشلەردىن تولىمۇ ئېھتىيات قىلغىنى تۈزۈك، ئىغېزدىن سۇ كىرىپ كەتمىسە ئۇنداقتا روزىغا دەخلىسى يوق، }
t|i1{%_  
بۇمېنېڭ يۇقارقى پەتىۋالاردىن ئالغان چۈشەنچەم.  

مەنمۇ ئاڭلىغىنىمنى دەپ باقاي بىز مۇشۇ مەسىلىنى بىر داموللامدىن سورىغان   `0+-:sXZ6  
بۇنىڭغا قارىتا     روزا ئادەمنىڭ ئىچىگە سۇ ۋە باشقا نەرسىلەرنىڭ كىرىشىدىن بۇزۇلىدۇ  سۇغا چۇشكەن چاغدا ئادەمنىڭ ئۇسسۇز لىغى  قانغاندەك بولۇپ قالىدۇ >I;.q|T  
بۇ ئادەم بەدىنىگە ئۇزۇقلۇقنىڭ كىر گەنلىگىدىن دېرەك بېرىدۇ    شۇ ڭا پاكلىنىش ۋە قەتتى بولالمىغان چاغدا سۇغا چۇشسەك بولىدۇ   ئەمما ئىسىپ كەتتىم  تەلەپ كەتتىم دەپلام سۇغا چۇشسەك روزا بۇزۇلىدۇ دىگەەن

ئىسلام پاكلىقنى ئاساس قىلىدۇ،

بۇ تېما مىنىڭ كۆڭلۇمدىكى تېما بوپتۇ. مەن مۇشۇ ھەقتە ناھايتى كۆپ باش قاتتۇرغان ئىدىم. گەرچە مەن بۇ تېمىنى ئەمدى كۆرگەن بولساممۇ، يەنىلا بىلىۋېلىش زۆرۇر ،.  رەھمەت قىرىندىشىم   -.ئاللاھ قۇلۇڭىزۈا دەرت بەرمىسۇن...