 |  [/img ] n'%cO]nSx ۋەتەنپەرۋەر ئوت يۈرەك شائىر ئابدۇخالىق ئۇيغۇر شېئىرلىرىدىن تاللانما ({D>(xN
,$RXN8x1
ئابدۇخالىق ئۇيغۇر يىڭى زامان دېمۇكراتىك ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ مەشھۇر ۋەكىللىرىدىن بىرى بولغان،ئالدىنقى ئەسىرنىڭ 30-يىللىرىدا ئۇيغۇر پوئىزىيىسىنى تىل،ئۇسلۇپ،مەزمۇن ۋە ژانىر جەھەتتىن يىڭى يۈزلىنىشكە ئىگە قىلىدىغان ئاجايىپ نادىر شېئىرلىرى بىلەن خەلقىمىز ئىچىدە تۇنۇلغان بىردىنبىر تالانتلىق نامايەندە،شۇنداقلا ئەينى يىللاردىكى فىئوداللىق زۇلۇمغا قارىشى خەلق قوزغىلاڭلىرىغا ئاكتىپ قاتنىشىپ،خەلقنى ئەركىنلىك،دېمۇكراتىيە ۋە مەرىپەت ئۈچۈن جان پىدالىق بىلەن كۈرەش قىلىشقا ئۈندەپ،ئۆتكۈر سىياسى لىرىكىلىرى بىلەن دېھقانلار قوزغىلاڭلىرىنىڭ زەپەر مارىشىنى ياڭراتقان نۇرلۇق سىماھدۇر. 8<@X= Z [ img]  [/img]
1،ھاياتى ۋە ئەسەرلىرى y. (m# &T
1901-يىلى 2-ئاينىڭ 9-كۈنى تۇغۇلغان. MPYYTQ1FB
1906-يىلى 5 يېشىدا ساۋادى چىققان. E )2/Vn2
1913-يىلى 12 يېشىدا ئەرەپ،پارىس تىللىرىنى ئۆگىنىشكە باشلىغان. 0wAB;|~*62
1916-يىلى روسىيىگە بارغان ۋە روس تىل-يېزىقىنى ئۆگەنگەن. S"`{JCW$
1917-يىلى تۇرپاندا شۆتاڭغا كىرىپ ئوقۇپ،مەكتەپنى ئەلا تاماملىغان.شۇ يىلى تۇنجى شېئىرى <ئۇيغۇر قىزى>نى يازغان. ;ULw-&]P
1920-يىلى ئەڭ مۇنەۋۋەر شېئىرى <ئويغان>نى يازغان. f"^t~q[VS
1923-يىلى سوېىت ئىتتىپاقىغا بېرىپ،موسكىۋا شەرق داشۆسىدە بىلىم ئاشۇرغان. 7Q,
1926-يىلى سوۋىت ئىتتىپاقىدىن قايتىپ كەلگەن. e)3 Mg^
1927-يىلى مەخسۇت مۇھىتى،ئىسكەندەر خۇجا قاتارلىقلار بىلەن مەرىپەت جەمئىيىتى قۇرۇپ تۇرپان يىڭى شەھەردە بىر مەكتەپ ئاچقان.ھەم شۇ يىلى يەنە بىر مەشھۇر ئەسىرى <غەزەپ ۋە زار>نى يازغان. +?{LLD*2e
1928-يىلى تۇرپان يىڭى شەھەر كونا شەھەردە ئىككى مەكتەپ ئاچقان. MJa` 4 [/
1930-يىلى ئايالى ئايىمخان قازا قىلغان. 9NZq
k
1932-يىلى تۇرپان دېھقانلار قوزغىلىڭىغا قاتناشقان. uzLm TmM+
1933-يىلى 1-ئايدا شېڭ شىسەي تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنغان. m~&>+q ^7
1933-يىلى 3-ئاينىڭ 13-كۈنى قەتلى قىلىنغان.قەتلى قىلىنىشتىن بۇرۇن ئەڭ ئاخىرقى شېئىرى <ئۆلۈم ئالدىدا>نى ئوقۇغان. "chf \ -!$
[/img
2،ئابدۇخالىق ئۇيغۇر ئىزلىرى ۋە تەتقىقاتلار +aqQa~}r
1947-يىلى ئۇنىڭ شېئىرلىرى تۇنجى قېتىم <شىنجاڭ گېزىتى>دە ئېلان قىلىنغان. ?DnQU"_$
1979-يىلى نامى ئەسلىگە كەلتۈرۈلگەن. Zjs,R {
<تارىم> ژورنىلىنىڭ 1979-يىللىق 12-سانىدا بىر قىسىم شېئىرلىرى تۇنجى قېتىم ئاشكارە ئېلان قىلىنغان. )0 Vj\>
1981-يىلى يەنە <بۇلاق>مەجمۇئەسىدە شېئىرلىرى ئېلان قىلىنغان.1981-يىلى يەنە <تۇرپان>ژورنىلىنىڭ 1981-يىللىق1-سانىدا بىر قىسىم شېئىرلىرى ئېلان قىلىنغان. {xP-p"?p
شۇ يىللاردا ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق ئىجتىمائىي پەنلەر ئاكادىمىيىسى شائىرنىڭ ھايات پائالىيەتلىرى ۋە ئەسەرلىرىنى يىغىش،رەتلەش مەخسۇس گۇرۇپپىسى قۇرغان. V P7LKfv
1985-يىلى شائىرنىڭ ھايات پائالىيىتى ۋە ئەسەرلىرى توپلىمى تەييارلانغان. 6.a>7-K}%
1986-يىلى شائىرنىڭ ھاياتىغا بېغىشلانغان تۇنجى ئەسەر <بالدۇر ئويغانغان ئادەم>(خېۋىر تۆمۈر)نەشىر قىلىندى. M R,A{X
1987-يىلى <ئابدۇخالىق ئۇيغۇر شېئىرلىرى>(1-نەشىرى)شىنجاڭ خەلق نەشىرىياتى تەرىپىدىن نەشىر قىلىنغان. Svs&?B\}{6
1987-يىلى مايدا تۇرپاندا ئاپتۇنۇم رايۇن بويىچە ئابدۇخالىق ئۇيغۇر ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئۆتكۈزۈلگەن ۋە بۇ يىغىنغا ئاتاپ ماقالىلەر توپلىمى نەشىر قىلىنغان. ,V&E"D{u
1995-يىلى شائىرنىڭ بالىلىق ھاياتى تەسۋىرلەنگەن قىسسە <كەلگۈسىنىڭ شائىرى>(مۇھەممەت شاھنىياز)<تۇرپان>ژورنىلىدا ئېلان قىلىندى. KCq z]
2000-يىلى <ئابدۇخالىق ئۇيغۇر شېئىرلىرى>(2-نەشىرى)شىنجاڭ خەلق نەشىرىياتى تەرىپىدىن نەشىر قىلىپ تارقىتىلدى. w2U]RI\?2
g1B P تۈۋەندە كەڭ تورداشلارغا ئۇيغۇرۇمنىڭ ئۆلمەس نادىر شېئىرلىرىدىن بىر قانچىنى سۇندۇم. r 2{7h> "#{b)! EH -7 EwZRS@9 ئۇيغۇر قىزى I Efm>N-] ; ]rj Kc= ئەي قەمەر،قاشىڭدا مەن ھەيرەتتە قالدىم ئۈشبۇ تۈن، GW9,%}l^;
ماھ رۇخسارىڭ سېنىڭ ئون تۆت ئىكەن تولغان بۇ كۈن. ?w)A`G _
%,d+ jBM
ئول قۇياش تارلىق قىلىپ،چاچقانى راست ئوخشايدۇ ياغ، F[fs^Q6S$
شۇل سەۋەپتىنمۇ يۈزۈڭدە بار ئەجەپ يىتمەس بۇ داغ. 9,}Z1 f\%
s2nZW pIy
ئۈشبۇ داغدىن گۈل يۈزۈڭگە يەتمىدى ھېچبىر زەرەر، vTp,j-^
بۇ ئەسەر بىر مەڭ بۇلۇپ،ھۆسنۈڭنى ئاتتۇردى مەگەر. V0gu0+u~R
uLN.b339
بىر قاراشتا گۈل يۈزۈڭگە ئاشىق بولدۇم بىقارار، ?X 7nM)
ئوخشىغان نەركەس كۆزۈڭ خۇددى ئېلېكتىر يالتىرار. Z ,F 1n/7
8# Y_]Z?)
لەۋلىرىڭنىڭ قېنى ئانار رەڭگىدىنمۇ ياخشىراق، " &mwrjn"T
چىشلىرىڭ چىن ئۈنچىدىن،تىللىرىڭ مەھبۇبراق. nYK!'x$
YDEb MEMd/
قاشلىرىڭدۇر يىڭى چىققان ئەينى شەۋۋالنىڭ ئېيى، 14y>~~3C4
سېنىڭ ئالدىڭدا باراۋەردۇر گادا،شاھۇ،بېيى. L-e6^%eU
|@)jS.Bn
سېھرىگەر گۈل،كۆزگە ساقچى،كىرپىكىڭ بىر نەيزىدۇر، /NVyzM51V
ھەر قاراشىڭدا كېلىپ نەيزەڭ يۈرەكنى ئېزىدۇر. L_>LxF43
QwI HEmdM
ساچلىرىڭ رەقىبلىرىڭ كۆڭلى كەبى بىر سىر قارا، ?j} Fxr
ئەۋرىشىمدەك يەلپۈنۈپ سالدى يۈرەككە جىق يارا. 9O:-q[K**
L!2Ef4,wAz
قوللىرىڭنىڭ ئاقلىقى،سۈزۈكلىكىدىن نۇر چىقۇر، ]Vf2Mn=]"
بۇ قوپال قۇلۇم بىلەن تۇتسام قۇلۇڭغا ھۇر چىقۇر. NbUibx J
{d,^tG}
تەنلىرىڭ ئالماسقا ئوخشاش ئاق سۈزۈك بىر شەئلىدۇر، .r-kH&)"GU
خېنە ياققان تىرنىقىڭ مىسلى بەدەھشان لەئلىدۇر. By0Zz
o(xt%'L`t
بويلىرىڭ زىلۋالىقى سەرۋىگە ئوخشاش ئەي قەمەر، &F +hh{
كۆرمىدىم ھېچبىر چىرايلىق ساڭا ئوخشاش بىر نەپەر. bj 0-72V
$H7T|`WI.,
تەۋرىنىپ كەتسەڭ ئەجەپ يەلپۈنەدۇ بۇ ساچلىرىڭ، L4Si0 K
ئىلتىپاتىڭدىن ئۈمىد ئەيلەپ ئاقۇر قان-ياشلىرىم. *&W1|Qkg_
?yvjX90
قاتتى قالدى قارىغان يەردە سېنىڭ بۇ شائىرىڭ، A#w*r-P
تىلىسەڭ قىلغىن مۇسۇلمان،تىلىسەڭ مەن كاپىرىڭ. W;?'
qBWt(jY
1917-يىلى Yo2n [ باردۇر ]N1gzHa S ld Wr- جاھالەت سەمەرسىدىن بىزگە بىر كۈن كۆپ جاپا باردۇر، eX{Tyd{
ئېيتىڭىزچۇ،بۈگۈنكى ھالىمىزنىڭ قايسى بىرىدە ساپا باردۇر. eHI7= [h
>)iCKx
زاماننىڭ ھالىدىن ۋاقىپ بۇلۇپ تۇرماقنىڭ ئورنىغا، UmA'aq
بىرىنى شاڭيۇ سايلاپ ئارقىدىن دەۋايىمىز باردۇر. {;Y2O.lV
pkEqd"G
ئىلىمنىڭ ئىجتىھاتىغا كۆڭۈلنى قويمىدۇق بىزلەر، 8 @4)p.{5I
ئوقۇرمىز-ئوقۇتۇرمىز دەپ سېغىز چايناشىمىز باردۇر. z
T#j.v
E.OL_ \
تەئاۋۇنۇ-تەناسۇر ئورنىغا بىزلەردە بىر ئادەت، RU GhhK
يىڭى باشنى كۆتۈرگەننى ئۇرۇپ يىغقانىمىز باردۇر. ,;-5 5|o\V
(8OaXif
يەنە يۇرت پايدىسىغا جەمئىي بولماقلىق بەسى مۈشكۈل، ih/MW_t=m=
ئەگەر بىر يەردە توي بولسا،بېرىپ ياتقانىمىز باردۇر. MzO4Yv" A
N6_<[`
ئۇمومنىڭ پايدىسىغا يۈز يىلدا ھەم ئەسلا چۈشەنمەيمىز، R} aHo0r
زىيان قىلماق ئۈچۈن بولسا ئەجەپ چاققانىمىز باردۇر. (E(kw="
fo30f =^Gi
بىرسى بىر ياخشىلىق قىلسا،ئۇنىڭ يادىنى قىلماق يوق، F;^GhiQVS
ئېپى كەلسە بېرىپ ئەۋرەتلىرىن ئاچقانىمىز باردۇر. :3Hr: ~
:TzHI
ئەگەر مىللەت ئۈچۈن بىر پۇل چىقىش كەلسە تاپالماسمىز، C@i4[g){
چىقىمى يوق ناۋا پۇلغا تولا ئىخلاسىمىز باردۇر. !mLY W
^}4=pkJ;s
ئىخۋان ھەم بۇرادەرلىك نىشانى قالمىدى بىزدە، 7+vyN^XJ"5
مەگەر دوست بولساقمۇ ئەسلى،بۆلەك مۇددىئايىمىز باردۇر. %XieKL
~L. )<{?
خاتائەن دوستىمىزدا بىر ئەيىب زاھىر بۇلۇپ قالسا، 8}kY^"*&X
يۇشۇرماي بىرگە ئوننى تېپىپ قاتقانىمىز باردۇر. /HmD/E\
RRGCO+ )*
بابالار شۆھرىتىنى،غەيرىتىنى ھېچ سېغىنماسمىز، 7B hi72&6
قىلىپ غەپلەت جاھالەتتە يۇمۇپ كۆز،پو ئاتقانىمىز باردۇر. vUXas*s4
D|[~Py
كېرەكسىز مۇستەھەپ ئىشلار ئۈچۈن جاننى پىدا قىلماق، OJ L?[
ۋە لېكىن ھەجگە باج ئالسا،توزۇپ قاچقانىمىز باردۇر. Q!
Ol9'ZB|R
ئۇيۇن-چاخچاق تۈپەيلىدىن ئۆز-ئارا بىئەت بولساق، o d\Q
ياراشتۇرۇپ قويۇش نەدە،ئارىغا ئوت ياققانىمىز باردۇر. e!67Na0X(
#Cda8)jl(
خوشامەت بابىدا بىزدىن بۆلەك ئۇستىسى ھەم يوقتۇر، 6ji z$x
قۇۋلۇقۇ شۇملۇق بىلەن رەڭمۇ-رەڭ يالغانىمىز باردۇر. ~97T0{E3
W`KRaL0^
ئىت ئۇرغاننى تۇنۇر دەپ بار ئىدى بىر تەمسىلى، "+2Hde1
لويى،ئامبال ۋە دارىن دەپ سېمىز باققانىمىز باردۇر. 4A_}:nU
=Zcbfo_&
ئىلىم-پەنگە يۈرۈش قىلغان ئۇچار كۆكتە-ئۈزەر سۇدا، ~7tG%{t%
مېنىشكە قوتۇر ئېشەك يوق،پىيادە قالغانىمىز باردۇر. -o\r]24
'G!w0y F
گۈركىرەپ كەلسە ئاپتۇموبىل،نېمە ئەي،خۇدايىم دەپ، {"dU?/d
ئەقلىنى ئىشلىتەلمەي ھاڭ-تاڭ قېتىپ قالغانىمىز باردۇر. XAV|xlfm
uX-]z3+
ھۈنەر بىلەن سانائەتتە <يېتىشتۇق>،ئەمدى ئىش پۈتتى، OQ> r;)/
ئۇماچ ئىچمەككە خۇمداندا غېدىر قويغانىمىز باردۇر. .R/`Y)4
^d! (8vh
مىسلى جەننەت تاغۇ-دەريانى بېزەشكە يوق كىشى، UC)- Fd
ياستۇقنى قىرلاپ قويۇپ بىغەم ياتقانىمىز باردۇر. HF9d~7R
D&f(h][hH?
مۇنەججىم ھەم ئىنژىنىر،ئالىملارنىڭ ئورنىغا، 1>$ fLbmkI
تونۇ سەللە،نەپسى بالا موللىمىز-سۇلتانىمىز باردۇر. 2 w2JFdm
20G..>zW
قىزىل كۆزلۈك، كۆرەلمەسلىك ۋە يا ئۆزى قىلالماسلىق، SrPZ^NF
قىلاي دەپ بەل باغلىغانلارغا تۈرلۈك-تۈمەن بۆھتانىمىز باردۇر. tkBp?Wl
K~p\ B
ئەل-يۇرتىنىڭ دەردىگە قىلچىمۇ دەرمان بولمىدۇق بىزلەر، /xmUu0H$R
كېلۇر بىر كۈن ئاشۇ چاغدا ئورنىغا كەلمەس پۇشمانىمىز باردۇر. rmj?jBKQU
9*gD;) !
ئابدۇخالىق بەس،يېتەر ئاۋارە بولما،قاخشىما، <(rf+Ou>I
شۇ چاغ كەلگەندە بىزلەردە ئازابقا تەييار ۋىجدانىمىز باردۇر. 1s4+a^ &
Fv \yhR
1921-يىلى X kZ82w#b
ئايرىلمىغىل !ydJ{\;
ھىممىتىڭدىن،غەيرىتىڭدىن ئۆل،لېكىن ئايرىلمىغىل، ]2kgG*^n"
ھەقلىقىن بىلگەن يولۇڭدىن جاننى بەر،قايرىلمىغىل. e;:~@cB,c
"V!y"yQ
مانىئىڭ كۆپ بولسىمۇ،قورقماي ئۈزۈپ ئالدىڭغا باس، f)x^s$H
تاغۇ-تاش،دەريا ئۇلۇغ سۆزلەرگە سەن تاڭ قالمىغىل. nd(O ;XBI
+$Q33@F5l
ئات ئۆزۈڭنى بەھرىگە،يا غەرق بول،يا تاپ گۆھەر، ~GJJ{Bm_
شىرنە يولۋاس كەبى باسقان ئىزىڭدىن ھېچ يانمىغىل. \^9 SuZ
X(F 2 5
تۆت تەرەپ ياۋ ھۇۋلىشىپ،سەككىز تەرەپ تىغ تەڭلىسە، ]*a3J 45
ئىشىپ قانغا بويال،نومۇسنى ھەرگىز ساتمىغىل. "'
g*_
FBpf_=(_1
كىمكى ھەق يولغا قەدەم قويسا ئۇتۇق مۇتلەق شۇنىڭ، NLHF3h=?1p
بۇ نېچۈك بولغاي كېيىن دەپ،يوق خىيالغا قالمىغىل. )h-Qi#{
M&Aeh8>uX
سەن ۋەتەن،مىللەت دېسەڭ،تارىختا نامىڭ قالغۇسى، i9?$BZQ[R
بول جەسۇر،ئالىي نىشان،كۆلچەك بۇلاققا قانمىغىل. &UtsI@Mu
U5 ~L^
ئابدۇخالىقنىڭ سۆزى دەپ ئېتىبار قىلماي قىلىپ، ~A ul 7[IH
ئۇشبۇ ۋىجداننى كېيىن پۈتمەس ئازابقا سالمىغىل. I M:*uv
<&[=,R0 @
1929-يىلى _JZS;8WYR
S<" T:Y &
ئادىمى ئالماشتىيۇ،يولى،تۈزۈك ئالماشمىدى، Q%6Lc .i
جىن دېگەننىڭ ئىشلىرى مىسقالچىمۇ قاملاشمىدى. kWs "v6B
sV{M#UF2
ياڭ ئۆلۈپ تاپتى لەھەت،بولمامدىكەن جۇمھۇرىيەت، :|i jCg+
بەرمىسە جۇمھۇرىيەت بۇ ئىشلىرى قاملاشمىدى. _l}"gUti w
?0HPd5=
ئېتى جىننىڭ ئۆزى جىن،جىننىڭ كۈنى بولغاي قىيىن، %,Fx qw
ئېتىبارى بىر تىيىن،قىلغان ئىشى قاملاشمىدى. qI,4 uGg
fy at-wbb
ئابدۇخالىق نەررە تارت،ئەنە قالقان،ئەنە ئات، -s
Iji)t
ئۇخلاپ يېتىش بەك ئۇيات،جىننىڭ ئىشى قاملاشمىدى. *gHGi(U(U
:Z0m "
1928-يىلى ?ysC7 ((
نەقىلاي 67zCil
PS ,@ \
دوستلىرىم،يورۇمىغان زۇلمەت زاماننى نە قىلاي، iYE:o{
باسقىلى بولماس تىكەنلىك بۇ زاماننى نە قىلاي. C FqteY"
78't"2>
چەرخى گەردۇن تەسكىرى بىلمەك كېرەك يارانلىرىم، ]<\Ft H
تەسكىرى چەرخلىق بولۇپ قالغان زاماننى نەقىلاي. jcNY W_G
Ph(bgQg
ئەي پەلەك،ساڭا قاراپ چەرخ ھەم تەتۈر بولدى راۋان، vMOI&_[\z
يول تۇنۇپ يۇرەلمىگەن قارىغۇ زاماننى نەقىلاي. E;7vGGf]
;E? Z<3{
نەگە بارساڭ بارچىنىڭ ئاغزىدا دەردى بار ۋەتەن، V@6,\1#`|
ھاردۇقى،تىبىبى يوق،دەرتلىك زاماننى نە قىلاي. +z/_ 'DE
eq)8V x0
سۆزلىگەندە ئۇشبۇ كۈندە بارچە خەلق ئاغزىدا بار، `/en&l
سۆزلىسەم قەلبلىرى پارچە ياراننى نە قىلاي. uh`W} n
z:C
VzK,
بۇلبۇل بىلەن قاغىنى بىل پەرق قىلماس ھېچكىشى، |q&&"SpA
بۇلبۇلى بىچارىگە زىندان جاھاننى نە قىلاي. yEm[C(gZ
% W!C
zqqu7.`
x[]}Jf{t
يېقىن بولدى F2QX ^*
hdZ{8 rP
ھاۋا ئۆزگەردى ئەي دوستلار،بىلەمسەن قايسى چاغ بولدى؟ 6 wk/ IJ`
ئۇزۇن ياز مەۋسۇمى ئۆتتى،بۇ زالىم قىش يېقىن بولدى. .GG6wL<$?
Y/\y"a
تېخى ئۇخلاپ ئاچالماي كۆز،ياتۇرسەن نېمە بولغاندۇ؟ &%."$rC/0b
ئايا ئىخۋان يىقىندۇر قىش،يېقىن بولدى يېقىن بولدى. bDh, r!I
3<:(Eda}
ياتۇرسەن ئۇيقۇ غەپلەتتە،ئۆلۈكتەك قىمىرلىمايسەن ھېچ، #:E}Eby/6I
تەۋەككۇل ۋاقىت ئۆتتى،ئىشلىمەس كۈنلەر يېقىن بولدى. O5^!\j.WR
سېلىپ ئالۋاڭ يېغىپ كەتسە،تېپىش پاختا بولۇر مۇشكۇل، RLuA^ONI
ھېلىھەم كەتتى تۇ،ئېرخۇا كېتىش،سەنخۇا يېقىن بولدى. S!*wK-
#SNwSx&
ھارارەت بەرمىگەي سەنخۇا،لېكىن جايغا بولۇر دالدا، r`? bYoz
قوپۇڭلار!بۇنىڭ كېتىشى ھەم يىراق ئەمەس يېقىن بولدى. TFrZ+CcWp2
C'4gve 7!
قوپۇڭلار ئەي بۇرادەرلەر،ئۆلۈشكە بارمۇ مەيلىڭلار، :u}FF"j
كىرىشكە ئاز قالدى تۇ،ئېرجىيۇ كىرىش،سەنجىيۇ يېقىن بولدى. "u#T0
.c#G0t<i[
ئىشىتمەيسەن بۇرادەرلەر،قۇلاق پەردىسى ساقمۇ؟ AF-4b*oB
كىكىردەك جىق قىچقىرىپ،يىرتىلىشقا ھەم يېقىن بولدى. 5v&m K 5zZ
$w,&h:.p
u;{,,ct
H}TzNs
ھار 37:\X5)z/
K x7'm1
@qC](5|TQ
J<[Hw g
ئوت ھارۋىسى ياكى ھاۋا كېمە بىلەن،
Iu
يول يۈرۈش يۈرمەك،يولىن تاپقىنىڭكى. D;~c`G
"f
=&kd| o/i
چۆل ئارا غىچىڭلىتىپ،يول ئۈستىگە تىنماي سىيىپ، %XIPPEHU
ئارقىدا قالماق ھارۋىغا كالا قاتقاننىڭكى. n\ l$R!zr
5.1 c#rL
مەرىكىدە كىيگىلى بولماس،لېكىن ئۇ ئوبدان نىمە، Oy> V/
خىزمىتى چوڭدۇر ھەجەپ،تۈنلاردە بۇ يوتقاننىڭكى. & f2'cR
!G `7T
ھاكىمى مۇتلاق بولۇپ،پارا يەپ،يەمبۇ قويۇپ، J Iw=Bs
ئەينى توڭگۇزدەك سەمىرىمەك،يامۇلدا ئولتۇرغاننىڭكى. 3B{B6w}t&
zOV.cI6fZz
زۇلۇمغا مەھكۇم بولۇپ،باش ئۇرۇپ،قول قوشتۇرۇپ، g\Ck!KJ/y
نېمە دېسە راست دېمەك،قۇللۇقتا قالغاننىڭكى. 1:L _qL
WfnBWSA2 T
ۋەزنى يېرىم پۇڭ ئەمەلگە مىنىپ،سىغماي تېرىگە، 82mKI+9&"
ئەلنى سالماق پېرىگە،يالاقتا جان باققاننىڭكى. ,qo"i7c{:
yXuc< m
ئىلىم-پەنگە يول ئېچىپ،جەۋلان قىلىپ نۇر چېچىپ، y@\R$`0J
يايرىماق كۆكرەك كېرىپ،تەدبىر-ئەقىل تاپقاننىڭكى. #&L[?jEn
QX1rnVzg0
پەنگە قارشى كاپشىماق،خۇددى ئىتتەك ھاۋشىماق، Zx%ib8| j
خارۇ زەبۇن ياشىمان،تەرسا-تەتۇر ناداننىڭكى. {$dq7m(
@Ido6Z7
تۆۋبە-تەقسىر ئوقوشۇپ،كانايدىن ئالسا قورقۇشۇپ، =\t%U5
ئەستاغپىرۇللا ئوقۇش،ئالۋاستى باسقاننىڭكى. L
0`{3|g
ئۇيغۇرا كۆپ سۆزلىمە،جاھىلنىڭ بەختىن كۆزلىمە، v,=[!=8!
ھەق تېپىلماس بۇ جاھاندا،ھەممە ئىش يالغاننىڭكى. fj/sN HU
( wMiX i
QA =G+1x
uQ} 0 hs
غەزەپ ۋە زار H(MCY3t
R<5GG|(B
ئەي پەلەك،بۇ دەھشىتىڭدىن ئىنتىھا بىزارىمەن، n$jOk
|W
ئىستىدىم كۆپ،تاپمىدىم بۇ دەردىمە ھېچ دارىمەن. 6m=FWw3y
W(C\lSE0
ئاتا-بوۋامدىن مىراس كونا كېسەلنىڭ دەردىدە، ( %i)A$i6a
گاھ ئۆلۈپ،گاھ تىرىلىپ،كۆپتىن بېرى ئاۋارىمەن. # /U lW
,b &-o?.{
بىر پۇراپ كۈلسەم نە ئارمان،بېغىم باھارى گۈلىنى، IQ& o%
ھەر سەھەر گۈل ئىشقىدا بۇلبۇلغا ئوخشاش زارىمەن. [(hB%x_"
-<R"
دوستلىرىم ئوۋغا چىقاردا كەلتۈرۈر مىسالىغا، #P)7b,3pe
قارچىغا قۇشلار ئۇلار،مەن مىسالى سارىمەن. 4 yk!T
<Z$r\Huf
يۈزمۇ-يۈز قىلماس تەئەررۇز كۆپ كۆڭۈلچاندۇر ئۇلار، X_j=u1*5
كۆرسەم چاينار نىجىس گوياكى دىل ئازارىمەن. .U66Uet>RX
@V9qbr= Z
لا ئەقىل دەپ ئويلىدى،چىندىن نەزەر سالماي تۇرۇپ، Z[(V0/[]
يېڭىلىپ كەتتى ئۇلار،كۆپتىن بېرى ھۇشيارىمەن. fnZa IV=H
CdT yUl
قولدىن ئىش كەلمەيدۇ دەپ،دائىم غىدىقلايدۇ مېنى، S.!0~KR: U
مەن ئۇلارنىڭ شۇ سۆزىگە بەكمۇ-بەك خۇنبارىمەن. Ws+Zmpk%
BFCF+hU^6R
پەنگە ماڭساق كۆز ئېچىپ كاپىر،جەدىت دەپ قارغىشۇر، ;[)t*yAh
بۇ ھاماقەت دەۋرىدە ئاتەش بۇلۇپ يانارىمەن. H%K,2/Nj
vYYLn9}5
چۆل-جەزىرە،دەشتۇ-سەھرا ئىچرە قالدىم نائىلاج، 2EHeQ|#
ئاھ قاچان بىر يول تېپىپ قوشۇلاي قاتارىمەن. ]^= 'aQ
N|pyp*8Z
سۇغا تەشنادۇر بۇ چۆل،بىپايان مۇنبەت زېمىن، ?pT\F t V
مىسلى دەريا تاپماي ئېقىش،قاينام بۇلۇپ قاينارىمەن. d/Sx+1
"{T
K?y!zy
ئويغىنىپ كەتتى جاھان،مەغرىبى-مەشرىق تامام، [M^ur%H
مەن تېخى سۈت ئۇيقۇدا،چۈش كۆرۈپ ياتارىمەن. ~MvLrg"i
vFKt=o$ g
باشقىلار كۆكتە ئۇچۇپ،سۇدا ئۈزۈپ كەتتى يىراق، 8a\
Pjk
مەن مىسالى يالاڭ ئاياق دەسسەپ تىكەن ماڭارىمەن. nU As:Q
x*)@:W!
ئىلىم-پەندىن يوق خەۋەر،باستى غەپلەت،خەۋىپ-خەتەر، Jy,Dcl
ھالىمىز قۇلدىن بەتەر،قانداق چىداپ تۇرارىمەن. zLG5m]G4D
ty8\@l
تىل-ھاقارەت،تەنە-دىخمار ۋاي داد!...بۇ جاننى قىينىدى، n9J.]+@J
ئەمدى نە قىلماق كېرەك،ئەجەپمۇ بولدۇم خارىمەن. [WOLUb
Q%xvS,oI
زۇلۇمنىڭ ئوكيانىدىن تاپماي پاراغەت ئارىلى Ha~g8R&
تاغ كەبى دولقۇنىدا ئۆرلەپ،ھەققە ئاھ ئۇرارىمەن. EZm6WvlxSI
:v_H;UU
دەۋرى جەبرىدىن ئىسىت!ھالىڭغا ئۇيغۇر ۋايىكىم، EM_`` 0^
جاننى ئالقانغا ئېلىپ چىق،تاپمايسەن باشقا چارىسەن. xD f<@
=H'7g 6
1927-يىلى ! MOgM
كۆرۈنگەن تاغ يىراق ئەمەس \O"EK~x}/
=] R_6#
مەنزىلى مەقسەت ئۇزاق،تېز ماڭمىدى مىنگەن ئۇلاغ، 0Ey*ci^ue
تاش قۇراملىقتا مېڭىپ،ئاسقاپ يامان بولدى ياداپ. C~4$A/&(
rYnjQr2a
ئازغىنە بىر ئىستىراھەتنى قىلاي ھاسىل دېسەم، x(e =@/ qp
ھېچ ئارام بەرمەس ماڭا تۆت تەرەپتىن ئىت قاۋاپ. k fF.Ctr1a
EwSE;R -
گاھى ئوخشارمەن مۇھىت ئاتلاسىدا بىر كېمىگە، bg\~"
تاغ كەبى دولقۇن ئىچىدە خەس كەبى ھالىم خاراب. t]Ey~-Rx
VP4W~;UV|\
بىر چۆكۈپ بىر چىقىمەن،تۇنجۇقۇپ بىر تىنىمەن، M1Jnn4w*d
كۆرىنەر ساھىل قاچان،دەپ كۆزلىرىم كەتتى قاماپ. ?#F}mOVAa
7` ^]:t
ھەققە باغلىدىم دىلىمنى،ئىشقا سالالماي تىلىمنى، ,!"\L~6
زوقلۇنۇپ سوقۇر يۈرەك،مىڭ پارە قىلسىمۇ چاناپ. Qh )QdW4
&H!#jh\w
جان ئۆلۈم خەۋپىدە قالدى، كۆزلىرىمدە ياندى ئوت، hP4*S^l
ئۆلمىسەم غازى ئەگەر،ئۆلسەم شېھىتلەردىن ھېساب. &e\A v.n@-
}.<%46_Z-
ئېقى ئاق،قارىسى قارا،ھەرگىز ئاق بولماس قارا، ;;E " +.
ئاجرىسۇن مىستىن تازا ئالتۇن كۆيۈپ ئوتتا چىداپ. p q`Bg`c
*)c ,~R^
كۆرگۈلۈكنى كۆرگۈلۈك يا ئابدۇخالىق ئۆلگۈلۈك، *
%p6+D-C
ئىككىنىڭ بىرىگە تۇرماق،ھەر جانغا بولسۇن شۇ خىتاب. oWVlHAPj
v%|()Z0
1930-يىلى 4
|$|]E
K[ZgT$zZ
#`6A}/@.+
تۇرپان كېچىسى W?m?r.K?
B9;- Blh
نېمىدىگەن ئىسسىق،نېمىدىگەن دىمىق، {q2H _ H
نېمىدىگەن تىنجىق تۇرپان كېچىسى. % Uk]e5Hu
بوغۇلدى نەپەس،بۇرۇقتۇم قەپەس، ruM16*S{=
تەرلىتىپ چىپ-چىپ،تۇرپان كېچىسى. 2U6j?MyH2
y
1fl=i
سايلاردىن سوقسا ئىسسىق شاماللار، R aFk/mSw
يىغلار بۆشۈكتە تەرلەپ بالىلار، #`5 M(
o
ئەللەي ئېتىدۇ،بەزلەپ ئانىلار، $smzP. V
نېمىدىگەن تىنجىق تۇرپان كېچىسى. iulM8"P
5gWn{[[e)y
تۇرار جىمىرلاپ كۆكتە يۇلتۇزلار، ,D-V C{lj
باغلاردا سۇلغۇن گۈللەر-قۇندۇزلار، ~SkdP7 )
يەلپۈگۈچى قۇلىدا،زارلانغان سۆزلەر، vB, X)
نېمىدىگەن تىنجىق تۇرپان كېچىسى. }5^j08
xz YvD{>
جۈجەملەر گويا تامچىلىغان ياش، HUurDgRi]
يىغلاۋاتقاندەك يۇرتتا قېرى-ياش، +
قاچان چىقاركىن قۇياش ئېتىپ قاش؟ +` B m
دەھشەت قاراڭغۇ تۇرپان كېچىسى. F(/^??<5
Ftj3`Mu
قاچان نۇر چېچىپ ئاتار ئالتۇن تاڭ، VF=$'Bl|
ئاتمامدىكىن دەپ،بولمىغىن ھاڭ-تاڭ، <' Q H e4
سۇبھى يورىدى،يورىدى بۇ تاڭ، ymybj
بەرىبىر ئۆتەر تۇرپان كېچىسى. eFvw9B+
E]6C1 C&K
1922-يىلى E ,5 j Y
oQ@X}6B%S
N. 3
x[%:
روبائىي ۋە پارچىلار n G GYKI
lK EdpF<
NvXds;EC
%WH u e
يۆرەككە ئوق تېگىپ ياتسام ئىدى ئاستانىدا ھەي-ھەي، 2 5h.u>6@{
مازارىم گۈل قۇچۇپ قالسا ئىدى بوستانىدا ھەي-ھەي. :<Y,^V(
ۋەتەننىڭ دانە تۇپراقى گويا ئالتۇن،ھىدى زەپەر، 5> 4<_-Tm
تەۋەرۈك نامىنى يازسام داستانىدا ھەي-ھەي. [2.uwn]i
*********************************************** VWd= 7
ھەقىقەتنىڭ روھى قېچىپ كەتتى مېنىڭ دىيارىمدىن، $d?<(n
نە بولدى خۇشپۇراقى ھېچ كەتمىدى بۇ دىماغىمدىن. L~SM#?z:ue
ئىزلىدىم كۆپ، تاپمىدىم شەجەن-روجەن سەھراسىدىن، )( b]-
)
ئىزدىبان تاپتىم-دە،ئالدىم لېنىننىڭ گۈلباغىدىن. +mE y7qM
*************************************************** UyBI;k^]
جەبىر-زۇلۇمدىن قۇتۇلماي،ئۆتمەكتە ئۆمۈرلەر تامام، FkR 9-X<
<يالغۇز ئاتنىڭ چېڭى چىقماس>يا يەتمىدى مېنىڭ چامام. v7T05
مىسلى كۆزنى تېڭىپ جۇۋازغا قوشقان سېرىق ئۇي، vL{sk|2&
تېپىلماس يەر يۈزىدە زۇلۇمغا بىزدەك چىڭ چىدام. N|?"= 4Z ?
************************************************ 5Y)*-JY1g
ئومۇمىي ھالىمىزغا قايغۇرۇش،بىزلەردە ھاماقەتلىك، I/rq@27o
ئالالساق ئىككى-ئۈچ خوتۇن،دېگەيلەر خوپ شىجائەتلىك. U)=?3}s(
يوغان سەللە،ئۇزۇن تونلار بىلەن بىزلەر دىيانەتلىك، BZ
كۆرۈشكە زاھىرەن تەقۋا كۆرۈنمەستە خىيانەتلىك. ?SRG;G1
************************************************** DzYi>E:*
ئورىلار كولىنىپ يول ئۈستىگە،ھەر يەرگە قۇرمىش دام، Ly/"da
لېكىن يوليۈرۈش ئىلمىدە كۆزىمىز ناھايەت خام. _dVzvk`_R
قىلۇر ئاقنى قارا،كۆرسەك قىلۇر تۆھمەت،يامان بەتنام، Ey A}
ھەقىقەتتىن سۆز ئاچساق،بېرۇر بىزگە يامان دەشنام. lhva|
*************************************************** rg )>ZHx
بۇ يول ئوتۇڭدا ئۆرتەندىم،يۈرەك-باغرىم كاۋاپ بولدى، 6MvjNbQ
سېنىڭ دەردىڭنى جىق تارتىپ،پىغانىم بىھېساب بولدى. 8- 3]Bm!
ئۇيغۇرا ۋەسلىڭگە يەت!دەپ ۋىجدانىم خىتاپ بولدى، v^0D
تاقەتكە قالمىدى ۋاقىت،بۇ جان ئەمدى چىداپ بولدى. e82SG8 #]
*************************************************** B SYJ2
غېرىبنىڭ ھالى مۇز تەردۇر،نەزەر قىلغىل ئايا جانان، 4UT % z}[!
سېنىڭدۇرمەن ئايا جانان،ساڭا باشىم بىلەن قۇربان. FM$XMD0=
شىپالىق يولىنى كۆرسەت،قىلىپ دەردىم ئۈچۈن دەرمان، O{SP4|0JV
ئۆلۈم ئالدىدا كۆز يۇمماي ئۆلەرمەن قالمىغاي ئارمان. XdjM/hB{fD
************************************************** oP;" `^_
دەردى-دەۋرانلار ئۇزۇن،ۋاي داد!ئۆمۈرلەر قىسقىمىش، ?j9 J6=2
تەجرىبە كەم،ئېھتىياج جىق،ھەر ئىشى بىنۇسخىمىش. P~`gWGC}
ياخشىدىن كۆپرەك يامانغا نەپسى بىزنى قىستىمىش، uOUgU$%zqH
مېۋىسىز بولسا دەرەخ،ئاندا نەئىش قىلسۇن يېمىش. w=H
************************************************ 5& Al
توپىدا ياتسا گۆھەر، 8 9o&KF]
بولماس باھاسىغا زىيان. d"o5uo
سۇ ئاقۇر ئاققان ئېرىقتىن، KM
li!.(b
سايدا ھەم تاشقىن قىيان. S^(OjS
***************************** @a2n{
نىچۈك ئەھۋالدىدۇر مىللەت، l\g>@b
ئۇيغۇر ئەۋلادى ئېچىڭ كۆزنى. UtPFkase
قىلىڭ غەيرەت،قىلىپ ھىممەت، kT)[<`p
قوپۇڭ،تاشلاپ قۇرۇق سۆزنى. n Mm 4fns
8 *o*?1.
شائىر پەقەت ئەلنىڭ بەختى ئۈچۈنلا ھەرقانداق ۋاقىتتا جېنىنى قۇربان قىشقا تەييار ئىدى.ئۇ ئەل بەختى ئۈچۈن جاندىن كېچىش ئەڭ ئۇلۇغ ئۆلۈم دەپ جاكارلىغان.شۇڭا ئۇ جاندىن كېچىپ جانانغا (ھۆرلۈككە)يېتىش ئەڭ ئەلا چارە دەيدۇ.دېمەك،شائىر خەلقىمىزنىڭ ھۆرلۈكى ئۈچۈن ئۆز جېنىنى ھامان كۈرەشكە ئاتاپ قويغان.شۇنداق بولغاچقا ئۇ تۇتقۇن قىلىنغان ھەتتا جازا مەيدانىغا ئېلىپ مېڭىلغاندىمۇ مەردانىلىق بىلەن: !Q[j;f
l@:Tw.+/9
بىزگە بار ھەر قاچان ئۆلۈم يا كۆرۈم، /c2|
*"@X
ئۆلۈمدىن قورقماقلىق ئۆزى بىر لۆم-لۆم. ?-M?{De
كۆتەرگىن باشىڭنى، cG!\P: re
تىك تۇت قەددىڭنى، En!X}Owh
جەڭ قىلىپ ئۆلسەممۇ ئېچىلغاي گۈلۈم! |)~ t ^
((0nJJjz
دەپ شېئىر ئوقۇيدۇ.بۇ نېمە دېگەن زور جاسارەت ېە مەردانىلىق-ھە!شائىر ئادەم ئۈچۈن بۇلۇپمۇ ئەينى دەۋىردىكى خەلقىمىز ئۈچۈن،ئۆلۈم كۆرۈمنىڭ ھامان بارلىقىنى ،ئەمما مىللەت ئۈچۈن ئۆلۈشنىڭ نەقەدەر بەخىت ئىكەنلىكىنى،شۇنداق قىلغاندىلا ئارزۇ گۈللىرىنىڭ پورەكلەپ ئېچىلىدىغانلىقىنى ئوبرازلىق بايان قىلغان ھەم سەبداشلىرىغا ئۆلۈمگە مەردانىلىق بىلەن كۆكرەك كېرىپ يۈزلىنىشنى ئېيتىدۇ.مانا بۇ شائىر ئابدۇخالىق ئۇيغۇرنىڭ ئۆلۈم قارىشى.شائىر ئەنە شۇنداق كەتتى،ئۆلۈم ئالدىدىمۇ مەردانىلىق بىلەن شۇئار توۋلاپ كەتتى،بىزگە نۇرغۇنلىغان جەڭگىۋار،نادىر شېئىرلىرىنى قالدۇرۇپ كەتتى،بىراق ئۇنىڭ روھى دىلىمىزدا،ھەر بىر ئۇيغۇرنىڭ دىلىدا مەڭگۈ ھايات!!!! EPeKg{w
تور ئارلاۋېتىپ ئۇچرىتىپ قالدىم~~ كۆپچىلىكنىڭ خاتا چۈشەنمەسلىكىنى ، بىرىلىپ ئۇقۇشىنى ئۈمۈد قىلىمەن!! yuP1*QJ%
مەنبە:http://www.anadiyar.cn/bbs/read.php?tid=245[ بۇ يازما tuzukzat تەرپىدىن 2009-06-06 15:59 دە قاي ] |  |
★مىسرانىم مۇنازىرە مۇنبرى★ » ئەدەبىيات ۋە يازمىلار » شېئىرىيەت گۈلزارى » شائىر ئابدۇخالىق ئۇيغۇر شېئىرلىرىدىن تاللانما 
