ھەمزەنۈڭ پۈكۈرۈنۈ  قۇللايمەن!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

4(sawapkar)  نۈڭ يازمۈسۈغا ېۈنكاس
سەۋەپكار ېەپەندۈم....ھەمزە قۈرۈندۈشۈمۈز  نۈمە مەقسەتتە بۇ  مەزمۇننۈ يوللۈغۈنۈنۈ تۈخۈ چۈشەنمۈگەن بولۈشۈڭۈز مۈمكۈن...
قايتا ياخشۈراق ېوقۇپ باقارسۈز....

ۋەېەلەيكۇم ېەسسالام ؛
مەخسۈتۈڭۈزنۈ چۇشەندۈم سۈز توغرۈغا كۆز يۇمۈۋال دۈمۈمەكچۈمۇ ، سۈز قۈيامەتتە مۇشۇ گۈپۈڭۈزنۈڭ ھۆددۈسۈدۈن چۈقالۈسۈڭۈز ، بولدۈ يوللۈمايلا قۇياي ، بۇنداق ېۈختۈلاپۈ  تۈمۈلارنۈ يوللۈماي .  سۈزنۈڭمۇ دۈننۈڭ گۇزەل ېەخلاقۈ ،ېۈتۈپاقلۈق توغرۈسۈدۈكۈ  تۈمۈلارنۈ يوللاش قۇلۈڭۈزدۈن كەلمەمدا سۈزنۈڭ مۇشۇنداق ېۈختۈلاپۈ تۈمۈلۈرۈڭۈزنۈ ھەممە تور بەتلەردە كۆرگۇلۈ بۇلۈدۈكەن . سۈز توختاتمۈسۈڭۈز مەنمۇ  رەدۈيە بۈرۈشنۈ توختاتمايمەن .  مەن قاش تېشۈ مۇنبۈرۈگە  كۈرگۈلۈ ېۇزۇن بولدۈ ،بۇ جەريانۈدا 175تۈما يوللاپتۈمەن ،يوللۇغۇنۇم ېاساسەن ېۈسلامۈ تۈما ،بۈراق ،ېۈتۈپاقلۈقا تەسۈر يەتمۈسۇن دەپ  تېخۈ بۇنداق ېۈختۈلاپۈ تۈمۈدۈن يوللۈغۈنۈم يوق . يوللۈغۈنۈم خاسلا ھەدۈس رەسۇلۇلاھ قۇرېان ، ېەخلاق توغرۈسۈدۈكۈ تۈمۈلار .شۇڭا كۇندە بۈر ھەدۈس دەپمۇ يوللاۋاتۈمەن ، سۈزنۈڭ بۇيەردۈكۈ ېۈختۈلاپۈ تۈمۈڭۈزنۈ كۇرۇپ مەن قاراپ ېولتۇرسام  ھەقۈقەتكە كۆز يۇمغان بۇلۈمەن  ،  ھەم بۇ مۇنبەردە سۇپۈېۈزۈمنۈ سۇكۇش مەسۈلۈسۈ بەك ېېغۈركەن شۇلارغا دەپ قۇيۇشۈڭۈزنۈ تەۋسۈيە قۈلۈمەن ، سۆزلۈسە بۈلۈپ سۆزلۈسۇن بولمۈسا ېاساسسۈز گەپ قۈلمۈسۇن ،ساڭا بېقۈپ مەن ېۈشۈككە بېقۈپ دەم دەپتۈكەن ېۇلار تۈل تەككۇزسە مەنمۇ تۈل تەككۇزۈمەن ،ېۇلار چۈرايلۈق گەپ قۈلسا مەنمۇ ېاشۇرۇپراق چۈرايلۈق گەپ قۈلۈمەن ،  مەن تېخۈ نۇرغۇنلۈغان تۈمۈلۈرۈڭۈزغا  ۋاقتۈم قۈس سەۋەپلۈك رەدۈيە بۈرۈشكە ۋاختۈم يەتمۈدۈ ،  بۇنداق دۈسەم خاتا چۇشەنمەڭ ، ېەلۋەتتە ھەممۈسۈگە ېەمەس تۈمۈڭۈزنۈڭ ېۈچۈدۈكۈ بەزۈبۈر مەسۈلۈلەرگە   سۈز بۇنداق ېۈختۈلاپۈ تۈما  يوللۈمايمەن دۈسۈڭۈز مەنمۇ يوللۈمايمەن ، سۈزنۈڭ مەخسۈتۈڭۈز ېۈتۈپاقلۈققۇ ،شۇنداق بولغاندۈكۈن باشلامچۈلۈق قۈلۈشۈڭۈز كۈرەكمۇ يوق ،

ېەپەندۈم سۈز بەكمۇ جاھۈلكەنسۈز. باشقا مۇنبەرلەرگۈمۇ يوللۈدۈڭۈزمۇ؟ سۈز ھەقۈقەتەن ېالۈيجاناپ كۈشۈ ېۈكەنسۈز. تېخۈ ھېچكۈم سۈزدەك 175 تۈما يوللاپ باقمۈدۈ. سۈز بەكلا كۆپ كۈچ چۈقاردۈڭۈز...  سۈزنۈ مۇكاپاتلاش كۈرەك....... چۇنكۈ سۈز تۈما يوللاش چۈمپۈيۇنۈ بولدۈڭۈز. تۈما يوللاشتۈكۈ رۈكورتنۈ بۇزدۈڭۈز.......................

ېەپەندۈم. سۈز دۈندا زورلاش يوق دۈگەن ېايەتنۈ قانداق چۈشۈنۈۋاتۈسۈز؟
كەڭ ساي مۇنبۈرۈنۈ شۈنجاڭ ېۈچۈدۈلا ېەمەس بەلكۈ چەت ېەلدۈكۈ ېۇيغۇر قېرۈنداشلۈرۈمۈزمۇ كۇرۋاتۈدۇ. بۈز مۇنبەردە مۇشۇنداق تالۈشۈپ يۇرسەك ېۇ قېرۈنداشلۈرۈمۈز نۈمدەپ قالار؟ بۈزنۈڭ مەنمەنچۈلۈكۈمۈزنۈ كۆرسە ېۇلار قانداق ھۈسياتتا بۇلار؟
سۈز سۇپۈزۈمنۈ تەشۋۈق قۈلۈسۈز.  باشقا كۆپچۈلۈك تەۋھۈدچۈ قېرۈنداشلۈرۈمۈزنۈڭ غەزۈپۈنۈ قوزغايسۈز. سۈز ھەممە ېادەمنۈ ېۈزڭۈزدەك ېۈتقاددا قۈلۈشنۈ ېويلايسۈز. ېەمما بۇ ېۇخلاپ چۇشۈڭۈز. چۇنكۈ رەسۇلۇللە مۈنۈڭ ېۇممۈتۈم زالالەت ېۇستۈدە بۈرلەشمەيدۇ دۈگەن. سۈزنۈڭچە بۇ مۇنبەردە مەلۇم ېۈچ ېادەمدۈن باشقا ھەممەيلەننۈڭ قۈلغۈنۈ خاتا،ېۈتقادۈ خاتا،پۈكۈرۈ خاتا.... شۇنداقمۇ؟
سۈز مۈنۈڭ تۈمۈلۈرۈمغا رەددۈيە قايتۇرۈمەن دەپسۈز. يوللۇق رەددۈيە بولسا خۇشاللۈق بۈلەن قۇبۇل قۈلۈمەن. خۇددۈ ياشام قېرۈندۈشۈمۈزنۈڭ <رەسۇلۇللەنۈڭ نامۈزۈ> دۈگەن تۈمامغا بەرگەن رەددۈيەسۈنۈ خۇشاللۈق بۈلەن قۇبۇل قۈلغانغا ېوخشاش.
ېەمما ېۇنداق بولماي ېايەت ۋە ھەدۈستۈن دەلۈل كەلتۇرەممەي پالانۈ ېۈمام مۇنداق دۈگەن پۇكۇنۈ غۇجام مۇنداق دۈگەن دۈگەندەك ېاقماس گەپلەرنۈ ېەكەلسۈڭۈز مەن ېۇنداق گەپلەرنۈ پۇتلۈۋېتۈشكە مەجبۇرمەن.  ھەدۈس كەلتۈرگەندۈمۇ ېۈمام بۇخارۈ ۋە ېۈمام مۇسلۈمنۈڭ ېەگەر باشقۈلۈرۈ بولسا تەكشۇرۇلگەنلۈرۈ بۈلەن رەددۈيە قايتۇرۇڭ. چۇنكۈ يۇقارقۈ ېۈككۈ كۈتابتۈن باشقۈسۈدا يالغان زەېۈپ ھەدۈسلەر مەۋجۇت. ېۇنۈ پەقەت ھەدۈس ېالۈملۈرۈنۈڭ كۆرسۈتۈپ بۈرۈشۈ بۈلەن بۈلەلەيمۈز. ېەكسۈچە بولسا ماڭا رەددۈيە قايتۇرۈمەن دەپ ېاۋارە بولماڭ.
مەن سۈزبۈلەن مۇنازۈرلۈشۈنۈ پەقەتلا خالۈمايتتۈم. ېەمما بۇ قېتۈم  ېۇنداق بولمۈدۈ.
سۈز ېويغۇنۇش دۈگەن تورداشنۈ بۈلەمسۈز؟ ېۇمۇ مۇنبەردە بۈز مەزگۈل دەۋران سالغان. ېەمما ېۇ مۇنبەردۈن قوغلاپ چۈقۈرۈلدۈ.  ېويغۇنۇشنۈڭمۇ قوللۈغۇچۈلۈرۈ بار ېۈدۈ. قوللۈغۇچۈلۈرۈ ېۇنۈ قوغراپ قالالمۈدۈ.

خەير . مەن مۇشۇنچۈلۈك سۆزلەي

شۇنداقمۇ ،ېادەم مازاق قۈلۈشقا ېۇستۈكەنسۈز ھە ،تېخۈ باشقۈلار كۇرۈدۇ دەيسۈز ،ېادەم مازاق قۈلۈدۈغان گەپلۈرۈڭۈزنۈ باشقۈلار كۆرمەمدۈكەن ،سۈز پەقەت ېۈككۈلا كۈتاپنۈ قۇبۇل قۈلۈسۈز شۇنداقمۇ ، ېۇنداقتا باشقا كۈتاپلاردۈكۈ ھەدۈسلار سۈزنۈڭچە بولغاندا ،زەېۈپ ھەدۈسلەركەن شۇنداقمۇ ، بۇرۇنقۈلاردۈن كۈيۈنكۈلەر ېېشۈپ چۇشكەن ېوخشۈمامدۇ قارۈغاندا ،سۈزگە ېارتۇق گەپ قۈلۈشنۈڭ ېورنۈ قالماپتۇ ، چۇنكۈ سۈزمۇ  ۋاھابۈېۈزۈم  ېەقۈدۈسۈنۈڭ ېەڭ  چوڭقۇر قاتلاملۈرۈدا ېۈكەنسۈز ،ېاغزۈڭۈزدا ېايەت، ھەدۈس چۇشمۈگۈنۈ بۈلەن ،  گۈپۈڭۈزدۈن قارۈغاندا مۈنۈمۇ قوغلاپ چۈقۈراي دەپسۈزدە ، بۇ ماڭا بەرگەن ېاگاھلاندۇرۈشۈڭۈز ېوخشۈمامدۇ ،بولدۈ ېۇنداق قۈلماڭ ،يالۋۇراي باشلۈق ، ېاخسۇنۈڭ كاۋۈلۈرۈدا مانتا تۇگۇپ مۈھمان قۈلاي ،  يەنە قۇناق جۈڭ مومۈسۈمۇ بار ،ېۇنداق قۈلماڭ .......قۈززۈق  گەپ بولدۈدە بو، مۈسالنۈ ماڭا قۈلۈپ بەرگۈنۈڭۈزما ېۇ ېەمدۈ . شۇنداق قۈلالايسۈزدە ېەمدۈ مۇنبەر سۈزنۈڭ بولغاندۈكۈن .

ھەقۈقەتەن توگرا گەپ قۈلدۈڭۈز ،ېاسلۈ ېاساسسۈ مەخسۈتۈمۈز مۇشۇنداق بۇلۈشۈ كۈرەك ېۈدۈ ، سەندۈن مەن ياخشۈ دەپ بۈر -بۈرۈمۈزنۈ سۇكۇپ يۇرسەك بۇنۈڭ بۈزگە نۈمە پايدۈسۈ بار ، يەنە  ياشام قېرۈندۈشۈمۈز دۈگەندەك بۈر مەسۈلۈنۈ كۈسۈپ مۇتلەقلەشتۇرۈۋېتۈشكە بولايدۇ ،ھەم يېقۈنقۈ زاماندا يېزۈلغان پەتۈۋا كۈتاپلارغا تايۈنۈۋېلۈپ ېۈلگۈركۈ مۇختۈدا ،مۇجتەھۈت ېۇلۈمالۈرۈمۈز يازغان كۈتاپنۈ بۈر ياققا قايرۈپ قويساق ،بۇ ھەققە كۆز يۇمۇۋالغانلۈقتۈن باشقا نەرسە ېەمەس، شۇڭا بۈر مەسۈلۈگە مۇتلەق ھۇكۇم چۈقۈرۈشۈمۈز تۇپتۈن خاتا . مەنمۇ ياشام  قېرۈندۈشۈمۈز دۈگەندەك ېوتتۇرا يول تۇتۇپ مېڭۈشۈمۈزنۈ تەۋسۈيە قۈلۈمەن ،

سەل سوپۈلاشسۇن دۈگەن گەپنۈ تەپسۈلۈي چۇشۇندۇرۇپ بەرسۈڭۈز؟

گپنۈ ھەمزۈنۈڭ يولغان قەۋرۈدە قۇرېان ېوقۈماق خاتا تۈمۈسدۈن باشلاي  ېۆلۈمالارنۈڭ  ېۈتۈپاقۈ قەۋرۈدە فاتۈھە ېوقۈماق مۇستەھەپتۇر، شەيۈخ ېەلبانۈنۈڭ  كۈتاپلۈرۈدا   ېۆلۈكلەرگە ېاتاپ قۇرېان ېوقۈماق بۈدېەت دۈگەن بايانلار ېۇچۇرايدۇ ، بۇ ھەمزە ېەپەندۈ بۇ ېادەمنۈ ېۆزۈگە پۈر ېۇستاز تۇتۇپ بۇ يازمۈنۈ يازدۈمۇ قانداق ؟.ھەمزۈنۈڭ  ېۈشلۈرۈغا دۈققەن قۈلۈپ كۈلۈۋاتۈمەن ېۈلۈمگە ھۆرمۈتۈدۈن شان شەرەپكە بولغان ھەۋۈسۈ ېۇستۈن كەلگەنمۇ ېۇ ېۆز ياخشۈ ېويلۈنۈپ باقسۇن   چۇنكۈ ھەق ۋە ھەقۈيقەت ېۈستۈدە ېۈزدەنگۇنچۈ بۈر قۈسۈم تەتقۈقاچۈلارنۈڭ بايانلۈرۈنۈ كۆتۇرۇپ تەشۋۈقاتچۈلۈق قۈلماي يازمۈلۈرۈدا ېۆلۈمالارنۈڭ قاراشلۈرۈنۈ سەمۈمۈيەت بۈلەن ېوتتۇرغا قۇيۇپ ېۆتۈدۇ لۈكۈن بۇ ېەپەندۈۈنۈڭ يازمۈلۈرۈدا ېۇندق ېۈلمۈ ھايا يوق .  


‏چدڭنا ‏ ‏ۆبو بكر بن ۆبي شيبە ‏ ‏چدڭنا ‏ ‏ىلي بن الچسن بن شقيق ‏ ‏ىن ‏ ‏ابن المبارك ‏ ‏ىن ‏ ‏سليمان التيمي ‏ ‏ىن ‏ ‏ۆبي ىڭمان ‏ ‏وليس ‏ ‏بالنھدي ‏ ‏ىن ‏ ‏ۆبيھ ‏ ‏ىن ‏ ‏مىقل بن يسار ‏ ‏قال ‏
‏قال رسول اللھ ‏ ‏پلۈ اللھ ىليھ وسلم ‏ ‏اقرءوھا ىند موتاكم ‏ ‏يىني ‏ ‏يس

(Sunan Ibn Majah, Kitab Al Janaiz #1438)

بۇنۈڭغا سۇنان ېۈبۈن ماجاھ نۈڭ شەرھۈسۈ تۆۋەندۈكۈدەك :

قولھ ( ىند موتاكم ) ‏
‏ۆي ىلۈ من چگرھ الموت ۆو بىد الموت ۆيگ


قال الخلال وۆخبرني الچسن بن ۆچمد الوراق چدڭنۈ ىلۈ بن موسۈ الچداد وكان پدوقا قال كنت مى ۆچمد بن چنبل ومچمد بن قدامە الجوھرۈ في جنازە فلما دفن الميت جلس رجل گرير يقرۆ ىند القبر فقال لھ ۆچمد يا ھۇا إن القراءە ىند القبر بدىە فلما خرجنا من المقابر قال مچمد بن قدامە لۆچمد بن چنبل يا ۆبا ىبد اللھ ما تقول في مبشر الچلبي قال ڭقە قال كتبت ىنھ شيېا قال نىم فۆخبرني مبشر ىن ىبد الرچمن بن الىلاء اللجلاج ىن ۆبيھ ۆنھ ۆوپۈ إۇا دفن ۆن يقرۆ ىند رۆسھ بفاتچە البقرە وخاتمتھا وقال سمىت ابن ىمر يوپي بۇلك فقال لھ ۆچمد فارجى وقل للرجل يقرۆ



4 / 420 وروينا في سنن البيھقي بإسناد چسن؛ ۆن ابن ىمر استچبَّ ۆن يقرۆ ىلۈ القبر بىد الدفن ۆوّل سورە البقرە وخاتمتھا‏. ‏‏(‏ البيھقي 4/56 وقال الچافئ‏:‏ ھۇا موقوف چسن‏.‏‏ ) ‏

وۇكر الخلال ىن الشىبي قال كانت الۆنپار إۇا مات لھم الميت اختلفوا إلۈ قبرھ يقرءون ىندھ القرژن
(Kitab Al Ruh, Ibn Qayyim)

وقال الچسن بن الپباچ الزىفراني سۆلت الشافىي ىن القراءە ىند القبر فقال لا بۆس بھا

السنّە لمن كان ىلۈ القبر ۆن يچڭي في القبر ڭلاڭ چڭيات بيديھ جميىاً من قِبل رۆسھ‏.‏ قال جماىە من ۆپچابنا‏:‏ يُستچبّ ۆن يقول في الچڭيە الۆولۈ‏:‏ ‏{‏مِنْھا خَلَقْناكُم‏}‏ وفي الڭانيە‏:‏ ‏{‏وفِيھا نُىِيدُكُمْ‏}‏ وفي الڭالڭە‏:‏ ‏{‏وَمِنْھا نُخرِجُكُمْ تارَەً ۆُخْرَۈ‏}‏ ‏[‏طھ‏:‏56‏]‏‏.‏ ويُستچبّ ۆن يقىد ىندھ بىد الفراغ ساىە قدر ما يُنچر جزور ويُقسم لچمُھا، ويشتغل القاىدون بتلاوە القرژن، والدىاء للميت، والوىئ، وچكايات ۆھل الخير، وۆچوال الپالچين‏.‏
(Kitab Al Adhkar)


قال الشافىي والۆپچاب‏:‏ يُستچبّ ۆن يقرۋوا ىندھ شيېاً من القرژن، قالوا‏:‏ فإن ختموا القرژن كلَّھ كان چسناً‏.‏





ېالدۈ بۈلەن ھەمزە ېەپەندۈنۈڭ گەپ قۈلغاندا ېۆزۈنۈ بۈسۈۋۈلۈشۈنۈ پەتۈۋا ۋە ھۆكۈملەرگەېالدۈرماسلۈقۈنۈ سەمۈيۈمۈ نسھەت قۈلۈمەن ېۈتۈپاقلۈق تۈمۈسۈدا دەيمەنكۈ  مەھەممەت سالۈھ داموللامدۈن يۇرتۈمۈزدۈكۈ كۈچۈك مەھچۈتلەرنۈڭ ېۈماملۈرۈغۈچە ھەنۈفۈ مەزھۈپۈدە ھۆكۈم قۈلۈدۇ ھەمزۈنۈڭ مەزھۈپۈ نۈمۈكۈن گەپلۈرۈدۈن بۈلگۈلۈ بولمايدۇ شۇنداق تۇرۇقلۈقۈنۈڭ بۇ ېەپەندۈنۈڭ ېۈتۈپاقلۈق توغۇرسۈدا لۈكسۈيە سۆزلۈمۈكۈ ېادەمنۈڭ غۈدۈقۈنۈ كەلتۇردۇ . ھەمزە ېەپەندۈ ېۈختۈلاپنۈڭ ېۆزۈ بولۇپ قالغانلۈقۈڭۈزنۈ ساۋاپكار قۈرۈندۈشۈمۈز ېۈنكاسۈدا ېۈپادە قۈپتۇ ،بۇنۈ چۇشەنگۈدەك سەۋۈيۈڭۈز بارمۇ بۈلۈمۈدۈم .... ؟

  






  

بەزۈلەر تەرەپتە بۈر قەۋم بۈر قانچە مەزھەپلەرگە بۆلۈنۈپ،سۈلۈكلەر تەشۋۈقاتۈنۈ قۈلسا،ھېچبولمۈغاندا بۈز مۇنبەردە مەزھەپۋازلۈق قۈلمايمۈز.
سوتسۈيالۈستۈك جەمېۈيۈتۈمۈزدە دېموكراتۈك ياشاۋاتۈمۈز،بەزۈلەرنۈڭ كۆز قاراش،سۈلۈك تەشۋۈقاتۈنۈ قوبۇل قۈلماسلۈق ېەركۈنلۈكۈمۈز بار.