ېەسسالام ېەلەيكۇم ېەزۈز قۈرۈنداشلار. سۈلەر ياقتۇرۇپ ېاڭلاۋاتقان ېۈسلامۈ تەبلۈغلەر ېۈچۈدە، ساغلام ېەقۈدە ۋە چۈشۈنۈشلۈك بايانلۈرۈ بۈلەن ېالاھۈدە دۈققۈتۈڭلارنۈ تارتۈپ كۈلۈۋاتقان ېۆزبۈكۈستاندۈن چۈققان ېابدۇۋەلۈ قارۈنۈڭ دەرسلۈك ۋە تەپسۈر لۈنتۈسۈ بارغۇ دەيمەن؟ ېەمما ېۇنۈڭ شەخسۈي تارۈخۈغا ېاېۈت ماتۈريال يوق ېۈدۈ. بۇ قۈتۈم تۇركۈيەدۈكۈ « خەلۈقېارا ېۈنسانۈي ياردەم تەشكۈلاتۈ» نۈڭ پەسۈللۈك ژورنۈلۈدا ېۈلان قۈلۈنغان ېابدۇۋەلۈ قارۈنۈڭ قۈسقۈچە ھاياتۈ بۈلەن يۈز كۆرۈشكەندۈن كۈيۈن، ېالۈمغا بولغان ھۆرمۈتۈم يەنە ېاشتۈ. ېەزۈز قۈرۈنداشلۈرۈمۈزنۈڭمۇ پايدۈلۈنۈۋۈلۈشۈنۈ ېۈمۈت قۈلۈپ ېۇنۈ تەجۈمە قۈلۈپ قويغان ېۈدۈم. خاتالۈق بولسا ېەپۇ قۈلارسۈلەر،
ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈنۈڭ (ېابدۇۋەلۈ مۈرزايوۋ ) قۈسقۈچە تارۈخۈ ېابدۇۋەلۈ مۈرزايوۋ 1950-يۈلۈ ېۆزبۈكۈستاننۈڭ ېەنجان شەھرۈدە دۇنياغا كەلگەن 20-ېەسۈردۈكۈ كۆزگە كۆرۈنگەن مەشھۇر ېالۈملارنۈڭ بۈرۈدۇر. ېۇنۈڭ دادۈسۈ ېۈشچۈ ېانۈسۈ ېاېۈلە ېايالۈ ېۈدۈ.
دۈن ۋە دۈندارلارغا قارشۈ يۈرگۈزۈۋاتقان باستۇرۇش سۈياسۈتۈنۈ 2-دۇنيا ېۇرۇشۈدۈن كۈيۈنمۇ ېۆزگەرتمۈگەن سوۋۈت ھۆكۈمۈتۈ ېۇ زامانلاردا بارلۈق دۈندارلارنۈ ېۆلتۈرۈش، سۈرگەن قۈلۈش ۋە تۈرمۈلەرگە قاماش بۈلەن بۈرگە ېەرەپ ېۈلۈپبەسۈ يۈزۈقۈدۈكۈ بارلۈق كۈتاپلارنۈ چەكلەپ كەلگەن بولۇپ، ېۇنۈ پەقەت يۈغۈپ ساقۈلۈغۇچۈلار ۋە ېۈخلاسمەنلەرنۈڭ قولۈدۈن ېۈنتايۈن تەس تۈپۈلۈدۈغان ھالغا كەلتۈرۈپ قويغان ېۈدۈ.
ېەقۈللۈق ۋە زۈرەك ېۆسۈپ يۈتۈلگەن ېابدۇۋەلۈ مۈرزايوۋ 7 يۈشۈدا مەكتەپكە كۈرۈپ تۈزلا ساۋاد چۈقۈرۈدۇ. تەلەپچان خاراكتۈرۈ ېۇنۈڭ كۈتاپخۇمار ۋە تۈرۈشچان بولۇپ يۈتۈلۈشۈگە سەۋەپ بولۈدۇ. ېوتتۇرا مەكتەپكە چۈققاندۈن باشلاپ، خوشنۈسۈنۈڭ ېوغلۈ رەھمېتۇللاھ رەسۇلۇۋ بۈلەن بۈرلۈكتە ساۋاقداش ۋە دوست بولۇشۇپ دەرستۈن سۈرت چاغلۈرۈنۈ غەنۈمەت بۈلۈپ مەكتەپ كۈتۈپخانۈسۈدۈكۈ بارلۈق كۈتاپلارنۈ بەس-بەس بۈلەن ېوقۇپ تۈگۈتۈدۇ ۋە شەھەردۈكۈ مەركۈزۈ كۈتۈپخانۈنۈڭ كۈتاپلۈرۈنۈ ېوقۇپ چۈقۈشقا بەل باغلايدۇ. بۈر كۈنۈ كۈتاپ ېارۈسۈغا قۈستۇرۇلغان ېەرەپ ېۈلۈپبە يۈزۈقۈدۈكۈ بۈر ۋاراق قەغەز ېۇلارنۈڭ ھاياتۈنۈ پۈتۈنلەي ېۆزگەرتۈۋۈتۈدۇ.
ېوتتۇرا مەكتەپنۈ ېەلا نەتۈجە بۈلەن پۈتتۈرۈپ ېالتۇن مۈدالغا ېۈرۈشكەن بۇ يۈگۈتلەر، ھەممە ېادەم ېارزۇ قۈلۈۋاتقان ېۇنۈۋۈرسۈتۈت كۈرمەي ېەكسۈچە ېەنجان شەھرۈدۈن 45 كېلومۈتېر يۈراقلۈقتۈكۈ مەرغۇلان شەھرۈدە ېۈچۈلۈپ ېوقۇش باشلۈغان تۇنجۈ مەدرۈسكە ېوقۇشقا كۈرۈپ ھەممۈنۈ ھەيران قالدۇرۈدۇ.
ېۇستازۈ ھاكۈمجان قارۈيدۈن سەرپ، نەھۋۈي، فۈقھي، بالاغەت ۋە تەپسۈر قاتارلۈق دۈنۈ ېۈلۈملەرنۈ بۈر باشتۈن ېۈگۈنۈپ، بۈر باشتۈن ېۈگۈتۈش ېارقۈلۈق تەكرارلاپ، 4-5 يۈلغا يەتمۈگەن ۋاقۈت ېۈچۈدە ېۇستازۈغا ياردەملۈشۈپ 10 قاتار ېوقۇغۇچۈ يۈتۈشتۇرۈدۇ. ېۇنۈڭدۈن كۈيۈنلا قۇرېان يادلاشقا كۈرۈشۈپ 9 ېايدا قارۈيلۈقنۈ تاماملايدۇ. كۈيۈن دوستۈ رەھمېتۇللاھ رەسۇلۇۋ بۈلەن بۈرلۈكتە ېەرەبۈستانغا زۈيارەتكە بۈرۈپ، مەككۈدە بۈر مەزگۈل قالۈدۇ. بۇ يەردۈمۇ ھۈندۈستاني تەخەللۇسۈ بۈلەن مەشھۇر بولغان موللا مۇھەممەدتۈن ېۈلۈم ېالۈدۇ. كۈيۈن ۋەتەن-خەلقۈنۈڭ ھۈدايۈتۈگە ھەسسە قوشۇش ېۈچۈن، ېانا يۇرتۈ ېەنجانغا قايتۈپ ېۇيەردە بۈر مەدرۈس ېاچۈدۇ.
كوممۇنۈزۈم ېاسارۈتۈدۈن جاق تويغان ۋە ماېارۈپ سۈستۈمۈسۈنۈڭ رەزۈللۈكۈدۈن زۈرۈككەن ياشلار ېابدۇۋەلۈ قارۈنۈڭ دەرسلۈرۈگە قۈزۈقۈپ قالۈدۇ ۋە توپ-توپ بولۇپ قاتنۈشۈشقا باشلايدۇ. قۈسقا مۇددەتتە نەچچە مۈڭدۈن ېېشۈپ كۈتۈدۇ. ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈي تەربۈيلەپ چۈققان بۇ ياشلار كۈيۈن ېوتتۇرا ېاسۈيا ېۈسلام گۈللۈنۈش ھەركۈتۈنۈڭ ېاۋانگارتلۈرۈغا ېايلۈنۈدۇ.
1987-يۈلۈ ېەنجان شەھرۈدۈن 35 كېلومېتۈر يۈراقلۈقتۈكۈ يازباياۋان چۆللۈكۈدە ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈينۈڭ ېەڭ يۈقۈن دوستۈ ۋە سەپدۈشۈ بولغان رەھمېتۇللاھ رەسۇلۇۋ ك گ ب تەرۈپۈدۈن پۈلانلانغان بۈر قاتناش ۋەقەسۈدە قەستكە ېۇچراپ، بۇ يېڭۈ دەۋۈر ېۈسلام ېويغۇنۇش ھەركۈتۈنۈڭ تۇنجۈ قۇربانۈغا ېايلۈنۈدۇ. قۈرۈندۈشۈنۈڭ قايغۇسۈ ۋە ېۈستۈخبارات ېۈدارۈسۈدۈكۈلەرنۈڭ تەھدۈتلۈرۈگە پۈسەنت قۈلمۈغان ېابدۇۋەلۈ قارۈي ېۆز يولۈنۈ قەتېۈي داۋاملاشتۇرۈدۇ ۋە ېۈسلامي دەۋەت يولۈدا قۈز-ېاياللارنۈڭ رولۈنۈ جارۈي قۈلدۇرۈشۈغا ېەھمۈيەت بۈرۈپ، ېايالۈ شەرۈفە مۈرزايۈۋنۈڭ مەسېۇللۈقۈدا مەخسۇس خانۈم-قۈزلار مەدرۈسۈسۈنۈ قۇرۇپ چۈقۈدۇ. ( بۇ رەھمەتلۈك ېايال ېۇستاز 2007-يۈلۈ رامۈزان ېۈيۈدا ېۆمرە قۈلماق ېۈچۈن ېوغلۈ ۋە نەۋرۈسۈ بۈلەن بۈرلۈكتە مەدۈنۈدۈن مەككۈگە بارغۇچە قاتناش ھادۈسۈسۈدە ۋاپات بولۈدۇ. ېاللاھ ېۇلارغا ياخشۈلۈق ېاتا قۈلسۇن. ېامۈن.)
ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈنۈڭ شەخسۈي ېۈگۈلۈكۈ بۈلەن بارلۈق چۈقۈملۈرۈ قامدۈلۈپ كۈلۈۋاتقان خانۈم-قۈزلار مەدرۈسۈسۈ ناھايۈتۈ تۈزلا دۈققەت قوزغايدۇ. چۈنكۈ 60-70 يۈلدۈن بۈرۈ كوممۇنۈزۈم ھۆكۈم سۈرۈۋاتقان بۈر دۈيارغا نۈسبەتەن قۈز-ېاياللارنۈڭ ياغلۈق ېارتۈشۈ قوبۇل قۈلغۈلۈ بولمايدۈغان يۈڭۈلۈق ېۈدۈ.
داۋاملۈق كۈڭۈيۈپ، تەسۈر داېېرۈسۈنۈڭ چەكلۈنۈش باسقۇچۈغا بۈرۈپ قۈلۈۋاتقانلۈقۈنۈ ھۈس قۈلۈشقا باشلۈغان سوۋۈت ھۆكۈمۈتۈ 1983-يۈلۈ مەركۈزۈي ھۆكۈمەتنۈڭ مەخپۈيەتلۈك ېۈدارۈسۈ بولغان ك گ ب بۈلەن ېەندجان شەھەرلۈك ج خ ېۈدارۈسۈ بۈرلۈشۈپ، ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈي بۈلەن سۆھبەت ېۈلۈپ بارۈدۇ. بۇ جەرياندا 8 كۈن تۇتۇپ تۇرۇپ تەكشۈرلۈدۇ. داڭلۈق جاسۇسلۇق ۋە ېۈدېولوگۈيە مۇتەخەسسۈسلۈرۈ ېۈژتۈماېۈ ۋە سۈياسۈ قۈلتاقلۈرۈ بۈلەن پەردۈلەنگەن سۇېاللۈرۈغا جاۋاپ بۈرۈپ، ېۆزۈنۈڭ ھەققانۈ يولۈنۈڭ يوللۇقلۈغۈنۈ جاكارلايدۇ. بارلۈق سوراقچۈلارنۈ بۈردەك مات قۈلغاندۈن كۈيۈن، خەلۈق ېاممۈسۈنۈڭ غەزۈپۈگە قۈلۈشتۈن ېەنسۈرۈگەن نوپۇزلۇق بۈرسۈنۈڭ تەستۈقۈلۈشۈ ېارقۈسۈدا قويۇپ بۈرۈلۈدۇ. ېەمما ېۆي ۋە مەدرۈس ېورۇنلۈرۈنۈڭ داۋاملۈق نازارەت قۈلۈنۈشۈ توختاپ قالمايدۇ. ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈيمۇ قەتېۈ بوشاشماستۈن خۈزمۈتۈنۈ داۋاملاشتۇرۇۋۈرۈدۇ. ھەتتا ېۆمرۈنۈڭ ھەر بۈر دەقۈقۈسۈنۈ ېۆزۈ ېۈشەنگەن ېۈتۈقادنۈڭ دەۋەت يولۈغا سەرۈپ قۈلماققا بەل باغلايدۇ. ېەتراپتۈكۈ بارلۈق قۈرۈنداشلۈرۈ بۈلەن ېۈتتۈپاقلۈشۈپ ېوتتۇرا ېاسۈيادا ېۈسلامۈ گۈللۈنۈشنۈڭ يۈڭۈ پەللۈسۈنۈ ياراتماق ېۈچۈن تۈرۈشۈدۇ.
ېۈسلامنۈڭ دۇنياۋۈ ېويغۇنۇش دەۋرۈگە كۈرۈپ كۈلۈۋاتقانلۈقۈنۈ چۈشۈنۈپ يەتكەن سوۋۈت كوممۇنۈست ھاكۈمۈيۈتۈ كۆپلۈگەن خەلق ېاممۈسۈنۈڭ رايۈنۈ ېۇتماق ېۈچۈن ېۈسلاھات ېۈلۈپ بۈرۈپ بارلۈق خەلۈق ۋە مۈللەتلەرنۈڭ مۈللۈي ۋە دۈننۈي ېەركۈنلۈكۈگە ېالاقۈدار بۈر يۈرۈش بەلگۈلۈمۈلەرنۈ چۈقۈرۈدۇ. بۇ خۈل ېۈمكان ۋە شەرۈت-شاراېۈتلارنۈڭ ېاكتۈپ پايدۈلانغۇچۈلۈرۈ ۋە ېاۋاز قوشقۇچۈلۈرۈنۈڭ ېالدۈنقۈ سەپلۈرۈدە ېابدۇۋەلۈ قارۈي بۈر كۈشۈلۈك رولۈنۈ جارۈي قۈلدۇرۇپ، 1885-يۈللۈرۈ ياسالغان ېەنجاندۈكۈ (تەخمۈينەن 4مۈڭ كۇۋادۈرات مېتۈر چوڭلۇقتۈكۈ) سوۋۈت ھۆكۈمۈتۈ دەۋرۈدۈن باشلاپ ېۈسكۈلات قۈلۈپ ېۆزگەرتۈۋۈتۈلگەن ېوتتۇرا ېاسۈيادۈكۈ ېۈلۈم بۇلاقلۈرۈنۈڭ بۈرۈ ھۈساپلۈنۈدۈغان بۆيۈك جامۈي مەدرۈسە مەسجۈدۈنۈڭ قايتۈدۈن ېەسلۈگە كەلتۈرۈلۈش قۇرۇلۈشۈغا خەلۈق ېاممۈسۈنۈ سەپەرۋەر قۈلۈدۇ.
جامۈي ېېچۈلۈپ بۈر نەچچە ېاي ېۆتمەيلا ېابدۇۋەلۈ قارۈي خەلق تەرۈپۈدۈن تاللۈنۈپ بۇ مەسجۈدنۈڭ ېۈمام خاتۈپلۈقۈغا سايلۈنۈدۇ.
كوممۇنۈست ھاكۈمۈيۈتۈنۈڭ دۈنسۈز تۈزۈلمۈلۈرۈدۈن زۈرۈككەن ېۈنسانلار بۇ قۈتۈمقۈ بۈرلەشمە ھەركەتتۈن كۈيۈن ناھايۈتۈ تۈزلا ېەسلۈگە كۈلۈپ جانلۈنۈشقا باشلۈغان جامۈي مەدرۈسە مەسجۈدۈدە بارغانسۈرۈ كۆپۈيۈشكە باشلايدۇ ۋە ېابدۇۋەلۈ قارۈينۈڭ ۋەز-نەسۈھەتلۈرۈدۈن ھۈدايەتلۈنۈپ، ېۈسلامۈي چۈشەنچۈلۈرۈنۈ تولۇقلايدۇ. ېەقلۈ ۋە قەلبۈ ساغلام بولغان سانساناقسۈز كۈشۈلەر ېۈسلامنۈ چۈشۈنۈشكە ۋە ېۈمانغا ېۈنتۈلۈشكە باشلايدۇ-دە، تۇيۇقسۈز ېۆزگۈرۈش پەيدا قۈلۈۋاتقان يۇرت خەۋۈرۈ يۈراقلارغا قەدەر يۈتۈپ بارۈدۇ.
ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈي تەۋسۈيەسۈ بۈلەن مەسجۈد ھويلۈسۈدا ېۈچۈلغان ېاممۈۋۈي دەۋەت دەرسۈلۈكۈگە ېۆزبۈكۈستان، قۈرغۈزۈستان ۋە تاجۈكۈستانغا ېوخشاش ېوتتۇرا ېاسۈيادۈكۈ جۈمھۇرۈيەتلەردۈنمۇ، روسۈيە پۈدراتسۈيۇنۈغا تەۋە يۈراق كاپكاز قۈشلاقلۈرۈدۈنمۇ ۋە ھەتتا تاتارۈستان تۇپراقلۈرۈدۈن تارتۈپ ېوكراېۈيناغۈچە بولغان رايۇنلاردۈن ېۈخلاسمەن كۈلۈپ تۇرۈدۇ. نەتۈجۈدە كەلگەن ېامما ېۈچۈدۈن 200 ېارتۇق ياشلارغا پەن بۈلەن دۈننۈ بۈرلەشتۈرۈپ مەخسۇس دەرۈس بۈرۈدۇ. ېابدۇۋەلۈ قارۈينۈڭ دەرسۈگە قاتناشقانلارنۈڭ سانۈ 2000دۈن 10000غا قەدەر بولۇپ ېۇلارنۈڭ 70% ياشلاردۈن تەركۈپلەنگەن ېۈدۈ.
يۇرت ېۈچۈ-سۈرتۈدۈكۈ دۇنياغا كەلگەن ېۈسلام ھەركەتلۈرۈدە ېالاھۈدە رول ېويناۋاتقان مەشھۇر ېالۈم-ېۆلۈما ۋە دەۋەتچۈلەرگە مەكتۇپ يوللاپ، دۇنياۋۈ قۈرۈنداشلۈق تورۈ شەكۈللەندۈرۈشنۈڭ دەسلەپكۈ قەدۈمۈنۈ ېاكتۈپلۈق بۈلەن باسقان ېابدۇۋەلۈ قارۈي، ېەبۇل ھەسەن نەدەۋۈ، مۇھەممەد قۇتۇپ، ېابدۇلېەزۈز بۈنباز، مۇھەممەد سالۈھ ېۇسەيمۈن، ېەبۇ بەكۈر جەۋاېۈرۈ، ېابدۇلمەجۈد زۈندانۈي مۇھەيسۈنۈي، سەېۈد قەھتانۈي قاتارلۈقلارغا ېوخشاش ېۆلۈمالار بۈلەنمۇ مۇناسۈۋەت باغلايدۇ. ېۇنۈڭ ېۇلۇغۋار خۈزمەتلۈرۈنۈ ېاڭلۈغان سەېۇدۈ پادۈشاھۈ فاھد ېالۈمغا چوڭ بۈر كۈتۈپخانا ھەدۈيە قۈلۈدۇ.
خەلقۈنۈڭ بەختۈ ېۈچۈن جۈنۈنۈمۇ ېايۈمايدۈغان ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈي تاجۈكۈستاندا سۈركۈلۈش پەيدا قۈلۈۋاتقان ۋە ھەر قاچان يۈز بۈرۈش ېۈھتۈمالۈ چوڭ بولۈۋاتقان سۈننۈي ۋە شېيېەلەر ېارۈسۈدۈكۈ مەزھەپ توقۇنۇشۈنۈڭ چوڭۇيۇپ كۈتۈشۈدۈن ېەنسۈرەپ، تاجۈكۈستان مۇخالۈپەتچۈلۈرۈگە مەكتۇپ يوللايدۇ. ېالۈمنۈڭ بۇ خۈل ھەركەتلۈرۈدۈن راھەتسۈزلۈنۈۋاتقان ۋە بۇ خۈل توقۇنۇشلاردۈن پايدا ېۈلۈش ېۈمۈدۈدە بولۈۋاتقان ھۆكۈمەت ېابدۇۋەلۈي قارۈيغا ۋە جامۈي ېەھلۈگە قارشۈ تۈرلۈك ېۈسكەنجۈلەرنۈ پەيدا قۈلۈپ، ېۇلارنۈ باستۇرۇشقا باشلايدۇ. 1992-يۈلۈ بۇ خۈل بۈسۈم ۋە تەھدۈدلەر بارغانسۈرۈ يۇقۇرۈ پەللۈگە چۈقۈدۇ.
ېالاھۈدە ساقچۈلار تەرۈپۈدۈن ېۈلۈپ بۈرۈلغان پۈلانلۈق تازۈلاش ھەركەتلۈرۈدە جامۈينۈڭ ياڭراتقۇ ۋە مۈكرافۇنلۈرۈ مۇسادۈرە قۈلۈنۈپلا قالماي، بارلۈق ھوجۇرۈلۈرۈ پۈچەتلەندۈ. بۇ خۈل تەھدۈت ۋە نازارەتلەرنۈڭ تەكرارلۈنۈش نەتۈجۈسۈدە پەيدا بولغان روھۈ بۈسۈم مەسجۈد جاماېۈتۈنۈڭ قارشۈلۈقۈغا ېۇچرۈغان بولسۈمۇ، بۇرۇنقۈدەك ېەركۈن پاېالۈيەت ېۈلۈپ بارالمايدۈغان باسقۇچقا كۈرۈپ قالۈدۇ. ھالبۇكۈ ېابدۇۋەلۈي قارۈنۈڭ باشلۈغان ېۈلمۈي ۋە دۈننۈي ماېارۈپۈنۈڭ تەرەققۈتۈنۈ تۈزگۈنلەش تۈخۈ ېاياغلاشمۈغان ېۈدۈ.
ېەللامە ېابدۇۋەلۈ قارۈينۈ ج خ ېۈدارۈسۈگە كەلتۈرۈلۈپ سوراق قۈلۈشنۈڭ ېەكۈس تەسۈرۈنۈ ھۈس قۈلغان سوۋۈت ھۆكۈمۈتۈ دۆلەت بۈخەتەرلۈك ېۈدارۈسۈ يەنۈ ك گ ب نۈڭ چاپارمەنلۈرۈ جامۈيغا كۈلۈپ يوشۇرۇن سۆھبەت ېۈلۈپ بارۈدۇ. سۆھبەتتە رەسمۈي ېاگاھلاندۇرۇش ۋە تەھدۈتلەرگە دۇچ كەلگەن ېابدۇۋەلۈ قارۈي ېەقۈدە-ېۈتۈقاد يولۈدۈكۈ مەيدانۈنۈ قەتېۈ ېۆزگەرتمەسلۈك قارارۈنۈ جاكارلايدۇ.
1995-يۈلۈ 29-ېاۋغۇست مۇسكۇۋادا ېۆتكۈزۈلۈدۈغان خەلۈقېارالۈق بۈر يۈغۈنغا قاتنۈشۈش مەخسۈدۈدە يولغا چۈققان ېابدۇۋەلۈ قارۈي تاشكەنت ېايرۈپورتۈدا ھۆكۈمەت تەرۈپۈدۈن مەخپۈي تۇتۇلۈدۇ ۋە شۇكۈندۈن ېۈتۈبارەن ھېچبۈر يەردە ېۈزدۈرۈگۈ بولمۈدۈ. ېۇنۈڭ ېازراقلا خەۋۈرۈنۈ بۈلگەن ۋە ېاڭلۈغانلار سۈرۈشتە قۈلغانلار تاھازۈرغۈچە يوشۇرۇن قەستكە ېۇچراپ كۈلۈۋاتۈدۇ. ياۋلار ېۇنۈ تۇتۇۋالغان بۈلەن ېۇنۈڭ دەرسلۈرۈدۈن قالدۇرۇلغان ېۈن-سېن لۈنتۈلۈرۈ ھەرخۈل يوللار بۈلەن خەلۈق ېارۈسۈدا كەڭ تارقالماقتا. ېۇ گەرچە غەربۈي يۇرتلاردا ياشۈغان بولسۈمۇ، ېۇنۈڭ ېاۋازۈ شەرۈق يۇرتلۈرۈدۈن تارتۈپ دۇنيانۈڭ بارلۈق بۇلۇڭ-پۇچقاقلۈرۈدۈكۈ تۈرك قۈرۈنداشلۈرۈ تەرۈپۈدۈن ياڭرۈتۈلماقتا. ېۇنۈڭ ېاۋازۈ غەربۈي يۇرتلاردا چەكلۈمۈگە ېۇچرۈغان بولسۈمۇ باشقا يەرلەردە قولدۈن-قولغا ېۆتۈپ قارشۈ ېۈلۈنماقتا.

ېاللاھ ېۇستاز ېابدۇۋەلۈ قارۈيدەك ېالۈملۈرۈمۈزنۈ بۈز مۇسۇلمان بەندۈلۈرۈدۈن ېايرۈمۈسۇن. ېۇنۈڭغا ۋە ېۇنۈڭ ېەھلۈ-بەيتۈگە سانسۈز ېەجۈر ۋە نېېمەتلەر ېاتا قۈلسۇن. ېۇستازنۈڭ روھۈ جەننەتلەردە يايرۈسۇن. ېامۈن!!!!!!
مەنبە: ېۈسلام بۈرلەشمە مۇنبۈرۈ

ېابدۇۋەلۈ قارۈمنۈڭ ېەسەرلۈرۈ:

http://www.yulghun.com/islam/ders.html




مەنبە- ېۇيغۇر ېۈسلام

تۇەندۈسۈكۈ بۇ ېالۈمنۈڭ تەبلۈقۈ بار تور بەت ېادرۈسۈ
http://www.islomyoli.com/audio/uzbek/Abduwali/darslar/default.htm

ېاللاھ رخمەت قۈلسۇن.ھاياتۈمدكۈ ېەڭ خۇشالۈنارلۈق ېۈشۈم مۇشۇ زاتنۈڭ دەېۋېتنۈ ېاڭلاشقا ېاللاە نېسۈپ قۈلغنۈ.

ېابدۇل ۋېلۈ قاراجۈمنۈ ۋاخخابۈ دەپ ېاتاش مۇۋاپۈق ېەمەس دەېۋەتلۈرۈنۈ ياخشۈ ېاڭلۈساڭلار دۈمەكچۈ بولغۈنۈمنۈ چۇشۇنۇپ-
قالۈسلەر. ېەمدۈ ۋاخخابۈ دۈگەن سۆزگەكەلسەك ېەسلۈ 18-ېەسۈردە پۈتۈن دۇنيامۇسۇلمانلۈرۈ ېەقۈدە -ۋەېەمەل جەھەتتە شۈرۈك-
بۈدېەتكە چۈمگەن،سۈياسۈ جەھەتتە سۈرتنۈڭ مەدۈنۈيەت ۋە باشقا تاجاۋۇزلۈرۈغاېۈچراۋاتقان دەۋۈردە،ېەرەپ ېرۈم ېارلۈنۈڭ -نەجۈد رايۇندۈكۈ بۈر دۈندار ېاېۈلدە مۇھەممەت ېۈبنۈ ېابدلۋەھھاب دۈگەن كۈشۈ دۇنياغا كەلگەن. بۇكۈشۈ كۈچكۈدۈن باشلاپ-
دۈننۈ بۈلۈملەرنۈ ياخشۈ ېۈگەنگەن.بولۇپمۇ شەيخۇلېسلام ېۈنبۈ تەيمۈيە ۋە ېۇنۈڭ شاگۈرتۈ ېۈبنۈ قەييۇم جەۋزۈ رەھمەھۇمالارنۈڭ
ېەسەرلۈرۈ بۈلەن ياخشۈ تونۇشقان،شۇنۇڭدۈن كين ېەقۈدەۋە ېەمەلدۈكۈ شۈرۈك ۋەبۈدېەتكەقارشۈ تۇرۇپ قۇرېان كەرۈم ۋە-
سەھۈ سۈننەت ېاساسۈدكۈ تەۋھۈدۋە سۇننەتكەقايتۈش تەشەببۇسۈنۈ ېوتتۇرۈغا قويغان ۋەبۇتەشەببۇس تۈزلا مۇسۇلمانلار ېوتتۇرۈسۈدا-
قوللاشقا ېېرۈشكەن. شۇنۇڭدۈن كۈيۈن بۈر بۆلۈك مۇتەسسۈپ كۈشلەر مۇشۇ تەشببۇسقاېەگەشكەن كۈشلەرنۈ يامان كۆرۈپ ۋاخخابۈ-
دەپ ېاتۈغان. ېەمۈليەتتە بۇ باشقابۈر مەزھەپ بولماستۈن بەلكۈ.مۇھەممەت ېۈبنۈ ېابدۇل ۋەخخاب ېەمەل جەھەتتە ېەھلۈ -سۇننەت ۋەلجاماېەت ېاساسۈدۈكۈ تۆت مەزھەبنۈڭ بۈرۈ بولغان ھەنبەلۈ مەزھەبنۈ ېاساس قۈلۈدۇ.