بۈگۈن ناھايتۈ ېالدۈراشلۈق ېۈچۈدە ېۆتۈپ تازا چارچاپ كەتكەندە، تاسلا قاپتۈمەن، ېاخۈرقۈ ېاپتوبوسقا ېۈلگۈرەلمۈگۈلۈ...
مۇشۇ كۈنلەردە توي، چايلارنۈڭ كۆپلۈكۈ، توي چاي باغاقلۈرۈنۈڭ قۈممەتلۈكۈ ېادەمگە ېۆلۈم يېتۈم نەزۈر چۈراق باغاقلۈرۈدۈنمۇ بەكرەك مەيۈسلۈك ېېلۈپ كېلۈدۈغان بۇلۇپ كەتتۈ.
ېەڭ ېاخۈرقۈ ېاپتوبوسقا چۈقۈپ ېولتۇرۇشۇمغا ، قولۈدا بۈر نەچچە تال سامساق سېلۈنغان بۈر خاشو خالتۈنۈ كۆتۈرۈۋالغان «ېۇيغۇر دېھقان» دۈن بۈرۈ ېاپتوبوسقا چۈقۈپ، يېنۈمدا ېولتۇرۇۋۈدۈ... ېۇنۈڭدۈن تارقالغان سېسۈق بەدبۇي پۇراقتۈن سەسكۈنۈپ، تاسلا قالدۈم، بۇ ېاخۈرقۈ ېاپتوبوستۈنمۇ ۋاز كەچكۈلۈ.....
بۈر قانچە بېكەت ماڭغاندۈن كېيۈن، بۇ مەست ېۇيغۇر چۈشۈدۈغان يېرۈگە كېلۈپ، ېاپتوبوستۈن چۈشۈشنۈ تەلەپ قۈلدۈ. شوپۇر بېلەت پۇلۈنۈ سۈيلۈۋېدۈ، 40 ياشنۈڭ ېۈستۈدۈكۈ بۇ دېھقان تەپ تارتماي تۇرۇپ:
- پۇل يوق.. دەپ چۈشۈشكە تەمشەلدۈ.
شوپۇر ېۇنۈ خېلۈ قۈستاپ، تۆت يانچۇقلۈرۈنۈ بۈرەر قۇر تەكشۈرتكۈزگەن بولسۈمۇ، 3 يۈۋەنلۈك بۈلەتكە چۇشلۇق پۇل چۈقمۈدۈ....ېاچچۈقۈ كەلگەن شوپۇر :
- شوۋا ېۈچكۈلۈ پۇلۇڭ بار، كۈراغا پۇلۇڭ يوقمۇ، ھۇ قەلەندەر، چۈشە ماشۈنۈدۈن!-دېگۈنۈچە ېۇنۈ ماشۈنۈدۈن چۈشۈرۋەتتۈ.
40 ياشنۈڭ ېۈستۈدۈكۈ ياشتا تۇرۇپ، جەمېۈيەتتە چوڭلار قاتارۈغا كۈرگەن بۇ ېۈنسانغا، بۇ ېەركەككە، بۇ دېھقانغا بۇ ھاقارەتلۈك گەپلەر تەسۈر قۈلۈدۈغاندەك ېەمەس، خۇددۈ ېۆزۈنۈڭ «بېنز» ماركۈلۈق پۈكاۋۈدۈن چۈشكەندەك غېمۈدە يوق چۈشۈپ يولۈغا راۋان بولدۈ....
ېالتۇن كۈز دېھقاننۈڭ ھوسۇلنۈ بۈر دەقۈقە بۇرۇن يۈغۈۋالمۈسا بولمايدۈغان ھالقۈلۈق پەيتۈ. ېەنە شۇنداق ۋاقۈتلاردۈمۇ يەنۈلا ھاراقتۈن ېۈبارەت بۇ ېۈبلۈسنۈڭ قولۈ بولۇۋاتقان ېۇيغۇر قېرۈنداشلۈرۈمۈزغا قاراپ، شەھەرگە بارغۇچە تەگسۈز خۈياللارغا پېتۈپتۈمەن.
شۇنۈڭ بۈلەن كاللامدا ، ېېشەك بۈلەن ھاراقكەشنۈڭ قانداق پەرقۈ باردۇ؟ دەيدۈغان غەلۈتە سۇېال پەيدا بۇلۇپ بۇ تېمۈنۈ يېزۈشقا ۋە بۇ ھەقتە ېازراق ېۈزدۈنۈشكە تۇتۇش قۈلدۈم.

1-پەرۈق: ھاراقنۈڭ زېيۈنۈنۈ تونۇش جەھەتتە:
جۇڭگودا ھەريۈلۈ 114100 ېادەم ېۈسپۈرتتۈن زەھەرلۈنۈپ ېۆلۈدۇ، ېومۇمۈي ېۆلۈش نۈسپۈتۈنۈڭ %1.3 نۈ تەشكۈل قۈلۈدۇ؛ ېۈسپۈرتتۈن زەھەرلۈنۈپ مېيۈپ بولۈدۈغانلار 2737000 نەپەر بولۇپ، ېومۇمۈي مۈيۈپ بولۇش نۈسبۈتۈنۈڭ %3 نۈ تەشكۈل قۈلۈدۇ. ستاتۈستۈكۈغا ېاساسلانغاندا، دۇنيا بويۈچە ھەريۈلۈ يۈز بېرۈدۈغان قاتناش ھادۈسۈلۈرۈ، خۈزمەت ھادۈسۈلۈرۈنۈڭ ېۈچتۈن بۈر قۈسمۈدۈن كۆپرەكۈ ھاراق ېۈچۈشتۈن كېلۈپ چۈقۈدۈكەن.
دېمەك: ھاراقتۈن ھەر يۈلۈ 114100 ېادەم ېۆلۈدۈكەن، بۇ ېەقلۈ بار، تەپەككۈرۈ بار، پەرۈشتۈلەر سەجدە قۈلغان ېادەم ېاتۈنۈڭ ېەۋلاتلۈرۈدۈن جۇڭگودەك بۈر زېمۈندا ېەنە شۇ نۈجۈس ھاراق سەۋەبۈدۈن ېۆلۈدۈغانلارنۈڭ سانۈ ، بۈراق دۆلۈتۈمۈزدە يۈلدا قانچۈلۈك ېېشەك ېۆلۈدۈغاندۇ؟  قانچۈلۈك ېېشەك مېيۈپ بولۈدۈغاندۇ؟ قانچۈلۈك ېېشەك يولدا تۈز ماڭماي قاتناش ۋەقەسۈ سادۈر قۈلۈدۈغاندۇ؟
مېنۈڭچە، ېېشەكلەردۈن بۈېەجەل ېۆلۈدۈغانلار، ېۆزۈنۈ مېيۈپلۈققا مەھكۇم قۈلۈدۈغانلار ، ھاراقكەشلەردەك جۈق بولمۈسا كېرەك....

2-پەرۈق: سالامەتلۈكنۈ ېاسراش جەھەتتە
ھاراقنۈ كۆپ ېۈچسە، جۈگەرنۈ زەخمۈلەندۈرۈدۇ. جېگەر ېادەم بەدۈنۈدۈكۈ ېەڭ مۇھۈم زەھەر تازۈلايدۈغان ېەزا، شۇنداقلا ېۆت سۇيۇقلۈقۈ ھاسۈل قۈلۈدۈغان، شېكەرنۈ ساقلايدۈغان مۇھۈم ېەزا، ھاراقنۈ كۆپ ېۈچكەندە جۈگەرنۈ ماي قاپلاپ، ھەزۈم قۈلۈش، شۈمۈرۈش ېۈقتۈدارۈ توسقۇنلۇققا ېۇچراپ، ېۈمونۈت ېۈقتۈدارۈ تۆۋەنلەپ، چوڭ مېڭۈنۈ زەخمۈلەندۈرۈپ، ېەستە تۇتۇش ېۈقتۈدارۈ تۆۋەنلەش، ېەقلۈ قابۈلۈيۈتۈ ۋە ھۆكۈم قۈلۈش ېۈقتۈدارۈ ېاجۈزلاشنۈ كەلتۈرۈپ چۈقۈرۈدۇ. داېۈم ھاراق ېۈچكەندە قان تومۇر تارۈيۈپ، نەپەسلۈنۈش تەسلۈشۈدۇ. ېۇزاق مۇددەت ھاراق ېۈچۈش يۈرەك مۇسكۇلۈنۈ ماي بۈلەن قاپلاپ، يۈرەك ېۈقتۈدارۈنۈ ېۆزگەرتۈپ، يۇقۈرۈ قان بېسۈمۈ، تاجۈسۈمان يۈرەك كېسۈلۈنۈ كەلتۈرۈپ چۈقۈرۈدۇ. كۆپ ھاراق ېۈچۈش ھەتتا كۆپۈيۈش ېەزالۈرۈغا تەسۈر يەتكۈزۈدۇ. ھاراقكەشنۈڭ كېيۈنكۈ ېەۋلادۈدا ېەقلۈ قابۈلۈيۈتۈ ېاجۈز پەرزەنت ۋە غەيرۈ تۆرەلمە بولۇش تۈراگۈيەدۈيەسۈ يۈز بېرۈدۇ.
دېمەك: ھاراقكەشلۈك - ېۇدۇل دوختۇر كارۋۈتۈغا، دوختۇر پۈچۈقۈغا، ېامال بولمۈغاندا، ېەل جاماېەت ېۈچۈدۈكۈ سەتچۈلۈك بۈلەن ېۇ دۇنياغا سەپەر قۈلۈش بۈلەن ېاقۈۋۈتۈ خۇلاسە قۈلۈندۈغان سەلبۈ قۈلمۈش. ېەڭ ېەقۈللۈق ېۈنسانلار مۇشۇ بايانلارنۈ ېۆزلۈرۈ تەتقۈق قۈلۈپ يەكۈنلەپ چۈقۈپ تۇرۇپ، ېۆزلۈرۈ ھاراقتۈن ېۆزۈنۈ تارتماي، كېسەل كارۋۈتۈغا چۈقۈۋالۈدۇ...
بۈراق ېېشەكتۈن قان بېسۈمۈ، يۈرەك كېسۈلۈ، ېەقلۈ ېاجۈزلۈق ۋە ياكۈ باشقا كېسەللۈكلەر بۈلەن چارۋا دوختۇرخانۈسۈغا بېرۈۋالغانلۈرۈدۈن قانچۈلۈك بار دەيسۈز؟

3-پەرۈق: ېەۋلادلارغا بولغان مەسېۇلۈيەت نۇقتۈسۈدۈكۈ پەرۈق
يېقۈنقۈ بۈر قانچە يۈل ېۈچۈدە شەھۈرۈمۈزدە KTV لار كۆپلەپ قۇرۇلۇپ، نادان ياش يۈگۈت قۈزلۈرۈمۈز ېەنە شۇ ېايرۈم خانۈلاردا كۈنولاردۈكۈ قارا جەمېۈيەت كاتۈۋاشلۈرۈنۈڭ ھوزۇرلۈرۈنۈ سۈرەلەيدۈغان بولدۈ... ېەلۋەتتە جەمېۈيەتتە ياشۈغان ېۈكەنمۈز، يورۇق ۋە قاراڭغۇ تەرەپلەرنۈ كۈرۈپ، جاھاننۈ دەڭسەشمۇ مۇھۈم ېۈش ېۈكەن. شۇ قاتاردا بۈزلەرمۇ بۈر قانچە قېتۈم خۈزمەتداشلار بۈلەن بۇ «يېڭۈلۈق»تۈن ھوزۇرلۈنۈشقا باردۇق، ېەپسۇس... مۈڭ ېەپسۇس... بۇ ېايرۈمخانۈلارغا كۈرۈۋاتقان بالۈلارنۈڭ بوي تۇرقۈ ۋە يېشۈ، ېوقۇۋاتقان مەكتۈپۈنۈ تەسەۋۋۇر قۈلسۈڭۈز تېنۈڭۈز شۈركۈنۈدۇ....
بۇ يەرگە ېەڭ ېاخۈرۈ تولۇقسۈزنۈڭ ېوقۇغۇچۈلۈرۈ، ېەڭ يۇقۈرۈ ېالۈ مەكتەپلەردە بۈلۈم ېېلۈۋاتقان ېايدەك، كۈندەك ېۇكا سۈڭۈللۈرۈمۈز زۈيادە مەپتۇن بۇلۇشقان....
ېەنە شۇ سورۇنلاردا قۈزلارنۈڭ ھاراق، تاماكۈنۈ ېوغۇللار بۈلەن تەڭ ېۈستۈمال قۈلۈدۈغانلۈقۈنۈ تەسەۋۋۇر قۈلماق تەس ېەمەس....
ھاراق ېۈچكەندۈن كېيۈنكۈ، تاماكا چەككەندۈن كېيۈنكۈ، ېايرۈمخانۈلاردۈكۈ ېۇيۇن تاماشۈدۈن كېيۈنكۈ كۈچۈك سۈڭۈللۈرۈمۈزنۈڭ ېەڭ ېاددۈسۈ ېەخلاقۈ پەزۈلۈتۈگە، ېۇنۈڭ نېرۈسۈگە ېۈپپۈتۈگە نېمە دەيمۈز ېەمدۈ.....
كەلگۈسۈدە ېاتا بولۈدۈغان، كەلگۈسۈدە ېانا بولۈدۈغان ، پۈتۈن ۋۇجۇدۈ بۈلەن ېەخلاق، ېۈمان ېېتۈقاد، بۈلۈم، ھۈنەر كەسۈپ ېۆگۈنۈش مەزگۈلۈدە تۇرۇۋاتقان بۈر تۈركۈم ، بۈر باسقۇچ ېۇكا سۈڭۈللۈرۈمۈز ېەنە شۇنداق يوللاردا ، ېايرۈمخانۈلاردا، ېايرۈم ېورۇنلاردا....
ېۇلار كەلگۈسۈدە بۈزلەر ېۈچۈن قانداقراق ېەۋلادلارنۈ تەربۈيلەپ چۈقار.....
ېۇنۈڭدۈن باشقا تېخۈ باشلانغۇچنۈڭ تۆۋەن يۈللۈقۈدا ېوقۇيدۈغان ېوماق ېوغلۈ ياكۈ قۈزۈنۈ ھاراق، تاماكۈغا بۇيرۇيدۈغان، ېۇلارنۈ ھاراق، تاماكا سورۇنۈغا داخۈل قۈلۈپ، ېۆزلۈرۈنۈڭ ېۈپپەتسۈزلۈك، بەدقۈلۈقلۈرۈدۈن ېۇلارغا ېۈلگە بولۈدۈغان ېاتا-ېانۈلارنۈ بۇ يەردە ساناش بۈھۇدە....
ېەمدۈ دەپ بېقۈڭلارچۇ... بۈز ېەۋلادلار تەربۈيەسۈدە، بالۈلار نازارۈتۈدە، ېۆسمۈرلەر ېەخلاقۈدا ېەنە شۇنداق يول قۇيۇۋاتقان تۇرساق، ېاتا-ېانۈلار شۇنداق «توغرا چۈشۈنۈدۈغان» تۇرسا، كەلگۈسۈ ېەۋلادلۈرۈمۈزنۈڭ ساپلۈقۈ قانچۈلۈك بولار.....
بۇ جەھەتتۈن ېېيتقاندا، ېېشەكنۈڭ نەسلۈ - ېۇلارنۈڭ نەسلۈدۈن ساپراق تۇغۇلارمۈكۈن دەيمەن....
4-پەرۈق: دۈنۈ قاراش جەھەتتە
ھاراق ېۈچۈش ېاللاھنۈڭ كۈتابۈ ،پەيغەمبەرنۈڭ سۈننۈتۈ ۋە پۈتۈن مۇسۇلمانلارنۈڭ ېۈتتۈپاقۈ بۈلەن قەتېۈي ھارامدۇر. ېاللاھ مۇنداق دېگەن:« ېۈ مۆمۈنلەر! ھاراق ېۈچۈش،قۈمار ېويناش، بۇتلار (يەنۈ چوقۇنۇش ېۈچۈن تۈكلەنگەن تاشلار)غا چوقۇنۇش، پال ېوقلۈرۈ بۈلەن پال سېلۈش شەيتاننۈڭ ېۈشۈ، پاسكۈنا قۈلۈقلاردۇر، بەختكە ېېرۈشۈشۈڭلار ېۈچۈن شەيتاننۈڭ ېۈشۈدۈن يۈراق بولۇڭلار. شەيتان ھاراق، قۈمار ېارقۈلۈق ېاراڭلاردا دۈشمەنلۈك، ېاداۋەت تۇغدۇرماقچۈ، سۈلەرنۈ نامازدۈن ۋە اﷲ نۈ ياد ېېتۈشتۈن توسماقچۈ بولۈدۇ، سۈلەر ېەمدۈ (ھاراقتۈن،قۈماردۈن) يانمامسۈلەر؟ اﷲ غا ۋە پەيغەمبەرگە ېۈتاېەت قۈلۈڭلار، (ېۇلارغا مۇخالۈپەتچۈلۈك قۈلۈشتۈن) ھەزەر قۈلۈڭلار، ېەگەر (ېۈتاېەت قۈلشتۈن) باش تارتساڭلار، بۈلۈڭلاركۈ، رەسۇلۈمۈزنۈڭ مەسېۇلۈيۈتۈ پەقەت ېوچۇق تەبلۈغ قۈلۈشتۇر» (ماېۈدە سۈرۈسۈ 90- 92- ېايەت)
پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام مۇنداق دېگەن:« ھەر قانداق مەس قۈلغۇچۈ نەرسە ھاراقتۇر ۋە ھەرقانداق ھاراق ھارامدۇر» ( مۇسلۈم رۈۋايۈتۈ)
شۇڭا بەزۈدە، يۇقارقۈدەك ھاراقكەشلەرنۈ ېۇچراتساق، كۆپۈنچە« ھاراق ېۈچكۈچە ېۈشەكنۈڭ سۈدۈكۈنۈ ېۈچسەڭچۇ» دەپ قويۈدۈغان گەپلەر بولۈدۇ. مۇشۇ گەپنۈڭ ېۆزۈدۈنمۇ، ھاراقكەشتە ، ېېشەكچۈلۈك ياكۈ ېۇنۈڭ سۈيدۈكۈچۈلۈك ېەقۈل پاراسەت يوق دېگەنلۈك چۈقامدۇ قانداق؟
5.پەرۈق:خەلقارادۈكۈ داڭلۈق كېسەللەرگە گۈرۈپتار بولۇش جەھەتتە
　خەلق تورۈنۈڭ 23-ېاۋغۇست بېيجۈڭدۈن بەرگەن خەۋۈرۈ. 60 ياشتۈن يۇقۈرۈ ېەرلەر، ېالۈي مەكتەپ ېوقۇغۇچۈلۈرۈ ۋە «ېەجنەبۈي كېلۈن- كۈيېوغۇل»لاردۈن كېلۈپ چۈققان ېەيدۈز ۋۈرۇسۈ بۈلەن يۇقۇملۈنۈش نۈسبۈتۈ ېېشۈپ، ېاللۈقاچان دۆلۈتۈمۈزدۈكۈ ېەيدۈز ۋۈرۇسۈ بۈلەن يۇقۇملانغان ېادەمنۈڭ كۆپۈيۈشۈنۈڭ كۆپ خۈللۈشۈشۈنۈڭ يۆنۈلۈشۈ بولۇپ قالغان. تۈنۈگۈن، مۇخبۈرنۈڭ كېسەلنۈ كونترول قۈلۈش مەركۈزۈ جۈنسۈي كېسەل ېەيدۈز كېسۈلۈدۈن مۇداپۈېەلۈنۈش، كونترول قۈلۈش مەركۈزۈ ېېلان قۈلغان «2011-يۈللۈق جۇڭگودۈكۈ ېەيدۈز كېسۈلۈ ېەھۋالۈدۈن مۆلچەر» دوكلاتۈدۈن ېۈگۈلۈشۈچە، 2011-يۈلۈنۈڭ ېاخۈرۈغۈچە، دۆلۈتۈمۈزدۈكۈ ېەيدۈز كېسۈلۈ بۈلەن يۇقۇملانغان ۋە ېەيدۈز كېسۈلۈگە گۈرۈپتار بولغان ھايات بۈمار 780 مۈڭ نەپەر بولۇپ، شۇ يۈلۈ يېڭۈدۈن بايقالغان ېەيدۈز كېسۈلۈ بۈمارۈ 48 مۈڭ نەپەر، ېەيدۈز كېسۈلۈ تۈپەيلۈدۈن قازا قۈلغانلار 28 مۈڭ نەپەر ېۈكەن.
　　دوكلاتتا كۆرسۈتۈلۈشۈچە، 2011-يۈلۈنۈڭ ېاخۈرۈغۈچە، دۆلۈتۈمۈزدۈكۈ دۆلۈتۈمۈزدۈكۈ ېەيدۈز كېسۈلۈ بۈلەن يۇقۇملانغان ۋە ېەيدۈز كېسۈلۈگە گۈرۈپتار بولغان 780مۈڭ نەپەر ھايات بۈمار ېۈچۈدە ېاياللار %28.6 بولۇپ، ېەيدۈز بۈمارۈ 154 مۈڭ نەپەر، يۇقۇملانغان بارلۈق ېادەملەر ېۈچۈدۈكۈ نۈسبۈتۈ .58 ېۈكەن. 2011-يۈلۈ شۇ يۈلۈ يېڭۈدۈن بايقالغان ېەيدۈز ۋۈرۇسۈ بۈلەن يۇقۇملانغۇچۈلارنۈڭ 48 مۈڭگە يەتكەنلۈكۈ مۆلچەرلەنگەن.

　　تارقۈلۈش يوللۈرۈنۈڭ ېۈگۈلۈگەن نۈسبۈتۈدۈن ېېلۈپ ېېيتقاندا، 780 مۈڭ نەپەر بۈمار ېۈچۈدە يات جۈنۈسلار ېارا تارقالغانلارنۈڭ نۈسبۈتۈ % 46.5، ېوخشاش جۈنۈسلار ېارا تارقالغانلار %17.4، زەھەرلۈك چۈكۈملۈكنۈ ېۇكۇل قۈلۈشتۈن يۇققانلار %28.4، قان بېرۈش، قان سېلۈش ۋە باشقا قان ېۈشلەپچۈقۈرۈش مەھسۇلاتۈنۈ ېۈشلۈتۈش ېارقۈلۈق يۇققانلار %6.6، ېانۈدۈن بالۈغا يۇققانلار %1.1 ېۈكەن.
ېاپتونوم رايونۈمۈز ۋە يۇقۇم ېەھۋالۈ بۈر قەدەر ېېغۈر ۋۈلايەت، ناھۈيەلەردە ۋۈرۇسقا قارشۈ داۋالاش ېېلۈپ بېرۈلۈپ، ېاپتونوم رايونۈمۈزدا ېەيدۈزنۈ داۋالاش- ياردەم بېرۈش سۈستېمۈسۈ دەسلەپكۈ قەدەمدە شەكۈللەندۈرۈلدۈ، بۇ يۈل سېنتەبۈرنۈڭ ېاخۈرۈغۈچە، ېاپتونوم رايونۈمۈزدا جەمېۈي 4105 ېەيدۈز ېاغرۈقۈ داۋالاندۈ، 5000غا يېقۈن يۇقۇملانغۇچۈ ۋە ېاغرۈق پۇرسەتلۈك يۇقۇملۈنۈشنۈ داۋالاش ۋە غەمخورلۇق مۇلازۈمۈتۈدۈن بەھرۈمەن قۈلۈندۈ؛ ېەيدۈزنۈڭ ېانۈدۈن بالۈغا يۇقۇشۈنۈڭ ېالدۈنۈ ېېلۈش خۈزمۈتۈ ېاپتونوم رايونۈمۈزدۈكۈ ناھۈيە، شەھەرلەرنۈ قاپلاپ، جەمېۈي 478 مۈڭدۈن كۆپ تۇغۇتلۇق ېايال تەكشۈرۈش ۋە مەسلۈھەت بېرۈش مۇلازۈمۈتۈدۈن بەھرۈلەندۈ، شۇنداقلا ېەيدۈز ۋۈرۇسۈ بۈلەن يۇقۇملانغان تۇغۇتلۇق ېاياللارغا تۇغۇتنۈ ېۆزلۈكۈدۈن توختۈتۈش، دورا بۈلەن توسۇش، مەسلۈھەت بېرۈش، تەكشۈرۈش، سۈنېۈي ېېمۈتۈش قاتارلۈق ېۇنۈۋېرسال تەدبۈرلەر قوللۈنۈلدۈ.
يۇقۈرۈ خەتەرلۈك كۈشۈلەرگە قارۈتۈلغان ېارۈلۈشۈش تەدبۈرلۈرۈنۈڭ قاپلاش نۈسبۈتۈ ۋە خۈزمەت سۈپۈتۈ ېۈزلۈكسۈز ېۆستۈرۈلدۈ، 11 ۋۈلايەت(ېوبلاست)، 29 ناھۈيە (شەھەر، رايون)دە دورا بۈلەن داۋالاش مەھەللە ېامبۇلاتورۈيەسۈدۈن 31ۈ بار بولۇپ، جەمېۈي 10 مۈڭ 444 كۈشۈ داۋالاندۈ، ھازۈر 2989 كۈشۈ داۋاملۈق داۋالانماقتا؛ توققۇز ۋۈلايەت، ېوبلاستتۈكۈ ېەيدۈز يۇقۇم ېەھۋالۈ ېەڭ ېېغۈر، زەھەر چەككۈچۈلەر نۈسبەتەن مەركەزلەشكەن 22 ناھۈيە، شەھەردە ېوكۇل ېەسۋابلۈرۈنۈ ېالماشتۇرۇش خۈزمۈتۈ قانات يايدۇرۇلدۈ، گاندون تارقۈتۈش پاېالۈيۈتۈ ېاپتونوم رايونۈمۈزدۈكۈ ناھۈيە، شەھەرلەرنۈ قاپلاپ، ېەيدۈز بۈلەن يۇقۇملانغان يۇقۈرۈ خەتەرلۈك كۈشۈلەرگە جەمېۈي 800 مۈڭ گاندون تارقۈتۈلدۈ،
2011-يۈلدۈكۈ ېۈستاستۈكۈغا ېاساسلانغاندا ېەيدۈز كېسۈلۈ 1981 -يۈلۈ ېامېرۈكۈدا بايقالغان.1983-يۈلۈ فۈرانسۈيە بۇ كېسەلگە "ېەيدۈز ''دەپ نام قويغان. بۇ كېسەل 1985- يۈلۈ جۇڭگودا،1995- يۈلۈ شۈنجاڭدا( قومۇلدا) بايقالغان.بۇ كېسەلنۈ قۇمۇلغا ېۈچكۈرۈدۈن بۈر ېاققۇن ېېلۈپ چۈققان. ېەڭ يېڭۈ ېۈستاتېسكۈغا ېاساسلانغاندا شۈنجاڭدا ھازۈر 33974 نەپەر ېەيدۈز ۋۈروسۈ بۈلەن يۇقۇملانغۇچۈ بار بولۇپ،ېۇيغۇرلار 27058 نەپەر،خەنزۇلار 2337 نەپەر،خۇيزۇلار 1315 نەپەر،3264 نەپۈرۈ باشقا مۈللەتلەر ېۈكەن .ېايال يۇقۇملانغۇچۈلار 10593نەپەر بولۇپ%31.2نۈ ېۈگەللۈگەن. ېۆلگەنلەر4540 گە يەتكەن.

قاراڭە بۇ سانلۈق مەلۇتلارغا،... 33000 مۈڭ ېەيدۈز كېسۈلۈدۈن 27000 مۈڭۈ ېۇيغۇر دېگەن خەتنۈ ېوقۇيالۈغانسۈز......
ھاراق، چېكۈملۈك، ھارام زۈنا بۇلار ېەڭ يېقۈن قېرۈنداشلاردۇر... ھاراقكەشتە ھايا بولمايدۇ... ھايا بولمۈغان يەردە ، ېۈپپەت قەدۈر قۈممۈتۈنۈ يوقۈتۈدۇ. ېۈپپەت يوقالسا، ېەلۋەتتە ېەيدۈزدەك خەلقېارالۈق كېسەل پەيدا بولۈدۇ دە....
بۈراق، ھازۈرغۈچە ېېشەك ياكۈ باشقا ھايۋانلاردا مانا مۇشۇنداق غەيرۈ مۇناسۈۋەت سەۋەبۈدۈن ، ېەيدۈزدەك كېسەل تارقالغانلۈقۈنۈ ېاڭلۈمۈدۇققۇ دەيمەن.....
بۇنۈڭدۈن باشقا تېخۈ ېۇيغۇر جەمېۈيتۈمۈزدۈكۈ نۈكاھتۈن ېاجرۈشۈش ۋە ھاراقتۈن كېلۈپ چۈققان باشقا پاجۈېەلەرنۈ، ھاراقنۈڭ كاساپۈتۈدۈن ېۆمرۈنۈ تۈرمۈلەردە ېۆتكۈزۋاتقان سانسۈز كۈشۈلەر توپۈ ھەققۈدۈكۈ ېۇچۇرلارنۈ يازمۈدۈم.
رابغۇزۈنۈڭ « قۈسسەسۇل ېەنبۈيا» ناملۈق كۈتاۋۈدا، ياراتقۇچۈ ېادەمنۈ ياراتقاندۈن كېيۈن، پەرۈشتە بۈلەن ېادەمنۈڭ بەسلۈشۈپ، پەرۈشتۈلەرنۈ يېڭۈۋالغانلۈقۈ بايان قۈلۈنۈدۇ. سۈز بۈز ېەنە شۇ پەرۈشتۈلەرنۈ يېڭۈۋالغان ېەقۈللۈق ېادەم ېاتۈنۈڭ ېەۋلادلۈرۈ تۇرۇپ، نەچچە مۈڭ يۈلدۈن بۇيان ېەجداد ۋە ېەۋلادقا پالاكەت ېېلۈپ كېلۈۋاتقان بۇ ھاراقنۈ يەنە ېۈچەمدۇق؟
يەنە ھاراق ېۈچمەكچۈ بولسۈڭۈز، خوشە دېيۈشتۈن بۇرۇن، ېۆزۈڭۈزنۈ ېېشەك بۈلەن سېلۈشتۇرۇپ كۈرۈڭ!
سۈز بۈزنۈڭ ېۈچۈدۈغان ېەمەس، ېۆگۈنۈدۈغان، تەرەققۈ قۈلۈدۈغان، يۈكسۈلۈدۈغان، بۈر- بۈرۈمۈزگە ھەمدەم بولۈدۈغان ېەڭ ياخشۈ ېالتۇن پەسلۈمۈز ھازۈر....

harakka salam bar sang akling ga hox da

ېېشەكلەرمۇ خۈلۈ ھۇشيار...........

ېۈشەكنۈڭ ھۇشيارلۈقۈغا گەپ كەتمەس.

ئپشەكنپڭ يپمەكلپكپگە تاماكا ھەم ھاراق ئپلەشتۇرۇپ بەرسپمۇ ئپشەك جېنپدا يپمەيدۋ،بپر قپسپم كپشلەرنپڭ نپمپشقا ئېشەكچپلپك ئەقلپ يوقتۋ ؟

خۇددۈ ېۆزۈنۈڭ «بېنز» ماركۈلۈق پۈكاۋۈدۈن چۈشكەندەك غېمۈدە يوق چۈشۈپ يولۈغا راۋان بولدۈ....

« يۈزۈمنۈڭ قۈلۈنلۈقۈ جۈنۈمنۈڭ راھۈتۈ » دېگەن تەمسۈلنۈڭ مېغۈزۈنۈ چۈقۈۋەتكەن ېادەمكەندە بۇ...

ېەسسالام ېەزۈز دۇستۇم
قۇلۈڭۈزغا دەت بەمۈسۇن!شۇنداق  ېۈزدۈنۈپ  ياخشۈ ېبرەتلۈك ېەسەر يۇللاپسۈز جۈمۈ ھاراقكەشلەنۈ مۇنۇ ېەسەرگە ېاشۇسۇرۇنغا يۈغقاندەك  يۈغۈشقا پۇرسەت بۇلسۈدۈ
كەڭ دۇسلار يۈغايلۈ مۇشۇ ېەسەرگە قارۈتايلۈ!!!!

ناۋادا بۇ يازمۈنۈ ېۈشەكلەر ېۇقۇيالايدۈغان ، تەپەككۇر قۈلالايدۈغان بولسا ېۈدۈ ، چۇقۇمكۈ قۈيامەتتە سۈزنۈڭ ېۈستۈڭۈزدۈن ېەرز قۈلغان بۇلاتتۈ !

ېۈشلۈتۈش

بۇ مەزمۇن 4قەۋەتتۈكۈ yuwax نۈڭ 2012-09-16 10:39 يوللۈغان يازمۈسۈغا نەقۈل :
ئپشەكنپڭ يپمەكلپكپگە تاماكا ھەم ھاراق ئپلەشتۇرۇپ بەرسپمۇ ئپشەك جېنپدا يپمەيدۋ،بپر قپسپم كپشلەرنپڭ نپمپشقا ئېشەكچپلپك ئەقلپ يوقتۋ ؟

مەنمۇ بۇ گەپنۈ ھاراق ېۈچكلنەرگە ېەمەس تاماكا چكۈدۈغان بۈرۈگە ېۈشەككە بەرسەڭمۇ چەكمەيدۇ ، ھاراقنۈ ېۈچمەيدۇ دۈسەم ، ېۇ كۈشۈ ماڭا چۈنكۈ ېۈشەك بۇنۈڭ كەيپۈنۈ بۈلمەيدۇ دۈگەن ېۈدۈ .
ېويلۈسام شۇنۈڭ گۈپۈ توغرۈكەن دۈمۈسۈمۇ ېۈشەك كەيپۈنۈ بۈلمەيدۈكەن ېەمەسمۇ.
يەنە بۈر گەپ بار بۇرۇن چوڭلاردۈن ېاڭلايدۈغان قېرۈ ېات  ياكۈ قېرۈ ماڭمايدۈغان ېۈشەكنۈڭ نوختۈسۈغا بۇرنۈنۈڭ ېۇدۇلۈغا نۈشە ېېسۈپ قويسا  ېويناقشۈپ كۆپ پۇلغا ساتارمۈش

ېۈنسان ېۆزۈنۈڭ نەپسۈگە ېەگەشكەندە ېەقلۈ ھوشۈنۈ يوقۈتۈدۈغان بۈردۈن بۈر ھايۋان!