ئوبۇنتۇ سېستىمىسى ھەققىدە چۈشەنچە
مەن ئوبۇنتۇ مەشغۇلات سېتىمىسنى بىلەن تۇنۇشقىلى 2 يىلدىن ئاشتى. بۇ جەرياندا ئۇنى قاندق ئىشلىتىش جەھەتتىن كۆپ قىيىنچىلىقلارغا ئۇچىردىم ھەم توردىن ماتىرىيال كۈرۈش ئارقىلىق نۇرغۇنلىغان مەسسلىلەرنى ئۈۈم ھەل قىلدىم .بۇ جەرياندا ئۇيغۇر ئوبۇنتۇ بىلوگى ،بىلىك تورى ، ئۇيغۇر كومپىيوتىر ئىلمى جەميىتى تور بەتلىردىن نۇرغۇنلىغان ياخشى يازمىلارنى كۈرۈپ بەزى مەسسلىلەرنى ھەل قىلدىم .
تور دۇنياسىغا قارايدىغان بولساق بىز ئۇيغۇرلاردا تور بەتلەر شۇنداق كۆپ .كونىلارنىڭ گىپى بۇيچە بولغاندا تور بەتلەر ساماندەك لىكىن كىشلەرگە پايدىلىق بولغان مەلۇم ساھە ۋە تۈرلەرنى ئۈزگە نىشان قىلغان تور بەتلەر بولسا بارماق بىلەن سانغۇچىلىكلار چىقىدۇ.
بۇ بەلكىم بىزلەرنىڭ ئۇيۇن تاماشىغا ئامراق ئىكەنلىكىمز بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولسا كېرەك. مېىنڭچە شۇنداق بولغىنىمۇ بىر ھىساپتا ياخشى بۇلۇشى مومكىن .چۈنكى شۇنداق بولغاندا ئاندىن كىشلەر ئاستا -ئاستا دۇنياغا بولغان قارشى ئۆزكىرىپ ئۆزنىڭ مىڭۋاتقان يولغا ۋە ماڭماقچى بولغان يولىغا قاراپ چىقىشقا مۇۋەپەق بۇلىدۇ.
مەن بەزى توپ ۋە تور بەتلەردە ئوبۇنتۇ توغۇرلۇق تەشۋىقات قىلسام بەزىلەر سەن ئوبۇنتۇغا شۇنچە ئامراقمۇ ئۇنىڭ زدى نېمىسى ياخشى دەپ نۇرغۇن سۇئاللارنى قويدى .بەزلەر ھەتتا مىنى مازاق قىلغانمۇ بولدى. لىكىن مەن ئۇلاردىن قىلچىلىك خاپا بولمىدىم .چۈنكى ئۇلار ئوبۇنتۇنىڭ ھەقىقى نىملىكىنى بىلگەن بولسا ئىدى بۇنداق دىمەسلىك مومكىن ئىدى.
ئوبۇنتۇنىڭ ماڭا ئەڭ يېقىپ قالغان يىرى ئۇنىڭ ھەقسىز ،ئۇچۇق كودلۇق سېستىما بولغانلىقىدا (يەنى مۇنداقچە ئېيتقاندا ئۇ ھالال كشىنڭ ھەققى ئارلاشمىغان نەرسە.بۇنداق دىسەم بەزىلەر ۋىندوس ۋە ئىكىس پىنىمۇ شۇنداق ھەقسىز ئىشلىتىمىزغۇ دەيدۇ .لىكىن ئۇنىڭ ھەقلىق تارقىلدىغان كىشنىڭ ھەققى سىڭگەن نەرسە ئىكەنلىكىنى ئىنكار قىلىدۇ .ئەملىيەتتە مەيلى ئالما ياكى ۋىندوس سېستىملارنىڭ ھەممىسى ھەقىلىق .)ئۇنىڭدىن باشقا ئوبۇنتۇ سېستمىسى ئۇيغۇر تىل يېزىقىمىزنى شۇنداق ياخشى قوللايدۇكى بۇنى كۈرۈپ ھەيران قالسىز.ماڭا ئەڭ بەك يارغان يېرى دەل مۇشۇ ئانا يىل يىزىقىمىزغا بولغان چەكلىمىسزلىكى.ئۇنداقتا ئوبۇنتۇ دېگەن زادى نېمە ؟بۇ توغۇرلۇق ئازراق چۈشەنچە بىرۋىتەي.
ئوبۇنتۇ دېگەن نېمە؟
ئۇبۇنتۇ لىنۇكس بولسا ئۈستەل يۈزى قوللىنىشچانلىقنى ئاساس قىلغان GNU/Linux مەشغۇلات سىستېمىسى، ئۇنىڭ ئىسمى جەنۇبى ئافرىقا زۇلۇ تىلى ياكى خاۋسا تىلىدىكى‹ubuntu› سۆزىدىن كەلگەن، مەنىسى بولسا ‹ئادىمىيلىك›، ‹باشقىلارنىڭ مەۋجۇتلۇقى دەل مېنىڭ مەۋجۇتلۇقۇم›. ئۇ ئافرىقىلىقلارنىڭ ئەنئەنىۋى قىممەت قارىشى بولۇپ جۇڭگو جەمئىيىتىدىكى ”ئىنسانپەرۋەرلىك“ ئىدىيىسى بىلەن ئوخشىشىپ كېتىدۇ. Ubuntuبولسا Debian نىڭ تارقاتقان نۇسخىسى ۋە GNOME نىڭ ئۈستەل يۈزى مۇھىتى ئاساسىغا قۇرۇلغان بولۇپ، Debian بىلەن ئوخشىمايدىغان يېرى بولسا ئۇ ھەر 6 ئايدا بىر قېتىم يېڭى نۇسخىسىنى تارقىتىدۇ. ئادەتتىكى ئۈستەل يۈزى قوللىنىشچان نۇسخىسى 18 ئايلىق قوللاشقا ئېرىشەلەيدۇ. LST ئۈچ يىللىق تېخنىكا قوللىشىغا ئېرىشەلەيدۇ. مەسىلەن: Ubuntu 8.04 LTS ئۈچ يىللىق تېخنىكا قوللىشىغا ئېرىشەلەيدۇ. مۇلازىمېتىر نۇسخىسى مۇددىتى بەش يىل بولغان تېخنىكا قوللىشىغا ئېرىشەلەيدۇ. Ubuntu نىڭ نىشانى بولسا ئەركىن ئىشلىتىلىدىغان يۇمشاق دېتاللارنى ئاساس قىلىپ ئادەتتىكى ئابونتلار ئۈچۈن ئەڭ يېڭى، ھەم ئەڭ تۇراقلىق بولغان مەشغۇلات سىستېمىسىنى تۈزۈپ چىقىش. Ubuntu ئىشلەتكۈچى ئۆزى تۇرۇۋاتقان يەردىلا نۇرغۇن ھەقسىز يۇمشاق دېتال ۋە ياردەملەر گە ئېرىشەلەيدۇ. KUbuntu ۋە XUbuntu بولسا Ubuntu نىڭ باشقا تۈرلىرى بولۇپ ئايرىم ھالدا KDE ۋە Xfce نى ئۈستەل يۈزى مۇھىتىنى ئاساس قىلغان. ئەگەر كومپيۇتېرىڭىزنىڭ سەپلىمىسى بىر قەدەر ياخشى بولسا KDE ئۈستەل يۈزى مۇھىتىنى يەنىKUbuntu نى ،ئەگەر كومپيۇتېرىڭىز بىرقەدەر كونا بولسا Xfce ئۈستەل يۈزى مۇھىتىنى يەنى XUbuntuنى ئىشلەتسىڭىز بولىدۇ.ئادەتتە GNOME ئۈستەل يۈزى مۇھىتى كۆپ ئىشلىتىلىدۇ. EdUbuntuبولسا ئوقۇ-ئوقۇتۇشنى ئاساس قىلغان نۇسخا بولۇپ ، ياش-ئۆسمۈلەرنىڭ ئۆگىنىشىگە ياخشى شارائىت ھازىرلاپ بېرەلەيدۇ.ئۇبۇنتۇ لىنۇكس نىڭ ھەققى ئۇيغۇرچە نۇسخىسى يوق، بىراق ئىشلەتكۈچى سىستېما تىلىنى يېڭىلاش ئارقىلىق سىستېمىنىڭ كۆپ قىسىم يەرلىرىنى ئۇيغۇرچىلاشتۇرالايدۇ. ئۇبۇنتۇ لىنۇكس غا ئۇيغۇرچە Unicode خەت نۇسخىسىنى بىمالال قاچىلاپ ئىشلەتكىلى شۇنداقلا ئۇيغۇرچە كىرگۈزگىلى بولىدۇ.(يۇقارقى مەزمۇنلار
ئۇيغۇر ئوبۇنتۇ بىلوگدىن ئىلىندى).
ئەمدى ئۇنىڭ ئۇيغۇرچىنى قانداق قوللايدىغانلىقىنى كۈرۈپ باقايلى.
بۇ سېستىما چوڭ ھالەتتىكى كۈرنۈشى
بۇ سېستىما تەڭشىكى رايۇنى
بۇ سېستىمىنىڭ يىڭلانغان ھۆججەتلەرنى چۈشۈرۈپ قاچىلاۋاتقاندىكى كۈرۈنۈشى
بۇ سېستىمنىڭ ھەرقايسى دىسكا رايۇنىنىڭ كۈرۈنۈشى
بۇ سېستىمىغا قاچىلانغان دېتاللار تىزىملىك رايۇنى
بۇ ئوفىس يومشاق دېتالى
بۇ ئوبۇنتۇ ئورگان تەرەپ تەمىنلىگەن ئوبۇنتۇدىكى 5 جىلىق ھەقسىز بوشلۇق كىرىش ئېغىزى
ئاخىرىدا ئوبۇنتۇ سېستىمىسنى ئۇيغۇرچىلاشتۇرۇش ئۈچۈن توختىماي تەر تۈكۈۋاتقان مىللەت سۈيەر ئوت يۈرەك ئەزىمەتلەرگە ئالى ئىھتىرام بىلدۇرىمەن ۋە رەھمەت ئېيتىمەن.جاپا چەكتىڭلار.خەلقىمىز سىلەرنىڭ قىلغان بۇ خالسانە ئەمگىكىڭلارنى مەڭگۈ قەدىرلەيدۇ.
ئوبۇنتۇ ئۈچۈن ياردەم تەلەپ قىلغانلار ئۈچۈن چ چ توپ : 187649616 توپتا ئوبۇنتۇغا مۇناسىۋەتسىز پاراڭ قىلشقا بولمايدۇ.خىلاپلىق قىلغۇچىلار توپتىن ھەيدىلىدۇ.توپقا قىتىلماقچى بولسىڭز مەن ئۇيغۇر دېگەنى ئەسكەرتىپ قويغايسىز.
ئوبۇنتۇ سېستىمىغا قارىتا يەنىمۇ كۆپ چۈشەنچىگە ئىگە بولماقچى بولسىڭز قېنى بۇ تور بەتلەرگىمۇ مەرھەممەت :
بىلىك تورىئۇيغۇر كومپىيوتىر ئىلمى جەميىتى تورى قۇتبەگ بىلوگى ئۇيغۇر ئوبۇنتۇ بىلوگىكەنجىسوفىت بىلوگىئوبۇنتۇ سېستىمسىنى چۈشۈرۈپ قاچىلاپ باقماقچى بولسىڭز قېنى
بۇ يەرگە مەرھەممەتيازمىغا قارىتا ھەرقانداق تەكلىپ پىكىرىڭ بولسا
قۇتبەگ بىلوگىدا بىۋاستە ئىنكاس قىلىڭ.
يازما ئەسلى مەنبەسى :
قۇتبەگ بىلوگى http://www.qutbeg.com 
