رەسۈم:
قۇرېان كەرۈم"تەبۈېەت ۋە جەمېۈيەت ھەققۈدۈكۈ مۇقەددەس قامۇسلارنۈڭ بۈرۈ بولۇپ، ېۇ ېوز مۇقەددەسلۈگۈدە يۇقۇرۈ ېۈلۈم-پەن ۋە ېۈجتۈماېۈي پەلسەپۈۋۈلۈككە ېۈگە. چۈنكۈ، ېۇ تەبۈېەت ۋە جەمېۈيەت ھەققۈدۈكۈ ېۆزۈگە مۇجەسسەملەشتۈرگەن بولۇپ، بۇ مەزمۇنلار بارلۈق ېۈجتۈماېۈي مەسۈلۈلەر ۋە ھاياتلۈق سۈرلۈرۈغا بېرۈپ تاقۈلۈدۇ. شۇ ۋەجۈدۈن ېۇنۈڭغا ېەيدۈز ھەققۈدۈمۇ مەلۇماتلار ساقلانغان.
ېەيدۈز(aids)كېسۈلۈ بولسا ېەيدۈز كېسۈلۈ ۋۈرۇسۈ بۈلەن يۇقۇملانغان كۈشۈلەردە بولۈدۈغان ېېرۈشمە خاراكتېرلۈك ېۈممونۈتېت كەمتۈكلۈك يۈغۈندۈ ېالامۈتۈ بولۇپ، بۇ كېسەل 1981-يۈلۈ ېامېرۈكۈدا لەۋۋازلۈق(كوتلۇك)بۈلەن شۇغۇنلانغۇچۈ گۈلتان ېۈسۈملۈك بۈر ياۋروپالۈقنۈڭ مۇشۇ كېسەل بۈلەن ېۆلگەنلۈكۈ بايقالغاندۈن كېيۈن كۈشۈلەرنۈڭ دۈققۈتۈنۈ قوزغۈدۈ ۋە قۈسقۈغۈنە 20 يۈل ېۈچۈدە پۈتۈن يەر شارۈدا(1998-يۈل يۈل ېاخۈرۈغا قەدەر)13 مۈليون 900مۈڭ كۈشۈ مۇشۇ كېسەل سەۋەبۈدۈن ېۆلدۈ. يۇقۇملانغۇچۈلارنۈڭ ېومۇمۈي سانۈ 33 مۈليون 400 مۈڭ كۈشۈگە يەتتۈ. 8 مۈليون 200 مۈڭ ېۆسمۈر بالۈلار ۋە بوۋاق مۇشۇ كېسەل پالاكۈتۈدۈن يۈتۈم قالدۈ.
ھازۈر بۇ كېسەل كۈنۈگە 16 مۈڭ ېادەم يوقۇملۇنۈشتەك تۈز سۈرېەتتە تارقالماقتا، بۇ ھەقۈقەتەن ېادەمنۈ چۆچۈتۈدۈغان سانلۈق مەلۇمات. مۇشۇ 20 يۈل مابەينۈدە دۇنيادۈكۈ ھەرقايسۈ دۆلەتلەر ۋە دۇنيا سەھۈيە تەشكۈلاتۈ قاتارلۈق ېورۇنلار نەچچە مۈليارد دوللار خەجلەپ بۇ كېسەلنۈ تەتقۈق قۈلۈپ تۈرگە ېايرۈپ چۈققان بولسۈمۇ، لېكۈن ېۇنۈملۈك دورا بايقالمۈغاچقا، بۇ كېسەل ھازۈرغۈچە داۋاسۈ يوق كېسەل بولۇپ قالدۈ. بۇ كېسەل تۇنجۈ بولۇپ بايقالغان گۈلتان ېۈسۈملۈك كۈشۈ لەۋۋازلۈق(كوتلۇك) بۈلەن شۇغۇللانغۇچۈ بولۇپ، كەيۈپ بۇ كېسەلنۈڭ مەنبەسۈ لەۋۋازلۈق ېۈكەنلۈكۈ ېۈسپاتلاندۈ.
لەۋۋازلۈق(كوتلۇك) ېالەم ېەڭ ېۆچ كۆرۈدۈغان ۋە لەنەت ېوقۇيدۈغان بەدقۈلۈقلارنۈڭ بۈرۈ بولۇپ، قانۇنۈيەتلۈك فونكۈسۈيگە ېۈگە ېورگانۈزمنۈ ېوز فونكۈسۈيسۈ بويۈچە ېۈشەنمۈگەنلۈكتۈن كېلۈپ چۈققان. لەۋۋازلۈق ھەققۈدە قۇرېاندا مۇنداق بايانلار بار : "ھەزرۈتۈ لوت ېەلەيھۈسسالام ۋاقتۈدا ھەزرۈتۈ لوت قەۋمۈدۈن بۈر نەچچە ېەر كۈشۈ كېلۈپ ھەزرۈتۈ لوت ېەلەيھۈسسالامغا لەۋۋازلۈق قۈلۈش توغرۈسۈدا قۈزۈقتۇرغان ۋە بۇ ھەقتە ھەزرۈتۈ لوت ېەلەيھۈسسالامنۈ قۈستۈغان.
بۇ ۋاقۈتتا ھەزرۈتۈ لوت ېەلەيھۈسسالام قەۋمۈگە: ېەي ، قەۋم ، مۈنۈڭ قۈزلۈرۈم سۈلەرگە ھالال، ېۇلار بۈلەن بۈللە بولۇڭلار. شۇلار بۈلەن كۆڭۈل ېېچۈڭلار، دېگەن. بۈراق لوت قەۋمۈ جاھۈللۈق بۈلەن لەۋۋازلۈق قۈلۈشتا چۈڭ تۇرغاچقا، ېاللا تەرۈپۈدۈن پۈتۈن قەۋم بويۈچە ھالاك قۈلۈنغان." دېمەك، لەۋۋازلۈق قەۋمۈ، ېۈنسانۈيەتنۈ ھالەك يولۈغا باشلايدۈغان تەبۈېۈي قانۇنۈيەتنۈڭ جازاسۈغا يولۇقتۇرۈدۈغان بەدقۈلۈقتۇر.قۇرېاندا بايان قۈلۈنغان ھەزرۈتۈ لوت قەۋمۈنۈڭ ھالەك قۈلۈنۈشۈ كېيۈنكۈ ېۈنسانلار ېۇچۇن ېۈبرەت ېۈدۈ، ېەگەر ېۈنسانلار قانۇنۈيەتلۈك ېورۇنلاشتۇرۇش ېاساسۈدۈكۈ ېەزالۈرۈنۈ ېوز فونكۈسۈيگە خۈلاپ ېۈشلەتسە ېۇنۈڭ جازاسۈنۈ تارتۈشۈ تۇرغان گەپ ېۈدۈ. دەرۋەقە شەرۈم-ھايانۈ، ېادەمۈي ېەخلاقنۈ ېۇنتۇغانلار لەۋۋازلۈق بۈلەن شۇغۇنلاندۈ. تەبۈېۈي قانونۈيەتمۇ ېوز موجۈزۈسۈنۈ كۆرسۈتۈپ ېۇلارنۈ ھالەك قۈلدۈ.
قۇرېاندا بۇ ھەقتە: "ېاللا ھەرۋاقۈت تەبۈېەتتە ۋە ېۈنسانلارنۈڭ ېۆزۈدە مۆجۈزۈلەرنۈ ۋۇجۇدقا چۈقۈرۈش ېارقۈلۈق ېاللا ھەر ۋاقۈت ېۆزۈنۈڭ مەۋجۇتلۇقۈنۈ كۆرسۈتۈپ تۇرۈدۇ" دېيۈلگەن.
دېمەك، ېەيدۈز كېسەللۈكۈنۈڭ پەيدا بولۇشۈ تەبۈېۈي قانۇنۈيەتنۈڭ ېۈنسان قېلۈپۈدۈن چۈققان، ېەخلاقۈ ېېغۈر دەرۈجۈدە بۇزۇلغان كۈشۈلەر ېۇچۇن كورسەتكەن بۈر موجۈزۈسۈدۈن ېۈبارەت.
دەرۋەقە بۈر قۈسۈم ېالۈملار ېەيدۈز كېسۈلۈ ھەققۈدۈكۈ تەتقۈقات نەتۈجۈلۈرۈنۈڭ تازا كۆڭۈلدۈكۈدەك بولمايۋاتقانلۈقۈنۈ كۆرسۈتۈپ، "بۈز بۇ كېسەلنۈڭ ھەقۈقۈ سەۋەبۈنۈ مەڭگۈ بۈلمەسلۈكۈمۈز مۇمكۈن" دېدۈ. لېكۈن بۈز يۇقۈرۈدا سۆزلەپ ېۆتكەن، قۇرېاندۈكۈ بېشارەتلۈك مەلۇماتلاردۈن ېەيدۈز(aids) كېسۈلۈ ۋۈرۇسنۈڭ تەبۈېۈي قانۇنۈيەت تەرۈپۈدۈن يارۈتۈلغان تەبۈېەت دۇنياسۈدا ېەسلۈدۈن مەۋجۇت بولغان (ھەزرۈتۈ لوت ېەلەيھۈسسالام زامانۈدۈن باشلاپ) كېسەل پەيدا قۈلغۇچۈ مۈكرو ېورگانۈزم ېۈكەنلۈكۈ، ېادەتتۈكۈ ېەھۋالدا ھېچقانداق كېسەل پەيدا قۈلمايدۈغانلۈقۈنۈ، پەقەت ېۆزۈگە پايدۈلۈق مۇھۈت ۋە شاراېۈت(لۋۋۋازلۈق) تا ېوسۇپ كۆپۈيۈپ، ېوز زەھۈرۈ ېارقۈلۈق ېۈنسانۈيەتكە بالايۈ-ېاپەت ېەلۈپ كېلۈدۈغانلۈقۈنۈ كۆرەلەيمۈز.
ھازۈرغۈچە تۈببۈي ېۈلۈم ېەيدۈز(aids)كېسۈلۈنۈ داۋاسۈ يوق ساقايماس كېسەل دەپ ھۆكۈم قېلۈش بۈلەن بۈللە، ېۇنۈڭ ېالدۈنۈ ېالغۈلۈ بولۈدۈغانلۈقۈنۈ، ېالدۈنۈ ېېلۈش يولۈنۈڭ پەقەت ېوز-ېۆزۈنۈ قەدۈرلەش، پاكلۈقنۈ ساقلاش، لەۋۋازلۈقتۈن قول ېۇزۇش، زەھەرلۈك چېكۈملۈك چەكمەسلۈك ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈسپاتلاپ چۈقتۈ. بۇ مەنە جەھەتتۈن "قۇرېان كەرۈم" ۋە ھەدۈسلەردۈن تارتۈپ ھازۈرقۈ زامان ېۈلۈم-پەن ېېچۈپ بەرگەن قانۇنۈيەتلەر بويۈچە يول تۇتۇشۈمۈز، ېوز پاكلۈغۈمۈزنۈ، نەسلۈمۈزنۈڭ ساپلۈقۈنۈ ساقلۈشۈمۈز، ھەر بۈر ېۈش-ھەرۈكۈتۈمۈزدە ېاشۇ مۇقەددەس تەلۈماتلارنۈ تەتبۈقلۈشۈمۈز كېرەك.