ھازىرغا قەدەر سۈرگۈندە ياشاۋاتقان خالىد مەشئەل 1956 - يىلى پەلەستىننىڭ رامئاللا شەھىرىگە يېقىن بىر يېزىدا دۇنياغا كەلگەن.
1967 - يىلىدىكى ئۇرۇشتا كۇۋەيتكە كۆچۈپ كەلگەن،
1971 - مۇسۇلمان قېرىنداشلار (ئىخۋانۇل مۇسلىمىين) جامائىتىگە ئەزا بولغان.
بىر قانچە يىل كۇۋەيتتە فىزىكا ئۇقۇتقىچىلىقى قىلغان خالىد مەشئەل 1987 - يىلى باشلانغان پارتىزانلىق ھەرىكەتتىن كېيىن ھاماس تەشكىلاتىغا قېتىلىدۇ. بىرىنچى قىتىملىق پارس قولتۇقى ئۇرۇشىدىن كېيىن كۇۋەيتتە ياشاۋاتقان نۇرغۇن پەلەستىنلىكلەر ئىئوردانىيىگە كۆچۈپ كەلگەن بولۇپ، مەشئەلمۇ ئۇلار بىلەن بىرگە ئىئوردانىيىگە كۆچۈپ كېلىپ يەنىلا ھاماسنىڭ ئىقتىسادىنى كۆچەيتمەك ئۈچۈن تىرىشىدۇ. شۇنىڭدەك تەشكىلاتنىڭ سۈرىيە ۋە ئىرانغا ئوخشاش دۆلەتلەر بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى ياخشىلايدۇ.
بۇ ئارىدا ‹مۇساد› ــ ئىسرائىلىيە ئاخبارات كۈچلىرى ئۇنى ئۆلتۈرۈشنى قارار قىلىدۇ. 1997 - يىلى 9 - ئاينىڭ 25 - كۈنى كانادا پاسپۇرتى كۆتۈرگەن 10 نەپەر ‹مۇساد› ئەزاسى نىتانياھۇنىڭ بۇيرۇقى بىلەن ئىئوردانىيىگە كىرىدۇ ۋە سۇيىقەست پىلانىنى ئەمەلگە ئاشۇرماق بولىدۇ. بىراق سۇيىقەست ئاشكارىلىنىپ ئىككى نەپەر ‹مۇساد› ئەزاسى ئىئوردانىيە ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن قولغا چۈشۈرىلىدۇ. ئىسرائىلىيە ھۆكۈمىتى ۋەقەدىن كېيىن مەيدانغا كەلگەن نامايىشلارنى بېسىقتۇرۇشقا كۈچ چىقىرىۋاتقان بىر پەيتتە. ئىئوردانىيە پادىشاھى مەلىك ھۈسەيىن ئەگەر ئىسرائىلىيە زەھەر قايتۇرۇش دورىسى ئەۋەتمەيدىغان بولسا ئىسرائىلىيە ئاخبارات ئىدارىسىگە مەنسۇپ ئىككى كىشىنىڭ ئۆلتۈرىلىدىغانلىقىنى بايان قىلىدۇ. شۇنىڭ بىلەن ئىسرائىلىيە زەھەر قايتۇرغۇچ دورىسىنى ئەۋەتىدۇ. بۇنىڭ بىلەن بىرگە مۇددەتسىز قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنغان شەيخ ئەھمەد ياسىننىمۇ قويۇپ بېرىشكە مەجبۇر بولىدۇ.
پادىشاھ ھۈسەيننىڭ ۋاپاتىدىن كېيىن تەختتە ئولتۇرغان ئابدۇللا ھاماسنىڭ ئۇمماندىكى ئىشخانىسىنى تاقىۋىتىدۇ.
1999 - ئاۋغۇستتا مەشئەل ۋە ئۇنىڭ ئۈچ سەپدىشى ئىئوردانىيەدىن ھەيدەپ چىقىرىلىدۇ. تۈنجى بولۇپ قاتارغا دۆلىتىگە كەلگەن مەشئەل 2001 - سۈرىيەگە كېلىپ توختايدۇ. 2003 - يىلىدا ھاماسنىڭ روھانى لىدىرى شەيخ ئەھمەد ياسىن ئىسرائىلىيە باسقۇنچىلىرى تەرىپىدىن شېھىد قىلىنىدۇ . ئۇنىڭدىن كېيىن تەشكىلاتنىڭ خىزمىتىنى ئۈستىگە ئالغان دوكتۇر ئابدۇلئەزىز رانتىسىنىڭمۇ شېھىد قىلىنىشىدىن كېيىن پارتىيە يېڭى لىدىرلارنى جاكارلىماسلىق يولىنى توتۇپ مېڭىۋاتقان بولسىمۇ، خالىد مەشئەل تەشكىلاتنىڭ ھازىرقى سىياسى لىدىرلىق خىزمىتىنى ئۆتەپ كېلىۋاتىدۇ. يېقىنقى كۈنلەردە بولغان سايلامدا ھاماس پارتىيەسى ئۇتقاندىن كېيىن ئامېرىكا، ئىسرائىلىيە باشلىق غەرب ئەللىرى ھاماس پارتىيەسى قۇرماقچى بولغان يېڭى پەلەستىن ھۆكۈمىتىنى ئىسرائىلىيە دۆلىتىنى ئېتىراپ قىلىشقا مەجبۇرلاۋاتقان بولسىمۇ، خالىد مەشئەل باشچىلىقىدىكى ھاماسنىڭ پۈتۈن خادىملىرى قاتتىق رەت قىلىش بىلەن بىرگە، پەلەستىن زېمىنىدىن مۇستەملىكە ئاستىدا قالغان بىر غېرىچمۇ يەر قالمىغانغا قەدەر كۈرەشنى داۋام قىلىدىغانلىقىنى جاكارلاۋاتىدۇ .

خاماس دېگەن نە ئۇ ؟  

اللە ئۇلارغا نۇسرەت ئاتا قىلسۇن ، امىين .

خاماسنىڭ نېمىلىكىنى بىلمەي تۇرۇپ، تورغا چىقىپ نېمە قىلىسىز؟

رەببىم ئاسان قىلسۇن

پىچاننىڭ بىر يېزىسى دەيدىغۇ  

ئادەمنى ئۇنداقمۇ زاڭلىق قىلامسىلەر؟ خەپ...

خاماس بىلەن ئىراننىڭ مۇناسىۋىتى يامانلاشتى



ئامېرىكا «ئىستراتىگىيە بېتى» نىڭ خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، گەرچە ئىسرائىلىيە گازانى كونترول قىلىۋاتقان خاماس قوراللىق كۈچلىرى ئىراننىڭ ھەربىي ياردىمىغا تايىنىپ، «قەستەن ئىسرائىلىيەنىڭ ئاھالىلەر ئولتۇراق رايونلىرىغا ھۇجۇم قىلىۋاتىدۇ» دەپ قايتا-قايتا ئەيىبلەپ كەلگەن بولسىمۇ، ئەمما تۈرلۈك ئالامەتلەردىن خاماس بىلەن ئىراننىڭ مۇناسىۋىتىنىڭ ئۇنچە ئىناق ئەمەسلىكىنى كۆرۈۋالغىلى بولىدىكەن. 2012-يىلى 1-ئاينىڭ بېشىدىن باشلاپ، خاماس ئارقا كۆرۈنۈشى بولغان قوراللىقلار گازا ۋە ئىسرائىلىيەدىكى شىئە ئاممىسىغا ھۇجۇم قىلغان، ئىسرائىلىيە ساقچىلىرى بۇ سەۋەبلىك 5 نەپەر جىنايەت گۇماندارىنى قولغا ئالغان. سوراق قىلىش ئارقىلىق، بۇ ھۇجۇملارنىڭ ھەممىسىنى خاماس يۇقىرى قاتلىمىنىڭ ئىراننىڭ گازادىكى سىياسىي تەسىر كۈچىنى چەكلەش مەقسىتىدە قىلغان، كۆپچىلىككە مەلۇمكى، خاماسنىڭ ئاساسلىق خادىملىرىنىڭ ھەممىسى سۈننىي مەزھىپىدىن كەلگەن، بۇمۇ ئىران بىلەن خاماسنىڭ 10 يىلغا سوزۇلغان ياخشى مۇناسىۋىتىنىڭ ئاخىرلاشقانلىقىنى ئىپادىلەپ بەرگەن.

ئەمەلىيەتتە، خاماس بىلەن ئىراننىڭ مۇناسىۋىتىگە دەز كېتىش 2011-يىلىلا كۆرۈلگەن، شىئەلەر ھۆكۈمرانلىقىدىكى سۇرىيەدە توپىلاڭ يۈز بەرگەنلىكتىن، نوپۇسنىڭ كۆپ قىسىمىنى ئىگىلەيدىغان سۈننىي مەزھىپىدىكىلەر ئىراننىڭ قوللىشىدىكى بەشار ئاسادنى ئاغدۇرۇپ تاشلاشقا چاقىرىق قىلدى، خاماسمۇ ئىيسان كۆتۈرگەن سۇرىيە سۈننىي مۇسۇلمانلىرى تەرەپتە تۇرۇپ، بەشار ئاساد ھۆكۈمىتىنىڭ نامايىشچىلارنىڭ قوراللىق باستۇرغانلىقىنى ئەيىبلىدى، نەتىجىدە ئىران خاماسقا مەبلەغ ۋە قورال-ياراغ تەمىنلەشنى ئازلاتتى ھەتتا توختاتتى، خاماس دائىرلىرى خىراجەتنى ئازلىتىشقا مەجبۇر بولدى. خاماسقا نىسبەتەن ئېيتقاندا، تېخىمۇ چاتاق بولغىنى ئىران زور مەبلەغنى خاماسنىڭ گازادىكى رەقىبى جىھاد تەشكىلاتىغا بەردى. ئىران سالاچىلار ئارقىلىق خاماسقا ياردەمنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش شەرتىنى ئوتتۇرىغا قويغان، بۇ شەرت بولسا شىئە مەزھىپىدىكى مۇسۇلمانلارنىڭ سۈننىي مەزھىپىدىكىلەر ئاساسلىق بولغان گازا رايونىدا ئۆز ئېتىقادىنى تەرەققىي قىلدۇرىشىغا رۇخسەت قىلىش ئىدى، ئەمما خاماس قەتئىي رەت قىلغان، «يېگەن ئېغىز ئۇيۇلۇپتۇ» دېگەندەك، جىھاد ئۆز كونتروللىقىدىكى رايوندىكى سۈننىيلەرنىڭ شىئە مەزھىپىگە ئۆتۈپ كېتىشىگە سۈكۈت قىلغان. تىلغا ئېلىپ ئۆتۈشكە ئەرزىيدىغىنى، ئىران يەنە سۇرىيە بىلەن بىرلىشىپ، دەمەشىقە سۈرگۈندە تۇرۇۋاتقان خاماسنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلىرىنى ئىئوردانىيەگە قوغلاپ تاشلىغان، جىھاد تەشكىلاتنىڭ رەھبىرىنى خاماسنىڭ دەمەشىقتىكى ئىش بېجىرىش ئورنىغا ئورۇنلاشتۇرغان.

مەنبە:ئۇكيان

خاماس      دۇنيادىكى   بىردىن    بىر    رادىگال  قاتتىققول  تەشكىلات   ئۇلار    ھىچقانداق    سۇلھىنى   قۇبۇل قىلمايدۇ

ئەسلى ئىسمى  ھامماس (باتۇرلاتەشكىلاتى) خەنزۇچىدا  ھ  ھەرپى بولمىغانلىقتىن  خاماس  دەپ ئاتىلىپ كەلگەن  بىزدە ھەممە ھەرىپ تېپىلىدۇ.