سۈرىيە ئاساسىي قانۇنغا ئاساسلانغاندا ئەرەب گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيىسى دۆلەت باشقۇرۇش ھوقۇقىغا ئىگە بۇلوپ ،سۈرىيە زۇڭتۇڭى چۇقۇم بۇ پارتىيەنىڭ نامزاتلىقىغا كۆرسىتىلىشى بىلەن ۋۇجۇدقا كېلىدۇ.
جۇڭگۇ ئىجدىمائىي پەنلەر ئاكادېمىيىسى غەربى ئافرىقا تەتقىقات ئورنىنڭ مۇئاۋىن باش كاتپى يەن گاڭ :ئەرەپ گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيىسى ئەمىلىيەتتە ئەسەد جەمەتىنىڭ ھۇكۇمرانلىق قۇرالىغا ئايلىنىپ ئۇلارنىڭ خاندانلىقى بۇلوپ قالغان دەپ قارىدى.
سورىيەنىڭ ھازىرقى زۇڭتۇڭى بەسىر بۇ پارتىيەنىڭ نۇۋەتتىكى باش شۇجىسى بولوش سۈپىتى بىلەن 2000-يىلدىن بۇيان ئاتىسىنىڭ ئزىنى بىسىپ ھاكىمىيەتنى چىڭ تۇتۇپ تۇرغان.
بەسىرنىڭ ئاتىسى 1963-يىلىدىن بۇيان سىياسىي ئوزگىرىشى ھەم بىر قاتار ھەركەتلەردىن پايدىلىنىپ ئەرەب گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيسىنىڭ باش شۇجىسى بۇلوپ ،سورىيەنىڭ زۇڭتۇڭلوق ئۇرنىغا چىققان .شۇنڭىدىن كىيىن ئەسەد جەمەتى ھەم مۇناسىۋەت تۇرى ئىقىتىساد ۋە سىياسىيىنى ئىگەللەپ كەلگەن .بۇ ئەرەب گۇللىنشى سۇتسىيالىتلار پارتىيىسى قۇرۇلغان ۋاقىتتىكى پىرىنسىپقا زىت.
1947-يىلى ئاپرىلدا قۇرۇلغان ئەرەپ گۇلىنىشى سۇتسىيالىتلار پارتىيىسى ئوڭ قانات پارتىيە بۇلوپ <<پۇقرالارنىڭ ئەركىنلىكتىن بەھرىمەن بۇلوشىغا كاپالەتلىك قىلىشى >>نى تەشەببۇس قىلاتتى.
يەن گاڭنىڭ تۇنۇشتۇرىشچە ئەرەب گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيىسى خەلىقارالىق سىياسىي پارتىيە بۇلوپ .ئەرەب دۇنياسىدىكى كوپلىگەن دۇلەتلەردە يەنى سۇرىيەدىن باشقا لىۋان قاتارلىق دۇلەتلەردىمۇ مەۋجۇت سادام ھاكىمىيەت يۇرگۇزگەن مەزگىلىدە ئەرەب گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيىسى ئىراقنىڭ ھاكىمىيەت بىشىدىكى پارتىيە بۇلوپ قالغان .بۇ پارتىيەنىڭ كىيىنكى سىياسىتى شەرقى ياۋرۇپادىكى كومپارتىيەگە تەقلىد قىلىنغان ،بۇ پارتىيە دىن ،ئۆرىب-ئادەتنى ھەممدىن ئۇستۇن كۆرۇشكە چەك قۇيغان.
ئەرەپ گۇللىنشى سۈتسىيالىستلار پارتىيىسى مۇستەھككەم تەشكىلات شەككىلەندۇرگەن بۇلوپ ،ھەر قايسى رايۇنلاردا پىرقە بۆلومى بۇلوپلا قالماي ھەتتتا زاۋۇت،كەنىت،كوچا قاتارلىق ئاساسىي قاتلامدىمۇ بۆلومى بار ئىكەن .پارتىيە نىزامنامىسىدا ،بۇ پارتىيەنىڭ ئەرەب دېمكىراتىك سۇتسىيالىزىمنىڭ ئىنقىلابىي سىياسىي پارتىيسى ئىكەنلىكى،ئىشچى ،دېھقان،ئۇششاق ئىشلەپچىقارغۇچى ئەسكەرلەر ۋە زىيالىلارنىڭ پارتىيەنىڭ ئۈلى ئىكەنلىكىنى بەلگىلەنگەن.بۇ پارتىيە قۇرۇلغان دەسلەپكى مەزگىلىدە مىللىي ئازادلىق ھەم دۇلەتنى بىرلىككە كەلتۇرۇشنى ئاساسلىق نىشان قىلغاچقا كوپىلىگەن ياشلارنى جەلىپ قىلغان .
ئەسەت ھاكىمىيەتنى قۇلغا ئالغاندىن كىيىن بۇ پارتىيە ئەسەد جەمەتىنى مەركەز قىلىپ ،ئۇلارنىڭ خاندانلىقىغا ئايلىنىپ قالغان ،ئىككى تەرەپ بىر-بىرىدىن پايدىلىنىپ نۇرغۇن مەنپىئەتكە ئىرىشكەن ،دەسلەپكى بىر پارتىيە تۇزۇمنىڭ قۇرۇلىشى ئۈنۈم نىسبىتى يۇقۇرى كۆتۇرگەن بۇلسا كىيىنچە بۇ مۇستەبىت ھاكىمىيەتكە ئوزگەرگەن .نۇۋەتتە سۇرىيەدە ئەرەب گۇللىنشى سۇتسىيالىتلار پارتىيىسىدىن باشقا يەنە ئون سىياسىي پارتىيە بار.
ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئەرەب گۇللىنشى سوتىسيالىتلار پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكىنى قۇبۇل قىلىدۇ ،شۇڭا سىياسىيدا ھېچقانداق رولى بۇلمايدۇ .
مەنبە:شىنجاڭ قانۇنچىلىق گېزىتى.2011-15-ئاۋغۇسىت سانى
