1. سۈرە بەقەرە، 189 - ېايەت(ېۈ مۇھەممەد!) سەندۈن يۈڭۈ چۈققان ېاي (يەنۈ ېاينۈڭ كۈچۈك چۈقۈپ چوڭۈيۈدۈغانلۈقۈ، ېاندۈن كۈچۈكلەيدۈغانلۈقۈ) توغرۇلۇق سورشۈدۇ، (ېۇلارغا) ېېيتقۈنكۈ، «ېۇ كۈشۈلەرنۈڭ (سودا-سۈتۈق، مۇېامۈلە، روزا تۇتش، ېېغۈز ېېچۈش قاتارلۈق ) ېۈشلارنۈڭ ۋە ھەجنۈڭ ۋاقۈتلۈرۈنۈ ھېسابلۈشۈ ېۈچۈندۇر». (جاھۈلۈيەت دەۋرۈدۈكۈدەك ېۈھرامدۈكۈ چۈغۈڭلاردا) ېۆيلەرنۈڭ ېارقۈسۈدۈن (تۆشۈك ېۈچۈپ) كۈرۈش ياخشۈلۈققا ياتمايدۇ. (اﷲ نۈڭ ېەمرۈگە مۇخالۈپ ېۈش قۈلۈشتۈن) قورققان ېادەم ياخشۈ ېەمەل (ېۈگۈسۈ) دۇر. (ېھرامدۈكۈ چۈغۈڭلاردا ېادەتتۈكۈدەك) ېۆيلەرنۈڭ دۈرۋازۈلۈرۈدۈن كۈرۈڭلار، بەختكە ېېرشۈشڭلار ېۈچۈن اﷲ غا تەقۋادارلۈق قۈلۈڭلار.8. سۈرە ېەېراف، 54 - ېايەتشۇبھۈسۈزكۈ، پەرۋەردۈگارۈڭلار اﷲ ېاسمانلارنۈ ۋە زېمۈننۈ ېالتە كۈندە (يەنۈ ېالتە دەۋردە) ياراتتۈ، ېاندۈن (ېۆزۈنۈڭ ېۇلۇغلۈقۈغا لايۈق رەۋۈشتە) ېەرش ېۈستۈدە قارار ېالدۈ، اﷲ كېچە بۈلەن (يەنۈ كېچۈنۈڭ قاراڭغۇلۇقۈ بۈلەن) كۈندۈزنۈ ياپۈدۇ، كېچە بۈلەن كۈندۈز بۈر بۈرۈنۈ قوغلۈشۈدۇ (يەنۈ داۋاملۈق ېورۇن ېالمۈشۈپ تۇرۈدۇ)؛ اﷲ قۇياش، ېاي ۋە يۇلتۇزلارنۈ اﷲ نۈڭ ېەمرۈگە بويسۇندۇرۇلغۇچۈ قۈلۈپ ياراتتۈ، يارۈتۈش ۋە ېەمر قۈلۈش (يەنۈ كاېۈناتنۈ تەسەررۇپ قۈلۈش)راستۈنلا اﷲ نۈڭ ېۈلگۈدۈدۇر. ېالەملەرنۈڭ پەرۋەردۈگارۈ اﷲ نۈڭ دەرۈجۈسۈ كاتتۈدۇر.ېۆزۈمنۈ خېلۈ ېۇزۇن قۇلاق ھۈساپلايتتۈم،،،،،،ېەمما ماندا يەرشارۈۋۈ يالغانغا ېۈندەيدۈغان تەھلۈللەرنۈ كۆرۈپ باقماپتۈكەنمەن،،،،كەڭسايلۈقلار كۆرۈپ بېقۈڭلار ېەمۈسە،،،،،،،،لېكۈن تەرجۈمە قۈلغۇچۈغا كۆپ رەھمەت.
سۈز ېاي شارۈنۈڭ سۈنېۈي جۈسۈم ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلەمسۈز ؟
تەرجۈمە قۈلغۇچۈ : شەھرۈيار
« ېاپوللو » ناملۈق ېالەم كېمۈسۈ ېاي شارۈ يۈزۈگە قونغاندۈن باشلاپ ، ېۈنسانلار ېاي شارۈغا ھەقۈقۈي سەپسېلۈشقا باشلۈدۈ . ھەر يۈلۈ تاۋۇز چاغۈنۈدا نۇرغۇن كۈشۈلەر ېاېۈلۈسۈدۈكۈلەر بۈلەن جەم بولۇپ ، ېاي توقاچ يۈگەچ تولغان ېاينۈ تاماشا قۈلۈدۇ . ېەمما شۇ چاغدا كۈشۈلەرنۈڭ كاللۈسۈدا ھەر خۈل گۇمانلار پەيدا بولۈدۇ . ېاي شارۈ زادۈ قانداق نەرسە ؟ ېۇ قەيەردۈن كەلگەن ؟
ېۈنسانلار ېاي شارۈ يۈزۈگە قونغاندۈن كۈيۈن ، ېاي شارۈ يۈزۈنۈڭ بۈر قاقاس قۇملۇق ېۈكەنلۈكۈنۈ ، شامال يوق ، ېېغۈرلۈقمۇ يوق ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلدۈ . بۈراق بۇ قەدۈمدۈن تارتۈپ ېۈنسانلارنۈ ېويغا سېلۈپ كېلۈۋاتقان ېاي شارۈغا مۇناسۈۋەتلۈك سانسۈزلۈغان سوېاللارنۈڭ بۈرۈنۈ قاناېەتلەندۈرگەن بولدۈ . ېەمما يەنە نۇرغۇن يېڭۈ سوېاللارنۈ پەيدا قۈلدۈ . بۇ جاۋاپسۈز سوېاللار يەنە بۈزدۈن داۋاملۈق ېۈزدۈنۈشنۈ تەلەپ قۈلۈۋاتۈدۇ .
نۈمە ېۈچۈن بۈز داۋاملۈق ېاي شارۈنۈڭ پەقەت بۈر تەرۈپۈنۈلا كۆرەلەيمۈز ؟
نۈمە ېۈچۈن ېاي شارۈ بۈلەن قوياش ېوخشاش چوڭلۇقتا كۆرۈنۈدۇ ؟
............
ھەممۈمۈز ېاي شارۈنۈڭ ېۆز ېورنۈدا ېايلۈنۈدۈغانلۈقۈنۈ بۈلۈمۈز . ېۇنۈڭ ېۆز ېورنۈدا ېايلۈنۈش دەۋرۈ ېۇنۈڭ يەر شارۈنۈ ېايلۈنۈش دەۋرۈ بۈلەن ېوخشاش . شۇڭا ېاي مەيلۈ نەگۈلا قېچۈپ كەتسۇن ، بۈز ھامان ېۇنۈڭ بۈرلا تەرۈپۈنۈ كۆرۈمۈز . ېاي يۈزۈدۈكۈ داغلارمۇ ېۆزگەرمەي كۆرۈنۈدۇ .
ېاسترونۇملار قوياش بۈلەن يەر شارۈ ېارۈلۈقۈنۈڭ ېاي بۈلەن يەر شارۈ ېارۈلۈقۈنۈڭ 395 ھەسسۈسۈگە باراۋەر كېلۈدۈغانلۈقۈنۈ ھېساپلاپ چۈققان . ھالبۇكۈ قوياشنۈڭ دۈېامۈتۈرۈمۇ ېاي شارۈ دۈېامۈتۈرۈنۈڭ 395 ھەسسۈسۈگە باراۋەر كېلۈدۇ . يەر شارۈنۈڭ دۈېامۈتۈرۈ 12756 كلومۈتۈر ، ېاي شارۈنۈڭ دۈېامۈتۈرۈ 3467 كلومۈتۈر بولۇپ ، يەر شارۈ دۈېامۈتۈرۈنۈڭ %27 گە تەڭ . قوياش تۇتۇلغاندا ، ېاي قوياشنۈ تولۇق توسۇۋالايدۇ . شۇڭا بۈز يەر شارۈدا تۇرۇپ قارۈساق ، ېاي بۈلەن قوياش ېوخشاش چوڭلۇقتا كۆرۈنۈدۇ .
ېاسترونۇملار تۇرغۇن يۇلتۇزلارنۈ چۆرۈدەپ ېايلۈنۈدۈغان سەييارۈلەرنۈ « ھەمراھ » دەپ ېاتۈغان . قوياش سېستۈمۈسۈدۈكۈ چوڭ پلانتلارنۈڭ ھەممۈسۈنۈڭ ېۆزۈنۈ چۆرۈدەپ ېايلۈنۈدۈغان ھەمراھۈ بار . ېۇلارنۈڭ ھەمراھلۈرۈنۈڭ دۈېامۈتۈرۈ ېۆزۈنۈڭ دۈېامۈتۈرۈدۈن كوپ كۈچۈك بولۇپ ، پەقەت %1 ېەتراپۈدا بولۈدۇ . شۇڭا ېاي شارۈغا ېوخشاش بۇنداق چوڭ ھەمراھ قوياش سېستۈمۈسۈدۈكۈ بۈر ېالاھۈدە ېەھۋال ھېساپلۈنۈدۇ
بۇ سانلۈق مەلۇماتلاردۈن ېاسترونۇملار مۇنداق بۈر سوېالغا دۇچ كەلدۈ : ېاي شارۈ تەبۈېۈي شەكۈللەنگەنمۇ ؟
ېاي شارۈغا قونغاندۈن كۈيۈنكۈ يېڭۈ بايقاشلار
1 . ېاي شارۈنۈڭ شەكۈللۈنۈش تارۈخۈ يەر شارۈنۈڭ ، ھەتتا قوياش سېستۈمۈسۈنۈڭ تارۈخۈدۈن ېۇزاق .
1969 - يۈلۈ « ېاپوللو » ناملۈق ېالەم كېمۈسۈ ېاي شارۈغا قوندۈ . شۇنۈڭ بۈلەن ېۈنسانلار ېاي شارۈنۈ پەقەت تېلۈسكوپ بۈلەنلا كۆرەلەيدۈغان دەۋرگە خاتۈمە بەردۈ . ېالەم ېۇچقۇچۈلۈرۈ ېاي يۈزۈگە قەدەم بېسۈپلا قالماي ، ېاي شارۈ يۈزۈگە نۇرغۇن ېۆلچەش ېۈسكۈنۈلۈرۈنۈ ېورنۈتۈپ ، ېاي شارۈنۈڭ قۇرۇلمۈسۈغا قارۈتا ېانالۈز ېېلۈپ باردۈ . ېاي شارۈدۈن ېېلۈپ كېلۈنگەن تاغ جۈنۈسلۈرۈ 5 يۈل ېانالۈز قۈلۈنغاندۈن كۈيۈن ، بۇ تاغ جۈنۈسلۈرۈنۈڭ ېۆمرۈنۈڭ ناھايتۈ ېۇزاق ېۈكەنلۈكۈ ، ھەتتا يەر شارۈدۈكۈ ېەڭ بۇرۇنقۈ تاغ جۈنۈسلۈرۈنۈڭ ېۆمرۈدۈنمۇ ېۇزاق ېۈكەنلۈكۈ مەلۇم بولدۈ . بۇ تاغ جۈنۈسلۈرۈنۈڭ يۈل دەۋرۈ تەخمۈنەن 4 مۈليارد 300 مۈليۇن يۈلدۈن 4 مۈليارد 600 مۈليۇن يۈلغۈچە ېۈكەنلۈكۈ ھېساپلاپ چۈقۈلغان . ېاي شارۈ يۈزۈدۈكۈ تۇپراق قەۋۈتۈنۈ ېانالۈز قۈلۈش نەتۈجۈسۈ بۇ تۇپراق جۈنۈسلۈرۈنۈڭ شەكۈللۈنۈش تارۈخۈنۈڭ تېخۈمۇ ېۇزاق ېۈكەنلۈكۈنۈ ، يۈل دەۋرۈنۈڭ تاغ جۈنۈسلۈرۈنۈڭ يۈل دەۋرۈدۈن 1 مۈليارد يۈل ېۇزۇن ېۈكەنلۈكۈنۈ نامايەن قۈلدۈ . نۆۋەتتە ېالۈملار بۈردەك ېېتراپ قۈلغان قوياش سېستۈمۈسنۈڭ شەكۈللۈنۈش تارۈخۈ تەخمۈنەن 5 مۈليارد يۈل ېەتراپۈدا . ېۇنداقتا نۈمە ېۈچۈن ېاي شارۈدۈكۈ تۇپراق ۋە تاغ جۈنۈسلۈرۈنۈڭ تارۈخۈ قوياش سېستۈمۈسۈنۈڭ تارۈخۈدۈن ېۇزۇن بولۇپ قالۈدۇ ؟ ېالۈملار ھازۈرچە بۇ مەسۈلۈگە چۈشەنچە بېرۈشكە ېامالسۈز .
2 . ېاي شارۈنۈڭ ېۈچۈ كاۋاك .
ېاي شارۈ يۈزۈدە ېېلۈپ بېرۈلغان تۈترۈتۈش تەجرۈبۈسۈ ېاي شارۈنۈڭ ېۈچۈ كاۋاك بوشلۇق ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈسپاتلۈغان . ېاي شارۈغا قونغان ېالەم ېۇچقۇچۈلۈرۈ يەر شارۈغا قايتۈشتۈن بۇرۇن ، ېايغا قونۇش بۆلۈمچۈسۈگە ېولتۇرۇپ ېاي يۈزۈدۈن ېايرۈلغان . بۆلۈمچۈنۈ ېالەم كېمۈسۈ بۈلەن تۇتاشتۇرغاندۈن كۈيۈن قايتۈدۈن ېاي يۈزۈگە قارۈتۈپ قويۇپ بەرگەن . بۆلۈمچە ېاي يۈزۈگە سوقۇلغان جايدۈن 72 كلومۈتۈر يۈراقلۈققا ېورنۈتۈلغان تەۋرەشنۈ ېۆلچەش ېۈسكۈنۈسۈ تۈترەش دولقۇنۈنۈ ھېس قۈلغان . بۇ قېتۈمقۈ تۈترەش 15 مۈنۇتتۈن ېارتۇق داۋام قۈلغان . خۇددۈ توقماق بۈلەن جاڭنۈ كۈچەپ ېۇرغاندەك ، تۈترەش خېلۈ ېۇزاق داۋاملاشقاندۈن كۈيۈن تەدرۈجۈي ېاجۈزلاپ توختۈغان . بۇنۈڭغا بۈر مۈسال كەلتۈرسەك ، بۈز ېۈچۈ كاۋاك بۈر مۈتال شارچۈنۈ ېۇرساق ، غۇڭۇلدۈغان ېاۋاز بۈلەن تۈترەشنۈڭ خېلۈ ېۇزاققۈچە داۋام قۈلۈدۈغانلۈقۈنۈ كۆرۈمۈز . ېەمما ېۇيۇل مۈتال شارنۈ ھەر قانچە كۈچەپ ېۇرساقمۇ ، تاراقشۈغان بۈر ېاۋاز بۈلەنلا تۈترەشمۇ توختايدۇ ، غۇڭۇلدۈغان ېاۋازمۇ بولمايدۇ . بۇ ېەمەلۈيەت ېالۈملارنۈ ېاي شارۈنۈڭ ېۇيۇل ياكۈ ېۈچۈ كاۋاك ېۈكەنلۈكۈ توغرۈسۈدا مۇنازۈرۈگە سالدۈ .
ېۇنۈڭدۈن باشقا ، بۈر ېۇيۇل جۈسۈم سوقۇلۇشقا ېۇچرۈغان چاغدا ېۈككۈ خۈل دولقۇن پەيدا بولۈدۇ . بۈرۈ - جۈسۈمنۈڭ ېۈچكۈ قۈسمۈغا قاراپ تۈك تارقۈلۈدۈغان تۈك دولقۇن ، يەنە بۈرۈ - جۈسۈمنۈڭ يۈزۈنۈ بويلاپ ېەتراپغا تارقۈلۈدۈغان يۈز دولقۇنۈ . ېاي شارۈغا ېورنۈتۈلغان تەۋرەشنۈ ېۆلچەش ېۈسكۈنۈسۈ ېۇزاق ۋاقۈت ېاي شارۈدۈكۈ تەۋرەشنۈ ېۆلچەپ خاتۈرۈلۈگەن بولسۈمۇ ، بۈراق خاتۈرلەنگۈنۈ پۈتۈنلەي يۈز دولقۇنۈ بولغان ، ھېچقانداق تۈك دولقۇن خاتۈرۈسۈ يوق . ېالۈملار بۇ ېارقۈلۈق ېاي شارۈنۈڭ ېۈچۈ كاۋاك ېۈكەنلۈكۈنۈ قورقۇنچ ېۈچۈدە بايقۈغان.
. ېاي شارۈ مۈتال قاپ بۈلەن قاپلانغان .
قاچانلا قارۈسۈڭۈز ېاي يۈزۈدە پارچە - پارچە سايە ( داغ ) بارلۈقۈنۈ كۆرۈسۈز . ېالەم ېۇچقۇچۈلۈرۈ شۇ سايە رايوندۈن ېەۋرۈشكە ېالماقچۈ بولغاندا ، توكلۇق ېۈشكە ( بۇرغۈلاش ېۈسكۈنۈسۈ ) ېاي يۈزۈنۈ تېشەلمۈگەن . ېۇلار خېلۈ ېۇزاق ھەپۈلۈشۈپ ېۈشكۈنۈ ېازراقلا كۈرگۈزەلۈگەن . غەلۈتە ېۈش .... ھەر قانداق پلانۈتۈنۈڭ يۈزۈ تۇپراق ۋە تاشلاردۈن تەشكۈل تاپۈدۇ . گەرچە بۈر ېاز قاتتۈق بولسۈمۇ ، ېۈشكە بۈلەن تەشكۈلۈ بولمايدۈغان دەرۈجۈدە قاتتۈق بولماسلۈقۈ كېرەك . ېالۈملار بۇ رايوندۈكۈ ېاي يۈزۈنۈ تەپسۈلۈي ېانالۈز قۈلۈش ېارقۈلۈق ، ېۇنۈڭ كۆپ قۈسۈمۈنۈڭ تولۈمۇ قاتتۈق مۈتالدۈن تەشكۈل تاپقانلۈقۈنۈ بايقۈدۈ . بۇ ېالەم كېمۈسۈ ياساشتا ېۈشلۈتۈلۈدۈغان بۈر خۈل مۈتال بولۇپ ، ناھايتۈ قاتتۈق ېېدۈ . بۇنۈڭدۈن ېاي شارۈنۈڭ پۈتكۈل قۇرۇلمۈسۈ ېۈچۈ قۇرۇق بولغان بۈر خۈل مۈتال شار - دەپ ېېيتۈشقا بولۈدۇ . بۇ بايقاش ېۇزاقتۈن بۇيان كۈشۈلەرنۈ قۈيناپ كېلۈۋاتقان بەزۈ سوېاللارنۈ يېشۈپ بەردۈ .
ېاي شارۈدا ناھايتۈ كۆپ مېتېېورۈت ( ېالەم بوشلۇقۈدا لەيلەپ يۈرگەن تاشلار ۋە كۈچۈك يۇلتۇزلار ) ېازگۈلۈ بار . ېەجەپلۈنەرلۈكۈ - بۇ ېازگاللار تولۈمۇ تېيۈز . ېالۈملار دۈېامۈتۈرۈ 16 كلومۈتۈر كېلۈدۈغان بۈر كۈچۈك يۇلتۇز ساېۈتۈگە 50 مۈڭ كلومۈتۈرلۈق سۈرېەت بۈلەن ېۇچۇپ كېلۈپ يەر شارۈغا سوقۇلسا ، ېۆز دۈېامۈتۈرۈنۈڭ 4 ھەسسۈسۈدۈن 5 ھەسسۈسۈگۈچە ، يەنۈ - 64 كلومۈتۈردۈن 80 كلومۈتۈرغۈچەچوڭقۇرلۇقتا ېازگال پەيدا قۈلۈدۈغانلۈقۈنۈ ھېساپلاپ چۈققان . ھالبۇكۈ ، ېاي شارۈدۈكۈ ېەڭ چوڭقۇر مۈتۈېورېت ېازگۈلۈ " گاگارۈن ېازگۈلۈ " ( Gagarin Crater ) نۈڭ دۈېامۈتۈرۈ 300 كلومۈتۈر بولسۈمۇ ، چوڭقۇرلۇقۈ ېاران 6.4 كلومۈتۈر بولغان . ېالۈملارنۈڭ ھېساپلۈشۈغا ېاساسلانغاندا ، مۇشۇنچۈلۈك چوڭلۇقتۈكۈ بۈر يۇلتۇز يەر شارۈغا سوقۇلسا ، يەر شارۈدا ېاپەت خارەكتۈرلۈك سۈلكۈنۈشنۈ كەلتۈرۈپ چۈقارغاندۈن باشقا ، كەم دۈگەندۈمۇ 1200 كلومۈتۈر چوڭقۇرلۇقتا غايەت چوڭ ېازگال پەيدا قۈلۈدۈكەن .
نۈمە ېۈچۈن شۇنچە چوڭ مېتېېورۈت ېاي شارۈدا ېاران شۇنچۈلۈك ېۈز قالدۇرالۈدۈ ؟ بۇنۈڭغا بۈردۈنبۈر قايۈل قۈلارلۈق چۈشەندۈرۈش شۇكۈ ، ېاي شارۈنۈڭ سۈرتقۈ قەۋۈتۈ ېۈنتايۈن قاتتۈق . بۇ چۈشەندۈرۈش ېۈلگۈرۈ بايقالغان ېاي شارۈنۈڭ مۈتال بۈلەن قاپلانغانلۈقۈ ھەققۈدۈكۈ قاراشنۈ تولۇقلايدۇ .
ېاي شارۈنۈڭ يەر شارۈغا قاراپ تۇرغان سۈلۈق ، پارقۈراق ېالدۈ تەرۈپۈ
ېاي شارۈنۈڭ مودۇر - چوقۇر ھالقۈسۈمان تاغلار بۈلەن قاپلانغان كەينۈ تەرۈپۈ ( NASA تەمۈنلۈگەن سۈرەت )
يەكۈن : ېاي شارۈ سۈنېۈي ياسالغان .
سابۈق سوۋېت ېۈتتۈپاقۈنۈڭ ېۈككۈ نەپەر ېالۈمۈ يۈرەكلۈك ھالدا مۇنداق بۈر پەرەزنۈ ېوتتۇرۈغا قويغان : ېاي شارۈ - تاشقۈ پلانۈتا كۈشۈلۈرۈ تەرۈپۈدۈن ېۆزگەرتۈپ قوراشتۇرۇلغاندۈن كۈيۈن ، يەر شارۈغا يېقۈن بوشلۇققا توختۈتۈپ قويۇلغان ېالەم كېمۈسۈ .
ھەقۈقەتەن شۇنداق بولسا ، ېاي شارۈ بۈزگە قالدۇرغان نۇرغۇن سوېاللارغا قاناېەتلۈنەرلۈك جاۋاپ تاپقان بولاتتۇق . بۈراق يوقۈرۈقۈ قاپ يۈرەكلۈك بۈلەن ېوتتۇرۈغا قويۇلغان پەرەز نۇرغۇن تالاش - تارتۈش قوزغۈدۈ . ھازۈر كۆپ قۈسۈم ېالۈملار بۇ قاراشنۈ ياقلۈمايدۇ . بۈراق ېورتاق ېېتراپ قۈلۈنغان ېەمەلۈيەت شۇكۈ - ېاي شارۈ ھەرگۈزمۇ تەبۈېۈي شەكۈللەنگەن ېەمەس . ېۇ خۇددۈ بۈر مۇكەممەل ماشۈنۈغا ېوخشاش ھەر ۋاقۈت يەر شارۈغا بۈرلا يۈزۈنۈ قارۈتۈپ تۇرۈدۇ . شۇنداقلا قوياش بۈلەن ېوخشاش چوڭلۇقتا كۆرۈنۈدۇ . سۈرتۈ بۈر قەۋەت ېالاھۈدە قاتتۈق قېتۈشما مۈتال قاپ بۈلەن قاپلانغان . شۇنچە ېۇزاق ۋاقۈت ۋاقۈت مېتېېورۈتلارنۈڭ زەربۈسۈگە ېۇچرۈغان بولسۈمۇ ، ېەسلۈ ھالۈتۈ ھېلۈھەم ېۆزگەرگۈنۈ يوق . ېەگەر ېۇ بۈر تەبۈېۈي سەييارە بولسا بۇنچە كۆپ سۈنېۈي ېالامەتلەر بولمۈغان بولاتتۈ .
ېالۈملار ېاي شارۈنۈڭ يەر شارۈغا قاراپ تۇرغان بۈر تەرۈپۈنۈڭ سۈلۈق جۈسۈمغا ېوخشاش تەكشۈ ، پارقۈراق ېۈكەنلۈكۈنۈ ، قارشۈ تەرۈپۈنۈڭ بولسا ېوڭغۇل - دوڭغۇل ھالقۈسۈمان تاغلاردۈن تەشكۈل تاپقانلۈقۈنۈ بايقۈغان . شۇڭا ېۇنۈڭ قوياش نۇرۈنۈ يوقۈرۈ ېۈنۈم بۈلەن قايتۇرۇپ ، يەر شارۈنۈڭ كېچە ېاسمۈنۈنۈ يورۇتۇپ تۇرۇشۈ ېەجەپلۈنەرلۈك ېەمەس . ېەگەر ۋاقۈتنۈ ېاي شارۈ ېەمدۈلا پەيدا بولغان ، ھېچقانداق مېتېېورۈتلارنۈڭ زەربۈسۈگە ېۇچرۈمۈغان تولۈمۇ يۈراق دەۋرگە قايتۇرغۈلۈ بولسا ، ېۇ چاغدۈكۈ تاۋۇز چاغۈنۈ ېاخشۈمۈدۈكۈ تولۇن ېاي ھازۈرقۈدۈن تېخۈمۇ يورۇق بولاتتۈ .
ھازۈر بۈز ېاي شارۈنۈڭ سۈلۈق ، پارقۈراق تەرۈپۈنۈ ھامان يەر شارۈغا قارۈتۈپ تۇرۈدۈغانلۈقۈنۈ بۈلدۇق ، بۇ ېاي شارۈنۈڭ پەقەت يەر شارۈ كۈشۈلۈرۈنۈڭ كېچۈسۈنۈ يورۇتۇش ېۈچۈنلا ياسالغانلۈقۈنۈ بۈلدۈرەمدۇ - قانداق ؟ ( ېەگەر ېاي شارۈ تاشقۈ ېالەم كۈشۈلۈرۈ تەرۈپۈدۈن يەر شارۈنۈ كۈزۈتۈش ېۈچۈن ېورۇنلاشتۇرۇلغان بولسا ، بۇنچە چوڭ ېالەم كېمۈسۈ ياساشنۈڭ ھاجۈتۈ يوق ېېدۈ ، ېۇنۈڭ سۈلۈق تەرۈپۈنۈ يەر شارۈغا توغرۈلاپ ، نۇر قايتۇرۇش ېۈقتۈدارۈدۈن پايدۈلۈنۈپ يەر شارۈنۈ يورۇتۇشنۈڭ تېخۈمۇ ھاجۈتۈ يوق ېېدۈ . بەلكۈ ېۇنۈ قانچە كۆزگە چېلۈقمايدۈغان ، يوشۇرۇن قۈلۈپ ېورۇنلاشتۇرسا شۇنچە ياخشۈ ېېدۈ . شۇنداق ېەمەسمۇ ؟ )
تەبۈېۈي سەييارۈگە ېوخشاش جۈسۈمدۈن بۈرنۈ ياساپ ، ېۇنۈڭ نۇر قايتۇرۇش ېۈقتۈدارۈدۈن پايدۈلۈنۈپ يەر شارۈنۈ يورۇتۇش مۇھۈت ېاسراش ېۇقۇمۈغا باپ كېلۈدۇ . چۈنكۈ بۇنۈڭدا گېنراتور ياساپ توك تارقۈتۈپ ، زور مۈقداردا ېەخلەت چۈقۈرۈشنۈڭ ھاجۈتۈ يوق . ېۇلار ھەقۈقەتەن ېەقۈللۈق ېۈكەن . چۈنكۈ ېۇلار بۈر قېتۈمدۈلا پۈتكۈل يەر شارۈنۈڭ قاراڭغۇ قۈسمۈنۈ تولۇق يورۇتالايدۇ .
گەرچە بۇ بۈر ېەقۈلگە سۈغمايدۈغان قاراش بولسۈمۇ ، ېەمما مۇتلەق مۇمكۈن بولمايدۈغان ېۈش ېەمەس . ېەگەر بۈزنۈڭ پەن - تېخنۈكا سەۋۈيۈمۈز تەرەققۈي قۈلۈپ شۇ دەرۈجۈگە بارسا ، بۈزمۇ شۇلاردەك قۈلۈمۈزمۇ - يوق ؟
ېەگەر يەر شارۈدا ېۈلگۈرۈ ھەقۈقەتەن زور دەرۈجۈدە تەرەققۈي قۈلغان ېۈنسانلار ياشۈغان بولسا ، ېاي شارۈنۈ شۇلار ياساپ ېاسمانغا چۈقۈرۈپ ، يەر شارۈنۈ يورۇتۇش مەقسۈدۈگە يەتكەنمۈدۇ ؟
بۈز تار ېۈدۈيۈمۈزنۈ ېازراقلا قويۇۋۈتۈپ ، پاراسۈتۈمۈزنۈ ېۈشقا سېلۈپ تەپەككۇر قۈلساق ، ېالۈملار چۈشەنچە بۈرەلمەيدۈغان ، ېېتراپ قۈلۈشتۈن قورقۈدۈغان بەزۈ ېۈشلارنۈڭ ېۇنچە مۇرەككەپ ېەمەسلۈكۈنۈ ، بەلكۈ تولۈمۇ ېاددۈي ېۈكەنلۈكۈنۈ ھېس قۈلالايمۈز .
ېالۈملار ھازۈرغۈچە توپلۈغان دەلۈل - ېۈسپاتلار ېاي شارۈنۈڭ شەكۈللۈنۈشۈنۈڭ ېادەتتۈكۈچە ېەمەسلۈكۈنۈ ېاشكارۈلۈدۈ . بۈراق بۇ نۈمۈشقا ېۈلۈم - پەن ساھەسۈنۈڭ يۈكسەك ېەھمۈيەت بېرۈشۈگە ېېرۈشەلمەيدۇ ؟ بۇنۈ تېخۈمۇ ېۈلگۈرۈلەپ مۇلاھۈزە قۈلساق ، ېۈلگۈرۈ يەر شارۈدا تېخۈمۇ مەدەنۈيەتلۈك كۈشۈلەرنۈڭ ياشۈغانلۈقۈنۈ ېېتراپ قۈلۈش - ېالۈملارغا نۈسبەتەن بۈر قاباھەتلۈك چۈش . كۆپ قۈسۈم ېالۈملار تەتقۈق قۈلۈۋاتقان پاكۈتلار مەيلۈ قانچە تولۇق بولسۇن ، نەزەرۈيە مەيلۈ قانچۈلۈك توغرا بولسۇن ، " تەدرۈجۈي تەرەققۈيات " نەزەرۈيۈسۈگە زۈت بولسۈلا ېۇنۈ ھېچكۈم قايتا قولۈغا ېېلۈشقا پېتۈنالمايدۇ . ېەگەر بۈز ېالدۈنقۈلارنۈڭ ېۈدۈيە رامكۈسۈدۈن قۇتۇلۇپ چۈقالۈساق ، ېاندۈن ېۈلۈم - پەن تەتقۈقاتۈنۈڭ توسالغۇسۈز ، ېۇچقاندەك تەرەققۈي قۈلۈشۈنۈ تەسەۋۋۇر قۈلالايمۈز .
،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،
http://arislan.105.idcxin.com/bbs/forum.php?mod=viewthread&tid=551
