بۈگۈن زېرىكىپ ۋىكىپېدىيا قامۇسىنى ئاختۇرۇپ ئولتۇرۇپ، ئۆزبەك تىلىنى "ئۇيغۇر تىللىرى" (Uyghuric languages) غا تەۋە قىلىپ يازغانلىقىنى كۆرۈپ قالدىم. بۇنى لارس جوھانسون دىگەن كىشى 1998-يىلى تۈرگە ئايرىغان ئىكەن. بۇ ئۇيغۇر تىللىرى بولسا، تۈركىي تىل ئائىلىسىگە، تۈركىي تىللار بولسا ئالتاي تىللىرى سېستىمىسىغا تەۋەدۇر. مەنزلى بۇ يەردە:
http://en.wikipedia.org/wiki/Uyghur_Turkic_languages The Uyghur Turkic or Southeastern Common Turkic languages, also referred to as the Uyguric languages, are one six major branches of the Turkic language family. It also has the oldest written records in any Turkic language. The following table is based upon the classification scheme presented by Lars Johanson (1998
تەرجىمىسى: ئۇيغۇر تۈركچەسى ياكى جەنۇبىي ئورتاق تۈرك تىلى يەنە كېلىپ "ئۇيغۇر تىللىرى" دەپمۇ ئاتىلىدۇ. بۇ، تۈركىي تىللار ئائىلىسىدىكى 6 تارماقنىڭ بىرى بولۇپ ھېساپلىنىدۇ. بۇ تىل تۈركىي تىللار ئىچىدىكى ئەڭ قەدىمكى يازما يادىكارلىقلىرىغا ئىگە تىلدۇر. تۆۋەندىكى جەدىۋەل لارس جوھاسوننىڭ 1998-يىلىدىكى تىللارنى تۈرگە ئايرىشىگە ئاساسەن تۈزۈلدى.
جەدىۋەلدە: دەسلەپكى تۈرك تىلى -- جەنۇبىي ئورتاق تۈرك تىلى (ئۇيغۇر تىللىرى) "غەرب" ۋە شەرق"تىن ئىارەت ئىككى تارماققا بۆلىدىكەن. غەرب تامىقى "ئۆزبەك تىلى" (بۇ تىل يەنە شىمالىي ۋە جەنۇبىي شىۋىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ)؛ شەرق تارمىقى بولسا ھازىرقى ئۇيغۇر، تارانچى ، غەربىي يۇغۇر، سالار، قەدىمكى تۈرك تىلى، چاغاتاي تىلى، ئەينۇ (ئابدال)، لوپ ۋە ئىلى تۈركى قاتارلىق شىۋە ۋە تارماقلارغا بۆلىنىدىكەن.
بۇنداق ئايرىشقا كۆپىنچە ئۇيغۇرلىرىمىز پەخىرلىنىش ئاساسىدا قوشۇلۇشى ئېنىق. لېكىن مۇھىمى ئۆزبەكلەر بۇ خىل ئايرىشقا قانداق قارايدۇ؟
Proto-Turkic | Southeastern Common Turkic (Uyghuric languages) | West | |
East | |