بەزىلەر جەنۇب گېزىتچىلىكىگە نىمىشقا ئۆچ؟



جەنۇب گېزىتچىلىكى جۇڭگودىكى راست گەپ قىلالايدىغان بىر قانچە تاراتقۇنىڭ بىرى، ئاۋام ئۈچۈن ۋىجدانى بىلەن گەپ قىلغانلىقتىن، ئوقۇرمەنلەر سۆيۈپ ئوقۇيدۇ. «جەنۇب ئازنىلىقى»نىڭ داڭقىنى ئوقۇۋاتقان چاغلىرىمدىلا بىلەتتىم، باھاسى قىممەت بولغاچقا (باشقا گېزىتلەر بەس موچەن بولسا، ئۇنىڭ بىر سانى ئۈچ سوم ئىدى) دائىم سېتىۋالالماي، پات-پاتلا ئوقۇپ تۇراتتىم.
جەنۇب گېزىتچىلىكى ئۆزىگە خاس ئۇسلۇب ياراتقان بولۇپ، گېزىت چىقىرىش ئىدىيىسى باشقا تاراتقۇلارغا ئوخشىمايدۇ. ئۇلار دوگماتىزىمچىلىق قىلمايدۇ، چوڭاملار نېمە دېسە خوپ دەپ تۇرمايدۇ، ئاخباراتنىڭ ئارقىسىدىكى ھەقىقىي ئەھۋالنى قېزىپ، ئوقۇرمەنلەرنى چوڭقۇر ئويلاندۇرىدۇ. ئۇلار مەدھىيە-قەسىدە ئوقۇمايدۇ، دائىرىلەرگە گۇمانىنى قويالايدۇ. 15-ئۆكتەبىر گۇاڭجۇغا خىزمەت بىلەن بېرىپ، گېزىت ساتقۇچىدىن «جەنۇب ئازنىلىقى»دىن بىر پارچە سېتىۋېلىپ ئوقۇدۇم، باش بەتتە گۇاڭجۇ يەرمەنكىسى ۋە گۇاڭجۇدا قارا يامغۇر ياغقانلىقى ھەققىدىكى خەۋەر بارىكەن، ۋېن باش مېنىستىرنىڭ گۇاڭجۇ يەرمەنكىسىگە قاتناشقانلىقى ھەققىدە بىر پارچىلا خەۋەر تۇرىدۇ، باشقا بەتلىرىدە گۇاڭجۇدا قارا يامغۇر ياغقاندا شەھەرنىڭ كۆپ يەرلىرىنى سۇ بېسىپ كەتكەنلىكى يېزىلىپ، ماقالىلەردە ھۆكۈمەتنىڭ بىر تەرەپ قىلىشتا سۇسلۇق قىلغانلىقى، سۇ چىقىرىش قۇرۇلىشىغا كۈچىمىگەنلىكى تەنقىت قىلىنىپتۇ.
بۇلارنى ئوقۇپ، بۇ گېزىت باشقا شەھەرلەردىكى گېزىتلەردەك ھۆكۈمەتنىڭ ئاپەتتىن قۇتقۇزۇشتا كارامەت كۆرسەتكەنلىكىنى مەدھىيلىمەستىن، ھۆكۈمەتنىڭ سەھۋەنلىكىنى تەنقىت قىپتۇ، جۇڭگودىكى باشقا تاراتقۇلارغا راستىنلا ئوخشىمايدىكەن دەپ ئويلىدىم. جەنۇب گېزىتچىلىكىنى نۇرغۇن ئادەملەرنىڭ توردا تىللاپ يۈرگەنلىكى بىكار ئەمەسكەن، ھەممىلا يەردە غالچىلار يامراپ كەتكەن بىر ئەلدە بۇنداق گېزىتلەرنى تىللايدىغانلار، ئۇنىڭغا ئۆچمەنلىك قىلىدىغانلارنىڭ چىقىشى تۇرغانلا گەپ.
جەنۇب گېزىتچىلىكى ئاۋام-پۇقرا ئۈچۈن راست گەپ قىلىپ، كۆپ قېتىم رەتكە سېلىنغان بولسىمۇ، ئۇسلۇبىنى يەنىلا ئۆزگەرتمىدى، قۇرۇپ كەتمەي، كۆكلەپ-ياشناپ كەتتى. مۇخبىر-مۇھەررىرلەرنىڭ يۈرىكىدىكى بىر خىل غايە، ئېتىقاد ۋە بۇرچ ئېغىر كۈنلەردە ئۇلارغا ئۈمىد بېغىشلىدى. ئىلگىرى «جەنۇب ئازنىلىقى»غا بېسىلغان بىر پارچە ماقالىنى ئوقۇغاندا، بىر ئوقۇرمەننىڭ «بۇ ماقالىنى ئوقۇپ قاراڭغۇدا ئۈمىد نۇرىنى كۆرگەندەك بولدۇم، دۇنيادا ماڭا ئوخشاش راستچىللىق، سەمىمىيەت، گۈزەللىك ئىزدەيدىغانلارمۇ بارىكەن، قۇياش مەڭگۈلۈك، بەزىدە قارا بۇلۇتلار ئۇنىڭ نۇرلىرىنى توسۇۋالسىمۇ، قۇياش يەنىلا مەۋجۇت» دەپ ئىنكاس قالدۇرغانلىقىنى كۆردۈم.
كۈزىتىشىمچە، جەنۇب گېزىتچىلىكىنى تىللايدىغانلار ئىككى خىل ئادەملەركەن: بىر خىلى ھوقۇقدار تۆرىلەرگە ياللانغان بەش موچەنلىك ئوبزورچىلار، يەنە بىر خىلى لۇشۈن ئەپەندىنىڭ «دورا» ناملىق ھېكايىسىدىكى ئادەم قېنىغا چىلانغان جىڭموما يەيدىغان نادان –ئەخمەقلەركەن. بۇ ئەلدە نادانلار ئەلمىساقتىن تارتىپ ئازلاپ باقمىغان، ئۇلارنىڭ ھەق-ھوقۇقى ھەر داۋام دەخلى-تەرۇزغا ئۇچراپ تۇرسىمۇ، شۇلار ئۈچۈن گەپ قىلىۋاتقان جەنۇب گېزىتچىلىكىنى دۈشمەن دەپ قارايدىكەن، بەزىلىرى «جەنۇب ئازنىلىقى»نى ئوقۇپمۇ باقمىغان تۇرۇپ، كونسېرۋاتور ۋە ئاشقۇنلارنىڭ قۇترىتىشى ۋە ئازدۇرۇشى بىلەن دېموكراتىيە –قانۇنچىلىقنى تەرغىپ قىلىۋاتقان جەنۇب گېزىتچىلىكىگە قاتتىق ئۆچ بولۇپ كېتىدىكەن. كونسېرۋاتور ۋە ئاشقۇنلار دەل ئاۋام-پۇقرا ئۇچراۋاتقان زۇلۇم ۋە ئادالەتسىزلىكنىڭ يىلتىزى تۇرسا، نادانلارنىڭ دۈشمەننى دوست، ئوغرىنى ئاتام دەۋېلىشى پاجىئە ئەمەسمۇ؟ بۇ لۇشۈننىڭ «دورا» ناملىق ھېكايىسىدىكى تراگىدىيەنىڭ تەكرارلىنىشىدۇر.

كۈزىتىشىمچە، جەمئىيەتنىڭ قاراڭغۇ تەرەپلىرىنى جەنۇب گېزىتچىلىكى باش بولۇپ پاش قىلىدىكەن، مەسىلەن، يېقىندا يۈز بەرگەن نارەسىدە قىزچاقنى ماشىنا بېسىۋەتسە باشقىلارنىڭ كارى بولمىغانلىقى، بىرلەشمە مۇداپىئە خادىمىنىڭ باسقۇنچىلىق قىلغانلىقى، مەلۇم بىر جايدا ساقچى دائىرىلىرىنىڭ تورغا يازما يوللىغۇچىغا تەھدىت سېلىپ يازمىنى ئۆچۈرگۈزگەنلىكى قاتارلىق ئىشلارنى «جەنۇب شەھەر گېزىتى» بىرىنچى بولۇپ خەۋەر قىلدى. بۇنىڭ بىلەن بەزى غوجاملارنىڭ چىشىغا تېگىپ قويدى. جەنۇب گېزىتچىلىكى دېموكراتىيە-قانۇنچىلىقنى تەرغىپ قىلسا، تۆرىلەر ۋە سولچى ئاشقۇنلارنىڭ كۆزىگە قادالغان مىخ بولۇپ قېلىشى مۇقەررەر.
خەلق تورى دۆلەتنى قۇدرەت تاپقۇزۇش مۇنبىرىنىڭ ئەزاسى «سۇۋادان تېرەك»: كوڭ چىڭدوڭغا ئوخشاشلارنىڭ جەنۇب گېزىتچىلىكىگە ئۆچلۈك قىلىشىدىكى تۈپ سەۋەب بۇ گېزىت ئىسلاھات-ئېچىۋېتىشنىڭ ئالدىنقى سېپىدە تۇرۇپ، ئىسلاھات ساداسىنى ياڭراتتى، ئىسلاھات تەدبىرلىرىنى مۇھاكىمە قىلدى، جامائەت پىكرى پەيدا قىلدى، بۇنداق قىلىش سولچى ئاشقۇنلارغا گۆر كولىغانلىق، شۇڭا تىللاپ تۇرىدىغانلار چىقىپ تۇرىدۇ. مانا بۇنىڭدىن كوڭ چىڭدوڭلارنىڭ ھازىرقى سىياسەتلەرگە قارشى ئىكەنلىكىنى كۆرىۋالغىلى بولىدۇ» دەپ يېزىپتۇ.
جەنۇب گېزىتچىلىكى جۇڭگودىكى راست گەپ قىلالايدىغان بىر قانچە تاراتقۇنىڭ بىرى بولۇپ، ئۆزىنىڭ گېزىت چىقىرىش نىشانىدا چىڭ تۇرۇپ، جۇڭگونىڭ دېموكراتىيە-قانۇنچىلىقى، مەدەنىيەت، تەرەققىياتىنى ئالغا سىلجىتىشكە بىر كىشىلىك ھەسسە قوشۇپ، ئوقۇرمەنلەرنى جەلپ قىلدى، قوللاشقا ئىگە بولدى.
جەنۇب گېزىتچىلىكىنىڭ تېخىمۇ گۈللەپ- ياشنىشىنى تىلەيمەن. ئۇلارنىڭ روھىنى ئۇرغۇتىدىغان بىر كۈچ بار، ئۇلارنىڭ ھەر داۋام ھەققانىيەت، مېھىر-شەپقەت، ئەخلاق-پەزىلەت ئۈچۈن ئۆزىنى بېغىشىلىشىدا بىر كۈچ بار، ئوقۇرمەنلەرنى تەسىرلەندۈرىدىغان بىر كۈچ بار. رەقىبنى تەسىرلەندۈرۈش ئوڭاي ئەمەس، ھەققانىيەت چاقىرىقىلا بۇنىڭدىن مۇستەسنا.
ئۇۋالچىلىق ۋە خارلىقتا قالغان ئىگە-چاقىسىز بىچارىلەرنى، زورلۇق-زومبۇلۇق قىلىۋاتقان رەزىل-رەزگىلەرنى كۆرگىنىڭىزدە ھەققانىيەت ئۈچۈن قانچىلىك بەدەل تۆلىنىدىغانلىقىنى، قانچىلىك جاسارەت كېتىدىغانلىقىنى چۈشىنىپ يېتەلەيسىز. باشقىلارنى تەسىرلەندۈرۈش ئوڭاي ئەمەس، مېھىر-مۇھەببەت ۋە تەرەققىيات بۇنىڭدىن مۇستەسنا.

مەنبە: خەنزۇچە «خەلق تورى»نىڭ دۆلەتنى قۇدرەت تاپقۇزۇش مۇنبىرى .

تەرجىمىدە: ئەلبەھرە تورىدىن پاۋان


http://elbehre.com/forum.php?mod=viewthread&tid=426

قىممەتلىك ۋاقتىڭىزنى چىقىرىپ ئۇيغۇر تور دۇنياسىنىڭ تەرەققىياتى ئۈچۈن قىلىۋاتقان خىزمەتلىرىڭىزگە تەشەككۈر بۇرادەر،،،،،،،،،
ئاشۇ گېزىتنى ۋاقتى ۋاقتىدا تەرجىمىسى بىلەن كۆرۈپ تۇرالىغان بولساق ياخشى بولاتتىدە،،،،،،،،،،،،،،،

كوڭ چىڭدوڭ كىم؟ ئۇ ۋە ئۇنىڭغا ئوخشاشلار «جەنۇب گېزىتچىلىكى»گە قانداق ئۆچلۈك قىلدى؟

تۆۋەندىكى يازمىنى ئوقۇغاندا، بۇ يازمىنىڭ ئارقا كۆرۈنىشىنى چۈشىنىش مۇمكىن:

پىروفېسسورلارنىڭ ئادەم تىللىشى زادى قانداق ئىش؟



بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى خەنزۇ تىلى فاكۇلتېتىنىڭ پىروفېسسورى كوڭ چىڭدوڭ ئۆزىنىڭ سىنا تورىغا دەلىللەتكەن مىكرو بىلوگىدا سەت گەپلەرنى قىلىپ، «جەنۇب شەخسلەر ھەپتىلىك ژۇرنىلى» مۇخبىرىنىڭ زىيارىتىنى قوپاللىق بىلەن رەت قىلىپ، تورداشلارنىڭ قاتتىق نارازىلىقىنى قوزغىدى، تورداشلار ئالىي مەكتەپ پىروفېسسورىنىڭ ساپاسى شۇنچىلىكمۇ دەپ سوئال قويدى.

بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى خەنزۇ فاكۇلتېتىنىڭ پىروفېسسورى كوڭ چىڭدوڭنىڭ ئادەم تىللاشقا ئامراقلىقىنى نۇرغۇن ئادەم بىلىدۇ، بىر نەچچە كۈن ئىلگىرىلا ئۇ يەنە مەركىزىي تېلېۋىزىيە ئىستانسىسىنىڭ داڭلىق رىياسەتچىسى بەي يەنسوڭنى تىللاپ، «ئۇ ئەمەلدارلارغا قاتتىق چوقۇنىدۇ، ئامېرىكا ئۇنىڭ بوۋىسى، چەتئەللەرگە خۇشامەت قىلىدۇ» دېگەن ئىدى. بەزىلەرنىڭ ئىستاتىستىكىسىغا قارىغاندا، بۇلتۇرنىڭ ئاخىرىدىن بۇ يىلغىچە، كوڭ پىروفېسسور تۆت قېتىمدەك ئاشكارا ئادەم تىللىغان. كوڭ پىروفېسسور پۈتۈن مەملىكەتكە داڭلىق مەدەنىيەت ئەربابى، ئېلىمىزدىكى ئەڭ ئالىي بىلىم يۇرتى بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پەخرى، باشقىلاردىن قانچىلىك نارازى بولسا ياكى پىكرى بولسا، ئۆزىنىڭ نام-ئابرويىنىڭ تۆكۈلۈشى بىلەن كارى بولماي، بۇنداق ئادەم تىللاش ياخشى ئىش ئەمەس، تورداشلارنىڭ قاتتىق نارازى بولۇشى ۋە غەزەپلىنىشى ئەجەبلىنەرلىك ئەمەس.

بولۇپمۇ ئادەم چىداپ تۇرالمايدىغىنى شۇكى، كوڭ پىروفېسسور تورداشلارنىڭ ئەيىبلىشى ئالدىدا، ئۆزى ھەققىدە ئويلانماي، ئاممىدىن سەمىمىي كەچۈرۈم سورىماستىن، بەلكى داۋاملىق ئەزۋەيلەپ، مىكرو بىلوگىدا ئىغۋارگەرچىلىككە تولغان ھالدا، «بۇلارنى راسا تىللاش ئادەمنى خۇمارىدىن چىقىرىدۇ، ئىتنىڭ بالىلىرى، قېنى داۋاملىق تورغا چىقىڭلار» دېگەن. ئەمەلىيەتتە، ئالىم، پىروفېسسورلار، ھەتتا داڭلىق رىياسەتچىلەرنىڭ توردا قوپال گەپ قىلىشى يېڭىلىق ئەمەس، كوڭ چىڭدوڭنىڭ بۇنداق قىلىشىمۇ تۇنجى قېتىملىق ئەمەس، بۇنداق ۋەقەلەر كەينى-كەينىدىن پەيدا بولماقتا.

بەزىلەرنىڭ قارىشىچە، جۇڭگو مەدەنىيىتىدە ئەزەلدىن زىيالىيلارنىڭ ئۆزىنى تاكامۇللاشتۇرۇشىغا ئەھمىيەت بېرىلىپ كەلگەن، ئۆزىنى تاكامۇللاشتۇرۇش دېگىنىمىز ئائىلە، جەمئىيەتنى تۈزەش ئاساسىدا، ئالدى بىلەن ئۆزىنى مۇكەممەللەشتۈرۈشتىن باشلاشنى كۆرسىتىدىكەن، لېكىن يەنە بەزىلەرنىڭ قارىشىچە، خۇشاللىق، كۈلكە، خاپىلىق، غەزەپلىنىشنى دەستەك قىلىشمۇ جۇڭگو زىيالىيلىرىنىڭ ئەنئەنىسى ئىكەن، قەدىمدىن ھازىرغىچە، زالىم پادىشاھ، مەككار ۋەزىر، پەسكەش كىشىلەرنى تىللاشمۇ داۋاملىشىپ كەلگەن، ئۇنداقتا، زادى قايسى تەرەپ زىيالىيلار ھازىرلاشقا تېگىشلىك ھەقىقىي ساپا؟ بۇ ھەقتە ئوتتۇرا جەنۇب مالىيە-ئىقتىساد ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پىروفېسسورى چياۋ شىنشېڭ مۇنداق دېدى: مۇلايىم، رەھىمدىل، ئەدەپلىك، ئاددىي-ساددا، كەمتەرلىك-گۈزەل ئەخلاق، لېكىن تەنقىد روھىمۇ ئوخشاشلا ئەنئەنىچى زىيالىيلارنىڭ گۈزەل ئەخلاقى، ئەلۋەتتە، بۇ خىل تەنقىدتىمۇ تەنقىدنىڭ ئۇسۇلىغا دىققەت قىلىش، ھېچبولمىغاندا، يامان تەرەپنى دوراپ قالماسلىق كېرەك.

كوڭ پىروفېسسور زادى نېمە سەۋەبتىن ئامما ئالدىدا ئادەم تىللاشنى ياخشى كۆرىدۇ؟ ئەمەلىيەتتە بۇنداق دارىتمىلاپ تىللاش ئارقىلىق ئۆزىنىڭ روھىدىكى ئىش پۇشۇقىنى چىقىرىش ھەم سىرلىق بىر خىل خۇشاللىققا ئېرىشىش مۇمكىن، ھەم مەدەنىي ئادەمدە بولۇشقا تېگىشلىك مۇرەككەپ روھىي ھالەت ۋە ئاددىي ئادەملەرنىڭ ئادەم تىللاش ئالاھىدىلىكىنى نامايان قىلغىلى ھەم شۆھرەتپەرەسلىك قىلىپ، باشقىلارنىڭ دىققىتىنى جەلپ قىلغىلى بولىدۇ.

بىراق، مەدەنىي ئادەملەرنىڭ دارىتمىلاپ تىللاشنى ئۆزىنى كۆرسىتىشنىڭ بىر خىل ۋاسىتىسى قىلىشى ئەمەلىيەتتە ئادەمنى كۆزگە ئىلماسلىق، بۇنى قوبۇل قىلىش ناھايىتى تەس. بەزى تورداشلار بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتىغا كوڭ چىڭدوڭدىن ۋاز كېچىش تەكلىپىنى بەردى ھەم غەزەپلەنگەن ھالدا، «بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئىدىيە ئەركىنلىكى ھەممىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، ئەجەبا مۇشۇنداق سەت گەپلەر بىلەن ئادەم تىللاشمۇ مۇشۇنىڭ ئىچىدىمۇ» دەپ سورىدى. لېكىن كوڭ پىروفېسسورنى بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدىن چىقىرىۋېتىش بىلەنلا مەسىلە ھەل بولمايدۇ، چۈنكى ئۇ يەنە باشقا ئالىي مەكتەپلەر ياكى باشقا جايلاردا داۋاملىق ئۆزىنىڭ ئادەم تىللاش كەسپىنى داۋاملاشتۇرۇپ، ئاممىنىڭ دىققىتىنى جەلپ قىلىشى مۇمكىن. شۇڭا، بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى كوڭ پىروفېسسوردىن زادى نېمە ئۇۋالچىلىققا ئۇچرىدىڭىز ياكى قانداق باش قېتىنچىلىقىغا يولۇقتىڭىز دەپ سوراپ، ئۇنىڭ قانداق ياردەمگە موھتاج ئىكەنلىكىگە قاراپ باقسا ئورۇنسىز بولمايدۇ. ئەگەر بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى كوڭ پىروفېسسورغا كۆپرەك ئىللىقلىق يەتكۈزۈپ، كۆپرەك غەمخورلۇق قىلسا، ئۇنىڭ ئەھۋالىغا قاراپ ئىش كۆرسە، ئاندىن كوڭ پىروفېسسورنىڭ قەلبىدىكى ئاچچىقىنى بېسىقتۇرۇپ، ئاممىغا ئۇنىڭ شادىيانە سادالىرىنى ئاڭلىتالىشى مۇمكىن.

مەنبەسى:جۇڭگو ئۇيغۇرچە رادىيو تورى

مەنمۇ شۇنداق ئويلاپ قالدىم ،  بىر كۆرسەك ھە

ئاخبارات ئەركىنلىكى دىگەن ئەلبەتتە دەۋلەتنى تەرەققى تاپقۇزۇدۇ  ئۇ بىر ئەينەككە ئوخشايدۇ

مەنمۇ سىز بىلەن ئوخشاش پىكىردە .

مىنىڭچە ئىلىمىزدە ئاخپارات ئەركىنلىكى بار، يوق دىسە نۇمۇس قىلماي ئىنتىرنىتنى مەڭگۈلۈك تاقىۋەتكەنلىكىنى ئىلان قىلغان ئىران موللىلار ھاكىمىيىتىنى دىسە بولىدۇ.

ئىران موللىلار ھاكىمىيىتى


ئىسىم قويۇشقا ئۇستىكەنسىز جۇمۇڭ

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 6قەۋەتتىكى hakkani نىڭ 2011-11-15 22:28 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
مىنىڭچە ئىلىمىزدە ئاخپارات ئەركىنلىكى بار، يوق دىسە نۇمۇس قىلماي ئىنتىرنىتنى مەڭگۈلۈك تاقىۋەتكەنلىكىنى ئىلان قىلغان ئىران موللىلار ھاكىمىيىتىنى دىسە بولىدۇ.

قارىغاندا سىز موللاملىغا ئۆچ ئوخشمامسىز؟ ئىراندا نەدە موللاملار ھاكىمىيەت تۇتىدۇ ؟ ئىران دىگەن زۇڭتۇڭلۇق تۈزۈمدىكى دۆلەت.

مەنمۇ شۇنى دەيمەن ئىران دىگەن بىر پادىشاھلىق دۆلەت قېنى ھەقىقىي مۇللاملىق ھاكىميەت بولسا.....