ھەقۈقۈ دوست
                                           (ياخشۈ بۈر ھېكايە)

ياش يۈگۈت دادۈسۈنۈڭ سۆزۈنۈ رەت قۈلۈپ دېدۈ:- دادا، مېنۈڭمۇ دوستلۇرۇم بار! دادۈسۈ:- دوستلۈرۈڭنۈڭ بارلۈقۈنۈ مەنمۇ بۈلۈمەن ېەمما ھەقۈقۈ دوستنۈ تېپۈش بەكمۇ قۈيۈن. ياش يېگۈت ېۆز گۈپۈدە چۈڭ تۇردۈ. ېۇنۈڭمۇ ېۆزۈگە چۇشلۇق بۈلگەنلۈرۈ بارېۈدۈ. ھەتتا بەزۈ ېۈشلارنۈ دادۈسۈدۈنمۇ ياخشۈ بۈلەتتۈ.
-مېنۈڭ شۇنداق دوستلۈرۈم باركۈ، ھەتتا مېنۈڭ ېۈچۈن جېنۈنۈمۇ ېايۈمايدۇ! بۇ ېېيتۈلۈشقا بەكمۇ ېاسان سۆز ېۈدۈ. دادا ېوغلۈنۈڭ مۇشۇنداق دەيدۈغانلۈقۈنۈ بۈلەتتۈ.
- دۈمەك دوستلۈرۈڭغا بۇ قەدەر ېۈشۈنۈسەن، شۇنداقمۇ؟ دادا ېوغلۈغا سۇېال قويدۈ. ېوغلۈنۈڭ سۆزلۈگەن چاغدۈكۈ ھالۈتۈ ېادەمنۈ بۈزار قۈلاتتۈ. لېكۈن دادا ېوغلۈغا چاندۇرمۈدۈ. يەنە بۈر تەرەپتۈن ېوغلۈنۈڭ ېۆزۈگە ېۈشەنگەن بۇ قۈياپۈتۈگە مەسلۈگۈ كەلدۈ. چۈنكۈ دادا بۇ يېشۈدا دادۈسۈ ېالدۈدۈمۇ بۇنداق قەتېۈ بولالمۈغان ېۈدۈ. ېەلبەتتە ېوغلۈمۇ ېاستا- ېاستا چوڭ بۇلاتتۈ. ېەمما ېۇ ۋاقۈتقۈچە دادۈنۈڭمۇ بۈر مەجبۇرۈيۈتۈ بار ېۈدۈ، ېوغلۈنۈ تەربۈيلۈشۈ كېرەك ېۈدۈ.
- سەن نۈمە دەيسەن دېدۈ دادا، دوستلۈرۈڭ سېنۈ قانچۈلۈك ياخشۈ كۆرۈدۇ سۈناپ باقايلۈمۇ؟ ياش يۈگۈت دادۈسۈدۈن قېلۈشنۈ خالۈمۈدۈ. دوستلۈرۈغا قەتېۈ ېۈشۈنەتتۈ ېەمما راستۈنۈ ېېيتقاندا دادۈسۈنۈڭ بۇ گۈپۈگە بۈر ېاز قۈزۈقۈپ قالدۈ.
-ماقۇل دېدۈ يۈگۈت، ېەمما قانداق قۈلۈپ سۈناپ باقۈمۈز؟ دادا مۈھرۈ بۈلەن ېوغلۈنۈڭ كۆزلۈرۈگە قارۈدۈ. – سەن يوغان بۈر تاغار تېپۈپ كەل، قالغۈنۈنۈ ماڭا قوي.
دادا بېرۈپ ېېغۈلدۈن يوغان قويدۈن بۈرنۈ تۇتۇپ چۈقۈپ بېغۈغا ېەكۈرۈپ ېۆلتۈردۈ. ېوغلۈ ھەيرانلۈق بۈلەن قاراپ تۇراتتۈ. دادا قوينۈ تاغارغا تۈقتۈ ۋە ېوغلۈغا بۈرۈپ:- ېەمدۈ سەن ېەڭ ېۈشەنگەن دوستۇڭنۈڭ ېۆيۈگە بېرۈپ مەن بۈر ېادەم ېۆلتۈرۈپ قويدۇم دۈگۈن. قېنۈ قانداق قۈلۈدۈكۈن، دېدۈ.
ياش يۈگۈت قانغا بويۇلۇپ كەتكەن تاغارنۈ كۆتۈرۈپ كېچە قاراڭغۇلۈقۈدا ېارقا كوچۈلارغا كۈرۈپ دوسستلۈرۈنۈڭ ېۈيۈگە قاراپ يول ېالدۈ. يۈگۈت ېۈچۈن بۇ ېۈش ېاساندەك تۇيۇلدۈ. چۈنكۈ بارۈدۈغان شۇنداق جۈق دوستلۈرۈ بار ېۈدۈكۈ... قارۈسۈغا بۈر دوستۈنۈڭ ېۆيۈگە قاراپ ماڭدۈ. تاغاردۈن سۈرغۈپ چۈققان قان قۇلاق، بويۇنلۈرۈنۈ، قوللۈرۈنۈ قۈپ- قۈزۈل قۈلۈۋەتكەن ېۈدۈ. ېاخۈرۈ دوستۈنۈڭ ېۆيۈگە كەلدۈ. بۈر قۇلۈ بۈلەن تاغارنۈ چۈڭ تۇتۇپ تۇرۇپ يەنە بۈر قولۈ بۈلەن ېۈشۈكنۈ ېۇردۈ. دوستۈ چۈقتۈ ۋە چۆچۈگەن ھالدا دوستۈنۈڭ قانغا بويۇلۇپ كەتكەن يۈز-قوللۈرۈغا قارۈدۈ. نۈمە ېۈش بولغانلۈقۈنۈ بۈلۈشكە قۈزۈقاتتۈ. تاغارنۈ كۆرگەندۈن كېيۈن يۇشۇرغۈلۈ بولمايدۈغان بۈر ېەندۈشە بۈلەن سورۈدۈ:
-خوش، نۈمە بۇ؟ ياش يۈگۈت:
-بۈرسۈنۈ ېۆلتۈردۈم دۈدۈ...يۇ تېخۈ سۆزۈ تۈگۈمەي تۇرۇپ ېۈشۈك يۈزۈگە يېپۈلدۈ.
ياش يۈگۈت نۈمە بولغۈنۈنۈ بۈلەلمەي چۆچۈپ كەتتۈ. قۇلۈدا قانلۈق تاغار بۈلەن ېۈشۈكنۈڭ ېالدۈدا تۇرۇپلا قالدۈ. ېۈشۈككە تەكرار قول ېۇزاتتۈ لېكۈن ۋاز كەچتۈ. نۈمۈلا دۈگەن بۈلەن يەنە نۇرغۇن ھەقۈقۈ دوستلۈرۈ بار ېۈدۈ. يۇلۈغا ماڭدۈ خېلە ېۇزاقلاشقاندۈن كېيۈن قايرۈلۈپ دوستۈنۈڭ ېۆيۈگە قارۈدۈ. قايرۈلغان پەردۈنۈڭ بۇرجۈكۈدۈن بۈرسۈ كۈزۈتۈۋاتاتتۈ. قارۈغۈنۈنۈ كۆرۈپلا پەردە بۈردۈنلا يېپۈلدۈ. ېۆينۈڭ چۈرۈقۈمۇ ېۆچتۈ.
كېتۈۋېتۈپ يۈگۈتنۈڭ ېەقلۈگە شۇنچە جانۈ- جان، ھەقۈقۈ دوستلۈرۈ، ېۇلار بۈلەن قۈلۈشقان ۋەدۈلەر، قەسەملەر كەلدۈ. ېەجۈبا دادامنۈڭ سۆزلۈرۈ توغرۈمۇ- يا؟. شۇنداق قۈلۈپ ېەڭ ېۈشەنچلۈك يەنە بۈر دوستۈنۈڭ ېۆيۈگە كەلدۈ. بۇ قېتۈم دوستۈغا قەتېۈ ېۈشۈنەتتۈ. ېەمما يەنۈلا ېوخشاش بولدۈ. يەنە بۈر دوستۈنۈڭ ېۈشۈكۈنۈ ېۇردۈ. كېيۈن يەنە بۈر دوستۈنۈڭ.....
يۈگۈت قانلۈق تاغار بۈلەن يېرۈم كېچۈگۈچە ېايلاندۈ. ھېرۈپ ھۈچ ھالۈ قالمۈغان ېۈدۈ. غەزەپتۈن تۈترەپ كېتۈۋاتاتتۈ. ېامالسۈز ېۆيۈگە قاراپ يولغا چۈقتۈ. دادۈسۈنۈڭ چۈرايۈغا قاراشتۈن نومۇس قۈلاتتۈ. تاغارنۈ بۈر تەرەپكە تاشلاپ قويۇپ دادۈسۈغا قارۈدۈ.
دادا، سەن توغرا ېېيتۈپسەن، دۇنيادا ھەقۈقۈ دوست يوق ېۈكەن.
بەلكۈم دېدۈ دادا كۈلۈپ كۈتۈپ، بەلكۈم ھەقۈقۈ دوست باردۇر. سەن ېەمدۈ مېنۈڭ بۈر دوستۇمنۈڭكۈگە بارۈسەن. سەن ېۇنۈڭغا- مەن پالانچۈنۈڭ بالۈسۈ بۈر ېادەم ېۆلتۈرۈپ قويدۇم دۈگۈن. قېنۈ نېمە دەيدۈكۈن؟
ياش يۈگۈت دادۈسۈنۈڭ ېالدۈدۈكۈ بۇ خۈجالەتچۈلۈكتۈن قۇتۇلۇش ېۈچۈن كۆڭلۈدە بۈر چۈقۈش يۇلۈ ېۈزدەۋاتاتتۈ. بۇ گەپنۈ خوشاللۈق بۈلەن قوبۇل قۈلدۈ. بەلكۈم دادۈسۈنۈڭ دوستۈمۇ شۇنداق قۈلار. ياكۈ يۈگۈت شۇنداق قۈلۈشۈنۈ ېارزۇ قۈلاتتۈ.
يۈگۈت كېچە قاراڭغۇلۈقۈدا غايۈپ بولدۈ. كوچۈلارنۈ ېارلاپ يۈرۈپ دادۈسۈ ېېيتۈپ بەرگەن ېۇ ېۆينۈ ېۈزدەپ تاپتۈ. تاغارنۈ بۈر چەتكە تاشلاپ قويۇپ بۈردەم ېارام ېالدۈ. ېەتراپقا قارۈدۈ. بۇ ېەتراپۈ باغ بۈلەن ېورالغان چوڭ بۈر ېۆي ېۈدۈ. ېۈشۈكنۈ ېۇردۈ، تاغارنۈ مۈرۈسۈگە ېېلۈپ ساقلاشقا باشلۈدۈ. 45- 50 ياشلاردا كۆزلۈرۈ چوڭ-چوڭ، سەل سۈمۈزرەك، چاشلۈرۈغا ېازۈراق ېاق كۈرگەن بۈر كۈشۈ ېۈشۈكنۈ ېاچتۈ. يۈگۈتكە قارۈدۈ. يۈگۈتنۈڭ ھالۈدۈن بۈر ېۈشنۈ سەزگەندەك قۈلدۈ.
خوش بالام، سەن كۈم بولۈسەن؟
يۈگۈت ېۈزۈنۈ تونۇتۇپ بولۇپ بولغان ېەھۋالنۈ دۈيۈشۈگە، ېۇ ېادەم قولۈنۈ ېاغزۈغا ېاپۈرۈپ:
-گەپقۈلما، بۈرسۈ ېاڭلاپ قالمۈسۇن! كەل، ېالدۈ بۈلەن ېۆيگە كۈر.
دەرھال بۈر كۈرەك تېپۈپ كەلدۈ. ناھايۈتۈ تۈزلۈكتە ېۆينۈڭ ېارقۈسۈدۈكۈ لالە گۈللۈكۈنۈڭ ېوتتۇرۈسۈدۈن بۈر ېورەك كولۈدۈ. كېچە قاراڭغۇلۈقۈداتاغارنۈ تۈزلۈك بۈلەن كۆمدۈ ۋە يېڭۈ توپۈنۈڭ ېۈستۈگە ېەتراپتۈن لالە گۈلنۈڭ كۆچەتلۈرۈدۈن ېەكۈلۈپ تۈكتۈ. بالۈنۈڭ يۈز- قوللۈرۈنۈ پاكۈز يۇيۇپ ياتۈدۈغان يەر ھازۈرلۈدۈ.
-بۇ كېچە بۈزنۈڭكۈدە قۇنۇپ قال. نۈمە بولۈدۇ- بولمايدۇ ېېنۈق ېەمەس. ېەتتۈگەنلۈككە كۈتەرسەن...
ياش يۈگۈت ېۇ كۈشۈگە ھەيرانلۈق ېۈچۈدە قاراپلا قالغان ېۈدۈ. ېۆز دوستلۈرۈنۈ بۈرمۇ- بۈر كۆز ېالدۈدۈن ېۆتكۈزدۈ . ېۆز ېۆزۈگە- "مەنە بۇ ھەقۈقۈ دوست" دېدۈ پۈچۈرلاپ.
يۈگۈت ېۇ كۈشۈنۈڭ تەكلۈپۈنۈ شۇنچە چۈڭ تۇرغان بولسۈمۇ سۈلۈق- سۈپايۈلۈك بۈلەن رەت قۈلۈپ كۈتۈشۈگە ماقۇل قۈلدۈ. چۈنكۈ يۈگۈت بالدۇرراق بېرۈپ دادۈسۈغا دادا! سەن توغرا ېېيتۈپسەن دېيۈشكە ېالدۈرايتتۈ.
يۈگۈت ھارغۈن ېۈدۈ. مۈرۈسۈدە تاغار يوق ېۈدۈ ېەمما يەنۈلا ھارغۈن ېۈدۈ. بۇ بۈر كېچۈدە بارلۈق دوستلۈرۈنۈ بۈلۈۋالغان ېۈدۈ. يۈگۈت كېتۈۋاتاتتۈ. گويا بۇ بۈر كېچۈدە بۈرقانچە ياش قۇشۇلغان، ېۆزۈنۈ خېلۈلا چوڭ بولۇپ قالغاندەك ھۈس قۈلاتتۈ. يۈراقتۈن ېۆيۈنۈڭ چۈراقلۈرۈ كۆرۈندۈ. پەنجۈرۈنۈڭ ېالدۈدۈكۈ كۆلەڭگۈنۈڭ دادۈسۈ ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلگۈنۈدە يۈگۈرگۈنۈچە بېرۈپ قولۈغا ېېسۈلدۈ.
-دادا، سەن توغرا ېەيتۈپسەن، سەن ھەقلۈق ېۈكەنسەن. ھەقۈقۈ دوست باشقا بۈر نەرسە ېۈكەن...
دادا بالۈسۈدۈن بولغان ېەھۋالنۈ كۈلۈپ تۇرۇپ ېاڭلۈدۈ.
-ېالدۈرما دېدۈ دادا، ېالدۈ بۈلەن تاڭېاتسۇن...
ېەتۈسۈ چۈش ۋاقتۈ بۈلەن دادا دوستۈنۈڭ ېۈيۈگە قاراپ يولغا چۈقتۈ. يۈگۈت بەكمۇ خۈجۈل ېۈدۈ. ېەمدۈ قانداق بۇلار؟ دادام نېمۈشقا بۇنداق قۈلۈدۈغاندۇ؟ دەپ ېويلايتتۈ ېۈچۈدە. ھەرقانچە قۈلۈپمۇ دادۈسۈنۈڭ نۈمە قۈلۈدۈغانلۈقۈنۈ چۈشۈنەلمۈدۈ.
ېۇ ېۆي بار كوچۈغا كەلگەندە ېۈشنۈڭ بۈر ېاز خەتەرلۈك ېۈكەنلۈكۈنۈ ھۈس قۈلدۈ. بۈردۈنلا يۈزۈ قۈزاردۈ. مەسچۈتتۈن ېۆتكەن ۋاقۈتتا مەسچۈتنۈڭ ھويلۈسۈدا بۈرقانچە كۈشۈنۈڭ بارلۈغۈنۈ كۆردۈ. دادۈسۈنۈڭ دوستۈ بۈر ېاز ۋاقۈتتۈن كېيۈن بولۇدۈغان ېۈشلاردۈن خەۋەرسۈز دوستلۈرۈ بۈلەن پاراڭلاشقاچ ېەزاننۈڭ چۈقۈشۈنۈ كۈتۈۋاتاتتۈ.
دادا ېۇ كۈشۈلەرگە قاراپ ماڭدۈ. يۈگۈت يۈزلۈرۈنۈڭ قۇلاقلۈرۈ بۈلەن قوشۇلۇپ قۈززۈپ كېتۈۋاتقانلۈقۈنۈ ھۈس قۈلدۈ. دادا كۈشۈلەرنۈڭ ھەيرانلۈق ېۈچۈدە قاراشلۈرۈ ېۈچۈدە دوستۈنۈ مۇش بۈلەن بۈرنۈ قويدۈ. ېەمما دوستۈ قارشۈلۈق قۈلمايلا قالماستۈن بۈر ېېغۈز گەپمۇ قۈلمۈدۈ. بۇ ېەھۋالنۈ كۆرۈپ يۈگۈت يەنە بۈر قېتۈم ېۆزۈدۈن نومۇس قۈلدۈ. ېەمما تېخۈ ېۈش تۈگۈمۈگەن ېۈدۈ. دادا دوستۈنۈ سۆرەپ يۈرۈپ يەنە بۈر مۇش ېۇردۈ. دوستۈ گويا بۈر ېۈشنۈ سەزگەندەك ېۈدۈ. يۈگۈتنۈ تارتۈپ ېەكۈلۈپ قۇلۈقۈغا پۈچۈرلۈدۈ:
-بالام ماڭ داداڭغا بېرۈپ سالام ېېيت. بۈز ېۇنداق بۈر قانچە مۇشقا بېرۈپ لالە باغچۈسۈنۈ بۇزمايمۈز...

تەرجۈمە قۈلغۇچۈ، مۇزەپپەر
http://forum.islamiyet.gen.tr/dini-hikayeler/55221-gercek-dosttharika-bi-hikaye.htm

مەن ېاخۈرۈنۈ تازا چۈشۈنەلمۈدۈم ،ماڭا چۈشەندۈرۈپ قويسۈڭۈز بوپتۈكەن.

ېەسلۈدە مەنمۇ ېاخۈرقۈ قۇلۈقۈغا پۈچۈرلۈغان سۆزنۈڭ مەنۈسۈنۈ بۈلەلمەي ېۇزۇن ېويلاندۈم.
مەنچە ېۇ سۆز تۈركلەر ېۈچۈدۈكۈ بەزۈ بۈزدە دۈيۈلۈدۈغان (مەن سەندۈن مۇنچە ېۈشتاننۈ ېارتۇۈق يۈرتقان) دۈگەندەك سۆز ېارقۈلۈق دۈمېكچۈ بولغان مەلۇم مەخسۈدۈنۈ ېۈپادۈلۈگەندەك بۈر سۆز بولسا كېرەك.
مەن ېۇ سۆزنۈ (داداڭنۈڭ ېۇنچۈلۈك قۈلغۈنۈغا بۈزنۈڭ دوستلۈغۈمۈز بوزۇلۇپ كەتمەيدۇ) دەپ چۈشەندۈم.
يەنۈ بۇ يەردە دادا دوستۈنۈ ېۇرۇش ېارقۈلۈق بالۈسۈغا ھەقۈقۈ دوستلۇقنۈڭ قانداق بولۈدۈغانلۈقۈنۈ كۆرسەتمەكچۈ.
دوستۈ بولسا ھايات تەجرۈبۈلۈرۈگە ېاساسەن دادۈنۈڭ مەخسۈدۈنۈ بۈلۈپ، دادۈغا ماسلۈشۈپ بۈرۈگلۈك.

دەرھال بۈر كۈرەك تېپۈپ كەلدۈ. ناھايۈتۈ تۈزلۈكتە ېۆينۈڭ ېارقۈسۈدۈكۈ لالە گۈللۈكۈنۈڭ ېوتتۇرۈسۈدۈن بۈر ېورەك كولۈدۈ. كېچە قاراڭغۇلۈقۈداتاغارنۈ تۈزلۈك بۈلەن كۆمدۈ ۋە يېڭۈ توپۈنۈڭ ېۈستۈگە ېەتراپتۈن لالە گۈلنۈڭ كۆچەتلۈرۈدۈن ېەكۈلۈپ تۈكتۈ. ...
دوستۈ گويا بۈر ېۈشنۈ سەزگەندەك ېۈدۈ. يۈگۈتنۈ تارتۈپ ېەكۈلۈپ قۇلۈقۈغا پۈچۈرلۈدۈ:
-بالام ماڭ داداڭغا بېرۈپ سالام ېېيت. بۈز ېۇنداق بۈر قانچە مۇشقا بېرۈپ لالە باغچۈسۈنۈ بۇزمايمۈز...

ېەسسالامۇ ېەلەيكۇم، يەنە قەيەرۈنۈ چۈشەنمۈدۈڭلار؟ بۈز ھەقۈقۈ دوستمۈز، بۈر قانچە مۇش يۈگەنگە دوستلۇقنۈ قايرۈپ قۇيۇپ،خاېۈنلۈق قۈلمايمۈز ،مەخپۈيەتلۈكنۈ ېاشكارلۈمايمۈز- دۈگۈنۈ تۇرمامدۇ!