تېمىنى ۋە ئىنكاسلارنى ئوقۇپ چىقتىم،ھەر خىل پىكىر ئېختىلاپىنى ۋە ئورتاقلقلارنى كۆردۈم،بىر-بىرىمىزنىڭ پىكرىنى قوللاش يوق،بىرلىك يوق،ھەر كىم ئاۋال ئۆز كىملىكىنى بىلىشى كېرەك،ئۆز كىملىكىنى بىلمىگەن ئادەمدىن ئېتىقاد تەلەپ قىلىش ئاخماقلىق،مىللى خاسلىق بىلەن دىنىي خاسلىق ئىككىسى ئىككى خىل ئۇقۇم،مىللىي خاسلىق پەقەت بىرلا مىللەتكە تەۋە بولىدۇ،دىنىي خاسلىق بولسا پۈتۈن دۇنيا مۇسۇلمانلىرىغا تەۋە خاسلىق،ئۇ مىللەت ئايرىمايدۇ،ئۆزىنىڭ مىللىي خاسلىقىنى تونىمىغان،ئۇنى سۆز-ھەركەت ۋە كىيىنىشىدە نامايەن قىلمىغان قىسقىسى ئۆزىنى تونىمىغان ئادەمدىن دىنىي خاسلىق تەلەپ قىلىش مۇمكىن ئەمەس.
   ھازىرقى ئۇيغۇر جەمئىيىتىگە قارايدىغان بولساق بىرلىرى قىمار تاۋكاسىدا،بىرلىرى رومكىلار دۇنياسىدا،بىرلىرى ھەدىسلەردىن ئۆزلىرىگە پايدىلىق رىۋايەتلەرنى ئىزدەپ تېپىپ ئۇنى بار كۈچى بىلەن تەشۋىق قىلىپ بىر نەچچە خوتۇن ئېلىش بىلەن ئاۋارە،بىرلىرى دوپپا ئېلىپ كەل دىسە كاللا ئىزدەپ ئاۋارە،ھەقىقى ئېتىقادى،ۋىجدانى،غورۇرى بىلەن دىنىي ئىسلام يولىدا كېتىۋاتقان،مىللەتنىڭ كەلگۈسى تەقدىرىنى ئۆزىنىڭ تەقدىرى بىلىپ بارلىقىنى مىللەتكە ئاتىغان ئۇيغۇر ساناقلىقلا.
     ئەركەكلەر،ھەرقايسىمىز ئائىلىمىزنى ئوبدان باشقۇرىلى،ئاياللىرىمىز بىزدىن ھېيىقسۇن،بىزنى ھۆرمەت قىلسۇن،ھەر بىر سۆزىمىزنى ھەربى بۇيرۇق دەپ بىلسۇن،بۇ ھالەتنى بىز مۇشتۇمىمىز بىلەن ئەمەس،ھەرقايسى جەھەتتىكى قابىلىيىمىز بىلەن شەكىللەندۈرەيلى، بىزمۇ ئايالىمىزنى قەدىرلەيلى،ئاسرايلى،خاتا قەدەملىرىنى تۈزەيلى،شۇ چاغدا بالىلارغا گەپ قىلىشقا شەرتىمىز توشىدۇ.

تەربىيىۋى ئەھمىيىتى كۈچلۈك  تېمىكە،  بىز  مىللىي  ئۆرپ-ئادىتىمىزنى  راۋاجلاندۇرىمىز  ساقلاپ  قالىمىز  دەيدىكەنمىز  چوقۇم  ئالدى  بىلەن  ئۆزىمىز باللىرىمىزغا  ئۈلگە  بولۇشىمىز،  ئەنە  شۇنداق توي تۆكۈن رېستۇرانلاغا  بارغىنىمىزدا چىرايلىق ئەتلەس كۆينەكلىرىمىزنى،  دوپپىلانى كىيىپ  باللىرىمىزغا  ئالدى بىلەن ئۆزىمىز  ئۈلگە  بوپ بەرسەك،  ئۇلار  چوقۇم بىزدىن  ئۆرنەك  ئالىدۇ دەپ قارايمەن.          لېكىن  يۇقۇردا  دىيىلگەندەك  شۇنداق  كىيىملەرنى  كىيىپ  بارساق  بەزىلەر  بىزنى مەتۆ  كۆرۈدۇ،  شۇنداق  كۆرگۈچىلەرنىڭ  ساپاسىنىڭ قانداقلىقى ئۆزىگە ئايان، پەقەت  پىسەنت  قىلمىساقلا بولدى..........بۇ تېمىنى  ئوقۇپ مەن  شۇنداق ئويغا  كىپ قالدىم،  ئوغلۇمنىڭ  خەتمە تويىنى قىلغاندا  بالىلارغا  ئويۇنچۇق  ماشىنلىرىنى  ئەمەس  بەلكى  دوپپا  تارقىتىش ئارقىلىق  ئۇلارغا  مىللىي  ئۆرپ - ئادەت  ئەنئەنىمىزنى  ھىس  قىلدۇرۇپ،  سەبى  قەلبىگە  مىللىيچە  كىيىمىمىزنىڭ سەرخىلى  بولغان  دوپپىنىڭ  يارىشىملىقىنى،  مۇھىملىقىنى  بىلدۈرەلىسىم  مانا  بۇ  مېنىڭ  شۇ  كۈندىكى  خوشاللىقىم  دىگەن  قاراشقا  كېپ قالدىم.......ھەم  تۇنجى  بولۇپ  ئۇسۇل  ئوينىغان  ئەر ئاياللارغىمۇ  دوپپا  تارقىتىمەن.   مەيلى  ئۇلار  ئېسىل  شارپا،  ياغلىق  ئاتماپتۇ دەپ  غودۇرسۇن  غەيۋەتلەشسۇن  پەرۋايىم  پەلەك!..........  

ئۆزى تونۇش ؟ خاسلىق  ؟

سىز ئىنكاسلارنى ئەستايىدىل ئوقۇمۇدىڭىزمۇ ياكى ئىددىيڭىز شۇنداقمۇ،يازغان ئىنكاسىڭىز بىلەن بىز تەنقىتلىگەن تىمىنىڭ ھىچقانداق فەرقى يوقكەن،ئەتلەس كوينەك كىيىپ رىتۇرانغا كىرسىز پەرزەنتىڭىزنىڭ [ئاتالمىش]خەتنە تويىنى قىلىسىز ؟بۇ ئىشلار بۇ ئىشلار  تەنقىتلەنگەن تىما بىلەن نىمە پەقى؟.....................بىچچارە .

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 14قەۋەتتىكى nida0998 نىڭ 2011-07-12 13:30 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل رىسالە؛يازمىسىغا :
سىز ئىنكاسلارنى ئەستايىدىل ئوقۇمۇدىڭىزمۇ ياكى ئىددىيڭىز شۇنداقمۇ،يازغان ئىنكاسىڭىز بىلەن بىز تەنقىتلىگەن تىمىنىڭ ھىچقانداق فەرقى يوقكەن،ئەتلەس كوينەك كىيىپ رىتۇرانغا كىرسىز پەرزەنتىڭىزنىڭ [ئاتالمىش]خەتنە تويىنى قىلىسىز ؟بۇ ئىشلار بۇ ئىشلار  تەنقىتلەنگەن تىما بىلەن نىمە پەقى؟.....................بىچچارە .

تېمىنى ئەستايىدىل چۈشىنىپ ئوقۇغاچقا،  مىللىي ئۆرپ -ئادەت خاسلىقىمىزنى ئاۋال ئۆزىمىزدىن باشلاپ ساقلاپ  قېلىشقا تىرىشىپ، كېيىنكى ئەۋلاتلىرىمىزغا  ئۈلگە  بوپ بەرسەك دىگەن ئۈمىتتە  شۇنداق ئويغا كەلگەنلىكىمنى  يازدىم.  نەرى خاتا؟؟؟....... سىزدەك  چۈشەنمەيۋاتقان  بىچارە  بايقۇشلا  مانا مۇشۇنداق  ئىنكاستىن قۇسۇر ئىزدەپ ئولتۇرسىلە.  قاپاق كاللىڭىزنى سىلكىۋېتىپ چۈشىنىپ ئوقۇڭ!!!

شۇنداق- ئايالىمغا ئەتلەس كۆينەك كېيدۇرۇپ ئۆزۇم دوپپا كىيىپ سىز دىگەندەك رىستۇراندا بىر بوتۇلكا ھاراقنى ئالدىمغا قويۇپ سىز دىگەندەك باش قاتۇراي.

    ھەممەيلەن دۇپپا كىيىلى، ئاياللىرىمىز مۇ ئەتلەس دۇپپا كىيسۇن ، بالىلىرىمىزمۇ كىيسۇن، شۇنىڭ بىلەن مەسىللەر ھەل بۇپ كىتەمدۇ؟....بۇنىڭغا يەڭگىللىل بىلەن ئەمەس يىراقنى ئويلاپراق بىر جاۋاپ بىرىپ بېقىڭلا باللا. يۇقىرىدا بەزى تورداشلار شۇنداق ياخشى ئەمىلىي پىكىرلەرنى بىرىپتۇ.
   تىما ئىگىسى ۋە كوۋرۇك قاتارلىق بالىلارنىڭ كۆز قاراشلىرىكى يىتەرسىزلىكىنى تىمىدىكى ئەھۋال ۋە تارىخىمىز ھەم ھازىرقى رىئاللىقىمىز كورسۇتۇپ تۇرىۋاتىدۇ.
   ھەرقانداق قەۋم ئىتىقاتسىز مىللى كىملىگى تۇگۇل ئۇزىنىمۇ ساقلاپ قالالمايدۇ... دىنىي ئىتىقاتنىڭ كورسەتمىلىرىدىن ئۇزىنى چاتكە ئېلىپ تۇرۇپ، ئۇزىنى مۇسۇلمان ھىساپلاپ بار كۇچى بىلەن مىللىي كىملىك داۋاسى قىلىش داۋالانماي تۇرۇپ ساقايسام بۇلىتتى دىگەن كىسەلگە ئوخشاپ قالىدۇ.
  

مىللەت تۇزەلمىگىچە ،ئىللەت تۇزەلمەس

   ماھىيەتكە سەل قاراپ شەكىلگە زىيادە يېپىشىۋېلىش كىشلەرنى تۇيۇق يولغا باشلاپ قۇيىدۇ...