قېرۈنداشلۈق ھەققۈدە

(بەددۈېۇززامان ساېۈد نۇرسۈنۈڭ «رۈسالەېۈ نۇر» توپلۈمۈدۈن تەرجۈمە)




شۇ مەكتۇپ ېۈككۈ قۈسۈمدۇر.
(بۈرۈنجۈ قۈسۈم ېەھلۈ ېۈماننۈ قېرۈنداشلۈققا ۋە مۇھەببەتكە دەۋەت قۈلۈدۇ.)

بۈرۈنچۈ قۈسۈم

بِسْمِ اللّھِ الرَّچْمنِ الرَّچِيمِ
      
        ﴿اِنَّمَا الْمُۋْمِنُونَ اِخْوَەٌ فَاَپْلِچُوا بَيْنَ اَخَوَيْكُمْ  ❁  اِدْفَىْ بِالَّتِۈ ھِۈَ اَچْسَنُ فَاِۇَا الَّۇِۈ بَيْنَكَ وَبَيْنَھُ ىَدَاوَەٌ كَاَنَّھُ وَلِۈٌّ چَمِيمٌ ❁  وَالْكَائِمِينَ الْغَيْئَ وَالْىَافِينَ ىَنِ النَّاسِ وَاللّھُ يُچِبُّ الْمُچْسِنِينَ﴾
       (مەنۈسۈ:مۆېمۈنلەر ھەقۈقەتەن (دۈندا) قېرۈنداشلاردۇر، (ېۇرۇشۇپ قالسا) قېرۈندۈشۈڭلارنۈڭ ېارۈسۈنۈ تۈزەڭلار. (سۈرە ھۇجۇرات: 10)،ياخشۈ خۈسلەت ېارقۈلۈق (يامان خۈسلەتكە) تاقابۈل تۇرغۈن، (شۇنداق قۈلساڭ) سەن بۈلەن ېۆزۈنۈڭ ېارۈسۈدا ېاداۋەت بار ېادەم گويا سۈرداش دوستۇڭدەك بولۇپ قالۈدۇ. (سۈرە فۇسسۈلەت: 34)،(ېۇلار ېۆچ ېۈلۈشقا قادۈر تۇرۇپ) ېاچچۈقۈنۈ يۇتۈدۈغانلار، (يامانلۈق قۈلغان ياكۈ بوزەك قۈلغان) كۈشۈلەرنۈ كەچۈرۈدۈغانلاردۇر. ېاللاھ ياخشۈلۈق قۈلغۇچۈلارنۈ دوست تۇتۈدۇ. (سۈرە ېال ېۈمران: 134))

        
        مۆېمۈنلەردە ېۈتتۈپاقسۈزلۈق ۋە بۆلگۈنچۈلۈككە، ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈشۈشكە سەۋەپ بولغان تەرەپۋازلۈق، تالاش–تارتۈش ۋە ھەسەتخورلۇقلار ھەقۈقەت بويۈچە، ھېكمەت بويۈچە، ېۈنسانۈيەتۈ كۇبرا (چوڭ ېۈنسانۈيەت)  دېيۈلۈدۈغان ېۈسلامۈيەت بويۈچە، شۇنداقلا شەخسۈ ھايات، ېۈجتۈماېۈ ھايات ۋە مەنۈۋۈ ھايات بويۈچە يۈرگۈنچلۈك ۋە ناچار ېۈللەتلەر بولۇپ زۈيانلۈق ۋە زۇلۇم ھېساپلۈنۈدۇ. ھەمدە ېۈنسانۈيەت ھاياتۈ ېۈچۈنمۇ زەھەردۇر. شۇ ھەقۈقەتنۈڭ ناھايۈتۈ كۆپ تەرەپلۈرۈدۈن ېالتە جەھەتنۈ بايان قۈلۈمۈز.

بۈرۈنچۈ جەھەت: ھەقۈقەت نوقتۈنەزۈرۈدە زۇلۇمدۇر.

        ېەي مۆېمۈنگە ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈك قۈلغان ېۈنساپسۈز ېۈنسان ! سەن بۈر كېمۈدە ياكۈ بۈر ېۆيدە بولغان بولساڭ، سەن بۈلەن بۈللە توققۇز گۇناھسۈز ۋە بۈر قاراقچۈ بولسا، ېۇ كېمۈنۈ غەرق قۈلۈشقا ياكۈ ېۇ ېۆيگە ېوت قويۇپ بېرۈشكە ېۇرۇنغان بۈر كۈشۈنۈڭ نەقەدەر زۇلۇم قۈلۈۋاتقانلۈقۈنۈ بۈلۈسەن ۋە زالۈملۈقۈنۈ ېاسمانغا ېاڭلانغۈدەك دەرۈجۈدە توۋلاپ ېېلان قۈلۈسەن. ھەتتا بۈرلا گۇناھسۈز توققۇز قاراقچۈ بولغان تەقدۈردۈمۇ، يەنۈلا ېۇ كېمە ھېچ بۈر ېادالەت قانۇنۈ بويۈچە چۆكتۈرۈلمەيدۇ.
        دەل مۇشۇ مۈسالغا ېوخشاش، ېاللاھنۈڭ بۈر ېۆيۈ ۋە بۈر كېمۈسۈ ھۆكمۈدە بولغان بۈر مۆېمۈننۈڭ تېنۈدە ېۈمان، ېۈسلامۈيەت ۋە خوشنۈلۈقتەك توققۇز ېەمەس، بەلكۈ يۈگۈرمۈدەك گۇناھسۈز سۈپەتلۈرۈ بار تۇرسا، ساڭا زۈيانلۈق بولغان ياكۈ ياقمۈغان بۈر يامان سۈپۈتۈ يۈزۈدۈن ېۇنۈڭغا ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈك قۈلۈش بۈلەن، ېۇ مەنۈۋۈ ېۆي ھۆكمۈدۈكۈ ېۇ تەننۈ، مەنۈۋۈ جەھەتتۈن غەرق قۈلۈۋۈتۈشكە، كۆيدۈرۈۋۈتۈشكە ۋە چۆكتۈرۈپ ۋەيران قۈلۈۋۈتۈشكە ېۇرۇنۇشۇڭ ياكۈ ېارزۇ قۈلۈشۈڭ يۇقۈرۈقۈ مۈسالدۈكۈدەكلا ناھايۈتۈ ېېچۈنۈشلۈق زۇلۇمدۇر.

ېۈككۈنچۈ جەھەت: ھېكمەت جەھەتتۈمۇ زۇلۇمدۇر.

        مەلۇمدۇركۈ، ېاداۋەت بۈلەن مۇھەببەت، نۇر بۈلەن قاراڭغۇلۇققا ېوخشاش بۈر - بۈرۈگە زۈتتۇر. ېۈككۈسۈ ھەقۈقۈيي مەنۈسۈ بويۈچە بۈللە جەم بولالمايدۇ. ېەگەر مۇھەببەت، ېۆزۈنۈ نەتۈجۈلەندۈرۈدۈغان سەۋەپلەرنۈڭ ېۈستۈنلۈكۈگە قارۈتا ھەقۈقۈي ھالدا بۈر قەلبدە بولغان بولسا، ېۇ ۋاقۈت ېاداۋەت ھەقۈقۈي بولمايدۇ، ېۈچ ېاغرۈتۈش شەكلۈگە ېۆزگۈرۈدۇ. شۇنداق، مۆېمۈن كۈشۈ قېرۈندۈشۈنۈ سۆيۈدۇ ۋە سۆيۈشۈ كېرەك. لېكۈن يامانلۈقۈ ېۈچۈن پەقەتلا ېۈچ ېاغرۈتۈدۇ. ھۆكۈمرانلۈق بۈلەن ېەمەس، بەلكۈ ېۈلتۈپات بۈلەن تۈزۈلۈشۈگە تۈرۈشۈدۇ. شۇنۈڭ ېۈچۈن ھەدۈستە دېيۈلگەن: «ېۈچ كۈندۈن ېارتۇق مۆېمۈن مۆېمۈنگە قۈيداپ گەپلەشمەسلۈككە بولمايدۇ.»
        ېەگەر ېاداۋەت ھەقۈقۈي ھالدا بۈر قەلبتە بولسا، ېۇ ۋاقۈت مۇھەببەت ھەقۈقۈي بولمايدۇ، ياسالمۈچۈلۈق، ھۈلۈگەرلۈك شەكلۈگە كۈرۈدۇ.
        ېەي ېۈنساپسۈز ېۈنسان! مۆېمۈن قېرۈندۈشۈڭغا ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈكنۈڭ نەقەدەر زۇلۇم ېۈكەنلۈكۈگە قاراكۈ، سەن ېاددۈ كۈچۈك تاشلارنۈ كەېبۈدۈنمۇ قۈممەتلۈك ۋە ېۇھۇد تېغۈدۈنمۇ چوڭ دېسەڭ تولۈمۇ ېەقۈلسۈزلۈق قۈلغان بولۈسەن. دەل شۇنۈڭغا ېوخشاش، كەېبە ھۆرمۈتۈدە بولغان ېۈماندەك ۋە ېۇھۇد تېغۈ چوڭلۈقۈدا بولغان ېۈسلامۈيەتتەك كۆپلۈگەن ېۈسلامۈي سۈپەتلەر، مۇھەببەتنۈ ۋە ېۈتتۈپاقلۈقنۈ تەلەپ قۈلسۈمۇ، مۆېمۈنلەرگە قارشۈ ېاداۋەتكە سەۋەپ بولغان ېاددۈ تاشلار ھۆكمۈدۈكۈ بەزۈ قۇسۇرلارنۈ، ېۈمان ۋە ېۈسلامۈيەتتۈن ېۈستۈن بۈلۈشنۈڭ، ېاشۇ دەرۈجۈدە ېۈنساپسۈزلۈق ۋە ېەقۈلسۈزلۈق، ھەمدە ناھايۈتۈ چوڭ بۈر زۇلۇم بولۈدۈغانلۈقۈنۈ ېەقلۈڭ بولسا چۈشۈنۈسەن.
        شۇنداق، ېۈماننۈڭ بۈردەكلۈكۈ ېەلۋەتتە قەلبلەرنۈڭ بۈرلۈشۈشۈنۈ تەلەپ قۈلۈدۇ. شۇنداقلا ېېتۈقاد بۈرلۈكۈمۇ، جەمۈيەتنۈڭ بۈر پۈتۈنلۈكۈنۈ كېرەك قۈلۈدۇ. ېۈنكار قۈلالمايسەنكۈ، سەن بۈرسۈ بۈلەن بۈر ېارمۈيەدە بۈللە بولغان بولساڭ، ېۇ كۈشۈگە قارۈتا دوستانە بۈر مۇناسۈۋەت ھېس قۈلۈسەن. بۈر قۇمانداننۈڭ ېەمرۈ ېاستۈدا بولغانلۈقۈڭلاردۈن بۈر قېرۈنداشلارچە ېالاقە پەيدا بولۈدۇ. ھەمدە بۈر شەھەردە بۈللە بولۇش بۈلەن تۇغقانلارچە بۈر مۇناسۈۋەت ھېس قۈلۈسەن. ھالبۇكۈ ېاراڭلاردا، ېۈمان ساڭا كۆرسەتكەن ۋە بۈلدۈرگەن ېۈلاھۈ ېۈسۈملار سانۈچە، ېۇ تەمۈن قۈلغان نۇر ۋە زېھۈن ېارقۈلۈق ھېس قۈلۈنۈدۈغان بۈرلۈك ېالاقۈلۈرۈ، ېۈتتۈپاقلۈق باغلۈرۈ ۋە قېرۈنداشلۈق مۇناسۈۋەتلۈرۈ  بار.
مەسۈلەن، ھەر ېۈككۈڭلارنۈڭ ياراتقۇچۈڭلار بۈر، مالۈكۈڭلار بۈر، مەبۇدۈڭلار بۈر، رۈزۈق بەرگۈچۈڭلار بۈر... بۈر بۈر مۈڭغا قەدەر بۈر بۈر. ھەمدە پەيغەمبۈرۈڭلار بۈر، دۈينۈڭلار بۈر، قۈبلەڭلار بۈر... بۈر بۈر يۈزگە قەدەر بۈر بۈر. ېاندۈن  يېزاڭلار بۈر، ۋەتۈنۈڭلار بۈر ۋە شەھرۈڭلار بۈر... ېونغا قەدەر بۈر بۈر. بۇ قەدەر بۈر بۈرلار بۈرلۈكنۈ، بۈرلۈشۈشنۈ، ېۈتتۈپاقلۈقنۈ، مۇھەببەت ۋە قېرۈنداشلۈقنۈ كېرەك قۈلۈپ تۇرسا، ھەمدە پۈتۈن مەۋجۇداتنۈ ۋە يۇلتۇزلارنۈ بۈر-بۈرۈگە باغلايدۈغان مەنۈۋۈ زەنجۈرلەر تۇرغان يەردە، ېۈتتۈپاقسۈزلۈق ۋە بۆلگۈنچۈلۈككە، ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈشۈشكە سەۋەپ بولغان ېۆمۈچۈك تورۈدەك ېەھمۈيەتسۈز ۋە ېەرزۈمەس نەرسۈلەرنۈ ېۇلاردۈن ېۈستۈن كۆرۈپ، مۆېمۈنگە قارشۈ ھەقۈقۈي دۈشمەنلۈك قۈلۈش ۋە ېاداۋەت تۇتۇش ېۇ بۈرلۈك باغلۈنۈشلۈرۈغا قانچۈلۈك بۈر ھۆرمەتسۈزلۈك، ېۇ مۇھەببەت سەۋەپلۈرۈگە قارشۈ قانچۈلۈك بۈر ھاقارەت ۋە ېۇ قېرۈنداشلۈق مۇناسۈۋۈتۈگە قارشۈ نەقەدەر زۇلۇم ۋە ھەقسۈزلۈق بولۈدۈغانلۈقۈنۈ قەلبۈڭ ېۆلمۈگەن بولسا، ېەقلۈڭ ېۆچمۈگەن بولسا چۈشۈنۈسەن.

ېۈچۈنچۈ جەھەت: مۇتلەق ېادالەتنۈ ېۈپادە قۈلغان

        ﴿وَلاَ تَزِرُ وَازِرَەٌ وِزْرَ اُخْرَۈ﴾{مەنۈسۈ:بۈر گۇناھكار ېادەم باشقا ېادەمنۈڭ گۇناھۈغا جاۋاپكار ېەمەس. (سۈرە ېەنېام: 164)}  سۈرۈغا بۈناېەن، بۈر مۆېمۈندۈكۈ بۈر يامان سۈپەت يۈزۈدۈن، باشقا يامان سۈپەتلۈرۈنۈ مەھكۇم قۈلۈۋۈتۈش ھۆكمۈدە بولغان دۈشمەنلۈك ۋە ېاداۋەت قۈلۈش نەقەدەر چەكسۈز بۈر زۇلۇم بولۈدۈغانلۈقۈنۈ، بولۇپمۇ بۈر مۆېمۈننۈڭ يامان بۈر سۈپۈتۈدۈن قېيداپ، ېۇ مۆېمۈننۈڭ تۇغقۈنۈغۈمۇ ېاداۋەت قۈلۈشۈڭ ﴿اِنَّ اْلاِنْسَانَ لَئَلُومٌ﴾{مەنۈسۈ:ھەقۈقەتەن ېۈنسان ېۈنتايۈن زۇلۇم قۈلغۇچۈدۇر. (سۈرە ېۈبراھۈم: 34)}  سۈرۈ بويۈچە مۇبالۈغۈلۈق تەبۈر بۈلەن ېۈنتايۈن چوڭ بۈر زۇلۇم بولۈدۈغانلۈقۈنۈ ھەقۈقەت، شەرۈېەت ۋە ېۈسلامۈيەت ھېكمۈتۈ ېەسكەرتۈپ تۇرسا، قانداقمۇ ېۆزۈڭنۈ ھەقلۈق دەپ تونۇيسەن؟ مېنۈڭ ھەققۈم بار دەيسەن؟ ھەقۈقەت نوقتۈنەزۈرۈدە ېاداۋەتكە ۋە يامانلۈققا سەۋەپ بولغان يامانلۈقلار، يامانلۈق ۋە تۇپراقتەك قاراڭغۇ، نۇرسۈز بولۇپ، باشقۈسۈغا يۇقماسلۈقۈ ۋە ېۈنكاس قۈلماسۈلۈقۈ كۈرەك. باشقۈسۈ ېۇنۈڭدۈن ېۈگۈنۈپ يامانلۈق قۈلسا ېۇ باشقا مەسلە. مۇھەببەتنۈڭ سەۋەبۈ بولغان ياخشۈلۈقلار مۇھەببەتكە ېوخشاش نۇردۇر، يۇقۇش ۋە ېۈنكاس قۈلش ېۆز ېالاھۈدۈلۈگۈدۇر. شۇڭلاشقا «دوستنۈڭ دوستۈ دوستتۇر» سۆزۈ مەشھۇر ماقال قاتارۈغا ېۆتكەن. ھەمدە «بۈر كۆز خاتۈرۈ ېۈچۈن، كۆپ كۆزلەر سۆيۈلۈدۇ» سۆزۈمۇ ھەممۈنۈڭ تۈلۈدا ېېيتۈلۈپ تۇرۈشۈ مانا شۇنۈڭ ېۈچۈندۇر.    
        ېەي ېۈنساپسۈز ېۈنسان ! ھەقۈقەت ېەنە شۇنداق قارايدۇ. ېۇنداقتا سەن سۆيمۈگەن بۈر كۈشۈنۈڭ سۆيۈملۈك بۈر قېرۈندۈشۈغا ۋە ېۇنۈڭ يېقۈنلۈرۈغا ېاداۋەت قۈلۈشنۈڭ نەقەدەر ھەقۈقەتكە زۈت ېۈكەنلۈكۈنۈ ھەقۈقەتچۈل بولساڭ چۈشۈنۈسەن.



تەرجۈمۈدۈكۈ قۇسۇرنۈ كۆر،ەسكە سېلۈپ ېەسلۈ مەناغا قارۈشۈڭلارنۈ ېۈمۈد قۈلۈمەن. داۋامۈنۈ خالۈساڭلار كېيۈن ېەۋەتۈمەن

ېەسسالامۇ ېەلەيكۇم .ياخشۈ تۈمۈلۈرۈڭۈز ېۇزۇلۇپ قالمۈسۇن.
ېۈتپاققلۈق پەرۈزدۇر

داۋامۈ:


تۆتۈنچۈ جەھەت: ېاداۋەتلۈشۈش شەخسۈ ھايات جەھەتتۈن قارۈغاندۈمۇ زۇلۇمدۇر. شۇ تۆتۈنچۈ جەھەتنۈڭ ېاساسۈ سۈپۈتۈدە بۈر قانچە دەستۇرنۈ ېاڭلا.
     بۈرۈنچۈسۈ: سەن يولۇڭنۈ ۋە پۈكرۈڭنۈ ھەق دەپ بۈلگۈنۈڭدە، «يولۇم ھەق ياكۈ تېخۈمۇ ياخشۈ» دۈيۈشكە ھەققۈڭ بار، لېكۈن «ھەق يول مېنۈڭلا يولۇمدۇر» دۈيۈشكە ھەققۈڭ يوقتۇر.  
وَىَيْنُ الرِّگَا ىَنْ كُلِّ ىَيْبٍ كَلِيلَەٌ   وَلكِنَّ ىَيْنَ السُّخْطِ تُبْدِۈ الْمَسَاوِيَا
سۈرۈ بويۈچە ېۈنساپسۈز نەزۈرۈڭ ۋە ېاددۈ پۈكرۈڭ ھەكەم (ھەق-ناھەقنۈ ېايرۈغۇچۈ) بولالمايدۇ، باشقۈسۈنۈڭ يولۈنۈ خاتا دەپ ھۆكۈم چۈقۈرالمايدۇ.
       ېۈككۈنچۈ دەستۇر:  ھەر سۆزلۈگۈنۈڭ ھەق بولسۇن، بۈراق ھەر قانداق ھەقنۈ سۆزلەشكە سېنۈڭ ھەققۈڭ يوقتۇر. ھەر دېگۈنۈڭ توغرا بولۈشۈ كېرەك. بۈراق ھەر قانداق توغرۈنۈ دېيۈش توغرا ېەمەس. لېكۈن ساڭا ېوخشاش نۈيۈتۈ خالۈس بولمۈغان بەزۈدە نەسۈھەتنۈ زۈتۈغا تەككۈزۈپ ېېيتۈپ، ېەكسۈچە نەتۈجە چۈقۈرۈدۇ.
     ېۈچۈنچۈ دەستۇر: ېاداۋەت قۈلۈشنۈ خالۈساڭ، قەلبۈڭدۈكۈ ېاداۋەتكە ېاداۋەت قۈل، ېۇنۈ يوقۈتۈشقا تۈرۈش. ېەڭ كۆپ ساڭا زۈيان بەرگەن نەفسۈ ېەممارەڭگە، ھاۋايۈ - نەفسۈڭگە ېاداۋەت قۈل، تۈزۈلۈشۈگە ھەرۈكەت قۈل. ېۇ زۈيانداش نەفۈسنۈڭ خاتۈرۈ ېۈچۈن مۆېمۈنلەرگە ېاداۋەت قۈلما. ېەگەر دۈشمەنلۈك قۈلۈشنۈ خالۈساڭ، كاپۈرلار، دۈنسۈزلەر كۆپ، ېۇلارغا ېاداۋەت قۈل. شۇنداق، مۇھەببەت سۈپۈتۈ مۇھەببەتكە لايۈق بولغۈنۈدەك، ېاداۋەت سۈپۈتۈمۇ ېاداۋەتكە لايۈقتۇر. ېەگەر رەقۈبۈڭنۈ مەغلۇپ قۈلۈشنۈ خالۈساڭ يامانلۈقۈغا قارۈتا ياخشۈلۈق قۈل. ېەگەر يامانلۈق بۈلەن جاۋاپ قايتۇرساڭ خۇسۇمەت (دۈشمەنلۈك) تېخۈمۇ كۈچۈيۈدۇ. كۆرۈنۈشتە مەغلۇپ بولسۈمۇ قەلبۈدە غۇم ساقلايدۇ، ېاداۋەت داۋاملۈشۈدۇ. ېەگەر ياخشۈلۈق بۈلەن جاۋاپ قايتۇرساڭ پۇشايمان قۈلۈدۇ، ساڭا دوست بولۈدۇ...
اِۇَا اَنْتَ اَكْرَمْتَ الْكَرِيمَ مَلَكْتَھُ
                      وَ اِنْ اَنْتَ اَكْرَمْتَ اللَّېِيمَ تَمَرَّدًا                            ھۆكمۈ بويۈچە، كەڭ قورساقلۈق مۆېمۈننۈڭ شەنۈدۇر. سېنۈڭ ېۈلتۈپاتۈڭ بۈلەن ساڭا بويسۇنۈدۇ. كۆرۈنۈشتە ېۈچۈ تار  بولسۈمۇ ېۈمان  جەھەتتە كەڭرۈدۇر.
شۇنداق، يامان بۈر كۈشۈگە ياخشۈ، ياخشۈ دەپ مۇېامۈلە قۈلساڭ ياخشۈ بولۇپ كېتۈشۈ ۋە ياخشۈ بۈر كۈشۈگە يامان، يامان دۈسەڭ، يامان بولۇپ كۈتۈشۈ كۆپ ېۇچرايدۇ. ېۇنداقتا
﴿وَاِۇَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا﴾
❁﴿وَاِنْ تَىْفُوا وَتَپْفَچُوا وَتَغْفِرُوا فَاِنَّ اللّھَ غَفُورٌ رَچِيمٌ﴾ دەك قۇرېاننۈڭ مۇقەددەس دەستۇرلۈرۈغا قۇلاق سال، بەخت ۋە راھەت ېۇنۈڭدا.
تۆتۈنچۈ دەستۇر: خۇسۇمەتچۈلەر ۋە ېاداۋەتخورلار ھەم ېۆزۈگە ھەم مۆېمۈن قېرۈندۈشۈغا ھەم ېاللاھنۈڭ رەھمۈتۈگە زۇلۇم قۈلۈپ، ھەددۈدۈن ېاشۈدۇ. ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈك بۈلەن ېۆزۈنۈ قايغۇلۇق بۈر ېازاپقا قويۈدۇ. دۈشمۈنۈگە كەلگەن نۈېمەتلەر سەۋەپلۈك ېازاپلارنۈ، ېۇنۈڭدۈن قورقۇشتۈن كەلگەن ېەلەملەرنۈ ېۆز نەفسۈگە تارتقۇزۈدۇ، ېۆزۈگە زۇلۇم قۈلۈدۇ. ېەگەر ېاداۋەت ھەسەتخورلۇقتۈن كەلسە، ېۇ تامامەن ېازاپتۇر. چۈنكۈ ھەسەتخورلۇق ېەڭ ېاۋۋال ھەسەتخورنۈ ېېزۈدۇ، ېۆلتۈرۈدۇ، كۆيدۈرۈدۇ. ھەسەت قۈلۈنغۇچۈغا بولسا زۈيان يا ېاز بولۈدۇ ۋە ياكۈ ھېچ بولمايدۇ.
ھەسەتخورلۇقنۈ يوق قۈلۈشنۈڭ چارۈسۈ: ھەسەتخور كۈشۈ كۆرەلمەيۋاتقان نەرسۈلەرنۈڭ ېاقۈۋۈتۈنۈ ېويلۈسۇن ۋە چۈشەنسۇنكۈ، دۈشمۈنۈدۈكۈ دۇنياۋۈ گۈزەللۈك، قۇۋۋەت، مەرتۈۋە ۋە بايلۈقلار فانۈيدۇر (ۋاقۈتلۈقتۇر)، پايدۈسۈ ېاز، زەخمۈتۈ كۆپتۇر. ېەگەر ېاخۈرەتلۈك ېارتۇقچۈلۈقلار بولسا، ېۇنۈڭغا ھەسەتخورلۇق قۈلۈنمايدۇ. ېەگەر ېۇلارغۈمۇ ھەسەتخورلۇق قۈلسا يا ېۆزۈ رۈياكار بولۇپ، ېاخۈرەت مېلۈنۈ دۇنيادا يوق قۈلۈشنۈ خالايدۇ ياكۈ قارشۈ تەرەپنۈ رۈياكار دەپ بۈلۈدۇ، ھەقسۈزلۈق قۈلۈدۇ، زۇلۇم قۈلۈدۇ. ھەمدە ېۇنۈڭغا كەلگەن بالاـ مۇسۈبەتلەردۈن مەمنۇن بولۇپ، نۈېمەتلەردۈن قايغۇرسا، ېۇنۈڭغا قۈلۈنغان ياخشۈلۈقلار سەۋەپلۈك ېاللاھنۈڭ تەقدۈرۈ ۋە رەھمۈتۈدۈن ېاغرۈنسا تەقدۈرنۈ تەنقۈت قۈلۈپ، رەھمۈتۈگە ېۈتۈراز بۈلدۈرگەنلۈك بولۈدۇ، ېۇ ھالدا تەقدۈرنۈ تەنقۈت قۈلغان، بېشۈنۈ تاشقا ېۇرۇپ يارۈدۇ، رەھمۈتۈگە ېېتۈراز بۈلدۈرگەن رەھمەتتۈن مەھرۇم قالۈدۇ.
ېەجەبا بۈر كۈن ېاداۋەت ساقلاشقا ېەرزۈمۈگەن بۈر نەرسۈگە بۈر يۈل ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈك قۈلۈشنۈ قايسۈ ېۈنساپ قوبۇل قۈلۈدۇ؟ قايسۈ بۇزۇلمۈغان ۋۈجدانغا مۇۋاپۈق كۈلۈدۇ؟ ھالبۇكۈ، مۆېمۈن قېرۈندۈشۈڭدۈن ساڭا كەلگەن بۈر يامانلۈقنۈ پۈتۈنلەي ېۇنۈڭدۈن كۆرۈپ، ېۇ بويۈچە ھۆكۈم قۈلالمايسەن. چۈنكۈ بۈرۈنچۈدۈن، تەقدۈرنۈڭ بۈر ېۈلۈشۈ بار، ېۇنۈ چۈقار. ېۈككۈنچۈدۈن، نەفۈس ۋە شەيتاننۈڭ ېۈلۈشۈنۈمۇ ېايرۈپ، ېۇ كۈشۈگە ېاداۋەت ېەمەس، بەلكۈ نەفسۈگە مەغلۇپ بولغانلۈقۈدۈن ېۈچ ېاغرۈت ۋە پۇشايمان قۈلۈشۈنۈ كۈت. ېۈچۈنچۈدۈن، سەن ېۆز نەفسۈڭدۈكۈ كۆرمۈگەن ۋە كۆرۈشنۈ خالۈمايۋاتقان قۇسۇرۇڭنۈمۇ كۆر، بۈر ېۈلۈشنۈ ېۇنۈڭغۈمۇ چۈقار. كېيۈن قېپقالغان كۈچۈك بۈر ېۈلۈشكە قارۈتا، ېەڭ ساغلام ۋە رەقۈبۈڭنۈ ېەڭ تۈز مەغلۇپ قۈلۈدۈغان ېەپۇ ۋە كەچۈرۈم قۈلۈش بۈلەن، ېالۈ جاناپلۈق بۈلەن جاۋاپ قايتۇرساڭ زۇلۇمدۈن ۋە زۈياندۈن قۇتۇلۈسەن. بولمۈسا، ېەينەك ۋە مۇز پارچۈلۈرۈنۈ ېالماس قۈممۈتۈدە ېالغان مەست ۋە ېەخمەق جەۋھەرچۈ يەھۇدۈيگە ېوخشاش، بەش تۈيۈنگە ېەرزۈمۈگەن فانۈ، ېۆتكۈنچۈ، ۋاقۈتلۈق، ېەھمۈيەتسۈز دۇنياۋۈ ېۈشلارغا، خۇددۈ ېەبەدۈي بۇ دۇنيادا تۇرۇپ ېەبەدۈي بۈللە قالۈدۈغاندەك كۈچلۈك بۈر ھېرۈسمەنلۈك بۈلەن ۋە داېۈمۈي بۈر ېاداۋەت ۋە دۈشمەنلۈك بۈلەن جاۋاپ قايتۇرۇش، مۇبالۈغۈلۈق تەبۈر بۈلەن ېېيۈتقاندا بۈر زۇلۇمدۇر ياكۈ بۈر مەستلۈكتۇر ۋە بۈر خۈل ېەخمەقلۈقتۇر.
ېەگەر شەخسۈڭنۈ سۆيسەڭ شەخسۈ ھايات جەھەتتۈن بۇنچۈلۈك زۈيانلۈق بولغان ېاداۋەت ۋە ېۈنتۈقام پۈكرۈنۈڭ قەلبۈڭگە كۈرۈشۈگە ھۈچ يول قويما. ېەگەر قەلبۈڭگە كۈرگەن بولسا، ېۇنۈڭ سۆزۈنۈ ېاڭلۈما. بۇ ھەقتە ھەقۈقەتپەرۋەر ھافۈز شۈرازۈينۈڭ بۇ سۆزۈنۈ ېاڭلا:  دُنْيَا نَھ مَتَاىِيسْتِۈ كِھ اَرْزَدْ بَنِزَاىِۈ يەنۈ: «دۇنيا ېۇنچە تالۈشۈشقا ېەرزۈگۈدەك قۈممەتلۈك تاۋار ېەمەس». چۈنكۈ فانۈ ۋە ېۆتكۈنچۈ بولغانلۈقۈ ېۈچۈن قۈممەتسۈزدۇر. چوڭ دۇنيا بۇنداق تۇرسا، دۇنيانۈڭ كۈچۈك ېۈشلۈرۈ نەقەدەر ېەھمۈيەتسۈز ېۈكەنلۈكۈنۈ چۈشۈنۈسەن. ېۇ يەنە مۇنداق دېگەن:
ژسَايِشِ دُو گِيتِۈ تَفْسِيرِ اِينْ دُو چَرْفَسْتْ
بَا دُوسِتَانْ  مُرُوَّتْ  بَا دُشْمَنَانْ  مُدَارَ
يەنۈ: «ېۈككۈ جاھاننۈڭ راھەت ۋە ېامانلۈقۈنۈ ېۈككۈ ھەرپ تەسۋۈرلەپ بېرۈدۇ ۋە قازاندۇرۈدۇ: دوستلۈرۈغا قارۈتا مەرتلۈك بۈلەن مۇناسۈۋەت، دۈشمەنلۈرۈگە سۈلھۈ بۈلەن مۇېامۈلە قۈلۈشتۇر.»
ېەگەردە مۇنداق دېسەڭ: ېۈختۈيار مۈنۈڭ قولۇمدا ېەمەس، تەبۈېۈتۈمدە ېاداۋەت بار. ھەمدە كۆڭلۈمنۈ ېاغرۈتقانلۈقۈدۈن ېۇنۈڭدۈن ۋاز كۈچەلمۈسەم قانداق قۈلۈمەن؟
     جاۋاپ: يامان خۇي ۋە ناچار مۈجەز ېەسۈرۈ كۆرسۈتۈلمۈسە ۋە غەيۋەتكە ېوخشۈغان ۋە ېۇنۈڭغا مۇناسۈۋەتلۈك نەرسۈلەر بۈلەن ېەمەل قۈلۈنمۈسا، ھەمدە قۇسۇرۈنۈمۇ بۈلسە زۈيۈنۈ يوق. ېۈختۈيار سېنۈڭ قولۇڭدا بولمۈغانلۈقتۈن ۋاز كېچەلمەيۋاتقان بولساڭ، سېنۈڭ مەنۈۋۈ بۈر پۇشايمان، يوشۇرۇن بۈر تەۋبە - ېۈستۈغفار ھۆكمۈدە بولغان قۇسۇرۇڭنۈ بۈلۈشۈڭ ۋە ېۇ مۈجەز بويۈچە ھەقسۈز ېۈكەنلۈكۈڭنۈ چۈشۈنۈشۈڭ ېۇنۈڭ زۈيۈنۈدۈن سېنۈ قۇتقۇزۈدۇ. بۇ مەكتۇپنۈڭ يېزۈلۈش سەۋەبۈمۇ، بۇ مەنۈۋۈ ېۈستۈغفارنۈ قۈلدۇرۇش، ھەقسۈزلۈكنۈ ھەق بۈلمەسلۈك، ھەقلۈق رەقۈبۈنۈ ھەقسۈز كۆرسەتمەسلۈك ېۈچۈندۇر.
      دۈققەت تارتۈدۈغان بۈر ھادۈسە: بۈر ۋاقۈت غەرەزكارلارچە تەرەپۋازلۈق نەتۈجۈسۈ بولغان بۈر مۇېامۈلە كۆردۈمكۈ، دۈندار بۈر ېالۈم ېۆزۈنۈڭ سۈياسەت پۈكرۈگە قارشۈ بولغان تەقۋادار بۈر ېالۈمنۈ كاپۈرلۈققا چۈقارغۇدەك دەرۈجۈدە ھاقارەت قۈلدۈ. ېۆز پۈكرۈدە بولغان بۈر مۇناپۈقنۈ بولسا ھۆرمەت بۈلەن ماختۈدۈ. سۈياسەتنۈڭ مانا مۇشۇنداق ناچار نەتۈجۈلۈرۈدۈن ېۈركۈپ  اَىُوۇُ بِاللّٰھِ مِنَ الشَّيْطَانِ وَ السِّيَاسَەِ  دېدۈم. شۇ ۋاقۈتتۈن بېرۈ سۈياسەت ھاياتۈدۈن ېۆزۈمنۈ تارتتۈم.

ېەرەپچە ېايەتلەر نورمال كۆرۈنمۈدۈ. سۈستېما ېەرەپچە فونت ياكۈ ھەرپلەرنۈ نورمال كۆرسۈتۈپ بېرەلمەيدۈكەن. ېەرەپچە خەتنۈڭ فونتۈنۈ Times Now Romanغا تەڭشەپ كۆرۈپ بېقۈڭ. ېەسلۈ ېەڭ توغرۈسۈ Traditional Arabic فونتۈ بولغان بولسا، ېەرەپچە ېايەتلەر نورمال كۆرۈنگەن بولاتتۈ، خوددۈ ېۆگۈنۈش تورۈدۈكۈدەك.
بەك بولمۈسا، ېەرەپچە ېايەتلەرنۈ رەسۈم شەكلۈدە يوللايدۈغان ېۈشمۈكۈ يا؟!