باش بېتى | MP3 | MTV | تىما بېزەش رەسىمى | يۇمشاق دىتال | كىنو | تور ئويۇنلىرى | ناخشا ئىزدەش| يانفۇن مۇزىكىسى

ئالدىنقى تېماكىيىنكى تېما
مەزكۇر يازما 3586 قېتىم كۆرۈلدى
تېما: بۇۋاقلارغا ئەقىقە قىلىشتىن بايان (ھەمزە)
ھەق گەپ ئاچچىق بولسىمۇ ھەق سۆزلىگىن
دەرىجە: سەھىپە مەسئۇلى

ئەزا ئۇچۇرى ئەزا نومۇرى: 65
جىنسى : ئەر (ئوغۇل)
نادىر تېمىسى: 13
ئومۇمىي يازما: 1676
ئۇنۋان:سۆيۈملۈك ھازىرغىچە1676دانە
ئۆسۈش: 5125 %
مۇنبەر پۇلى: 19322 سوم
تۆھپىسى: 30 كىشى
ياخشى باھا: 5 نۇمۇر
تىزىملاش: 2010-05-31
ئاخىرقى: 2011-06-30
0-قەۋەت   يوللانغان ۋاقت: 2011-04-15 00:36

بۇۋاقلارغا ئەقىقە قىلىشتىن بايان (ھەمزە)

بۇۋاقلارغا ئەقىقە قىلىشتىن بايان

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم.ئاللاھنىڭ رەھمىتى ۋە ھىدايتى توغرا يولدا مېڭىش ئۈچۈن تىرشىۋاتقان قېرىنداشلىرىمىزغا بولسۇن.

ئاللاھ ئىنسانلارنى يارتىپ ئىنسانلارنىڭ توغرا يولدا مېڭىپ ئەبەدىيلىك راھەت-پاراغەتكە ئىشىرىشتۇرۇش ئۇچۇن ھەر بىر قەۋمگە ئەلچى ئەۋەتتى.ئەلچى ئۆممەتلىرى ئۈچۈن ھەق بىلەن باتىلنى ئىنىق ئايرىپ بەردى. شۇنىڭ بىلەن توغرا يولدا ماڭغانلار ئاللاھنىڭ رەھمىتىگە ئىرشىپ جەننىتى بولدى. توغرا يولنى قايرىپ قۇيۇپ باتىل يوللارغا ماڭغانلار ئاللاھنىڭ لەنىتىگە ئۇچراپ مەڭگۈلۈك ئازاب –ئۇقۇبەتكە دۇچار بولدى.

بۈگۈن مەن رەسۇلۇللە بىزلەرگە كۆرسىتىپ ئۆتكەن يوللاردىن بىرى بولغان ئەقىقە توغۇرلۇق ئازراق ئىزاھات بەرمەكچىمەن.

قانداق بىر ئادەم توغرا يولدا،رەسۇلۇللە نىڭ سۈننىتى بۇيىچە ماڭاي دەيدىكەن رەسۇلۇللە ۋە ساھابىلەرنىڭ يولىنى لازىم تۇتسۇن.

قېنى بىز يىڭى تۇغۇلغان بۇۋاققا رەسۇلۇللەنىڭ ۋە ساھابىلەرنىڭ نىمىلەرنى قىلغانلىقىغا قاراپ باقايلى.

ئەقىقە قىلىش.

سالمان ئىبنى ئامىر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلنىدۇ.رەسۇلۇللە مۇنداق دىگەن«تۇغۇلغان بالا ھەققىدە قان تۇكۇپ ئەقىقە قىلىپ قان تۈكۈڭلار.قوي بۇغۇزلاڭلار.ئەزىيەتنى تازلاپ يۇيۇڭلار.»(نەسەئىي توپلىغان سەھىھ)

بۇ ھەدىستىكى ‹ئەزىيەت› سۆزىنى بالىنىڭ چېچې دەپ چۈشەنسەك بۇلىدۇ. يەنى ئەقىقىسى قىلىنىپ چېچى چۈشۈرلۇپ يۇيۇلۇپ ئاندىن ئىسىم قۇيلىدۇ.

ئەسما بىنتى بۇرەيدە رەزىيەللاھۇ ئەنھادىن رىۋايەت قىلنىدۇ.رەسۇلۇللە مۇنداق دىگەن«ئەقىقە قىلىش ھەق.(يەنى قادىر بۇلالىغان ئادەمگە ۋاجىپت)ئۇغۇل بالىغا ياشلىرى تەڭ،باببارابەر بولغان ئىككى قوي،قىز بالىغا بىر قوي ئەقىقە قىلنىدۇ»(ئىمام ئەھمەد،ئىبنى ماججە توپلىغان سەھىھ)

بۇ ھەدىستىن مال بۇغۇزلاشقاقادىر بۇلالىغان ئادەم مال بۇغۇزلىمىسا گۇناھكار بۇلىدىغانلىقىنى بىلۋالغىلى بۇلىدۇ.ئەمما قادىر بۇلالمايدىغانلار گۇناھكار بولمايدۇ.

بولسا شۇ مالنىڭ گۆشىنى يىتىم-يىسىر ئاجىزلارغا مەلۇم مىقداردا سەدقە قىلۋەتسىڭىز ياخشى.ئەمما سىز باي ئادەم بولسىڭىز ئەقىقىگە چوڭ مال بۇغۇزلايمەن دەپ كالا،تۈگە دىگەندەك رەسۇلۇللە قىلمىغان ھەم بۇيرىمىغان نەرسىلەرنى قۇربانلىق قىلسىڭىز ھەددىڭىزدىن ئاشقان،رەسۇلۇللەنىڭ سۈننىتىگە خىلاپ ئىش قىلغان بۇلىسىز.

ئەقىقە قانداق قىلىنىدۇ؟

رەسۇلۇللە يىڭى تۇغۇلغان بۇۋاقنىڭ ئەقىقە توغرىسىدا مۇنداق دىگەن.«ئۇغۇل بالىدىن ئىككى قوي،قىز بالىدىن بىر قوي ئەقىقە قىلىنىدۇ»(ئىككى قويغا قادىر بۇلالمىسا بىر قوي،ئۇنىڭغىمۇ قادىر بۇلالمىسا قىلمىسىمۇ بۇلىدۇ.ئاللاھ قۇرئاندا بەندىنىڭ تاقىتى يەتمەيدىغان ئىشلارغا بەندىنى بۇيرىمايدىغانلىقى توغرىسىدا ئايەت نازىل قىلغان)(تەبرانى توپلىغان،ئەلبانى سەھىھ دىگەن)

بۇ ھەدىستىن قۇدرىتى يىتىدىغان ئادەملەر ئۇغۇل بولسا ئىككى قوي،قىز بولسا بىر قوي قۇربانلاق قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.

ئەقىقە بۇۋاق تۇغۇلۇپ نەچچىنچى كۈنى قىلىنسا بۇلىدۇ؟

بۇرەيدە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلىنىدۇ،رەسۇلۇللەمۇنداق دىگەن« بالا تۇغۇلغاندا قىلىىنىدىغان ئەقىقە قويى بالا تۇغۇلۇپ 7.كۈنى،ياكى 14.كۈنى،ياكى 21.كۈنى قىلىنسا بۇلىدۇ»(تەبرانى رىۋايەت قىلغان سەھىھ)

بۇۋاق تۇغۇلغان كۈنىلا ئەقىقە قىلىنىپ ئىسىم قۇيۋېتىلسە چاتاق يوق. ئەمما ھەدىسلاردا 7.كۈنىنى كۆپرەك تەكىتلىگەن.

بۇۋاققا ئىسىم قۇيۇشنىڭ ئالدى كەينىدە..

بۇۋاق تۇغۇلغاندا بولسا ياخشى سالىھ كىشى ئېغىزلاندۇرسا ئەپزەل.

بۇنىڭغا دەلىل: ئەسمائ رەزىيەللاھۇ ئەنھا ئابدۇللاھ ئىبنى زۇبەيردىن ھامىلدار بولغان. ئۇ شۇنداق دەيدۇ: تۇغۇتۇم يېقىنلاشقاندا مەدىنىگە يول ئالدىم.مەدىنىگە كېلىپ قۇبادا يەڭگىدىم.ئاندىن بوۋاقنى رەسۇلۇللاھ يېنىغا ئاپاردىم ۋە قۇچىقىدا قويدۇم. رەسۇلۇللاھ خورما ئەكەلدۈرۈپ ئۇنى چايناپ بوۋاققا يېگۈزدى.شۇنىڭ بىلەن بوۋاقنى خورما بىلەن ئېغىزلاندۇردى، بوۋاققا دۇئا قىلدى ۋە بەرىكەت تىلىدى. بۇ، ئىسلامدا تۇنجى تۇغۇلغان بوۋاق ئىدى(بۇخارىي، مۇسلىم توپلىغان،)

باشقا ھەدىسلەردىمۇ رەسۇلۇللەنىڭ تۈكرۈكى بىلەن بالا ئېغىزلاندۇرغانلىقى ھەققىدە مەزمۇنلار بار.

رەسۇلۇللە بۇۋاققا مۇنداق يۇسۇندا ئىسىم قويغان.

ئەبۇ تەلھە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ ئايالى يەڭگىگەندە،ئەبۇ تەلھە ئەنەسكە: بوۋاقنى ئاسىراپ رەسۇلۇللاھنىڭ يېنىغا ئاپار، دەپ بۇيرىدى. ئۇ بوۋاقنى رەسۇلۇللاھ يېنىغا ئاپاردى. ئايال بوۋاق بىلەن بىرگە بىر قانچە خورما ئەۋەتكەنىدى. (يەنە بىر سەھىھ ھەدىستە:ئۇلار بارغاندا، رەسۇلۇللاھ ئېغىلدا قوي قۇلىقىغا بەلگە سېلىۋاتقانىكەن)رەسۇلۇللاھ: بوۋاق بىلەن بىرنەرسە بارمۇ؟ دەپ سورىدى. ئۇلار: خورما بار، دېيىشتى. رەسۇلۇللاھ خورمىنى ئېلىپ ئاغزىغا سېلىپ چايناپ ئۇنى بوۋاقنىڭ ئاغزىغا سېلىپ ئېغىزلاندۇردى، بوۋاققا: ئابدۇللاھ، دەپ ئىسىم قويدى(سەھىھۇلبۇخارىي)

بۇۋاققا ئىسىم قويغاندا مەنىلىك ياخشى ئىسىملارنى قۇيۇش سۈننەت. رەسۇلۇللە بەزى ساھابىلەرنىڭ ئىسىملىرىنى ئۆزگەرتىۋەتكەن. ۋە چىرايلىق مەنىلىك ئىسىملارنى قۇيۇشقا بۇيرۇغان. رەسۇلۇللە تەكىدلىگەن ئىسىملار:ئابدۇللاھ،ئابدۇراھمان ئابدۇرەھىم،ئىبراھىم...دىگەندەك ئىسىملاردۇر.

بەزىلەر ئىسىمدىن ياخشىلىق ياكى يامانلىق ئىرادە قىلىشىدۇ. ۋە تۇغۇلغان بالىسى ئارقا-ئارقىدىن  ئۈلۈپ كىتىپ قالسا كىيىن تۇغۇلغان بالىسىنىڭ ئىسمىنى توختى،تۇردى.توختەم،تۇرسۇن،تۇرسۇنگۈل...دىگەندەك ئىسىملارنى قۇيشۇپ شۇ قويغان ئىسىملىرى تۇپەيلى بالىلىرىنىڭ بۇ دۇنيادا توختاپ،تۇرۇپ قېلىشنى ئىرادە قىلىشىدۇ، يەنە بەزىلەر داۋاملىق قىز پەرزنىت بولسا ئۇغۇل پەرزنت كۈرۈش ئىستىكىدە قىزنىڭ ئىسمىنىمۇ ئۇغالنىياز،ئۇغال،ئۇغالنىسە....دىگەندەك ئىسىملەرنى قۇيشىدۇ. ۋە شۇ ئارقىلىق ئۇغۇللۇق بۇلۇشنى ئىرادە قىلىشىدۇ. بۇخەتەرلىك ئەھۋال. بۇنداق ئىشلار يىنىكرەكى شۇ ئىش ئىگىسىنى گۇناھكار قىلسا ئېغىرراقى بەندىنى مۇشرىك قىلۋېتىدۇ.ئاللاھ بۇنىڭدىن ساقلىسۇن! بىز ئەھلى سۈننە ۋەلجامائە ئەقىدىسىدىكى مۇسۇلمانلار ياخشىلىق ۋە يامانلىقنىڭ پەقەتلا ئاللاھ تەرپىدىنلا كىلىدىغانلىقىغا ئىشىنىشىمىز زۇرۇر. ياردەمنى پەقەت ئاللاھتىنلا تىلەيمىز،

ئىسىم قويغاندا ھازىرقى قېرىنداشلىرىمىز مودا قوغلۇشۇپ ئىسىم ئىزدىشىپ كىتىدۇ.رەسۇلۇللە تەكىدلىگەن بىرەر ئىسىمنى زىكرى قىلسا ‹باشقىلار قۇيۋالغان ئىسىم،زاماننىڭ كەينىدە قالغان ئىسىم..› دىيشىپ مودا ئىسىملارنى تېپىشىپ قۇيشىدۇ.ھەتتا بەزىلەر كىنو چولپانلىرىنىڭ،ئۈزى چۇقۇنىدىغان ئىسلامدىن قىلچە خەۋىرى بولمىغان چولپانلارنىڭ ئىسمىنى قۇيشىدۇ. بەزىلەر ئىسىم توغرىسىدا جىدەللىشىپ كىتىدۇ.يەنى بالىنىڭ دادىسى ‹بۇ ئىسىمنى قۇيىمەن› بالىنىڭ ئانىسى تەرەپ‹ئۇ ئىسىمنى قۇيىمىز› دىيشىپ ئارلىقنى يامانلارشتۇرىۋېتىدىغان ئەھۋاللار مەۋجۇت. بىز ئۆزىمىزنى مۇسۇلمان دەپ قارايدىكەنمىز ھەرقانداق ئىشىمىزدا ئىسلامنىڭ يول-يۇرقى بۇيىچە ئىش قىلساق،ھەممە نەرسىدىن ئىسلام شەرىئىتىنى يۇقرى ئۇرۇندا كۈرەلىسەك ئاندىم مۇسۇلمانلىق دەۋاسى قىلساق يارىشىدۇ.بولمىسا بىزنىڭ ئېغىزىمىزدىكى‹مەن مۇسۇلمان› دىگەن گەپكە مۇسۇلمان بولغىلى بولمايدۇ. خوش... بۇ توغۇرلۇق سۆزلىسەك سەل چېچىلىپ قالىمىز. ئاللاھ خالىسا بۇ توغۇرلۇقمۇ ئايرىم توختىلارمىز. تىمىمىزغا قايتىايلى.

ئىسىم قۇيۇپ بولغاندىن كىيىن بالىنىڭ چېچى چۈشۈرلىدۇ ۋە چۈشۈرۈلگەن چاچ مىقدارى كۈمۈش سەدقە قىلنىدۇ.

 بۇنىڭغا دەلىل؛رەسۇلۇللاھ ھەسەننىڭ ئەقىقىسىنى قىلىپ بولۇپ پاتىمەگە: پاتىمە! ھەسەننىڭ چېچىنى چۈشۈرۈڭ،چېچى ئېغىرلىقىدا كۈمۈش سەدىقە قىلىڭ،دەپ بۇيرىدى(تىرمىزىي توپلىغان7589- نومۇرلۇق، ئالبانىي: سەھىھ، دېگەن)

بالىنىڭ چېچىچىنى گىرامغا سېلىپ ئۆلچەپ قانچىلىك كەلگەن بولسا شۇ مىقداردا كۈمۈش ھىسابلاپ سەدقە قىلىش كىرەك. بۇمۇ قادىر بۇلالىغان كىشىلەر ئۈچۈندۇر. ھازىرقى تۇرمىشىمىزدا چاچ بارابىرىدە سەدقە بىرىش ھەممەيلەننىڭ قۇلىدىن كىلىدىغۇ دەيمەن. بىر بۇۋاقنىڭ چېچىنىڭ ئېغىرلىقى كۆپ بولسا 10 گىرام بۇلار. كۈمۈشنىڭ گىرىمى ھازىرقى بازاردە 10 كوي بولسا 100كوي پۇل چېچىنىى چۈشۈرگەندە سەدقە ئورنىدا بىرۋېتىلسە بۇلىدۇ.

بۇ توغۇرلۇق مىنىڭ ئىزدەنگنلىرىم مۇشۇنچىلىك. خاتا يەرلىرى بولسا تۇزتىپ بىرشىڭلارنى سۇرايمەن.

تەييارلىغۇچى؛ ھەمزە

 

 ئەسلى يوللانغان مەنزىل: http://hemza.blogbus.com/logs/119331080.html

 

 تېخىمۇ كۆپ دىننى بىلىملەرنى بىلەي دىسىڭىز بۇ يەرنى بېسىڭ

دەرىجە: ئۇچقۇر پالۋان

ئەزا ئۇچۇرى ئەزا نومۇرى: 5811
جىنسى : ئايال (قىزچاق)
نادىر تېمىسى: 0
ئومۇمىي يازما: 1575
ئۇنۋان:سۆيۈملۈك ھازىرغىچە1575دانە
ئۆسۈش: 180 %
مۇنبەر پۇلى: 16015 سوم
تۆھپىسى: 0 كىشى
ياخشى باھا: 0 نۇمۇر
تىزىملاش: 2011-01-22
ئاخىرقى: 2012-03-28
يۇمشاق سافا  يوللانغان ۋاقت: 2011-04-15 17:59

ۋەئەلەيكۇم -ئەسسالام   قېرىندىشىم ، ئاللاھ  خالسا مۇشۇنداق مەنپەئەتلىك تېمىلىرىڭىزدىن دائىم مەنپەئەت  ئېلىش بىزلەرگە نىسىپ بولار ،
سىزگە ئاللاھنىڭ رەھمىتى بولغاي !
اللا